Pandemia koronawirusa – czym różni się od epidemii?
Maria Kasprzak

Pandemia koronawirusa – czym różni się od epidemii?

Pandemia koronawirusa, a właściwie Covid-19 wywołanej wirusem SARS-CoV-2 trwa obecnie na całym świecie. W Polsce ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego. Wiele osób może czuć dezorientację spowodowaną natłokiem nazw – co to jest epidemia, pandemia i stan zagrożenia epidemicznego?  

Co to jest pandemia – definicje, odwołanie do historii

Pandemia to słowo pochodzące z języka greckiego (pan – „wszyscy”, demos – „lud, ludzie”), z definicji oznaczające epidemię jakiejś choroby występującą w skali światowej, na różnych kontynentach, w wielu krajach. Najczęściej chodzi o choroby zakaźne, które łatwo rozprzestrzeniają się między ludźmi. W ostatnim stuleciu pandemie wywoływały przede wszystkim wirusy grypy, na czele z pandemią grypy „hiszpanki” w latach 1918–1920. Była to jedna z większych i groźniejszych pandemii, szacuje się, że zachorowało na nią około 500 milionów ludzi, czyli około jednej trzeciej ówczesnej światowej populacji, a zmarło, wedle różnych szacunków, od 20 do 50 milionów ludzi. W XX wieku miały miejsce jeszcze dwie pandemie: grypy azjatyckiej i grypy Hong-Kong.

Ostatnią pandemią była tzw. „świńska grypa”, w latach 2009–2010. Choroba ta nie miała szczególnie ciężkiego przebiegu, niemniej jednak zmarło na nią kilkaset tysięcy ludzi na całym świecie (w Polsce zmarły na „świńską grypę” 182 osoby).

Obecnie trwa na świecie tzw. „pandemia koronawirusa”, czyli choroby Covid-19 (z ang. Coronavirus Disease 2019), powodowanej przez wirusa SARS-CoV-2.  

Pandemia a epidemia i stan epidemiologiczny – czym się różnią? 

W okresie zagrożenia masowo występującą, groźną lub nową chorobą zakaźną, rząd może wprowadzić stan epidemii. Co to znaczy? Z medycznego punktu widzenia, epidemia to wzrost liczby zachorowań na danym obszarze w stosunku do liczby przypadków tej choroby występujących zazwyczaj. O epidemii mówimy wtedy, kiedy choroba występuje lokalnie – w obrębie jednego regionu, kraju lub kontynentu. W ostatnich latach media donosiły o kilku większych epidemiach, np. SARS w Chinach i Azji Południowo–Wschodniej, MERS na Środkowym Wschodzie, wirusa Ebola w Afryce, wirusa Zika w Ameryce Południowej. 

Sytuację, kiedy na danym obszarze jakaś choroba występuje na stałym poziomie, nazywamy endemią, mówimy np. o chorobach endemicznie występujących na pewnych terenach. 

Polska ustawa o zwalczaniu chorób zakaźnych definiuje epidemię podobnie, jako „wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we wcześniejszym okresie albo wystąpienie zakażeń lub chorób zakaźnych dotychczas niewystępujących”. Jeśli na pewnym obszarze istnieje ryzyko rozwoju epidemii, rząd może wprowadzić stan zagrożenia epidemicznego – sytuację prawną wprowadzoną na danym obszarze w związku z ryzykiem wystąpienia epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań zapobiegawczych. Jeśli jednak epidemia wystąpi, rząd może, aby zapewnić sobie narzędzia prawne do sprawnego wdrażania nadzwyczajnych środków – ogłosić stan epidemii, czyli „sytuację prawną wprowadzoną na danym obszarze w związku z wystąpieniem epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla zminimalizowania skutków epidemii”. 

Podsumujmy – epidemia ma zasięg lokalny (miasto, kraj lub kilka sąsiadujących państw), a pandemia to epidemia o zasięgu światowym, w zwalczeniu której konieczne jest współdziałanie wszystkich dotkniętych nią krajów. 

Powiązane produkty

Pandemia Covid-19 

Obecnie trwająca pandemia jest spowodowana przez zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Jest to koronawirus powodujący głównie infekcje dróg oddechowych, mogący doprowadzić do ciężkiej, ostrej niewydolności oddechowej. Stąd pochodzi jego oficjalna nazwa: Severe Acute Respiratory Syndrome-Coronavirus-2, czyli drugi koronawirus powodujący zespół ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej. Pierwszym takim koronawirusem był wirus odpowiedzialny za epidemię SARS w 2002–2003 roku.

Choroba powodowana przez wirus SARS-CoV-2 jest nazywana Covid-19, czyli Coronavirus Disease-19. Liczba 19 oznacza rok 2019, w którym zanotowano pierwsze przypadki tej choroby w Chinach, w prowincji Hubei. Stamtąd wirus stopniowo rozprzestrzenił się na resztę kraju, a później na cały świat, a 12 marca 2020 roku Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła, że globalne rozprzestrzenianie się koronawirusa można już określić jako pandemię. 

Pandemia w Polsce – kiedy się zakończy?

Choroba Covid-19 u większości zakażonych przebiega łagodnie i nie wymaga pobytu w szpitalu. Jednak u części osób, szczególnie u seniorów, osób z obniżoną odpornością i chorujących przewlekle, może mieć ciężki przebieg, niekiedy ze skutkiem śmiertelnym. W rzadkich przypadkach Covid-19 może też mieć ciężki przebieg u młodych i zdrowych osób, dlatego nikt nie powinien lekceważyć zagrożenia. Pomimo, że na razie (koniec marca 2020) w Polce nie ma tylu chorych, co np. we Włoszech, Niemczech czy Hiszpanii, to sytuacja jest napięta, a ludzie pełni obaw. Kiedy to się skończy – wszyscy chcieliby wiedzieć. Jednak końca pandemii nie da się łatwo przewidzieć. Covid-19 to nowa choroba, więc lekarze i naukowcy nie wiedzą o niej wszystkiego.

Niektórzy mają nadzieję, że kiedy zrobi się cieplej, pandemia ustąpi. Jednak nie musi tak być – obecnie najtrudniejsza sytuacja jest na południu Europy, czyli tam, gdzie już teraz jest znacznie cieplej niż w Polsce. WHO ostrzega, że ani ciepła, ani zimna pogoda nie zapobiega rozprzestrzenianiu się koronawirusa. Poprzednie pandemie grypy trwały po nawet kilkanaście miesięcy. Pandemia grypy w latach 1918–1920 przebiegała w trzech falach, ze szczytami zachorowań co kilka miesięcy. Obecnie ludzie dysponują środkami, które pozwalają ograniczać i łagodzić skutki pandemii, ale wiele zależy też od nas, od tego, czy będziemy przestrzegać zaleceń Ministerstwa Zdrowia i dbać o to, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia.

Każda epidemia i pandemia przemija. Nikt nie wie dokładnie, kiedy skończy się pandemia Covid-19 w Polce i na świecie, ale każdy swoim zachowaniem może przyczynić się do tego, aby skończyła się jak najszybciej i dotknęła jak najmniejszą liczbę ludzi.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest jednym z zaburzeń odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by aktualna dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów, zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to nazwa stosowana potocznie, określająca grupę schorzeń o podłożu zapalnym, obejmującą choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij