Chrypka – przyczyny, leczenie, domowe sposoby
Krzysztof Słomiak

Chrypka – przyczyny, leczenie, domowe sposoby

Zachrypnięty głos może być wynikiem podrażnienia lub zranienia strun głosowych wskutek nadwyrężenia głosu lub choroby. Kiedy chrypka może okazać się groźna? Jak pozbyć się chrypy przy pomocy domowych sposobów?

Mowa jest jedną z podstawowych umiejętności wykorzystywanych do komunikacji. Mało komu zdarzają dni, w których nie odzywa się ani słowem. Według raportu przedstawionego przez psychiatrę Louann Brizendine z USA, statystyczna kobieta wypowiada w ciągu dnia średnio około 20 tys. słów. Panowie z reguły mówią mniej i statystyczny mężczyzna w tym samym czasie wypowiada około 7 tys. słów. Nasze gardło jest wykorzystywane każdego dnia. Do tego dochodzą warunki środowiskowe, które negatywnie wpływają na kondycję naszego gardła i strun głosowych (m.in zanieczyszczenie powietrza)

W wielu przypadkach narażenie wynikające z wykonywanej pracy również może obciążać głos. Do takich zawodów należą profesje nauczyciela, aktora, lektora itp. Co zrobić, kiedy pojawia się chrypa i czym jest ta choroba? O tym chciałem opowiedzieć w dzisiejszym artykule.

Chrypka – co to takiego i jak powstaje?

Chrypka to każda nienormalna zmiana głosu. Może być przyczyną jego podwyższenia, obniżenia oraz trudności z wydobyciem odpowiedniego dźwięku. Głos może zmieniać zarówno wysokość, jak i głośność– od głębokiego, szorstkiego głosu po słaby, chrapliwy.

Chrypka jest często bagatelizowanym objawem, co nie jest zbyt prawidłowe w odniesieniu, że może być ona spowodowana wieloma różnymi przyczynami.

Chrypka jest zwykle wywołana podrażnieniem lub zranieniem strun głosowych. Krtań (zwana także skrzynką głosową) to część dróg oddechowych zawierająca struny głosowe. Struny głosowe to dwa pasma mięśni, które tworzą strukturę w kształcie litery „V” wewnątrz krtani. Kiedy śpiewamy lub mówimy, struny głosowe wibrują i wytwarzają dźwięk. Zbytnie eksploatowanie lub podrażnienie tego układu będzie skutkowało chrypką. 

Objawami dodatkowymi poza zmianą wydawanych dźwięków mogą być uczucie flegmy w gardle, kaszel, ból gardła, chrząkanie, suchość w gardle, a czasami nawet i chwilowa utrata głosu. Chrypka może występować również po jedzeniu, w szczególności ostrym.  

Co może być przyczyną chrypki?

Najczęstszą przyczyną chrypki jest ostre zapalenie krtani (a przy tym również zapalenie strun głosowych) spowodowane nadmierną eksploatacją strun głosowych. Chrypka jest częstym objawem wielu chorób. Najczęściej towarzyszy zakażeniom górnych dróg oddechowych (zwykle choroby wirusowe), a rzadziej występuje z powodu chorób bakteryjnych.

Może być również uwarunkowana porami dnia. Wielu pacjentów skarży się na chrypkę poranną lub wieczorną. W wielu przypadkach będzie ona skutkiem palenia papierosów lub procesu rzucania palenia (oczyszczanie się dróg oddechowych). U dzieci chrypka może pojawić się na skutek długiego płaczu lub krzyku. 

Chrypka często występuje również po operacji tarczycy, kiedy może dojść do podrażnienia strun głosowych. Jest to również częsty objaw po przebytym po przeziębieniu. Chrypka może występować po spożyciu alkoholu, gdyż ma on działanie silnie wysuszające. Chrypa może być również reakcją poantybiotykową lub poinhalacyjną. Może się również nasilać w suchych pomieszczeniach, w szczególności klimatyzowanych.

Inne przyczyny chrypki obejmują także:

  • łagodne guzki strun głosowych, torbiele lub polipy,
  • porażenie strun głosowych,
  • refluks żołądkowo-przełykowy,
  • alergie,
  • wdychanie drażniących drogi oddechowe substancji,
  • palenie,
  • problemy z tarczycą,
  • mechaniczny uraz krtani / strun głosowych,
  • stany neurologiczne (takie jak choroba Parkinsona i udary),
  • rak krtani.

Powiązane produkty

Jak leczy się chrypkę?

Aby rozpocząć leczenie chrypki, należy poznać jej przyczynę. Leczenie przyczynowe jest najlepszą metodą eliminacji tego problemu. Chrypkę można złagodzić i wyleczyć, unikając nadmiernego używania głosu. Może to jednak nie wystarczyć.

Leczenie chrypki zależy od przyczyny. Ostre zapalenie krtani spowodowane infekcją górnych dróg oddechowych zwykle ustępuje samoistnie, gdy organizm zwalczy infekcję. Pomocne może być leczenie zachowawcze środkami tłumiącymi kaszel i nawilżanie powietrza. W każdym przypadku zalecany jest odpoczynek głosowy, aby uniknąć dalszych podrażnień lub obrażeń strun głosowych.

Antybiotyki nie są wskazane w większości przypadków ostrego zapalenia krtani. Mogą jednak okazać się potrzebne, kiedy chorobę wywołały czynniki bakteryjne. Dla osób palących zaleca się zaprzestanie palenia. 

Osoby z chrypką spowodowaną nadużywaniem lub niewłaściwym używaniem głosu powinny stosować się do wypoczynku głosu, ponieważ może dojść do poważnych obrażeń (takich jak krwotok strun głosowych), jeśli głos jest intensywnie używany podczas epizodów ostrego zapalenia krtani.

Leki na refluks żołądkowo-przełykowy lub alergie mogą leczyć chrypkę, jeśli okaże się, że wskazane choroby są przyczyną chrypki. W niektórych przypadkach może być konieczna operacja (np. w przypadku łagodnych guzków lub polipów, urazu krtani lub strun głosowych oraz raka krtani).

Domowe sposoby na zachrypnięty głos

Doraźna pomoc przedlekarska, którą możemy wykonać we własnym zakresie, polega przede wszystkim na łagodzeniu przebiegu chrypki oraz wspomaganiu chorego miejsca.

Należy unikać sytuacji, które wymagają nadmiernego uciążliwego używania głosu, a jeśli dana osoba musi go nadmiernie eksploatować, warto skorzystać z mikrofonu, jeśli to możliwe. Da to czas naszym strunom głosowym na regenerację.

Zaprzestanie palenia może zapobiec chrypce lub rozwojowi raka krtani. Osoby z chrypką spowodowaną refluksem żołądkowo-przełykowym mogą odnieść korzyści z modyfikacji diety. Dobre rezultaty przynosi unikanie alkoholu, kofeiny i pikantnych potraw. 

Zimne napoje mogą podrażniać struny głosowe, więc nie są one zalecane w przebiegu chrypki.

Z domowych specyfików na chrypkę pomocne będzie siemię lniane, które dobrze nawilża gardło. Podobnie będą działały produkty zawierające porost islandzki i miód, które w łagodny sposób łagodzą podrażnienia strun głosowych. Płukanka gardła z wykorzystaniem roztworu soli kuchennej ma działanie bakteriobójcze. Łagodzeniu stanów zapalnych jamy ustnej sprzyjają napary z szałwii, rumianku lub mięty. Jeśli nie mamy nawilżacza w domu, można wywiesić mokry ręcznik, żeby zwiększyć wilgotność powietrza. Pomieszczenia powinno się również przewietrzyć. 

Gdy chrypka przedłuża się ponad 3 dni i nie ustępuje, a wręcz nabiera na sile, pomimo zastosowanych sposobów, zalecana jest wizyta lekarska.

1. P. Rutter, pod red. J. Pluta, Opieka farmaceutyczna: objawy, rozpoznawanie i leczenie, Wrocław 2018. 
2. J. Milart, A. Wachnicka Bąk, M. Placzyńska, A. Jung, Ból gardła – kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?, "Pediatria i Medycyna Rodzinna", 2012.
3. E. Jeżewska, W. Kukwa, A. Ścińska, A. Kukwa, Stany zapalne błony śluzowej nosa i gardła u dzieci i dorosłych – strategia leczenia, "Przewodnik Lekarza", 2006. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

  • Szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Dla kogo jest przeznaczona i kiedy najlepiej się szczepić?

    Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to poważna choroba wirusowa, której głównym wektorem są kleszcze. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zachorowań, co wynika zarówno ze zmian klimatycznych, jak i zwiększonej aktywności ludzi na terenach zielonych. W związku z tym coraz więcej osób poszukuje skutecznych metod ochrony przed tą groźną infekcją. Jedną z najskuteczniejszych form profilaktyki jest szczepienie, które pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania, a tym samym uniknąć poważnych powikłań neurologicznych.

  • Rośnie zagrożenie chorobami wenerycznymi w Polsce. Wykryto ponad 30% więcej przypadków rzeżączki

    Jedna na dziesięć osób w Polsce może być nosicielem choroby przenoszonej drogą płciową, nie zdając sobie z tego sprawy. Tylko w pierwszej połowie tego roku odnotowano 30-procentowy wzrost przypadków rzeżączki w porównaniu z 2024 rokiem. Niepokojący jest również ubiegłoroczny wzrost zakażeń HIV o 20%. Rosnąca liczba zachorowań na rzeżączkę, HIV czy chlamydiozę wymaga jak najszybszej reakcji, ponieważ niewykryte i nieleczone infekcje prowadzą do powikłań zdrowotnych oraz zwiększają ryzyko transmisji patogenów, co utrudnia kontrolę epidemiologiczną.

  • Grzybica penisa – objawy, przyczyny i leczenie grzybicy prącia

    Grzybica penisa to powszechna – choć często niedostatecznie rozpoznawana – infekcja grzybicza, która dotyka męskie narządy płciowe i jest wywoływana głównie przez drożdżaki z rodzaju Candida. Schorzenie to objawia się charakterystycznymi zmianami skórnymi, zaczerwienieniem, świądem czy bólem, które mogą znacznie obniżyć komfort życia i prowadzić do powikłań, jeśli infekcja nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. W artykule szczegółowo omówimy mechanizmy powstawania grzybicy penisa, czynniki ryzyka, typowe symptomy, metody diagnostyczne oraz skuteczne sposoby terapii, a także podpowiemy, jak zapobiegać nawrotom tej uciążliwej choroby.

  • Alergia skórna: objawy, przyczyny i metody leczenia uczulenia na skórze

    Alergia skórna to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych dotykających znaczny odsetek populacji w każdym wieku. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów manifestujących się na powierzchni skóry w odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z różnorodnymi alergenami. Reakcja alergiczna skóry może przybierać rozmaite formy.

  • Czerniak paznokcia – objawy, leczenie, rokowania

    Czerniak paznokcia, zwany również czerniakiem podpaznokciowym lub czerniakiem aparatu paznokciowego, to nowotwór złośliwy skóry rozwijający się w obrębie macierzy paznokcia oraz tkanek otaczających paznokieć. Może występować zarówno na palcach rąk, jak i stóp, choć częściej diagnozowany jest na kończynach dolnych. Jak wygląda diagnostyka i leczenie czerniaka paznokcia? Po czym poznać, że na paznokciu rozwija się czerniak?

  • Jakie zagrożenia zdrowotne niesie powódź? Na co uważać w razie kataklizmu

    Powódź to nie tylko dramatyczne obrazy zalanych domów i ulic. To także realne zagrożenie dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Woda powodziowa niesie ze sobą nie tylko błoto czy gruz, ale także patogeny, toksyny, skażone ścieki i chemikalia. Jak się chronić? Na co zwrócić uwagę? Czy da się przygotować na powódź?

  • Mutacje BRCA – refundowane badania dostępne bez skierowania do szpitala

    Od 1 lipca 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w dostępności do diagnostyki mutacji genetycznej BRCA1 i BRCA2. Ministerstwo Zdrowia umożliwiło przeprowadzanie refundowanych badań genetycznych w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu dotychczasowy obowiązek hospitalizacji został zniesiony. To istotny krok w kierunku skrócenia ścieżki diagnostycznej i zwiększenia dostępności terapii celowanych dla pacjentów onkologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl