„Jak zatrzymać laktację, kiedy nie chcę karmić piersią?”. Poznaj nasze rady!
O zaletach karmienia piersią można by mówić wiele. Do karmienia naturalnego zachęcają lekarze i psychologowie. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca karmić wyłącznie piersią przez pierwsze sześć miesięcy życia dziecka i kontynuować karmienie do dwóch lat lub dłużej, przy jednoczesnym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających. Wiele mam dużo, dużo wcześniej zastanawia się jednak, jak zatrzymać laktację, lub od zawsze myśli: „nie chcę karmić piersią”.
Jak zatrzymać laktację i czy w ogóle trzeba to robić?
W powszechnej opinii istnieje przekonanie, że dziecko trzeba kiedyś odstawić od piersi, żeby zakończyć laktację. Zaskoczeniem dla wielu mam może być fakt, że nie jest to prawdą. Wcale nie musisz się zastanawiać, jak zatrzymać laktację, wystarczy, że poczekasz na moment, w którym dziecko odstawi się samodzielnie, a laktacja zakończy samoistnie. Każde dziecko karmione piersią kiedyś z tej piersi zrezygnuje. To, kiedy ten moment nastąpi, zależy od fizycznej i emocjonalnej dojrzałości dziecka. Samoodstawienie następuje najczęściej między drugim a czwartym rokiem życia dziecka, rzadko przed drugimi urodzinami i nigdy przed rokiem (jeśli dziecko odmawia piersi przed ukończeniem pierwszego roku życia, trzeba szukać przyczyny takiego stanu rzeczy). Oczywiście nie wszystkie mamy chcą karmić tak długo – masz prawo myśleć: „Nie chcę karmić piersią”. Jeśli zadecydujesz, że wasze karmienie powinno się zakończyć, odstaw dziecko od piersi. Podpowiemy ci, jak zrobić to mądrze.
Jak zatrzymać laktację – co jest, a co nie jest wskazaniem do zakończenia karmienia?
Czasem zakończenie karmienia nie jest wynikiem myślenia „nie chcę karmić piersią”, ale koniecznością. Niektóre choroby mamy i dziecka nie pozwalają na karmienie piersią. Istnieją również pozamedyczne wskazania do zakończenia karmienia, a wśród nich wymienić można choćby niechęć mamy do podawania dziecku piersi. Jeśli czujesz, że naprawdę nie chcesz karmić, masz prawo zrezygnować z tego sposobu żywienia dziecka.
Powodem zastanawiania się nad tym, jak zatrzymać laktację i zakończyć karmienie piersią, nie są też czynniki takie jak:
- choroby matki lub dziecka i leczenie ich (poza nielicznymi, które wymagają odstawienia od piersi);
- kolki, alergie i zmiany skórne u dziecka;
- kolejna ciąża mamy;
- powrót mamy do pracy.
Jak zatrzymać laktację – od czego zacząć?
Odstawianie dziecka od piersi należy zacząć od zaplanowania, jak to zrobić. Trzeba wybrać odpowiedni czas i pogodzić się z myślą, że kończenie karmienia to nie moment, lecz proces. Potem wystarczy już „tylko” wcielić plan w życie.
Jak zatrzymać laktację? Najlepiej zacząć od odstawiania poszczególnych karmień i skracania sesji przy piersi. To dużo lepsze rozwiązanie niż odstawienie nagłe, którego skutki odczuwają i maluch, któremu odbiera się nie tylko mleko, ale również szczególny sposób bliskości, i mama, która może borykać się z wieloma kłopotami po odstawieniu (zatkane kanaliki, zastoje, zapalenie piersi).
Jak zatrzymać laktację krok po kroku?
Należy zacząć od eliminowania karmień, które są dla dziecka najmniej ważne i trwają najkrócej. To ważne dla dziecka i dla twoich piersi, które muszą poczuć, że od teraz popyt na pokarm będzie mniejszy, a więc trzeba ograniczyć produkcję. Jeśli odstawiasz od piersi dziecko młodsze niż 12 miesięcy, karmienie zastąp porcją mieszanki mlekozastępczej, u starszych dzieci nie ma takiej potrzeby. Zamiast mleka modyfikowanego lepiej podać „dorosły” posiłek.
Kolejne karmienie eliminuj, kiedy dziecko i twoje piersi przyzwyczają się już do nowego trybu karmienia. Na koniec pozostaw karmienia, które są dla dziecka najważniejsze i trwają najdłużej. Jeśli dziecko zasypia przy piersi, poszukaj innego sposobu na usypianie.
Jak zatrzymać laktację – co możesz zrobić dla dziecka?
Warto się zastanowić, jak zakończyć laktację, żeby zaoszczędzić dziecku trudnych emocji. Odstawienie dziecka od piersi prawdopodobnie nie będzie łatwe. Maluch będzie się domagał mleka i bliskości.
