Rooibos – dlaczego warto pić herbatę z czerwonokrzewu?
Rooibos wnosi na rynek napojów nie tylko powiew świeżości, ale również posiada liczne prozdrowotne właściwości. Napar z tej niepozornej, napakowanej antyoksydantami afrykańskiej rośliny warta jest uwagi każdego, kto dba o zdrowie i/lub lubi być trendy. Jakie dokładnie właściwości lecznicze ma herbata Rooibos? Jak prawidłowo ją zaparzać i na co zwracać uwagę przy zakupie?
Yerba mate, matcha czy bubble tea to lokalnie spożywane napoje, które zyskały ogólnoświatową popularność. Stało się to nie tylko dzięki ich właściwościom smakowym, prozdrowotnym czy pobudzającym, ale również dzięki temu, że stanowią ciekawą alternatywę do tradycyjnie konsumowanych napojów jak np. kawa czy herbata. Stosunkowo nowy dla rynków „świata zachodniego”, ale zdobywający rzeszę fanów na całym globie jest Rooibos.
Rooibos – charakterystyka
Pod nazwą Rooibos znajdziemy południowoafrykańską roślinę oraz napar (herbatę) przyrządzony z jej wysuszonych części. Roślina o łacińskiej nazwie Aspalathus linearis jest endemiczna dla południowej Afryki. Porasta wyłącznie mały, górski fragment tego kontynentu. Z jednego krzewu pozyskuje się od 110–220 g herbaty. Zbierane są liście oraz czubki łodyg. Surowiec roślinny, najczęściej bezpośrednio po zbiorze, poddaje się procesowi fermentacji, który nadaje suszowi oraz naparowi charakterystyczny czerwono-brązowy kolor. Mniej popularny jest Rooibos zielony (niefermentowany), jednak i taka odmiana jest handlowo dostępna.
Rooibos – skład
Napar z czerwonokrzewu afrykańskiego zdobywa coraz więcej zwolenników na całym świecie ze względu na swoje właściwości prozdrowotne. Są za nie odpowiedzialne wszelkie substancje aktywne zawarte w tej niepozornej roślinie. Zaliczamy do nich polifenole, flawonoidy oraz inne substancje pomagające naszemu organizmowi w walce z wolnymi rodnikami. Substancje takie nazywany antyoksydantami. Nic zatem dziwnego, że w dobie walki ze wszechobecnym zanieczyszczeniem powietrza, które jest jedną z głównych przyczyn stresu oksydacyjnego powodującego nadmierną produkcję wolnych rodników w naszych organizmach, sięgamy po żywność funkcjonalną. Pomaga ona naszemu ciału zwalczać nadmiar wolnych rodników dzięki zawartości antyoksydantów właśnie.
Najpopularniejsza z całej grupy antyoksydantów zawartych w herbacie Rooibos jest aspalatyna, która – według aktualnego stanu wiedzy – została oznaczona wyłącznie w Aspalathus linearis. Inne substancje o dużym znaczeniu zawarte zarówno w roślinie, jak i w jej naparze to: kwercetyna, orientyna, luteolina, izokwercytryna, izoorientyna, rutyna, witeksyna oraz chryzoeriol. To właśnie ich synergistyczne działanie wpływa na właściwości antyoksydacyjne oraz lecznicze tego afrykańskiego specyfiku.
Rooibos charakteryzuje się niską zawartością garbników, co może być ważne dla osób zwracających szczególną uwagę na gospodarkę żelaza w organizmie. Nie zawiera kofeiny (inne alkaloidy oznaczono na śladowych poziomach). Jest zatem dobrą alternatywą dla tych, którzy ograniczają jej spożycie w ciągu dnia. Między innymi z tego powodu po Rooibos chętnie sięgają kobiety w ciąży oraz mamy karmiące.
Rooibos – właściwości lecznicze
Badania nad właściwościami naparów z Rooibos są prowadzone przez naukowców z całego świata. W głównej mierze skupiają się na najpopularniejszej właściwości tej specyficznej herbaty – zdolności do zmiatania wolnych rodników. Co ciekawe, wyższe właściwości tego typu wykazują napary sporządzone z suszu, który nie był poddany fermentacji. Wiele wyników wskazuje na to, że regularne picie Rooibos może pomóc nam od wewnątrz zwalczyć lub złagodzić stres oksydacyjny. Jest to ważne, gdyż zbyt wysoki poziom wolnych rodników może być powodem wielu chorób, zwłaszcza tych zaliczanych do chorób cywilizacyjnych (np. miażdżyca, zawał serca, udar mózgu czy choroba wieńcowa). Oczywiście, właściwości zdrowotne herbaty z czerwonokrzewu nie zastąpią zdrowego trybu życia, jednak mogą go dobrze uzupełniać.
Trwają również badania nad innymi własnościami leczniczymi Rooibos. Obiecujące wyniki analiz in vitro oraz in vivo przedstawiono w kontekście właściwości przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych, przeciwcukrzycowych czy antymutagennych. W badaniach przeprowadzonych na szczurach wykazano pozytywny wpływ naparów Rooibos fermentowanego na gospodarkę lipidową. Z tego powodu może on mieć dobry wpływ na odchudzanie. Inne badania wykazały właściwości kardiochronne tej rośliny.
Rooibos – przeciwwskazania
W ogólnym ujęciu herbata Rooibos jest napojem, który nie ma większych przeciwwskazań do stosowania. Jest na tyle bezpieczna dla naszego zdrowia, że obok mleka i wody jest jednym z niewielu napojów, które możemy zaserwować niemowlętom już od pierwszego roku życia.
Uwagę w przypadku tej herbaty powinny zwrócić osoby, które przyjmują antybiotyki. W badaniach wykazano możliwość zwiększenia działania bakteriobójczego niektórych antybiotyków (ciprofloksacyna, erytromycyna, gentamycyna, penicylina G, tetracyklina, amfoterycyna B i nystatyna) oraz zwiększenie toksyczności w przypadku nystatyny.
Herbata Rooibos – którą wybrać i gdzie kupić?
Wzrastająca popularność herbaty z czerwonokrzewu sprawia, że jest ona dostępna niemalże w każdym sklepie z żywnością. Znajdziemy ją także w sklepach zielarskich, ze zdrową i ekologiczną żywnością oraz w aptekach. Cena Rooibos jest porównywalna do ceny klasycznej herbaty czarnej lub herbaty zielonej.
Na sklepowych półkach znajdziemy Rooibos sypany oraz zamknięty w torebkach ekspresowych, zarówno solo, jak i połączony z różnymi dodatkami smakowymi (np. suszem owocowym, płatkami kwiatów lub cynamonem). Podobnie jak herbata (czarna lub zielona) Rooibos doczekał się formy gotowej do spożycia, czyli butelkowanej herbaty typu „ice tea”. Na taką postać powinny być uczulone osoby liczące na wspomożenie procesu odchudzania, gdyż często zawiera ona spora dawkę cukru.
Herbata Rooibos – jak parzyć? Co można do niej dodawać?
Z Rooibos postępujemy podobnie jak z herbatą lub kawą. Zalewanym susz gorąca wodą i parzymy przez około 5 minut. Następnie pozostaje jedynie rozkoszować się gotową herbatą. Można spożywać ją jako napój ciepły lub z dodatkiem lodu i cytryny przygotować orzeźwiającą formę.
Dzięki temu, że ma łagodny aromat, Rooibos łatwo łączyć z innymi dodatkami pozwalającymi uzyskać interesujące mieszanki smakowe. Cytrusy, maliny, imbir, cynamon, kardamon czy goździki świetnie uzupełnią nie tylko właściwości smakowe, ale i prozdrowotne. Miód, cukier czy mleko dodawane do klasycznej herbaty z herbatą Rooibos również sprawdzą się świetnie.
Jeżeli zastanawiasz się, jaka forma herbaty Rooibos będzie dla Ciebie najlepsza, to odpowiedź jest prosta. Taka, którą będziesz pić z przyjemnością i dzięki której dostarczysz sobie porcję antyoksydantów każdego dnia.