Rękawice lateksowe, nitrylowe czy winylowe
Każdy z nas codziennie wykonuje wiele czynności. Często niektóre z nich niekorzystnie odbijają się na wyglądzie lub zdrowiu skóry dłoni. Zmywanie, sprzątanie, farbowanie włosów, opieka nad chorym członkiem rodziny – przy wszystkich tych czynnościach trzeba zadbać o to, aby nasze ręce były zabezpieczone przed chemikaliami i groźnymi zarazkami (np. tymi przenoszonymi przez krew i płyny ustrojowe). Na szczęście w sklepach i aptekach dostępna jest szeroka oferta rękawic wielo- i jednorazowych, dzięki którym ochrona dłoni jest łatwa i skuteczna. Które rękawice z wielu dostępnych będą najlepsze w naszym przypadku? Przyjrzyjmy się różnicom i zaletom różnych rodzajów rękawic.
Rękawice lateksowe
Kiedy mówimy o tzw. „gumowych rękawiczkach”, najczęściej mamy na myśli rękawice wykonane z naturalnego kauczuku, czyli lateksu. Wykonuje się z niego zarówno grube rękawice do prac domowych, jak i cienkie, jednorazowe rękawiczki do użytku medycznego i kosmetycznego. Rękawiczki lateksowe mają wiele zalet, jednak nie nadają się dla wszystkich.
Po pierwsze, lateksowe rękawiczki charakteryzują się dużą rozciągliwością (elastycznością) i przez to dobrze dopasowują się do dłoni. Zwykle są dość cienkie, dlatego nie zaburzają „czucia” i łatwo w nich precyzyjnie posługiwać się palcami, a jeśli dobrze dobierzemy rozmiar – nie przeszkadzają i nie zsuwają się. Co ważne, zwłaszcza w przypadku rękawiczek jednorazowych – lateks ulega biodegradacji, dlatego nie stanowi tak dużego obciążenia dla środowiska naturalnego.
Stosowanie rękawic lateksowych ma jednak swoje ograniczenia, dlatego powstały alternatywy dla tych wyrobów. Po pierwsze, wiele osób ma uczulenie na lateks.
Po drugie, lateks ma specyficzny zapach, który wielu osobom może przeszkadzać. Po trzecie, tworzywo kauczukowe niszczy się pod wpływem tłuszczów i olejów mineralnych (parafiny, wazeliny). Dlatego takie rękawiczki nie nadają się do prac, przy których zachodzi potrzeba kontaktu z tłustymi substancjami, np. nakładanie kosmetyków, pastowanie podłogi itp. Lateks ulega również uszkodzeniu w zetknięciu z wieloma rozpuszczalnikami organicznymi, np. zmywaczami do paznokci, rozpuszczalnikami do farb i lakierów.
Podsumowując: rękawiczki lateksowe to dobry wybór dla osób, które nie mają uczulenia na lateks. Cienkie, jednorazowe rękawiczki lateksowe sprawdzą się przy czynnościach niewymagających kontaktu z tłuszczami i smarami, np. przy obieraniu warzyw, zmywaniu, farbowaniu włosów, opatrywaniu skaleczeń, zmianie opatrunków lub pieluch u osób chorych. Rękawice lateksowe są dostępne w wersji z pudrem (najczęściej jest to skrobia kukurydziana) lub bezpudrowej. Dzięki pudrowi łatwiej jest założyć rękawiczki na wilgotne dłonie, ale zostawia on ślady i wysusza skórę.
Rękawice nitrylowe
Coraz popularniejsze i coraz tańsze stają się rękawiczki wykonane z syntetycznej gumy nitrylowej. Jest ona trwalsza niż guma lateksowa, bardziej odporna na przebicie i wiele substancji chemicznych. Mogą jej także używać osoby uczulone na lateks naturalny. Guma nitrylowa nie jest tak elastyczna jak lateks, ale jej elastyczność jest mimo wszystko zupełnie dobra. Co ważniejsze, rękawiczki nitrylowe są bardziej odporne na działanie substancji tłustych, dlatego można ich używać tam, gdzie zachodzi konieczność krótkotrwałego kontaktu z tłuszczami, np. przy aplikowaniu kremów ochronnych na skórę osób obłożne chorych po zmianie pieluch lub po kąpieli.