Aby ułatwić dziecku ten trudny czas, zapewnij mu dużo bliskości, jednak konsekwentnie odmawiaj piersi. Tłumacz mu, dlaczego mleka już nie będzie. Nawet bardzo małym dzieciom można opowiadać o tym, co się dzieje, maluszki nie będą oczywiście rozumieć sensu wypowiedzi, ale twój spokojny głos powinien dawać ukojenie. Ubieraj się tak, aby dostęp do piersi był utrudniony – to ważne zwłaszcza przy odstawianiu od piersi starszego dziecka. Kiedy widzisz potrzebę ssania, zaproponuj dziecku zastępstwo piersi. Niekoniecznie musi być to coś do ssania, możesz zająć malucha ciekawą zabawą. Bądź przy dziecku w chwilach kryzysu i zawsze wtedy, gdy potrzebuje bliskości. Nie jest dobrym pomysłem zostawianie dziecka pod opieką innych osób na dłuższy czas, licząc na to, że „popłacze i zapomni”. Dzieci potrzebują piersi, ale bardziej potrzebują ciepła i wsparcia mamy. Noś więc, tul, bujaj i nie szczędź bliskości. Odebranie piersi i jednoczesne zniknięcie mamy to dla maluszka naprawdę traumatyczne przeżycie.
Jak zakończyć laktację – wskazówki dla mamy
Ty zastanawiasz się jak zakończyć laktację, a twoje piersi, jakby na złość tobie, zachowują się tak, jakby chciały ci udowodnić, że mogą wykarmić pięcioraczki. Ty myślisz: „Nie chcę karmić piersią”, a piersi są nabrzmiałe, pełne mleka i bolą. Aby zmniejszyć dolegliwości związane z kończeniem laktacji, możesz pić napar z ziół – szałwia wykazuje właściwości zmniejszające ilość pokarmu, podobnie, choć mniej skutecznie, działa mięta.
Na bolesne, nabrzmiałe piersi pomogą także okłady z liści kapusty. Bardzo prawdopodobne jest, że przy odstawianiu pojawi się stan zapalny piersi, który może przebiegać z gorączką. Wszystkie objawy z nim związane powinny ustąpić po zażyciu ibuprofenu. Jeśli jednak tak się nie stanie, a objawy będą się nasilać, udaj się do lekarza – możliwe, że doszło do zapalenia piersi i potrzebny będzie antybiotyk, gdyż stan zapalny obejmujący gruczoł piersiowy najczęściej (choć nie zawsze) przebiega z udziałem bakterii.
Jak zatrzymać laktację – nagłe zatrzymanie przy pomocy farmakologii
Istnieje możliwość zahamowania laktacji za pomocą farmakologii, jednak lekarze coraz rzadziej zalecają takie rozwiązanie, gdyż wiąże się ono z możliwością wystąpienia niepożądanych skutków. Substancją hamującą laktację jest bromokryptyna. Substancja ta poprzez swój mechanizm działania (inhibitor prolaktyny i agonista dopaminy) hamuje wydzielanie prolaktyny z przedniego płata przysadki mózgowej, zmniejsza jej stężenie i tym samym zmniejsza syntezę mleka i jego wydzielanie do światła pęcherzyków.
Efekty niepożądane po przyjęciu leku to nie tylko bóle brzucha, zawroty głowy czy problemy z ciśnieniem. We Francji przeprowadzono analizę działań niepożądanych, zarejestrowanych w tym kraju w latach 1994-2010 wśród kobiet przyjmujących bromokryptyny jako lek hamujący laktację. Udokumentowano aż 105 przypadków poważnych działań niepożądanych, w tym dwa przypadki śmiertelne. Działania niepożądane o charakterze sercowo-naczyniowym (epizody niedokrwienne, zawał serca, udar, inne) wystąpiły u 70,5 proc. kobiet, działania niepożądane o charakterze neurologicznym (napady padaczkowe, zawroty głowy, inne) u 14,3 proc., a działania niepożądane o charakterze psychiatrycznym (halucynacje, epizody maniakalne) u 8,6 proc. zażywających lek.
Jak zatrzymać laktację – naturalnie czy za pomocą leków? Decyzję warto podjąć poprzez oszacowanie ryzyka, po konsultacji z lekarzem.
Jak zatrzymać laktację – czego nie oczekiwać po zakończeniu karmienia
Wiele kobiet zadaje sobie pytanie: „Jak zakończyć laktację”, myśląc tak naprawdę o tym, jak zakończyć etap trudności wychowawczych występujących, gdy dziecko ma kilka czy kilkanaście miesięcy. Młode mamy liczą na to, że dziecko odstawione od piersi zacznie przesypiać noce, stanie się mniej wymagające i mniej przywiązane do rodzicielki, za to chętniej będzie spędzać czas z tatą, babcią czy innym opiekunem. Niestety, nie ma żadnej gwarancji, że tak się stanie. Zakończenie karmienia nie zawsze wiąże się z większą samodzielnością dziecka, a czasem sprawia nawet, że maluch poszukuje sposobu na nadrobienie bliskości. Dlatego przy podejmowaniu decyzji – karmić czy nie karmić – nie warto brać pod uwagę swoich wyobrażeń o tym, co się wydarzy, kiedy zakończysz karmienie piersią. Należy natomiast przeanalizować fakty i wsłuchać się w swój wewnętrzny głos, który ma przecież prawo mówić: „Nie chcę karmić piersią”.