Przepuklina pępkowa u niemowląt, dzieci i dorosłych - jak wygląda operacja i dieta po zabiegu

W jamie brzusznej panuje dodatnie ciśnienie, które nasila się przy kaszlu i śmiechu, przy parciu na stolec i przy ruchach, w których pracują mięśnie brzucha. Zawartość jamy brzusznej jest utrzymywana powłokami, których mocną warstwę stanowią mięśnie i będące ich przedłużeniem rozcięgna. Kilka warstw płaskich mięśni pokrywa jamę brzuszną krzyżując się w różnych kierunkach. Jeśli na skrzyżowaniu tych mięśni jest słabo pokryty punkt lub szczelina, to w tym miejscu pod wpływem ciśnienia wewnątrzbrzusznego wypukła się otrzewna, a z biegiem lat wypuklenie wydłuża się i powiększa, tworząc przepuklinę.

Kiedy może powstać przepuklina?

Przepuklina może pojawić się w każdym wieku, jednak są dwa okresy w życiu człowieka, kiedy występowanie przepukliny jest najczęstsze. Pierwszy okres to okres dzieciństwa, kiedy przepukliny tworzą się w miejscach osłabienia powłok wskutek pewnych wrodzonych niedoskonałości w układzie mięśni i roztworów brzucha. Drugi okres to wiek podeszły, kiedy mięśnie zaczynają słabnąć i zanikają, a przestrzenie pomiędzy nimi poszerzają się. 

Z jakich części składa się każda przepuklina?

Każda przepuklina składa sie z wrót przepukliny, worka przepuklinowego oraz zawartości  przepukliny. Czym są wrota przepukliny? Wrota przepukliny to pierścień  w powłokach, przez który przepuklina przechodzi przez warstwę mięśniowo-rozcięgnową. A czym jest worek przepuklinowy? Worek 200 przepuklinowy to nic innego jak błona otrzewnej zgrubiała pod wpływem bodźców mechanicznych, będąca najbardziej  istotną częścią przepukliny. W worku przepuklinowym wyróżnia się szyjkę mieszcząca się we wrotach przepukliny oraz trzon i dno będące częścią końcową. Natomiast zawartość przepukliny to po prostu wsuwające się do niej narządy jamy brzusznej, zwykle fragmenty jelit. 

Jakie rodzaje przepuklin można wyróżnić?

Zwykle wyróżnia się trzy rodzaje przepuklin. Jest to zatem przepuklina pachwinowa, udowa i pępkowa. 

Czym jest przepuklina pępkowa?

Przepuklina pępkowa jest rodzajem przepukliny, który jest typowy zarówno dla dzieci, jak i dla ludzi dorosłych.

Jak wygląda przepuklina pępkowa?

Przepuklina pępkowa ma postać miękkiego guzka, który występuje w okolicy pępka. U niemowląt i małych dzieci przepuklina pępkowa zwykle nie osiąga dużych rozmiarów (choć czasami zdarzają się przypadki, gdy jest ona naprawdę duża), a jej wielkość zdecydowanie powiększa się w momencie, kiedy dziecko zaczyna płakać, bowiem wtedy również rośnie ciśnienie wewnątrz jamy brzusznej. Przepuklina pępkowa u dorosłych również ma postać miękkiego guza w okolicy pępka, jednak zazwyczaj jest ona większa niż w wieku niemowlęcym.

Czy przepuklina pępkowa daje jakieś objawy?

Przepuklina pępkowa zwykle nie daje żadnych dolegliwości, stanowi ona jedynie pewnego rodzaju defekt kosmetyczny. Pojawia się jedynie guz w powłokach skórnych, który chirurg może zwykle z powrotem odprowadzić (jest to tzw. przepuklina odprowadzalna). Zdarza się, że przepuklina tak powiększy już swoje rozmiary, że nie można jej odprowadzić, wtedy mówi się o przepuklinie nieodprowadzalnej, jednak ona też nie daje żadnych dolegliwości. Dolegliwości natomiast pojawiają się w przypadku przepukliny uwięźniętej- o uwięźniętej przepuklinie mówi się wówczas, kiedy jelito ulega takiemu zakleszczeniu w przepuklinie, że zostaje przerwany pasaż treści jelitowej oraz zostaje upośledzone ukrwienie jelita, co prowadzi do jego martwicy. Wtedy też obecne są objawy świadczące o niedrożności jelita: silne bóle brzucha pojawiające się falowo, wymioty czy też wzdęcie brzucha. Poza tym obecne są też objawy miejscowe, do których zalicza się żywobolesne uwypuklenie w miejscu typowym dla przepukliny, czasami skóra może też ulec zaczerwienieniu. 

Czy przepuklina pępkowa wymaga leczenia?

Sporadycznie zdarzają się sytuacje, w których u niemowląt przepuklina pępkowa osiąga tak duże rozmiary, że nie ustąpi ona samoistnie i wymaga zabiegu operacyjnego. U ludzi dorosłych, jeśli przepuklina pępkowa nie jest duża, nie daje żadnych dolegliwości i stanowi jedynie defekt kosmetyczny, również nie ma konieczności jej operowania. Jednak w sytuacji, kiedy przepuklina zaczyna powiększać swoje rozmiary, wtedy konieczna jest operacja przepukliny pępkowej.

Osłabione powłoki brzuszne w czasie operacji przepukliny pępkowej są wzmacniane przez chirurga specjalną siatką. Zabieg operacji przepukliny pępkowej może być wykonywany zarówno metodą klasyczną, z otworzeniem jamy brzusznej, jak i metodą laparoskopową, która staje się coraz bardziej popularna i jest dla pacjenta znacznie mniej inwazyjna. Po operacji przepukliny pępkowej pacjent przez kilka dni musi pozostać na lekkostrawnej diecie. Dieta po operacji przepukliny pępkowej początkowo powinna być zatem pozbawiona tłustych, smażonych i wzdymających potraw, należy natomiast jeść potrawy delikatne, lekkostrawne, warto, aby przez pierwszych kilka dni były to delikatne zupy i kleiki.