Żel antybakteryjny do rąk i płyn dezynfekcyjny – jak zrobić w domu?
Joanna Orzeł

Żel antybakteryjny do rąk i płyn dezynfekcyjny – jak zrobić w domu?

Higiena rąk należy do głównych środków ochronnych podczas epidemii wirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19. Dokładne i systematyczne mycie dłoni pomaga w ograniczeniu rozprzestrzeniania się koronawirusa z Wuhan, a także zmniejsza szanse na jego wniknięcie do organizmu. Jak przygotować samodzielnie w domu żel antybakteryjny lub płyn do dezynfekcji? Podpowiadamy. 

W obliczu pandemii wirusa SARS-CoV-2 (potocznie nazywanego „koronawirusem”), z jaką przyszło zmierzyć się ludziom na całym świecie, warto wiedzieć, jak postępować, aby zminimalizować ryzyko zakażenia i rozwinięcia infekcji przez niego wywoływanej – COVID-19 (od ang. Coronavirus Disease 2019). 

Podstawowe środki bezpieczeństwa to:
– zachowanie dystansu społecznego (minimum 1 metr od każdej osoby, z którą nie przebywamy w życiu codziennym: rodzina czy współlokatorzy), 
– zakrywanie ust i nosa podczas kaszlu i kichania zgięciem łokcia lub barkiem,
– unikanie dotykania niemytymi rękoma twarzy (zwłaszcza oczu, nosa, ust),
– częste mycie rąk mydłem i bieżącą wodą (minimum przez 30 sekund) lub w razie braku dostępu do tych środków – używanie płynów dezynfekcyjnych przeznaczonych do stosowania na skórę ludzką.

Płyn dezynfekcyjny – przepis do zrobienia w domu wg wytycznych WHO

Światowa Organizacja Zdrowia (z ang. World Health Organization, WHO) na swojej stronie internetowej udostępniła instrukcję sporządzenia płynu dezynfekcyjnego opartego na bazie alkoholu etylowego lub alkoholu izopropylowego. Według opublikowanego dokumentu, w skład płynu wchodzą: jeden z wymienionych alkoholi (jako składnik o właściwościach dezynfekcyjnych), gliceryna (glicerol) zapewniająca właściwości nawilżające (może być pominięta lub zastąpiona inną substancją o właściwościach nawilżających) oraz nadtlenek wodoru, który ma inaktywować wszelkie przetrwalniki bakterii obecne w substancjach użytych do przygotowania preparatu. 

Uwaga: płyn dezynfekcyjny powinien mieć stężenie jednego z wybranych alkoholi rzędu nie niższego od 60%, jest to ważne ze względu na właściwości finalnego produktu. Zbyt niskie stężenie sprawi, że nie wszystkie drobnoustroje zostaną usunięte z dezynfekowanej powierzchni. Zbyt wysokie również da podobny efekt związany ze zbyt szybkim parowaniem alkoholu z dezynfekowanej powierzchni. Dlatego też płyn należy przygotowywać z roztworu alkoholu etylowego o wysokim stężeniu np. spirytusu (o stężeniu 96%) lub w przypadku alkoholu izopropylowego – z jego czystej postaci. 

Płyn dezynfekcyjny na bazie alkoholu etylowego przygotowujemy przez zmieszanie w czystym, uprzednio wyparzonym naczyniu:
– 83,5 ml alkoholu etylowego (np. spirytus 96%), 
– 4 ml wody utlenionej, 
– 1,5 ml gliceryny, 
– 11 ml wody destylowanej (lub przegotowanej).

Płyn dezynfekcyjny na bazie alkoholu izopropylowego przygotowujemy przez zmieszanie w czystym, uprzednio wyparzonym naczyniu: 
– 75 ml alkoholu izopropylowego,
– 4 ml wody utlenionej, 
– 1,5 ml gliceryny, 
– 19,5 ml wody destylowanej (lub przegotowanej).

Przygotowany płyn należy przechowywać w szklanym lub plastikowym pojemniku ze szczelnym zamknięciem uniemożliwiającym parowanie alkoholu. Można stosować pojemniki z dozownikami typu atomizer lub pompka. Pojemnik powinien być odpowiednio opisany.

Domowy żel antybakteryjny do rąk – jak go zrobić?

W warunkach domowych możemy również przygotować produkt o nieco gęstszej konsystencji niż roztwór z przepisu WHO. Do jego produkcji wystarczy użyć substancji o żelowej konsystencji, jaką jest np. żel aloesowy o możliwie wysokim stężeniu (np. 99% dostępny m.in. w aptekach).

Jeżeli zdecydujemy się użyć żelu samodzielnie przygotowanego z rośliny doniczkowej, należy przed jego wyciśnięciem dokładnie umyć i sparzyć liście, aby nie zanieczyścić gotowego preparatu drobnoustrojami obniżającymi jego właściwości. Alternatywą żelu aloesowego są hydrolaty, jednak produkt przygotowany z ich użyciem będzie miał bardziej płynną konsystencję.  

W tym celu należy w czystym naczyniu dokładnie zmieszać spirytus z żelem aloesowym w proporcji 5:2 (np. 5 łyżek spirytusu i 2 łyżki żelu aloesowego) lub 7 części alkoholu izopropylowego i 3 części żelu aloesowego. Alternatywnie można użyć kilka kropli olejku eterycznego dla przyjemniejszego zapachu. 

Polecane dla Ciebie

Antybakteryjny żel do rąk bez alkoholu – jak go przygotować?

Alternatywą dla preparatów na bazie alkoholi są żele antybakteryjne zawierające w swoim składzie olejki eteryczne o udokumentowanym działaniu bakteriobójczym i bakteriostatycznym. 

Antybakteryjny żel bezalkoholowy wykonać można poprzez zmieszanie:
– 15 kropli olejku cynamonowego,
– 15 kropli olejku pomarańczowego,
– 10 kropli olejku lawendowego,
– 10 kropli olejku goździkowego (alternatywnie można użyć olejek z witaminą E),
– 30 ml żelu aloesowego (można zastąpić wodą lub hydrolatem, jednak produkt przygotowany z ich użyciem należy każdorazowo przed zastosowaniem energicznie wstrząsnąć).   

Podobnie jak w przypadku poprzednich preparatów wszystkie składniki należy dokładnie wymieszać w czystym i wyparzonym naczyniu.

Niestety ze względu na stosunkowo niewielki czas, jaki naukowcy mogli poświęcić na badania związane z wirusem SARS-CoV-2, w dostępnej literaturze nie ma doniesień na temat skuteczności w ten sposób sporządzonego preparatu w walce z koronawirusem. 

Kiedy stosować żele antybakteryjne i płyny do dezynfekcji?

Przygotowane samodzielnie oraz te dostępne w handlu preparaty (zwróćmy uwagę na to, aby stężenie alkoholu było na odpowiednio wysokim poziomie) służące dezynfekcji należy stosować za każdym razem, kiedy nasze dłonie mają kontakt z powierzchnią, która mogła być dotykana przez inne osoby, a nie mamy dostępu do bieżącej wody i mydła. Tego typu preparaty możemy również używać do dezynfekcji takich powierzchni jak klamki, włączniki światła, stoły, kierownice czy telefony komórkowe lub tablety. 

Pamiętajmy, że zarówno zalecane przez WHO, jak i inne przygotowane w domu preparaty dezynfekcyjne mają ograniczony termin skuteczności, dlatego lepiej przygotowywać je na bieżąco w mniejszych porcjach (np. raz w tygodniu) niż jednorazowo w większej partii. 

Innym ważnym aspektem częstego mycia lub odkażania rąk przy użyciu płynów dezynfekcyjnych jest dbanie o ich nawilżenie. W skład preparatów wchodzą substancje nawilżające jak gliceryna czy żel aloesowy, jednak dodatkowa pielęgnacja pozwoli uniknąć przesuszenia lub pękania skóry dłoni. Dlatego też warto po wysuszeniu zdezynfekowane dłonie pokryć warstwą kremu nawilżającego do rąk. Jeżeli skóra popęka, można miejscowo zastosować czystą lanolinę lub maść z witaminą A. 

  1. M. Swamy, M. Akhtar, U. Sinniah, Antimicrobial Properties of Plant Essential Oils against Human Pathogens and Their Mode of Action: An Updated Review, "Evid Based Complement Alternat Med", DOI: 10.1155/2016/3012462. 
  2. World Health Organization, Guide to Local Production: WHO-recommended Handrub Formulations, [online] https://www.who.int/gpsc/5may/Guide_to_Local_Production.pdf. 


 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ceramidy – czym są? Jakie mają właściwości? Dla kogo kosmetyki z ceramidami?

    Ceramidy to naturalnie występujące w naskórku substancje budulcowe, które dzięki swojej budowie i właściwościom mają szerokie zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. W artykule odpowiemy na pytania o to, czym są ceramidy, jakie jest ich znaczenie w skórze oraz jak je stosować w codziennej pielęgnacji.

  • Jak przygotować się do Sylwestra?

    Sylwester to wydarzenie, które pozwala nam na huczne zamknięcie pewnego etapu w naszym życiu. Dlatego też, niezależnie od tego, czy spędzamy tę noc w kameralnym gronie, czy też bierzemy udział w zorganizowanym bankiecie, ważne jest, abyśmy czuli się dobrze sami ze sobą. Zadbajmy więc o to, żeby przygotować się do tego ostatniego wieczoru w roku najlepiej jak potrafimy. Pamiętajmy, że Sylwester to przede wszystkim czas beztroskiej zabawy do białego rana, podczas której królują fantastyczne kreacje i nie mniej fantastyczne makijaże.

  • Cera trądzikowa – jak o nią dbać? Oczyszczanie, tonizacja, nawilżanie, makijaż

    Cera trądzikowa jest bardzo specyficznym rodzajem skóry. Wymaga wyjątkowego podejścia, konsekwencji w pielęgnacji czy diecie. Osoby, które borykają się z tzw. pryszczami, często szukają lub sięgają po dziwne sposoby na pozbycie się trądziku. Kluczem do wygojenia cery trądzikowej jest wielotorowe działanie, nie zaś wybiórcze stosowanie zaleceń dermatologicznych. Jak właściwie dbać o cerę z problemem trądziku, co suplementować i jak dokładnie pielęgnować?

  • Jak pielęgnować skórę z niedoskonałościami?

    Nie tylko młodzież zmaga się z problemami z cerą. Zatkane pory, nadmiar sebum, zaskórniki czy wągry potrafią spędzić sen z powiek również dorosłym. Gładka i pozbawiona niedoskonałości skóra to cel, do którego warto dążyć. Istnieje wachlarz możliwości zadbania o cerę. Co może wpływać na tworzenie się niedoskonałości? Jak dobrać kosmetyki, które odpowiedzą na potrzeby skóry? Odkryj wskazówki pomocne przy planowaniu codziennej pielęgnacji.

  • Jak zregenerować włosy u fryzjera i profesjonalnymi kosmetykami?

    Włosy przez cały rok są narażone na wiele czynników zewnętrznych, które z czasem doprowadzają do zniszczenia ich struktury i obniżenia poziomu nawilżenia. Włosy stają się wtedy osłabione, pozbawione elastyczności, trudno się rozczesują i puszą. Ich powierzchnia jest szorstka, matowa, a końcówki rozdwajają się i zaczepiają o siebie, co powoduje dalsze uszkodzenia. Przeczytaj, jak przywrócić włosom blask, wygładzić je, odbudować i zabezpieczyć na przyszłość.

  • Jak pielęgnować okolicę oczu? Czym się różni krem pod oczy od kremu do twarzy?

    Pielęgnacja okolicy oczu jest bardzo ważna, ponieważ skóra w tym rejonie jest bardzo delikatna i wrażliwa. Począwszy od delikatnego usuwania makijażu, stosowanie kremów pod oczy i zimnych kompresów, po używanie ochrony przeciwsłonecznej oraz dbanie o dietę bogatą w antyoksydanty – wszystko ma znaczenie, jeśli chcemy, aby nasze spojrzenie było świeże i rozświetlone.

  • Heterochromia – czym jest?

    Różnobarwność tęczówek, czyli heterochromia, to najczęściej fizjologiczne zjawisko, które nie powoduje żadnych ubocznych objawów. Ta wrodzona cecha jest czymś, co wyróżnia osoby posiadające oczy w dwóch różnych kolorach i uznawana jest za wyjątkowy dodatek do urody.

  • Dlaczego warto stosować kremy z wysokim filtrem SPF nawet pod makijaż?

    Ochrona przeciwsłoneczna to niezbędny element pielęgnacji skóry każdego typu przez cały rok, a w szczególności w okresie letnim, gdy zwiększa się ekspozycja na słońce. Mimo że duża ilość naturalnego światła ma wiele pozytywnych aspektów, jego wpływ na skórę jest także szkodliwy i może prowadzić do przedwczesnego starzenia się, zmian pigmentacyjnych, a nawet raka skóry.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij