Czkawka u noworodków i niemowląt – jak im pomóc? Przyczyny czkawki u małych dzieci

Czkawka jest częstą dolegliwością zwłaszcza u noworodków i niemowląt. Objaw ten wynika z niedojrzałości układu nerwowego i powstaje na skutek rytmicznych skurczów przepony i mięśni międzyżebrowych, którym towarzyszy charakterystyczny dźwięk zamykającej się na wdechu głośni. Czkawka zazwyczaj trwa krótko i ustępuje samoistnie w ciągu kilku minut. Najczęstszą przyczyną czkawki u dzieci jest szybkie jedzenie lub picie lub też obniżenie temperatury ciała.  

Czkawka u noworodka i niemowlaka – kiedy i dlaczego się pojawia?  

Czkawka to nagłe, mimowolne skurcze przepony i mięśni międzyżebrowych, które są poprzedzone nagłym zamknięciem głośni i wydaniem charakterystycznego dźwięku na skutek przerwania przepływu powietrza do płuc. Najczęściej trwa kilka minut i ustępuje samoistnie. Zazwyczaj pojawia się przy szybkim i nadmiernym przepełnieniu żołądka. Często dotyczy niemowląt, które łapczywie piją pokarm. Wraz z rozwojem i dojrzewaniem układu nerwowego niemowlęcia częstość czkawki zwykle się zmniejsza. Czkawka u dziecka może być przyczyną zaburzeń snu i przybierania na wadze.  

Czkawka występuje także u dziecka w życiu płodowym, kobieta odczuwa ją jako rytmiczne poruszanie się brzucha w danym miejscu. Czkawka u noworodków może pojawić się także na skutek ochłodzenia ciała dziecka np. podczas przebierania czy kąpieli. U starszych niemowląt czkawka może wystąpić także podczas głośnego śmiechu. 

Czy czkawka u noworodka jest groźna?  

Czkawka u noworodka, czyli dziecka przed ukończeniem 28. dnia życia, jest zjawiskiem normalnym i zazwyczaj wynika z niedojrzałości układu nerwowego. Częściej występuje u wcześniaków, których układ nerwowy jest mniej wykształcony niż dzieci urodzonych o czasie. Wraz z dojrzewaniem układu nerwowego czkawka u dziecka staje się coraz rzadsza.  

Czkawka u noworodka po karmieniu piersią 

U noworodka objaw czkawki występuje najczęściej po uprzednim karmieniu oraz przepełnieniu żołądka. Występuje zarówno po kamieniu pokarmem mamy, jak i mlekiem modyfikowanym z butelki. Może być wywołana także nadmiarem połkniętego podczas ssania powietrza, zwłaszcza gdy dziecko zjada łapczywie i szybko. Przeczytaj również o tym, jak prawidłowo rozszerzać dietę niemowlaka.

Czkawka u noworodka lub niemowlaka – jak mu pomóc? Sposoby na czkawkę u małego dziecka 

Epizody czkawki, które trwają krótko, są fizjologiczne i nie wymagają pogłębiania diagnostyki ani wykonywania żadnych badań diagnostycznych. W przypadku pojawienia się czkawki trwającej dłużej, należy skonsultować się z lekarzem, który po zebraniu dokładnego wywiadu dotyczącego choroby oraz badania lekarskiego zaleci dalsze postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne.  

Pomocna może być zmiana pozycji ciała dziecka na pionową, aby ułatwić wydostanie się powietrza z wypełnionego żołądka. Jeśli czkawka nawraca u niemowlęcia, nie należy czekać z kamieniem do momentu, gdy dziecko będzie bardzo głodne, gdyż będzie wtedy jeść łapczywie, co sprzyja pojawieniu się czkawki.