Jak pielęgnować stopy?
Pielęgnując ciało za pomocą kosmetyków, często zapominamy o stopach. A przecież ściśnięte skarpetkami lub rajstopami i uwięzione w niewygodnych butach, ciężko pracują przez cały dzień pokonując wiele kilometrów.
Systematyczna i właściwa pielęgnacja stóp może sprawić, ze będą one prawdziwą ozdobą, a jednocześnie zapobiegnie to wielu nieprzyjemnym dolegliwościom. Gdy zaś przypominamy sobie o stopach dopiero wtedy gdy bolą, warto wówczas wiedzieć jak przeciwdziałać problemom i jak leczyć popularne schorzenia stóp.
Codzienna pielęgnacja stóp
Podstawowe zasady dbania o stopy to codzienne stosowanie kremów do stóp, prawidłowy pedikiur, usuwanie zrogowaciałego naskórka oraz noszenie wygodnych butów z naturalnych materiałów. Kremy do stóp, często zawierające ekstrakty szałwi, mięty lub rumianku nawilżają, natłuszczają, zmiękczają i wygładzają naskórek, łagodzą podrażnienia, dają miłe uczucie świeżości i zapobiegają poceniu się stóp. Co pewien czas można stosować kremy złuszczające lub specjalne maści do usuwania zrogowaciałego naskórka.
Stwardniałą już skórę trzeba usuwać mechanicznie. Można to zrobić samodzielnie, w domu. Po wymoczeniu stóp w wodzie z dodatkiem mydła lub specjalnego żelu oraz dwoma- trzema łyżkami soli kuchennej, zmiękczoną skórę ściera się specjalną tarką, pilnikiem lub pumeksem. Pękającą, wysuszoną skórę na piętach, po wcześniejszym wykonaniu peelingu, smaruje się maścią z witaminą A lub specjalnymi kremami do pękających pięt.
W przypadku nadmiernej potliwości, przy problemach z wysuszonym naskórkiem, czy przy bólach stóp dobre efekty daje masaż z użyciem olejków aromatycznych, który proponują gabinety kosmetyczne. Masaż taki zmniejsza bóle, nadmierne napięcie mięśniowe, poprawia ukrwienie skóry.
Dlaczego powstają odciski?
Wysokie obcasy, niewygodne obuwie, płaskostopie, zdeformowane palce, zwyrodnienia stawów mogą prowadzić do powstania odcisków, które często wywołują ból i trudności w chodzeniu. Odciski to specyficzna odmiana hiperkeratozy, czyli nadmiernego rogowacenia naskórka. Naskórek na stopie, tak jak na całym ciele, stale narasta, ale kiedy nie złuszcza się go odpowiednio, twardnieje i staje się zgrubiały. Jeżeli zrogowaciały naskórek na stopach nie jest zmiękczany i usuwany, a działają na niego siły stałego ucisku lub tarcia, dochodzi do powstania odcisków. Odciski powstają więc wskutek zbyt szybkiego rogowacenia naskórka, ucisku obuwia lub wad budowy stóp.
W zależności od miejsca i wyglądu odciski nazywane są modzelami lub nagniotkami. Modzele powstają na podeszwach, nagniotki zaś na stawach palców stóp oraz na powierzchniach stycznych palców.
Nagniotki
Nagniotki powstają zwykle na palcach, najczęściej na bocznej powierzchni podstawy IV lub V palca. Nagniotek to białe, okrągłe pole uniesionej skóry o średnicy kilku milimetrów. Warstwa rogowa, która nie może się oddzielić, powoduje powstanie ziarnistych zgrubień i twardego rdzenia wnikającego w skórę. Po zdrapaniu warstwy rogowej widoczny jest więc nieduży rdzeń, który wrasta w głąb palca i przy każdym kroku wbija się w ciało jak ostry gwóźdź. Nagniotki mogą więc boleć samoistnie lub pod wpływem ucisku.
Modzele
Modzel to ognisko wzmożonego rogowacenia w postaci dużych, miękkich, żółtawych plackowatych narośli. Występuje zazwyczaj na podeszwie stopy. Pod modzelem często rozwija się stan zapalny, co wywołuje dotkliwy, piekący ból przy ucisku, sprawiając że chodzenie przypomina spacer po rozżarzonych węglach.
Jak pozbyć się odcisków?
Przede wszystkim konieczne jest noszenie wygodnego obuwia, zapewniającego stopie konieczną przestrzeń. Nagniotek dobrze jest odseparować od zdrowej skóry, zakładając specjalny klin z gumy. Niewielkie nagniotki bez stanu zapalnego można usuwać samodzielnie. W tym celu stosuje się plastry, kremy, maści bądź żele na odciski, które zmiękczają skórę. Miejsce zrogowacenia przez kilka dni smaruje się takim preparatem lub zakleja plastrem, następnie odcisk należy dokładnie usunąć np. ścierając pilnikiem do stóp. Odciski można również usunąć w gabinetach kosmetycznych. Osoby cierpiące na schorzenia układu krążenia i chore na cukrzycę nie powinny robić tego samodzielnie, konieczna jest wizyta u chirurga. Również nagniotki duże i głębokie powinien usuwać lekarz. Zabieg nie wymaga znieczulenia, pozostawia niewielką ranę, którą należy zakleić plastrem z opatrunkiem.
Eliminacja modzeli polega na ich regularnym ścieraniu lub wycinaniu. Podobnie jak w przypadku nagniotków, po zmiękczeniu modzela specjalnym preparatem po kilku dniach usuwamy go mechanicznie. Najczęściej jednak konieczne jest leczenie specjalistyczne u ortopedy. Przed nawrotami modzeli chronią odpowiednie wkładki do butów, które korygują wadę konstrukcji stopy. Ulgę daje również noszenie tzw. pelotek śródstopnych - miękkich podkładek z żelu lub gąbki, które można kupić w aptece. Czasem konieczne jest leczenie operacyjne np. podwyższenie sklepienia stopy.
Jak zapobiegać powstawaniu odcisków?
W zapobieganiu nawrotom odcisków najważniejsze jest noszenie wygodnego obuwia, nie uciskającego stóp, miękkiego, tak dopasowanego, by nogi nie przesuwały się podczas chodzenia. Osobom ze szczególną skłonnością do ich tworzenia zaleca się noszenie profilaktycznych poduszeczek, krążków, wkładek, itp. Niestety, odciski mają tendencję do nawracania, najczęściej w tym samym miejscu. Jeżeli jest to spowodowane wadą w budowie stopy, konieczna jest konsultacja ortopedy.
Grzybica stóp
Często spotykaną chorobą stóp jest grzybica. Jest to zakażenie skóry, które dotyczy podeszwowej powierzchni stóp, palców oraz fałdów międzypalcowych. Grzybica stóp jest wywoływana przez dermatofity, z których najczęstszymi są Trichophyton rubrum oraz Trichophyton mentagrophytes. Zmiany skórne występujące w grzybicy stóp mają nieestetyczny wygląd, są również często przyczyną silnego świądu.
Jakie są objawy grzybicy stóp?
Objawy grzybicy stóp to złuszczanie naskórka, zaczerwienienie skóry, drobne pęcherze, wysięk i świąd. Schorzenie to cechuje wielopostaciowość zmian, w związku z tym wyróżnia się kilka odmian grzybicy stóp. Najczęściej występuje grzybica międzypalcowa, czyli sączące się szczeliny w przestrzeniach między palcami. Rzadziej występującymi odmianami są grzybica potnicowa, którą charakteryzują drobne pęcherzyki na podeszwie stopy oraz grzybica złuszczająca, cechująca się zrogowaciałymi i łuszczącymi się ogniskami na bocznych częściach stóp.
Jak dochodzi do zakażenia?
Do zakażenia dochodzi najczęściej podczas korzystania z publicznych natrysków, na basenach, w szatniach obiektów sportowych. Rozwojowi grzybicy stóp sprzyja nadmierna potliwość stóp, długotrwałe chodzenie w obuwiu nie przepuszczającym powietrza, noszenie skarpet i rajstop z tworzyw sztucznych.
Leczenie grzybicy stóp
W przypadku pojawienia się opisanych wyżej zmian na skórze stóp należy zgłosić się do lekarza dermatologa, który na podstawie ich wyglądu wykluczy inne choroby, a na podstawie badania mikologicznego dobierze skuteczną kurację.
Stosowane obecnie leki przeciwgrzybicze są różnymi związkami farmakologicznymi w postaci kremu, żelu, roztworu, zawiesiny lub aerozolu. Dostępne w aptekach preparaty do stosowania zewnętrznego mają porównywalną skuteczność. W wyborze leku bierze się pod uwagę nasilenie stanu zapalnego towarzyszącego zakażeniu, niektóre preparaty mają bowiem silniejsze działanie przeciwzapalne. W leczeniu bardzo ważne jest regularne stosowanie leku oraz czas leczenia, którego nie należy przerywać po początkowej poprawie. Większość preparatów powinna być aplikowana dwa razy dziennie przez cztery tygodnie.
W przeważającej części przypadków grzybicy stóp wystarczające jest leczenie zewnętrzne, a terapia lekami doustnymi stosowana jest tylko ze specjalnych wskazań.
W trakcie leczenia należy poddać dezynfekcji noszone obuwie, przestrzegać higieny stóp.
Jak zapobiegać zachorowaniu?
Sposobem na uniknięcie grzybicy stóp jest przestrzeganie ogólnych zasad higieny. Po myciu stóp ważne jest dokładne wytarcie ich ręcznikiem, a ze szczególną starannością należy osuszyć przestrzenie między palcami (miejsca, gdzie często pojawia się grzybica). Profilaktyka obejmuje noszenie przewiewnego obuwia z naturalnych surowców, używanie wyłącznie własnych ręczników, zwalczanie nadmiernej potliwości stóp, noszenie klapek na kąpieliskach.
Potliwość stóp
Wiele osób narzeka na nadmierną potliwość stóp. Bakterie rozkładające pot wytwarzają substancje o drażniącym, ostrym zapachu. Oprócz dyskomfortu związanego z nieprzyjemnym zapachem, nadmierna potliwość stóp usposabia do rozwoju infekcji grzybiczej. Jedną z głównych przyczyn nadmiernej potliwości stóp jest noszenie nieodpowiednich skarpet lub obuwia. Buty i skarpety z syntetycznych materiałów nie pozwalają na parowanie, ani nie pochłaniają potu. Zwalczanie tej uciążliwej dolegliwości obejmuje zmianę obuwia na wygodniejsze i wykonane z naturalnych surowców, częste zmienianie skarpet czy rajstop. Należy również unikać długotrwałego noszenia butów sportowych. Potliwość stóp zmniejsza moczenie w roztworze nadmanganianu potasu lub stosowanie specjalnych zasypek, talku lub dezodorantów.