Usmiechnięte małe dziecko
Paulina Kłos-Wojtczak

Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Rodzice noworodków miewają duże trudności w ocenie ich zachowania, zwłaszcza przy pierwszym dziecku. Mit o tym, że noworodek rodzi się jako tabula rasa dawno został rozwiany. Naukowcy są bowiem pewni, że przychodzimy na świat już wyposażeni w odpowiednie umiejętności potrzebne w budowaniu relacji społecznych. Służy do tego nie tylko płacz, ale również ruchy ciała i reakcje na bodźce przychodzące z zewnątrz. Do ich oceny stosuje się skalę Brazeltona. Co mówi ona o zachowaniu noworodka i niemowlaka?

Skala Brazeltona – do czego służy?

Twórcą skali oceny zachowania Brazeltona jest pediatra i psychiatra dziecięcy T. Berry Brazelton. Została ona stworzona już w latach 60. ubiegłego wieku, jednakże opisano ją i oddano do publikacji dopiero 13 lat później. Było to całkiem pionierskie podejście, ponieważ dotychczas bazowano na modelu deficytowym, a nie jak zasugerował Brazelton – na pozytywnym modelu rozwoju dziecka i rodzicielstwa.

Gdy dziecko przychodzi na świat (bez względu na to, czy siłami natury, czy poprzez cesarskie cięcie), poddawane jest licznym badaniom. Pozwalają one na ocenę poszczególnych parametrów fizycznych małego organizmu, w tym zabarwienia skóry, czynności serca, napięcia mięśniowego oraz odpowiedzi na proste stymulacje (reakcje na odruchy). Na podstawie wyniku noworodek otrzymuje odpowiednią punktację w skali Apgar. Niestety, po porodzie nie ocenia się parametrów behawioralnych dziecka, co mogłoby być dla rodziców bardzo cenną informacją.

Skala Brazeltona (ang. Neonatal Behavioral Assessment Scale, NBAS) to test, który bada reakcje małego dziecka (od urodzenia do ukończenia 2 miesiąca życia) na określone bodźce, w tym grzechotkę, światło czy też poruszającą się zabawkę. Celem NBAS jest przede wszystkim wspieranie budowania relacji między dzieckiem a rodzicem. Wyniki testu są pomocne w określeniu mocnych, indywidualnych cech dziecka, a także zakresu jego umiejętności.

NBAS opiera się na założeniach, że wszystkie noworodki i niemowlaki:

  • rodzą się zdolne,
  • komunikują się poprzez indywidualne zachowanie,
  • są zdolne do kontrolowania otaczającego je środowiska,
  • mają swoje indywidualne cechy,
  • są kształtowane przez najbliższe otoczenie.

Skala oceny noworodka Brazeltona

Jak wygląda badanie noworodka i niemowlaka za pomocą skali Brazeltona? Cały test składa się z 28 prób behawioralnych, 18 pozycji dotyczących odruchów, a także 7 pozycji dodatkowych, które informują o jakościowych aspektach zachowania dziecka z grupy podwyższonego ryzyka zaburzeń rozwojowych. Bodźce, które prezentuje się maluchowi, są zarówno pozytywne, jak i negatywne.

Badanie przesiewowe trwa ok. 30 minut i musi być poprzedzone dokładnym wywiadem z rodzicami dziecka. Sam rodzic nie jest kompetentny do przeprowadzenia takiego testu. Musi go wykonać osoba, która nie tylko ma duże doświadczenie w pracy z małymi dziećmi, ale także odpowiednie wykształcenie w tym kierunku. Rodzice mogą aktywnie uczestniczyć w trakcie całego badania.

Skalę Brazeltona przeprowadza się w cichym i lekko przyciemnionym miejscu. Chodzi o ograniczenie wszelkich bodźców do minimum, aby nic nie rozpraszało uwagi noworodka/niemowlaka. Ważne jest, aby dziecko nie czuło dyskomfortu.

W ramach testów ocenia się m.in.:

  • zdolność skupienia uwagi,
  • stopień kontroli układu motorycznego,
  • zdolność do ignorowania prezentowanego bodźca,
  • możliwość nawiązywania relacji społecznych,
  • stopień kontroli oddychania i temperatury.

Wszystkie zadania rozwojowe pozwalają na stworzenie szczegółowego profilu funkcjonowania noworodka. Rodzice mają okazję poznać zarówno mocne, jak i słabe strony swoich pociech, dzięki czemu można lepiej ukierunkowywać ich rozwój. NBAS jest całkowicie bezbolesna, nieinwazyjna i miarodajna.

  1. D. Plich, Wpływ modułu porodowego na stan emocjonalny matki, tworzenie więzi z dzieckiem i stan neurobehawioralny noworodka, „Pom J Life Sci”, nr 3 2015.
  2. Czym jest skala NBAS?, nbas.pl, [online] https://nbas.pl/czym-jest-skala-nbas/ [dostęp 12.10.2022].
  3. J. Barlow, N. I. Herath, C. B. Torrance i in., The Neonatal Behavioral Assessment Scale (NBAS) and Newborn Behavioral Observations (NBO) system for supporting caregivers and improving outcomes in caregivers and their infants, „Cochrane Database Syst Rev”, nr 3 2018.
  4. J. K. Nugent i T. B. Brazelton, Preventive intervention with infants and families: The NBAS Model, „Infant Mental Health Journal”, nr 10 1989.
  5. M. Barbosa, J. Moreiera, E. Tronick i in., Neonatal Behavioral Assessment Scale (NBAS): Confirmatory factor analysis of the six behavioral clusters, „Early Human Development”, tom 124 2018.

Powiązane produkty

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie

    Rumień zakaźny to zakaźna choroba wirusowa, która dotyczy najczęściej dzieci w wieku od 2. do 12. roku życia. Może więc wystąpić zarówno u niemowląt, jak i starszych dzieci. Nie należy jednak do niebezpiecznych chorób, a jej objawy w większości przypadków ustępują samoistnie.

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij