Jak leczyć rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego?
Michał Posmykiewicz

Jak leczyć rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego?

Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego to choroba biegunkowa o ostrym przebiegu, która charakteryzuje się występowaniem szarożółtych tarczek (błon rzekomych) na powierzchni błony śluzowej jelita grubego.

Co odpowiedzialne jest za wywoływanie rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego?

Za rozwój rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego odpowiedzialna jest beztlenowa Gram-dodatnia bakteria o nazwie Clostridium difficile. Bakteria ta jest laseczką, produkującą toksyny A i B, które wywołują biegunkę. Bakteria ta nadmiernie rozmnaża się w jelicie w wyniku stosowania antybiotyków o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego. 

Co jest rezerwuarem bakterii Clostridium difficile?

Rezerwuarem bakterii Clostridium difficile jest ziemia i środowisko zewnętrzne (zwłaszcza szpitale, domy opieki długoterminowej, żłobki) oraz nosiciele (zarówno dorośli, głownie w wieku podeszłym, jak i dzieci, włącznie z niemowlętami) i chorzy. Jeśli chodzi o drogę przenoszenia bakterii, to do zakażenia dochodzi drogą pokarmową (oralno-fekalną). 

Powiązane produkty

Jakie istnieją czynniki ryzyka zakażenia się bakterią Clostridium difficile?

Najważniejszym czynnikiem ryzyka zakażenia się bakterią Clostridium difficile jest aktualna lub niedawna antybiotykoterapia (zwłaszcza dotyczy to takich antybiotyków jak klindamycyna, cefalosporyny - głównie cefalosporyny trzeciej generacji, penicyliny o szerokim zakresie działania oraz fluorochinolony). Innym czynnikiem ryzyka odpowiedzialnym za rozwój rzekomobłoniastego zapalenia jakiego grubego jest hospitalizacja, zwłaszcza trwająca ponad cztery tygodnie, jak również pobyt w ośrodku medycznym opieki długoterminowej, wiek powyżej 65 roku życia, stosowanie  inhibitorów pompy protonowej oraz poważne choroby towarzyszące (zwłaszcza liczne). Zdarza się, że do rozwoju rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego przyczyniają się też ciężkie oparzenia, mocznica, wstrząs, jak również niedrożność jelit, niedokrwienne zapalenie jelita grubego oraz choroba Hirschsprunga.

Jak długo trwa okres wylęgania choroby?

Okres wylęgania trwa nawet do dwóch miesięcy. Chory jest zakaźny przez okres choroby i przez okres bezobjawowego wydalania Clostridium difficile w stolcu (nosicielstwo). 

Jakie są zatem objawy rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego?

Przede wszystkim dominującym objawem jest biegunka, która może mieć rożne nasilenie: zdarza się, że obecne są nieliczne rozluźnione stolce, jednak zdarza się też, że ilość stolców wynosi około 30 na dobę, wypróżnienia są wodniste. Rzadko w stolcach obecna jest domieszka świeżej krwi. Dodatkowym objawem jest bardzo silny, kurczowy ból brzucha, który umiejscawia się głównie w dolnych kwadrantach brzucha. W cięższym przebiegu rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego może pojawić się też gorączka, a w jeszcze cięższych odwodnienie i wstrząs. U wielu chorych przebieg choroby jest na szczęście łagodny, charakteryzujący się samoistnym ustąpieniem biegunki 5-10 dni po przerwaniu antybiotykoterapii. W cięższych przypadkach śmiertelność może wynosić nawet powyżej 50%. U około 25% pacjentów zdarzają się częste nawroty rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego. 

Jakie należy wykonać badania, aby móc postawić rozpoznanie rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego?

Aby móc postawić diagnozę przemawiającą za rzekomobłoniastym zapaleniem jelita grubego należy wykonać badanie mikrobiologiczne. Wykonuje się wtedy posiew kału (taki posiew należy wykonać u każdego pacjenta w szpitalu, u którego biegunka pojawiła się po 72 godzinach hospitalizacji). Posiew stolca na obecność Clostrodium difficile charakteryzuje duża czułość i mała swoistość, wynik uzyskuje się w ciągu 24-120 godzin. Dodatkowo, za pomocą  testu ELISA lub metody PCR ocenia się zdolność wytwarzania toksyn A i B. Dodatkowo, celem postawienia diagnozy, należy wykonać endoskopię jelita grubego (kolonoskopię) - w obrazie stwierdzi  się wtedy charakterystyczne, szarożółte, żółtawozłociste oraz miodowe tarczki o średnicy od kilku milimetrów do 1-2 cm dość równomiernie pokrywające błonę śluzową odbytnicy, dalszego odcinka esicy, a u około 30% chorych wyłącznie prawej połowy okrężnicy. Tarczki te mogą być niewidoczne u chorych z upośledzoną odpornością lub u chorych cierpiących na swoiste zapalenie jelit. W czasie badania zawsze pobierane są wycinki do badania histopatologicznego. Można też wykonać dodatkowe badania laboratoryjne, które także będą "naprowadzać" lekarza na postawienie diagnozy: w morfologii krwi stwierdza się leukocytozę (podwyższony poziom białych krwinek), ponadto obecne są zaburzenia w równowadze wodno- elektrolitowej typowe dla biegunki, a w cięższych przypadkach hipoalbuminemia.

Z czym należy różnicować rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego? 

Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego należy różnicować przede wszystkim z biegunkami wywoływanymi przez inne przyczyny: biegunki wirusowe, biegunki wywoływane przez inne bakterie, biegunki podróżnych. Poza tym rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego należy również różnicować z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, które różni się stałą domieszką świeżej krwi w stolcu oraz innym obrazem w kolonoskopii. 

Jak wygląda leczenie rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego?

W przypadku lżejszej postaci rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego czasami wystarczy po prostu odstawić antybiotyk, który przyczynił się do wywołania choroby i w razie konieczności po prostu należy zamienić go na inny. W przypadku cięższej postaci rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego konieczna jest hospitalizacja celem wyrównania zaburzeń wodno-elektrolitowych oraz wyrównania poziomu albumin. W ten sposób wygląda leczenie niefarmakologiczne rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego. Zdarza się jednak, że zachodzi potrzeba farmakologicznego lecenia choroby. Co należy zrobić w takiej sytuacji? Wtedy zachodzi potrzeba włączenia właściwego antybiotyku, bardzo często jest nim metronidazol i wankomycyna oraz probiotyku. Zdarza się też czasami, że zachodzi potrzeba operacyjnego leczenia choroby - do operacji polegającej na resekcji fragmentu jelita dochodzi głównie  w sytuacji, kiedy istnieje ryzyko powikłań pod postacią ostrego brzucha lub w sytuacji, kiedy dochodzi do powstania wstrząsu opornego na leczenie zachowawcze. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Co to jest colostrum bovinum (siara bydlęca)? Colostrum na odporność – dla dzieci i dorosłych

    Colostrum, inaczej siara, to naturalne bogactwo związków wspomagających nie tylko odporność, ale również wpływających pozytywnie na poziom żelaza. Ostatnio zyskuje na popularności względem tradycyjnych środków na odporność, mogą ją przyjmować także niemowlęta i dzieci. Rodzaje siary są różne – od bydlęcej, przez owczą, po kozią. Kiedy warto zastosować colostrum? Jakie preparaty znajdziemy na aptecznej półce?

  • Tran – właściwości. Czy tran wpływa na odporność?

    Tran to olej otrzymywany z dorsza atlantyckiego lub innych ryb dorszowatych (olej z wątroby rekina nie jest tranem, ma bowiem inny skład i inne właściwości). Tran zawiera witaminę D i A, a także kwasy omega-3 (DHA i EPA), które mają korzystny wpływ na układ odpornościowy, nerwowy oraz krwionośny. Kiedy stosować olej z wątroby dorsza? Jak wybrać najlepszy tran dla dziecka i dla osoby dorosłej?

  • Domowe sposoby na wzmocnienie odporności – jak w prosty sposób wzmocnić organizm?

    Stosowanie domowych sposobów na odporność może okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem, które z jednej strony pomoże w uniknięciu rozwoju infekcji, a z drugiej wspomoże terapię lekami, poprzez pobudzenie układu immunologicznego. W poprawie kondycji układu odporności istotne jest przestrzeganie kilku zasad, zaczynając od codziennego obowiązku zjedzenia pożywnego śniadania, kończąc na suplementacji żelaza i kwasów omega-3, których być może w pełni nie dostarczamy wraz z posiłkami. Dbając o naszą odporność niezmiernie istotne jest dbanie o nasz układ pokarmowy. Jakie suplementy przyjmować, czego unikać, a nad czym popracować w trosce o odporności? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Kreatyna – właściwości, działanie, efekty. Jak ją dawkować?

    Kreatyna – jakie pełni funkcje? Czy ma potencjał, aby stać się suplementem kojarzonym nie tylko z odżywkami dla sportowców? Czym różnią się jej formy? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziecie w poniższym artykule.

  • Suplementy i witaminy na odporność – jak uniknąć infekcji?

    Suplementy na odporność stały się bardzo popularne szczególnie w okresie pandemii COVID-19. Sięgamy po nie równie często w okresie zmieniających się pór roku, licząc, że pomogą nam uniknąć infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Preparaty na odporność mają przede wszystkim stymulować układ immunologiczny tak, aby ten szybciej i mocniej odpowiadał na atakujące go patogeny chorobotwórcze. Jak wybrać najlepsze suplementy zwiększające odporność, jak je dawkować i czy można je zażywać będąc w ciąży?

  • Dlaczego profilaktyczne picie płynu Lugola jest niebezpieczne dla zdrowia?

    W ostatnich dniach bardzo wzrosło zainteresowanie płynem Lugola. Niektórzy próbują stosować go profilaktycznie, a nie z powodu wyraźnych wskazań zdrowotnych. Wprawdzie płyn Lugola wykazuje działanie antyseptyczne, a znajdujący się w nim jod wpływa korzystnie na pracę tarczycy, ale zażywanie go na „własną rękę” może mieć bardzo negatywne, a wręcz tragiczne w skutkach konsekwencje. Dlaczego nie powinniśmy stosować płynu Lugola bez wyraźnych wskazań lekarskich i czym jest trądzik jodowy? 

  • Szczepionka na grypę 2023/2024 – kto i kiedy powinien się zaszczepić? Którą szczepionkę wybrać?

    W zależności od sezonu epidemicznego w Polsce liczba zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę osiąga od kilkuset tysięcy do nawet kilku milionów. Zazwyczaj największą liczbę zachorowań odnotowuje się pomiędzy styczniem a marcem. W zależności od grupy osób szczepionych i sezonu grypowego szczepionki na grypę chronią przed infekcją grypową ok. 40–70% zaszczepionych osób oraz zabezpieczają w znacznym stopniu przed powikłaniami pogrypowymi.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij