Long Covid
Ewelina Sochacka

Niedobór witaminy D związany ze zwiększonym ryzykiem rozwoju długiego COVID-19

Wyniki najnowszego badania jasno wskazują, że osoby z niskim poziomem witaminy D, będące po hospitalizacji z powodu zakażenia koronawirusem, są bardziej narażone na długi COVID-19 w porównaniu do pacjentów bez niedoboru tej witaminy. Eksperyment został zaplanowany w taki sposób, aby usunąć jak najwięcej nieznanych zmiennych, które mogłyby wpłynąć na efekt końcowy. Dzięki temu wyniki analiz są dużo bardziej wiarygodne niż poprzednie badania prowadzone w tym zakresie. Niekontrolowane zmienne w badaniach nad witaminą D i długotrwałym COVID-19 są trudne do wyjaśnienia.

Naukowcy podczas badania ocenili poziom witaminy D u uczestników po wypisaniu ze szpitala i ponownie sześć miesięcy później, kiedy to uczestnicy zostali również przebadani pod kątem objawów długotrwałego COVID-u. Objawy, które obserwowano najczęściej przy tzw. long-term COVID-19, a którym towarzyszył niedobór witaminy D, obejmowały przede wszystkim dysfunkcje poznawcze (kognitywne). Wyniki badań zostały niedawno opublikowane w magazynie naukowym „The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism”.

Według Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) około 1 na 5 dorosłych w USA, którzy zachorują na COVID-19, w końcu rozwinie tzw. długi COVID-19. Co gorsze, przypadłość ta dotyka od 50% do 70% osób hospitalizowanych z powodu ciężkiego przebiegu zakażenia koronawirusem. Biorąc pod uwagę te dane, naukowcy przyjrzeli się poziomowi witaminy D u osób z COVID-19 po przyjęciu do szpitala i ponownie sześć miesięcy po ich wypisie. Zaobserwowali, że osoby z długim COVID-em miały niższy poziom witaminy D niż osoby, które nie chorowały.

Co to jest długi COVID (long COVID)?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje długi COVID jako kontynuację lub pojawienie się objawów związanych z COVID-19 w ciągu trzech miesięcy od ostrej infekcji SARS-CoV-2. Objawy mogą utrzymywać się przez dwa miesiące lub dłużej i nie da się ich inaczej wyjaśnić.

Narodowe Instytuty Zdrowia (NIH, ang. National Institutes on Aging) opisują następujące objawy długiego COVID-u:

Długi COVID a niski poziom witaminy D

Do badania naukowcy zakwalifikowali 50 osób, u których zdiagnozowano długi COVID, i 50 osób, u których nie rozwinęła się choroba w tej formie. Pacjenci byli pod opieką ambulatoryjną szpitala San Raffaele w Mediolanie. Postarano się, aby osoby z obu grup były dopasowane do siebie w bardzo precyzyjny sposób. Wzięto pod uwagę zaawansowanie choroby wywołanej przez koronawirusa, a także wiek, płeć i wszelkie istniejące wcześniej choroby przewlekłe.

Podczas sześciomiesięcznej obserwacji autorzy badania nie stwierdzili żadnych innych zauważalnych różnic między wcześniej dopasowanymi uczestnikami. Wyjątkiem był poziom witaminy D, co sugeruje, że niedobór witaminy D jest przyczyną długotrwałych objawów COVID-19. Naukowcy odkryli również, że większe niedobory witaminy D były najczęściej związane z objawami neurokognitywnymi, będącymi synonimem długiego COVID-u, takimi jak: trudności w skupieniu uwagi, obniżenie tzw. pojemności pamięci świeżej i umiejętności tworzenia pojęć abstrakcyjnych.

Polecane dla Ciebie

Właściwa suplementacja witaminy D

Witamina D jest pośrednio wytwarzana przez światło słoneczne. Promieniowanie ultrafioletowe B (UV-B) powoduje, że skóra syntetyzuje formę cholesterolu – 7-dehydrocholesterol – wykorzystywaną przez organizm do produkcji witaminy D3 w wątrobie, a następnie w nerkach. Jedynym sposobem, aby dowiedzieć się, czy w naszym organizmie znajduje się wystarczająca ilość witaminy D, jest wykonanie badania krwi.

Według zaleceń prawidłowa ilość suplementowanej w ciągu dnia witaminy D w populacji ogólnej i w grupach ryzyka (z niedoborami odporności) powinna wyglądać w następujący sposób:

  • noworodki do 6. miesiąca życia – 400 IU/doba,
  • noworodki od 6. do 12. miesiąca życia – 400-600 IU/doba,
  • dzieci do 3. roku życia – 600 IU/doba,
  • dzieci od 4. do 10. roku życia – 600-1000 IU/doba,
  • młodzież od 11. roku życia i osoby dorosłe – 1000-2000 IU/doba,
  • seniorzy do 75. roku życia – do 2000 IU/doba,
  • seniorzy po 75. roku życia – 2000-4000 IU/doba.

Biorąc pod uwagę powyższe wytyczne, należy jednak pamiętać, że każda suplementacja powinna być wcześniej skonsultowana z lekarzem, który pomoże indywidualnie dobrać odpowiednią dawkę preparatu i zleci badanie poziomu witaminy D we krwi – dokładnie parametru o nazwie metabolit 25(OH).

Ponadto istotny jest wybór samego preparatu. W aptekach dostępne są tabletki lub kapsułki z cholekalcyferolem, który stosuje się w pierwszej kolejności w ramach profilaktyki i leczenia niedoborów, a także z kalcyfediolem, który jest preparatem drugiego wyboru, zalecanym do stosowania wówczas, kiedy cholekalcyferol nie pomaga, a poziom metabolitu 25(OH) w surowicy krwi nie zwiększa się. Kalcyfediol przyjmuje się także w sytuacjach, kiedy niezbędny jest natychmiastowy wzrost stężenia witaminy D w organizmie. Co więcej, w przypadku osób z nadwagą i otyłością rekomendowane jest przyjmowanie podwójnej dawki preparatu. Tabletki, kapsułki lub krople z witaminą D powinno się przyjmować razem z posiłkiem najbardziej bogatym w tłuszcze i najlepiej wapń, tak aby zwiększyć ich przyswajalność. Witamina D jest bowiem (obok witaminy A, E i K) rozpuszczalna w tłuszczach. Pora dnia jest w tym przypadku bez znaczenia. Wiele źródeł podaje, że suplementacja witaminą D powinna być wdrożona w miesiącach od października do kwietnia, kiedy ilość słońca jest mniejsza. Dieta powinna zapewnić około 20% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Produkty, w których można ją spotkać w formie witaminy D2, czyli ergokalcyferolu, to drożdże i grzyby, a w formie witaminy D3, czyli cholekalcyferolu, to tłuste ryby morskie (makrela, łosoś) oraz jaja, podroby, żywność wzbogacana (nabiał, mleko modyfikowane), tran.

  1. Luigi di Filippo i in., Low Vitamin D Levels Are Associated With Long COVID Syndrome in COVID-19 Survivors, academic.oup.com [online] https://academic.oup.com/jcem/advance-article/doi/10.1210/clinem/dgad207/7116659 [dostęp:] 25.03.2023.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Dlaczego wciąż nie ma tabletek antykoncepcyjnych dla mężczyzn?

    Doustne tabletki antykoncepcyjne dla kobiet są używane od lat 60. XX wieku, być może też z tego powodu wciąż pojawia się pytanie – dlaczego nadal nie ma doustnych środków antykoncepcyjnych dla mężczyzn? Pomimo wielu lat obiecujących badań i wyników prób laboratoryjnych wydaje się, że świat nauki nie zbliżył się w sposób znaczący do osiągnięcia tego celu. Dlaczego?

  • Suplementy, które mogą zmniejszyć uczucie lęku – glicynian magnezu, szafran, witamina D (część 1.)

    Suplementy nie zastąpią kompleksowego leczenia zaburzeń lękowych, niemniej istnieją takie, którymi dobrze jest wspierać swój organizm podczas terapii – niezależnie od tego, jaką wybierzemy. Jeśli obserwujemy u siebie poważne objawy lęku, warto skonsultować się z lekarzem, psychologiem lub innym specjalistą, który pomoże opracować indywidualny plan leczenia, w tym ewentualne stosowanie suplementacji. Które suplementy mogą wesprzeć pacjenta w walce z zaburzeniami lękowymi?

  • Czy przy alergii może występować gorączka? Czym jest gorączka sienna?

    Najczęstsze objawy alergii na pyłki roślin to katar, kichanie, łzawienie, świąd oczu i zmiany skórne (np. swędząca pokrzywka). Reakcji uczuleniowej nie powinna towarzyszyć podwyższona temperatura ciała – jeśli pojawia się stan podgorączkowy lub gorączka, świadczy to o infekcji wirusowej lub bakteryjnej.

  • Karmienie piersią – weganizm nie zmniejsza ilości niektórych składników odżywczych

    Naukowcy twierdzą, że mleko matki będącej na diecie wegańskiej zawiera wystarczającą ilość witaminy B2 i karnityny. Badania przeciwstawiają się wcześniejszym wynikom eksperymentów, które wykazały, że mleko mam weganek nie zawiera niektórych niezbędnych składników odżywczych. Eksperci uważają jednak, że matki na diecie wegańskiej nadal muszą się upewniać, że spożywają odpowiednią ilość kalorii, składników odżywczych oraz witamin i minerałów, które są niezbędne dla zdrowia niemowlęcia i ich samych.

  • Czy nanokryształy celulozy ochronią nas przed komarami?

    Komary są nosicielami wielu groźnych dla człowieka chorób, dlatego też naukowcy nie ustają w poszukiwaniu sposobów na ograniczenie ich rozprzestrzeniania się. Dostępne na rynku repelenty, choć odstraszają owady, nie mają stuprocentowej skuteczności. Być może już niedługo będziemy mogli korzystać z niezawodnych preparatów na komary zawierających nanokryształy celulozy. Dowiedz się, jak one działają.

  • Jakie są alternatywy dla picia kawy?

    Kawa jest dla wielu ludzi pierwszym napojem, po który sięgają zaraz po przebudzeniu. Zdarza się, że kofeina zawarta w kawie wywołuje nerwowość i nadmierne pobudzenie, kłopoty z trawieniem lub bóle głowy, a to tylko początek często wymienianych minusów związanych z piciem tego popularnego napoju. Dla tych osób, które chciałyby spróbować zamienić kawę na coś innego, przygotowaliśmy zestawienie zdrowszych alternatyw.

  • Makroelementy – jaką rolę odgrywają w organizmie człowieka?

    Makroelementy to termin odnoszący się do składników odżywczych, których organizm potrzebuje w większych ilościach, aby funkcjonować prawidłowo. Należą do nich na przykład węglowodany, białka i tłuszcze. Są kluczowymi składnikami diety i pełnią istotne role. Inne ważne dla człowieka makroelementy to: magnez, potas czy wapń.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij