Choroby pasożytnicze człowieka – nicienie
Maria Kasprzak

Choroby pasożytnicze człowieka – nicienie

Dużą grupą pasożytów człowieka są tzw. robaki obłe – obleńce. Obłe, czyli mające podłużny kształt i zaokrąglone w przekroju. Nie przypominają więc kształtem taśmy, a raczej nitkę makaronu (stąd inna nazwa: nicienie). Robaki te różnią się od płazińców tym, że do zamknięcia całego cyklu życiowego potrzebują tylko jednego żywiciela (wyjątkiem jest włosień).

Owsik

Takimi robakami są np. glista ludzka (Ascaris lumbricoides) i owsik (Enterobius vermicularis). Zarażanie w obydwu przypadkach następuje poprzez spożycie jedzenia lub wody zanieczyszczonej ludzkimi odchodami. W przypadku owsików dalej w przewodzie pokarmowym następuje rozwój larw w postacie dorosłe. Dorosłe samice mają do 13 mm długości, samce są mniejsze. Bytują one  w końcowym odcinku jelita grubego, składając jaja w okolicach odbytu. Powoduje to swędzenie i w konsekwencji drapanie tych miejsc, co dodatkowo sprzyja rozsiewaniu jaj i dostawaniu się ich do ust. Dlatego też zarażenie owsikami (owsica) bardzo łatwo się rozprzestrzenia, zwłaszcza wśród małych dzieci. Jeśli owsica występuje u jednego z członków rodziny, zalecane jest zbadanie pozostałych osób, a także zmiana pościeli, w której spała zarażona osoba. Zarażenie owsikami nie jest z reguły groźne, za to bywa bardzo uciążliwe ze względu na uporczywy świąd okolic odbytu. Może to powodować rozdrażnienie i zaburzenia snu, zwłaszcza u dzieci. Do wyleczenia owsicy wystarcza zwykle krótka terapia lekami przeciwrobaczymi i przestrzeganie zasad higieny, ponieważ możliwe jest tu tzw. samozarażenie, to znaczy zarażenie jajami pasożytów z własnego organizmu.

Glista ludzka

W przypadku zarażenia glistą ludzką, z jaj w przewodzie pokarmowym wylęgają się małe robaki, które wnikają przez ścianę jelita do naczyń krwionośnych i z krwią krążą po organizmie. Po pewnym czasie wydostają się przez pęcherzyki płucne do płuc, oskrzeli i tchawicy, gdzie wywołują odruch kaszlowy i zostają połknięte z powrotem do przewodu pokarmowego. Tam następuje ich rozwój do form dorosłych. Jako że człowiek jest jedynym żywicielem glisty ludzkiej, może nastąpić samozarażenie – tak jak w przypadku owsików.

Glistnica może objawiać się bólem brzucha, chudnięciem, anemią. Jeśli liczba pasożytów jest bardzo duża, może dojść do niedrożności jelita, a nawet perforacji. Przy przechodzeniu larw z krwiobiegu do pęcherzyków płucnych możliwe jest uszkodzenie płuc, zwłaszcza przy masowej inwazji pasożytów.

Glistnicę leczy się tak jak inne choroby pasożytnicze – podaniem mebendazolu, albendazolu lub pyrantelu w czasie i dawkach dobranych przez lekarza.

Powiązane produkty

Włosień kręty

Liczba pasożytów człowieka jest bardzo duża, jednak tutaj ograniczę się do omówienia jeszcze dwóch: włośnia (Trichinella spiralis) i glisty psiej (Toxocara canis). Obydwa te pasożyty mają dwie wspólne cechy: człowiek może się nimi zarazić od zwierząt, a ponadto przebywają głównie wewnątrz mięśni i narządów, a nie w świetle przewodu pokarmowego.

Włosień kręty jest niewielkim nicieniem pasożytniczym, który atakuje szczury, świnie, dziki, niedźwiedzie, a także człowieka. Człowiek może się zarazić zjadając mięso chorych zwierząt, które nie zostało dokładnie ugotowane lub usmażone. Obecność włośni w mięśniach lub innych narządach człowieka może prowadzić do wielu ogólnoustrojowych dolegliwości. Włośnica jest chorobą groźną i trudną do wyleczenia. Dlatego tak ważne jest, aby nie spożywać wieprzowiny ani dziczyzny nieprzebadanej przez weterynarza. Nie należy kupować mięsa z nielegalnego uboju, a mięso legalnie upolowanych zwierząt – np. dzików – należy przed użyciem oddać do badania! Poza tym jak zawsze należy dokładnie gotować, piec lub smażyć mięso przed spożyciem, ponieważ długotrwałe działanie wysokiej temperatury niszczy niemal wszystkie pasożyty.

Glista psia

Glista psia, czyli toksokara jest częstym pasożytem psów domowych (u kotów występuje bardzo podobna glista kocia). Człowiek jest jej żywicielem przypadkowym. U swojego właściwego żywiciela – psa, toksokara przechodzi pełen cykl życiowy, podobnie jak glista ludzka u człowieka. Natomiast w organizmie człowieka nie następuje przejście przez pęcherzyki płucne z powrotem do przewodu pokarmowego i dojrzewanie larw. Toksokaroza przyjmuje więc u człowieka formę obecności tzw. larwy migrującej (łac. larva migrans) z krwią po narządach wewnętrznych. Takie pasożyty są trudniejsze do eliminacji za pomocą leków (ponieważ leki przeciwpasożytnicze słabo wchłaniają się do krwi), a także niebezpieczne, ze względu na możliwość osadzenia się larw w ważnych narządach. Najlepszym sposobem zapobiegania zakażeniu tym robakiem jest przestrzeganie higieny w kontaktach z psami i kotami, a także regularne odrobaczanie domowych zwierząt. Należy także sprzątać odchody po psach i zachęcać to tego innych – aby nie stanowiły źródła zarażenia dla ludzi i zwierząt.

Podsumowanie

Powyższa lista nie wyczerpuje wszystkich chorób pasożytniczych człowieka, a jedynie zaznacza te najważniejsze w naszej strefie geograficznej. Należy pamiętać, że w przypadku podejrzewania u siebie choroby pasożytniczej należy zawsze skontaktować się z lekarzem i powiedzieć mu o niepokojących objawach (np. bólu brzucha, chudnięciu, biegunkach, swędzenia odbytu, bólach mięśni i innych narządów), a także o sytuacji, w której mogło dojść do zarażenia. Lekarz oceni ryzyko, zleci odpowiednie badania i zaleci leczenie. Większość chorób pasożytniczych jest łatwo uleczalna, a w przypadku tych groźniejszych (bąblowica, włośnica) leczenie również może być skuteczne lub ograniczyć rozwój choroby.

Dla ochrony przed pasożytami konieczne jest dokładne mycie rąk i żywności, termiczna obróbka potraw i termiczna dezynfekcja przedmiotów, np. naczyń. Żele na bazie alkoholu nie zabijają jaj pasożytów.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ospa wietrzna u dorosłych i dzieci – objawy ospy wietrznej, przebieg choroby, powikłania, szczepionka

    Ospa wietrzna, nazywana potocznie wiatrówką, jest wysoce zakaźną chorobą o etiologii wirusowej. Wywoływana jest przez wirusa Varicella-zoster virus (VZV), który jest identyczny z wirusem półpaśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Jak rozpoznać chorobę, ile trwa, jak ją leczyć i jakie mogą być powikłania ospy?

  • Rwa kulszowa (ischialgia). Przyczyny, objawy i leczenie.

    Rwa kulszowa jest schorzeniem zaliczanym do tzw. „zespołów korzeniowych”, jej przyczyną jest podrażnienie lub uszkodzenie korzeni nerwów rdzeniowych lub nerwu korzeniowego. Głównym objawem ischialgii jest ból dolnej części pleców promieniujący od okolicy lędźwiowo–krzyżowej do pośladka, a także dalej wzdłuż kończyny dolnej, sięgając nawet do stopy. Leczenie  obejmuje łagodzenie objawów bólowych przy pomocy metod farmakologicznych oraz zabiegów fizjoterapeutycznych. 

  • Marihuana medyczna – na czym polega leczenie konopiami?

    U schyłku okresu PRL, w 1985 roku, wprowadzono przepisy karne, które zakazały używania w Polsce marihuany. Kontrowersje wywoływał pogląd, że wykorzystanie tej substancji do celów medycznych stało się również niedostępne, a wręcz karalne. Dopiero po 32 latach (w 2017 roku) stworzono przepisy, które formalnie zezwoliły na legalne wprowadzanie marihuany do obrotu jako surowca farmaceutycznego, a także na zastosowanie jej w leczeniu i łagodzeniu objawów towarzyszących określonym chorobom. Co warto wiedzieć o marihuanie medycznej?

  • Owsiki – przyczyny, objawy i leczenie owsicy u dorosłych i dzieci

    Owsica to choroba pasożytnicza, która może dotyczyć osób w każdym wieku. Dotyka głównie dzieci w wieku przedszkolnym, żlobkowym i szkolnym, natomiast wśród dorosłych największe ryzyko zachorowania występuje u osób przebywających i pracujących w domach opieki lub zakładach karnych oraz opiekujących się dziećmi. Leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwpasożytniczych oraz przestrzeganiu zasad higieny osobistej. 

  • Silikony w kosmetykach – czy są bezpieczne?

    Silikony to składniki zaliczające się do tych niesłusznie uznawanych za niebezpieczne. Przybliżamy fakty i obalamy mity z nimi związane. Podpowiadamy: jakie właściwości mają silikony? W których kosmetykach znajdziemy silikony? Czy są bezpieczne? Dla kogo kosmetyki z silikonami są wskazane, a kto powinien od nich stronić?

  • Kolagen w proszku – czym jest i jak stosować?

    Kolagen w proszku jest jedną z postaci suplementów diety zawierających hydrolizowany kolagen. Peptydy kolagenowe naturalnie występują w organizmie człowieka – w skórze, kościach, ścięgnach i tkankach łącznych. Kolagen pozyskiwany jest najczęściej ze źródeł zwierzęcych: skóry, kości, tkanek krów, świń, ryb. W procesie hydrolizy kolagen jest rozkładany do mniejszych peptydów, które są łatwiej wchłaniane i przyswajane przez organizm. Kolagen w proszku stanowi suplement diety rekomendowany zazwyczaj w celu poprawy stanu skóry, włosów, paznokci, stawów i kości.

  • Nadmiar antyoksydantów wywołuje raka?

    Nowe badanie wykazało, że przeciwutleniacze, takie jak witaminy C i E, aktywują mechanizm stymulujący wzrost nowych naczyń krwionośnych w guzach nowotworowych, pomagając im rosnąć i dawać przerzuty. Naukowcy twierdzą, że ich odkrycia podkreślają potencjalne ryzyko przyjmowania suplementów przeciwutleniających wtedy, gdy nie są one potrzebne.

  • Jeden zastrzyk zamiast chemioterapii – nowa metoda leczenia raka

    Pierwszymi pacjentami na świecie, którzy skorzystają z terapii onkologicznej w formie zastrzyku, będą Anglicy. Jest to alternatywa dla klasycznego wlewu wykorzystywanego w leczeniu nowotworów. Na czym polega ten rodzaj leczenia? Czy pacjenci w Polsce także będą mogli uczestniczyć w takiej terapii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij