Przepuklina u niemowląt i dzieci – przyczyny, rodzaje, leczenie
Katarzyna Gmachowska

Przepuklina u niemowląt i dzieci – przyczyny, rodzaje, leczenie

Przepuklina u dziecka pojawia się w wyniku zaburzenia struktury ścian jamy brzusznej. Może być wrodzona lub nabyta. Jakie rodzaje przepuklin u dzieci występują najczęściej i jak je rozpoznać? 

Przepuklina powstaje na skutek przemieszczenia się struktur jamy brzusznej, najczęściej jelit przez osłabioną ścianę jamy brzusznej na zewnątrz, powodując powstanie miękkiego, niebolesnego guzka pod skórą. Najczęstszymi rodzajami przepukliny u dzieci są przepuklina pępkowa i pachwinowa. Przepukliny pępkowe zazwyczaj ustępują samoistnie, natomiast w większości przepuklin pachwinowych wymagane jest leczenie operacyjne.  

Przepuklina u dziecka – co to takiego i jak ją rozpoznać?   

Przepuklina u dziecka powstaje na skutek zaburzeń rozwojowych ścian jamy brzusznej, co prowadzi do ubytków będących wrotami przepuklin, które mogą powstać w okresie płodowym lub po urodzeniu. Ze względu na okres, w którym powstała przepuklina, wyróżniamy przepukliny wrodzone i nabyte. U dzieci najczęściej występują przepukliny wrodzone (przepuklina pępowinowa, pępkowa i pachwinowa). 

Przepukliny zewnętrzne mają postać miękkiego, niebolesnego oraz powiększającego się podczas płaczu guzka najczęściej w okolicy pępka lub pachwiny. Zazwyczaj istnieje możliwość odprowadzenia zawartości worka przepuklinowego poprzez delikatny ucisk. Wyczuwalne są także brzegi pierścienia przepukliny, zwanego wrotami przepukliny, przez które struktury jamy brzusznej (najczęściej fragment jelita) przedostają się otoczone workiem przepukliny pod skórę.  

Przepuklina u dzieci – rodzaje  

Do najczęściej występujących przepuklin u dzieci należą: 

  • przepuklina pachwinowa (hernia inguinalis) – jest to częsta wada wrodzona u dzieci. Częściej występuje u chłopców, zazwyczaj po prawej stronie. Obustronne przepukliny pachwinowe zdarzają się bardzo rzadko. Przepuklina pachwinowa u dzieci ma postać miękkiego guzka w okolicy pachwiny, który powstaje na skutek uwypuklenia fragmentu jelita i otrzewnej przez kanał pachwinowy. Zdarza się, że worek przepuklinowy wraz z fragmentami jelit schodzi do moszny u chłopców lub do warg sromowych u dziewczynek. Przepukliny pachwinowe mogą być wrodzone lub nabyte.  

U dzieci najczęstszym typem przepukliny pachwinowej jest przepuklina wrodzona skośna. W przypadku występowania przepukliny pachwinowej zazwyczaj stosuje się leczenie chirurgiczne.

  • przepuklina pępkowa (hernia umbilicalis) powstaje na skutek przemieszczenia się pętli jelit poza jamę brzuszną poprzez niezamknięty pierścień pępkowy. Zazwyczaj pojawia się w okresie okołoporodowym i może mieć różną wielkość. Przepuklina pępkowa ma postać miękkiego, niebolesnego i powiększającego się podczas płaczu dziecka guzka, który pojawia się pod skórą w okolicy pępka. Przepuklina pępkowa występuje najczęściej u wcześniaków. Ze względu na fakt, że przepukliny pępkowe najczęściej zamykają się samoistnie po wzmocnieniu mięśni brzucha dziecka, rzadko stosuje się leczenie chirurgiczne. Przepukliny pępkowe u dzieci operuje się zazwyczaj w 3.–7. roku życia, jeśli nie doszło do ich samoistnego zaniknięcia. Zabieg chirurgiczny polega na zaszyciu otworu przepukliny i zbliżeniu mięśni prostych brzucha. Dziecko po operacji przepukliny powinno przez kilka dni unikać wysiłku fizycznego, aby zapobiec nawrotowi objawów, które zdarzają się dość rzadko.  

Powiązane produkty

Co może powodować przepuklinę u dziecka? 

Przepukliny powstają na skutek przedostania się struktur jamy brzusznej poprzez osłabione mięśnie brzucha lub poprzez niezamknięty np. pierścień pępkowy. Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia przepukliny brzusznej należy zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej, które prowadzi do wypchnięcia narządów przez ściany brzucha pod skórę w postaci miękkich uwypukleń.  

Przepukliny występują częściej u dzieci z chorobami przebiegającymi z zaburzeniami budowy kolagenu. Natomiast u dorosłych do powstania przepukliny predysponują zaparcia, przewlekły kaszel, otyłość, ciąża lub ciężka praca fizyczna. Przepukliny powstają także w bliznach pooperacyjnych na skutek osłabienia powłok brzusznych.   

Jak leczy się przepuklinę u dzieci? 

W przypadku przepuklin występujących u dzieci najczęściej stosuje się leczenie operacyjne, które jest dostosowane do rodzaju i miejsca przepukliny oraz zawartości worka przepuklinowego.  

Groźnym powikłaniem przepukliny, zwłaszcza pachwinowej, jest uwięźnięcie. Uwięźnięciu ulegają zarówno przepukliny wrodzone, jak i nabyte, jednakże najczęściej dotyczy ono przepuklin pachwinowych skośnych.  

Do uwięźnięcia przepukliny dochodzi, gdy do worka przepuklinowego dostają się pętle jelita cienkiego, powodując jego powiększenie i niemożność cofnięcia się jego zawartości do jamy brzusznej. Uwięźnięte jelito powoduje objawy niedrożności przewodu pokarmowego (ból brzucha, wymioty, zatrzymanie oddawania stolca i gazów, wzdęcia). W niedokrwionej ścianie jelita dochodzi do powstania martwicy. Objawami uwięźniętej przepukliny jest twardy i bolesny guz, zazwyczaj w okolicy pachwinowej lub mosznie. Dziecko zwykle jest płaczliwe i niespokojne. Skóra ponad guzem może być zaczerwieniona. 

W przypadku podejrzenia uwięźniętej przepukliny należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Jeśli do więźnięcia worka przepukliny doszło niedawno, lekarz może podjąć próbę odprowadzenia przepukliny ręcznie poprzez delikatny ucisk guza. Po udanym odprowadzeniu przepukliny powinien być wykonany zabieg operacyjny, aby zapobiec nawrotowi objawów.  

  1. M. Bagłaj, P. Kaliciński, Chirurgia dziecięca, Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2016.
  2. D. Janczak, Przepuklina, „Chirurgia po Dyplomie”, nr 01 2017.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Paracetamol czy ibuprofen — który lek na gorączkę wybrać dla dziecka i jak go prawidłowo dawkować?

    Gorączka u dzieci bardzo często przysparza ogromnego problemu rodzicom. Część z nich boi się dawać dzieciom leki przeciwgorączkowe, ponieważ nie wiedzą dokładnie, w jaki sposób należy je dawkować i jakie odstępy czasu należy zachować pomiędzy poszczególnymi dawkami leków. Który lek w walce z infekcją podawać dzieciom? Jaka jest bezpieczna dawka ibuprofenu lub paracetamolu, którą można podać maluchowi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Biegunka u niemowlaka i dziecka – co robić? Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

    Biegunka to jedna z najczęstszych dolegliwości u dzieci oraz przyczyna wizyt lekarskich. Wbrew pozorom postępowanie jest bardzo proste i w części przypadków dziecko może być z powodzeniem leczone w domu. Jak radzić sobie z biegunką u noworodka, niemowlęcia lub starszego dziecka? Jak zapobiegać rozwolnieniu i kiedy zgłosić się do lekarza?

  • Grypa u dzieci i niemowląt – objawy, przebieg i leczenie

    Grypa to choroba zakaźna, występująca każdego roku, głównie w sezonie jesienno-zimowym i wczesną wiosną. Grypa jest ostrą infekcją dróg oddechowych. Czynnikiem etiologicznym sezonowych zachorowań są dwa typy wirusów grypy – A i B. Choć zarazić się może każdy, wyróżnia się grupy ryzyka, które są szczególnie podatne na zakażenie tym wirusem. Należą do nich m.in. niemowlęta i dzieci do 2. roku życia, co związane jest z niedojrzałością ich układu immunologicznego oraz większą skłonnością do powikłań.

  • Dlaczego magnez jest tak ważny dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania Twojego dziecka?

    Jak doskonale wszyscy wiemy, prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu dziecka zależy od wielu czynników. Kluczowe jest tutaj dostarczanie wraz z dietą, odpowiednich składników odżywczych, witamin i składników mineralnych. Na szczególną uwagę zasługuje magnez, którego rola i znaczenie dla organizmu dziecka jest zasadnicze i kluczowe. Dlaczego?  

  • Jak magnez może wspierać aktywne dzieci?

    Okres dzieciństwa i szkoły to czas wielu wyzwań dla aktywnego dziecka. Dziecku potrzeba wówczas energii, spokoju, skupienia oraz wsparcia, aby chętnie i aktywnie podejmowało różne wyzwania i dawało radę im sprostać. Aby pomóc dziecku w tym wszystkim, warto dostarczać mu odpowiednie składniki odżywcze, witaminy i minerały. I jednym z takich składników jest magnez, kluczowy pierwiastek dla rozwoju i funkcjonowania organizmu dziecka. A w czym dokładnie magnez pomaga i jak wspiera aktywne dzieci? 

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Jak pomóc niemowlętom cierpiącym na kolki, ulewania i zaparcia?

    Pierwszy rok życia dziecka to okres największych i najszybciej zachodzących zmian w życiu człowieka. Dotyczą one każdego układu czy narządu, w tym także przewodu pokarmowego. Osiągnięcie pełnej funkcji trawienia i wchłaniania to długotrwały i dynamiczny proces, a w jego przebiegu mogą wystąpić u niemowlęcia różne dolegliwości. W pierwszym roku życia nawet u 50% niemowląt mogą pojawić się: kolka niemowlęca, refluks żołądkowo-przełykowy i zaparcia.

  • Mleko modyfikowane kozie. Jakie ma właściwości i kiedy je podawać?

    Mleko modyfikowane na bazie mleka koziego zyskuje w ostatnich latach coraz większą popularność jako alternatywa dla tradycyjnych preparatów opartych na mleku krowim. Rodzice poszukujący innych rozwiązań żywieniowych dla swoich dzieci coraz częściej sięgają po produkty kozie, które cechują się lepszą przyswajalnością i nieco innym profilem białkowo-tłuszczowym. Choć nie jest to produkt hipoalergiczny, wielu specjalistów zwraca uwagę na jego potencjalne korzyści w diecie niemowląt i małych dzieci.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl