Choroba Parkinsona – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie
Marcin Setlak

Choroba Parkinsona – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Choroba Parkinsona to poważne schorzenie ośrodkowego układu nerwowego spowodowane nieodwracalną degeneracją neuronów dopaminergicznych istoty czarnej mózgu. W przebiegu choroby Parkinsona dochodzi do zaburzeń funkcjonowania układu pozapiramidowego, co prowadzi do występowania charakterystycznych objawów – spowolnienia ruchowego, drżenia spoczynkowego, sztywności mięśniowej i zaburzeń postawy. Choroba Parkinsona dotyczy około 1% ludzi pomiędzy 40. a 60. rokiem życia. Jak dotąd nie są znane dokładne przyczyny powodujące rozwój tej choroby.  

Choroba Parkinsona – na czym polega? 

Choroba Parkinsona jest schorzeniem dotyczącym ośrodkowego układu nerwowego. W jej przebiegu dochodzi do nieodwracalnego niszczenia perikarionów neuronów dopaminergicznych w istocie czarnej śródmózgowia. Istota czarna wchodzi w skład układu pozapiramidowego, który odpowiada za procesy związane z ruchem, w tym za regulację napięcia mięśni poprzecznie prążkowanych oraz za inicjowanie ruchów dowolnych. 

Postępujący proces neurodegeneracyjny doprowadza do rozwinięcia charakterystycznych dla choroby Parkinsona objawów: spowolnienia ruchowego, drżenia spoczynkowego, sztywności mięśniowej oraz zaburzeń stabilności ciała.

Jak dotąd nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyn występowania choroby Parkinsona oraz dokładnie wyjaśnić procesów związanych z degeneracją neuronów, dlatego obecnie dostępne leczenie jest leczeniem objawowym, które w znacznym stopniu przyczynia się do poprawy komfortu życia pacjenta. Uważa się, że choroba Parkinsona dotyczy około 0,3% populacji ogólnej, jednak zapadalność na nią rośnie wraz z wiekiem, w grupie osób pomiędzy 55. a 59. rokiem życia dotyczy 0,56% osób, a wśród osób powyżej 65. roku życia 2,6%. 

Parkinsonizm a choroba Parkinsona 

Zespół parkinsonowski, czyli parkinsonizm, to zbiór objawów, takich jak spowolnienie ruchów, drżenia spoczynkowe, sztywność mięśni szkieletowych czy zaburzenia postawy ciała. Najczęstszą przyczyną, bo stanowiącą powyżej 60% przypadków, parkinsonizmu jest choroba Parkinsona. Wśród innych przyczyn prowadzących do występowania tego zbioru objawów zalicza się: parkinsonizm młodzieńczy, postępujące porażenie nadjądrowe, chorobę Alzheimera, zwyrodnienie korowo-podstawne, parkinsonizm w przebiegu miażdżycy naczyń doprowadzających krew do ośrodkowego układu nerwowego, guzy mózgu, liczne urazy, zatrucia, przewlekłe przyjmowanie niektórych leków, stany zapalne mózgu, wodogłowie i wiele innych.  

Rozpoznanie choroby Parkinsona wymaga przeprowadzenia badań wykluczających inne zaburzenia mogące prowadzić do wystąpienia objawów parkinsonizmu. 

Powiązane produkty

Stadia choroby Parkinsona 

Choroba Parkinsona jest schorzeniem postępującym. Pierwsze dające się zauważyć objawy występują zazwyczaj, gdy dojdzie do zniszczenia ponad połowy neuronów dopaminergicznych istoty czarnej, co wpływa na opóźnienie leczenia. Ze względu na stopień nasilenia objawów, choroba Parkinsona podzielona może być na 4 stadia. 

Stadia choroby Parkinsona to: 

  1. Okres prodromalny – jest to początkowa faza choroby. Na tym etapie nie występują jeszcze charakterystyczne zaburzenia ruchowe i z tego powodu diagnoza jest w tym okresie stawiana niezwykle rzadko. Objawy mogące towarzyszyć okresowi przedklinicznemu są niecharakterystyczne, łatwo mogą być przeoczone lub błędnie przypisane innym jednostkom chorobowym. U chorych mogą występować zaburzenia węchu, problemy ze snem, zaparcia oraz zaburzenia nastroju. Pierwsze, wczesne objawy choroby Parkinsona często uważane są za oznaki starzenia się. 
  2. Okres ruchowy wczesny – w tej fazie pojawiają się charakterystyczne dla choroby Parkinsona objawy ruchowe. To na tym etapie najczęściej stawiana jest diagnoza choroby. Okres ten trwa zwykle około 5 lat, ze względu na niewielkie nasilenie objawów i stosunkowo dobrą odpowiedź na stosowane leczenie, jest on nazywany „miesiącem miodowym”. 
  3. Okres zaawansowany – jest on związany z pogłębianiem się zaburzeń ruchowych i gorszą odpowiedzią na leczenie. Postępująca degeneracja neuronów dopaminergicznych sprawia, że objawy ruchowe stają się nasilone. Dotychczas stosowane, z dobrym skutkiem, leczenie przynosi coraz słabsze rezultaty, potrzebne jest stosowanie wyższych dawek leków, a ich czas działania jest krótszy. Pojawiają się ruchy dodatkowe i skurcze mięśni. Na tym etapie pojawiają się problemy z utrzymaniem równowagi, co sprzyja upadkom i urazom. Obok objawów dotyczących układu ruchu, występują także zaburzenia psychiczne w tym zaburzenia nastoju i zachowania. 
  4. Okres mocno nasilonych objawów – wiąże się z największym zaawansowaniem objawów choroby. Na tym etapie zaburzenia ruchowe i sztywność mięśniowa w znaczny sposób ograniczają samodzielne funkcjonowanie pacjenta. Chory większość czasu spędza w łóżku lub na wózku inwalidzkim. 

Objawy Parkinsona – jak rozpoznać chorobę? 

Objawy choroby Parkinsona mogą rozwijać się przez wiele lat. W zaawansowanej fazie choroby na pierwszy plan wysuwają się objawy dotyczące układu ruchu. Objawy u młodych osób dotkniętych rzadkimi postaciami choroby Parkinsona przypominają symptomy występujące u starszych pacjentów.

Do najczęstszych zaburzeń w przebiegu choroby Parkinsona zaliczają się: 

  1. Drżenie spoczynkowe – w początkowej fazie choroby drżenie dotyczy zazwyczaj jednej kończyny górnej, później pojawia się także po stronie przeciwnej. W rzadszych przypadkach może dotyczyć także kończyn dolnych i okolicy ust. Drżenie rąk w przebiegu choroby Parkinsona często przyjmuje charakterystyczną formę ocierania kciuka o palec wskazujący (jest to tak zwany objaw „liczenia pieniędzy” lub „kręcenia pigułki”). 
  2. Sztywność mięśniowa – parkinsonizm związany jest z hipertonią, czyli zwiększonym napięciem mięśni poprzecznie prążkowanych. Nadmierna sztywność mięśni w znaczny sposób ogranicza ruchy chorego i często wiąże się z bólem. Sztywność mięśni mimicznych sprawia, że twarz przybiera charakterystyczną maskowatą formę wyrazu. W badaniu fizykalnym stwierdza się objaw „koła zębatego” – przy próbie biernego zgięcia kończyny górnej w stawie łokciowym dochodzi do powtarzającego pojawiania się i zanikania sztywności. 
  3. Bradykinezja (spowolnienie ruchowe) – jest kolejnym znamiennym dla choroby Parkinsona objawem. Ruchy wykonywane są przez chorego wolniej, występują także problemy z ich inicjacją. Bradykinezja może dotyczyć wielu grup mięśniowych, co skutkuje nie tylko spowolnieniem chodu, ale i mowy chorego. Problemy z zapoczątkowaniem ruchu są łatwo zauważalne podczas próby chodzenia, kiedy to pacjentowi najtrudniej jest wykonać pierwszy krok. Czasami pojawiają się także okresy „zamrożenia”, kiedy to pacjent zatrzymuje się w trakcie wykonywanej czynności. 
  4. Zaburzenia postawy i trudności w utrzymaniu równowagi – objawy te dodatkowo utrudniają poruszanie się chorych. W trakcie chodu chorzy stawiają drobne kroki i nie utrzymują równowagi, balansując ramionami, co zwiększa ryzyko upadków i w rezultacie urazów.  