Jednorazowe rękawice nitrylowe nadają się również do drobnych czynności medycznych i kosmetycznych u drugiej osoby, takich jak zmiana opatrunków, robienie zastrzyków, manicure lub pedicure. Oprócz tego nadają się do sprzątania, gotowania, zmywania itp.
Rękawiczki nitrylowe nie mają zapachu charakterystycznego dla lateksu i są dostępne w wersji niepudrowanej. Sprzedawane są w wielu kolorach: m.in. niebieskim, fioletowym, różowym i czarnym.
Nie są biodegradowalne.
Rękawice winylowe
Osoby, które nie lubią uczucia „oblepienia” dłoni przez ciasno przylegające rękawiczki gumowe (lateksowe lub nitrylowe), mogą wybrać rękawice winylowe, które są mało elastyczne i nie przylegają do dłoni tak ciasno. W niektórych przypadkach poprawia to komfort użytkowania i zapobiega zmęczeniu i odparzeniu skóry, jednak wymaga precyzyjnego dobrania rozmiaru, ponieważ zbyt małe rękawiczki nie rozciągną się, a zbyt duże łatwo się zsuną.
Tworzywo winylowe (uplastyczniony polichlorek winylu lub PVC) jest bardziej odporne na substancje o charakterze tłuszczowym, niż lateks. Rozpuszcza się jednak pod wpływem rozpuszczalników, np. zmywacza do paznokci. Jest też mało odporne na przebicie lub rozerwanie, dlatego rękawiczki winylowe raczej nie nadają się do czynności, gdzie zachodzi ryzyko ich mechanicznego uszkodzenia, np. ręczne szorowanie podłogi lub wanny, pranie ręczne.
Nadają się za to do przygotowywania żywności, drobnych zabiegów pielęgnacyjnych, farbowania włosów itp.
Rękawice winylowe są przezroczyste i najczęściej bezbarwne. Dostępne są w wersji pudrowanej i niepudrowanej. Nie są biodegradowalne.
Uwagi ogólne
Niezależnie od tego, jakie rękawiczki wybierzemy, należy przestrzegać ogólnych zasad ich właściwego stosowania. W przeciwnym wypadku nie zapewnią odpowiedniej ochrony.
Po pierwsze: należy przestrzegać zasady, żeby jednorazowych rękawiczek używać tylko raz. Po użyciu tworzywo traci swoje właściwości, staje się mniej szczelne i trwałe. Bezwzględnie należy przestrzegać tej zasady przy użyciu rękawiczek do czynności higienicznych, medycznych i kosmetycznych! W przeciwnym razie ryzykujemy przeniesienie zakażenia na siebie lub inne osoby.
Po drugie: Należy ostrożnie zdejmować zużyte rękawiczki i wyrzucić je zaraz po użyciu. Należy zdejmować je tak, aby uniknąć kontaktu z zewnętrzną (zanieczyszczoną) powierzchnią, wywijając je na lewą stronę. Niezależnie od użycia rękawic, zawsze zależy dokładnie umyć ręce!
Po trzecie: należy wybrać rękawiczki o odpowiednim rozmiarze i właściwe dla czynności, jaką chcemy w nich wykonywać. Pomóc może nam w tym poniższa tabelka.
Po czwarte: do czynności innych, niż zwykłe, codzienne i nieniosące dużego ryzyka (np. do kontaktu z agresywnymi chemikaliami, do użycia w ekstremalnych temperaturach, do użytku przemysłowego), zwykłe, jednorazowe rękawiczki nie nadają się. Wtedy należy wybrać rękawice specjalistyczne, dostępne w sklepach branżowych.
Rękawice lateksowe | Rękawice nitrylowe | Rękawice winylowe | |
Dla alergików | — | ++ | ++ |
Elastyczność | ++ | + | — |
Odporność mechaniczna | + | ++ | — |
Odporność chemiczna (oprócz rozpuszczalników) | — | ++ | + |
Lżejsze sprzątanie (ścieranie kurzu itp.) | ++ | ++ | ++ |
Sprzątanie | + | ++ | + |
Kontakt z tłustymi substancjami | — | ++ | ++ |
Zabiegi kosmetyczne, medyczne, higieniczne | ++ | ++ | + |
Przygotowanie żywności | + | ++ | ++ |
++ bardzo dobrze, nadaje się
+ dobrze, nadaje się w ograniczonym zakresie
— źle, nie nadaje się