Przeczytaj więcej na temat przyczyn zaburzeń równowagi i ich diagnostyce.

Nietypowe objawy Parkinsona 

Istnieją liczne objawy choroby Parkinsona, które nie są bezpośrednio związane z układem ruchowym pacjenta, można do nich zaliczyć: 

  • mikrografię – w trakcie pisania wielkość liter staje się stopniowo coraz mniejsza,
  • zaburzenia węchu – jeden z najwcześniej występujących objawów choroby Parkinsona, może wyprzedzać pojawienie się objawów ruchowych o wiele lat,
  • zaburzenia snu – występują pod postacią nadmiernej aktywności ruchowej w trakcie snu,
  • objawy psychiczne – depresja, halucynacje,
  • objawy neurologiczne – spowolnienie procesów myślowych, problemy z pamięcią, otępienie, 
  • zaburzenia funkcji seksualnych, 
  • ślinotok, 
  • nadmierne pocenie się, 
  • łojotok, 
  • niewyraźna mowa, 
  • objawy oczne – rzadkie mruganie, 
  • zaparcia
  • problemy z oddawaniem moczu. 

Jak zdiagnozować chorobę Parkinsona? 

Pewne rozpoznanie choroby Parkinsona można postawić w przypadku wykazanego w badaniu sekcyjnym zaniku neuronów istoty czarnej i/lub obecności ciał Lewy’ego. Rozpoznanie kliniczne stawia się więc na podstawie postępującego charakteru choroby, w przebiegu której dochodzi do wystąpienia charakterystycznych zaburzeń ruchowych. Badania obrazowe (np. rezonans magnetyczny głowy) i diagnostyka laboratoryjna mogą być przydatne w celu wykluczenia innych przyczyn parkinsonizmu. 

Choroba Parkinsona – przyczyny 

Czynniki odpowiadające za rozwój choroby Parkinsona, jak dotąd, nie zostały jednoznacznie zidentyfikowane. Uważa się, że w etiologii tej choroby odgrywają rolę zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe.

Przypadki rodzinnie występującej choroby Parkinsona zwróciły uwagę badaczy na genetyczne podstawy rozwoju tej choroby, w wyniku przeprowadzonych badań udało się zidentyfikować niektóre geny biorące udział w rozwoju tego schorzenia. Uważa się także, że kontakt z niektórymi szkodliwymi substancjami może prowadzić do rozwoju choroby Parkinsona.  

Czy Parkinson jest dziedziczny? 

Występowanie mutacji genetycznych mogących odpowiadać za dziedziczenie tej choroby stwierdza się w 5–35% przypadków. Większość przypadków choroby Parkinsona ma jednak charakter samoistny i nie da się jednoznacznie stwierdzić przyczyn jej wystąpienia. 

Choroba Parkinsona – jak wygląda leczenie? 

Leczenie choroby Parkinsona jest leczeniem objawowym, oznacza to, że metody terapeutyczne skupiają się na niwelowaniu objawów i mają za zadanie zapewnić pacjentowi jak najlepsze funkcjonowanie. Jak dotąd leczenie przyczynowe, pozwalające na zahamowanie utraty neuronów dopaminergicznych i ich odbudowę nie jest znane. 

Leki na chorobę Parkinsona 

Leczenie farmakologiczne ma na celu zwiększenie poziomu dopaminy w ośrodkowym układzie nerwowym. Farmakoterapia w przebiegu choroby Parkinsona powinna zostać włączona jak najwcześniej, już na początkowym etapie choroby. Niestety, dobranie odpowiednich dawek leków jest niezwykle trudnym zadaniem, często zdarza się, że dawki po pewnym czasie trzeba zwiększać, co wiąże się z kolei z większym ryzykiem występowania działań niepożądanych. 

Leki stosowane w chorobie Parkinsona: 

  1. Lewodopa – jest aminą katecholową, prekursorem dopaminy. Dopamina nie może być podawana jako lek w chorobie Parkinsona, gdyż nie przenika ona bariery krew-mózgu, zdolność tą posiada natomiast lewodopa. Lek ten jest uważany za najskuteczniejszy środek farmakologiczny, jeśli chodzi o przeciwdziałanie objawom parkinsonizmu, jednak po pewnym czasie jego działanie na organizm słabnie – u pacjenta pojawiają się tak zwane „stany off”, czyli przerwy w prawidłowym funkcjonowaniu. Zachodzi konieczność zwiększania dawki leku, co wiąże się z występowaniem skutków ubocznych, w tym dyskinez pląsawiczych oraz epizodów silnego pobudzenia pacjenta. W przypadku lewodopy możliwe jest także zastosowanie systemu karbidopa + lewodopa, który polega na dojelitowym podawaniu leku przez stomię, z użyciem programowalnej pompy. Rozwiązanie takie pozwala na utrzymywanie stałego stężenia leku w organizmie, wiąże się jednak z koniecznością wykonania zabiegu operacyjnego. 
  2. Agoniści dopaminy – mechanizm ich działania polega na pobudzaniu receptorów dopaminowych, jest to niejednorodna grupa leków, do której zalicza się pochodne ergotaminowe i pochodne nieergotaminowe. Stosowanie agonistów dopaminy wiąże się z mniejszym ryzykiem dyskinez i charakteryzuje się dłuższym czasem działania w porównaniu do lewodopy. Leki te nie są jednak pozbawione efektów ubocznych. 
  3. Leki ograniczające rozkład lewodopy – można tu wymienić: entakapon, tolkapon, selegilinę i rasagilinę. Ich zadaniem jest spowolnienie rozkładu lewodopy i przez to wydłużenie czasu jej działania. 
  4. Amantadyna – jest lekiem przeciwwirusowym, jednak w przypadku choroby Parkinsona znalazła zastosowanie w zwalczaniu dyskinez spowodowanych lewodopą. Stosowanie leku wiąże się z ryzykiem wystąpienia wielu objawów ubocznych, preparat nie powinien być stosowany rutynowo u wszystkich pacjentów. 
  5. Cholinolityki – są użyteczne w przypadku drżenia parkinsonowskiego, jednak ze względu na znaczne ryzyko działań niepożądanych, są obecnie coraz rzadziej stosowane. 
Należy pamiętać, że farmakoterapia w chorobie Parkinsona powinna być prowadzona pod opieką doświadczonego lekarza neurologa. Nie powinno się na własną rękę zmieniać dawki, odstawiać ani przyjmować nowych leków, gdyż grozi to wystąpieniem niebezpiecznych powikłań.  

Wymienione powyżej leki stosowane są w leczeniu podstawowych – ruchowych objawów choroby Parkinsona, w procesie leczniczym często sięga się także po środki farmakologiczne, które mają na celu zapewnienie poprawy w zakresie innych objawów choroby. W przebiegu choroby Parkinsona często wykorzystuje się leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne, zapobiegające hipotonii ortostatycznej, ułatwiające pasaż jelitowy oraz zapobiegające zaburzeniom erekcji. Leczenie ziołami w chorobie Parkinsona ma charakter wspomagający, nigdy nie może zastępować leczenia lewodopą czy agonistami dopaminy. 

Choroba Parkinsona – leczenie chirurgiczne 

Decyzję o zastosowaniu leczenia operacyjnego podejmuje się w przypadku, gdy objawów choroby przez dłuższy czas nie udaje się opanować przy pomocy leków. Głęboka stymulacja mózgu (DBS) jest neurochirurgiczną procedurą polegającą na wszczepieniu elektrod do pewnych struktur mózgu (jądra niskowzgórzowego, części wewnętrznej gałki bladej lub jądra brzusznego pośredniego wzgórza). Elektrody podłączone są do generatora impulsów umieszczonego zazwyczaj pod skórą, tuż poniżej obojczyka. Stymulacja elektryczna tych struktur mózgu powoduje zahamowanie ich aktywności i wpływa na zmniejszenie objawów choroby. Elektrody mogą być umieszczone jedno- lub obustronnie. Zabieg implantacji neurostymulatora wiąże się z niskim ryzykiem powikłań i w znaczny sposób wpływa na ograniczenie objawów choroby. Należy jednak pamiętać, że nie leczy on przyczyny choroby.  

Rehabilitacja w chorobie Parkinsona

Bardzo duże znaczenie w przebiegu całego procesu leczniczego ma odpowiednio prowadzona rehabilitacja. Ćwiczenia mają na celu nie tylko zmniejszenie sztywności mięśni, pomagają one także radzić sobie z zaburzeniami równowagi i usprawniają poruszanie się. Rehabilitacja powinna obejmować także ćwiczenia mowy. 

Choroba Parkinsona – rokowania 

Chorobę Parkinsona cechuje wieloletni przebieg, który charakteryzuje się postępowaniem objawów w czasie. Na ogół długość życia w chorobie Parkinsona nie jest skrócona. Przez wiele lat objawy ruchowe choroby mogą być dobrze kontrolowane przez odpowiednie leczenie farmakologiczne. Ostatnie stadium choroby, kiedy dochodzi do nasilenia objawów i spadku odpowiedzi na leki, często wiąże się z utratą możliwości w pełni samodzielnego funkcjonowania i znacznie wpływa na obniżenie jakości życia. Bardzo duże znaczenie dla zachowania większej sprawności ma odpowiednia i wcześnie rozpoczęta rehabilitacja. 

Istotne znaczenie w leczeniu choroby Parkinsona niosą ze sobą badania nad wykorzystaniem komórek macierzystych i terapii genowej

Choroba Parkinsona – czy można jej zapobiec? 

Zapobieganie chorobie Parkinsona nie jest proste, ponieważ idiopatyczna postać tej choroby nie ma jasno określonych czynników ryzyka. Przeprowadzone badania sugerują, że mniejsze szanse na wystąpienie choroby Parkinsona w przyszłości mają osoby, które stosują na co dzień dietę śródziemnomorską. Duże znaczenie dla zmniejszenia ryzyka wystąpienia parkinsonizmu ma także spożywanie flawonoidów, przeciwutleniaczy i witaminy B6. Na większe narażenie wystawione są osoby spożywające duże ilości czerwonego mięsa, mleka, masła i jaj.  

W zapobieganiu chorobie Parkinsona znaczenie może mieć także aktywność fizyczna i dbanie o odpowiedni poziom minerałów w diecie.  

Choroba Parkinsona a styl życia – wskazówki        

Dla przebiegu choroby Parkinsona największe znaczenie ma odpowiednio szybkie włączenie właściwego leczenia farmakologicznego. Istnieją jednak pewne dodatkowe czynniki, które u niektórych osób mogą spowolnić przebieg choroby i wpłynąć na redukcję najbardziej uciążliwych objawów.               

Dieta w chorobie Parkinsona 

Odpowiednia dieta w chorobie Parkinsona jest niezwykle ważna, pozwala utrzymać prawidłową masę ciała i przyczynia się do poprawy funkcjonowania organizmu. Duża ilość białka w posiłkach to coś, czego należy unikać u osób z chorobą Parkinsona – białko może opóźniać wchłanianie się lewodopy w przewodzie pokarmowym, dlatego posiłki zawierające duże ilości składników bogatych w białko nie są wskazane. Nie należy jednak całkowicie rezygnować z białek w diecie – chodzi o to, żeby równomiernie rozłożyć jego spożycie w ciągu całego dnia. 

Ważnym składnikiem pokarmów jest błonnik. Pozwala on wyregulować pracę jelit i zapobiega zaparciom. Ważne jest dbanie o prawidłowe nawodnienie chorego, powinien on spożywać około 2 litrów wody dziennie. Suplementy diety przy chorobie Parkinsona mogą być wskazane w przypadku podejrzenia występowania niedoborów witaminy D i K oraz wapnia i magnezu, odpowiedni poziom tych substancji w organizmie wpływa na zmniejszenie ryzyka osteoporozy i groźnych złamań.  

Aktywność fizyczna w chorobie Parkinsona 

Odpowiednio dobrana aktywność fizyczna może mieć znaczenie dla przebiegu choroby Parkinsona. Regularny wysiłek fizyczny u osób w średnim wieku przyczynia się do zmniejszenia ryzyka zapadnięcia na chorobę Parkinsona, dodatkowo, podejrzewa się, że u osób z rozpoznanymi już zaburzeniami neurodegeneracyjnymi aktywność fizyczna wpływa na procesy związane z plastycznością mózgu i może zapobiegać występowaniu zaburzeń pamięci i otępieniu. 

Opieka nad chorym na Parkinsona – o czym warto pamiętać? 

Opieka nad osobą zmagającą się z chorobą Parkinsona nie zawsze bywa łatwa. Należy jednak pamiętać, że czasami zwykłe, proste gesty w znaczny sposób mogą wpłynąć na nastrój chorego i przyczynić się do poprawy samopoczucia. Osoby opiekujące się chorym powinny zapoznać się ze schematem przyjmowanych leków oraz w pewnym stopniu zagłębić się w tematykę tego schorzenia.

W opiece nad chorym ważne jest także odpowiednie przygotowanie mieszkania – zabezpieczenie kantów, o które chory mógłby się uderzyć, upadając czy usunięcie dywanów, o które łatwo się potknąć. 

  1. A. Friedman, Choroba Parkinsona, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.
  2. R. Podemski, Kompendium Neurologii, Via Medica, Gdańsk 2011.
  3. K. W. Lindsay, G. Fuller, Neurologia i neurochirurgia, Elsevier, Warszawa 2013.
  4. Ch. Turner, A. Bahra, K.a Cikurel, Crash Course – neurologia, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008. 
  5. W. Kozubski, Neurologia – kompendium, PZWL, Warszawa 2014.
  6. O. Narkiewicz, J. Moryś, Neuroanatomia czynnościowa i kliniczna, PZWL, Warszawa 2013.
  7. H. Manji, S. Connolly, N. Dorward i in., Oksfordzki podręcznik neurologii, Czelej, Lublin 2010.
  8. L. P. Rowland, Neurologia Merritta, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004.
  9. S. Jarosław, Choroba Parkinsona w pytaniach i odpowiedziach, Item Publishing, Warszawa 2020.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie, żywienie przy WZJG

    Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest rozlanym nieswoistym zapaleniem błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w niektórych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii. Jak rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Cytomegalia (CMV) – co to za choroba? Jakie są objawy?

    Cytomegalia jest chorobą wirusową, która wywoływana jest przez wirusa o nazwie Cytomegalovirus hominis, w skrócie CMV. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bardzo szeroko rozpowszechnione, natomiast zdecydowana większość infekcji (ponad 99%) przebiega bezobjawowo i pacjent przez przypadek dowiaduje się, że w przeszłości przebył takie zakażenie. Jednak u płodów i noworodków ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego, jak również u osób z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej, cytomegalia może przebiegać w sposób ostry, a obraz choroby może być bardzo różny.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij