Skala Apgar – na czym polega ocena stanu noworodka wg skali Apgar?

12.03.2021

Skala Apgar to narzędzie służące do oceny stanu noworodka po 1. i 5. minucie życia. Pierwszy wynik określa, jak dziecko zniosło sam poród, drugi natomiast mówi, jak radzi sobie ono poza łonem matki. Test przeprowadzany jest przez położną bądź neonatologa, który ocenia czynność serca, oddech, napięcie mięśniowe, kolor skóry oraz odruchy. Co może oznaczać niska punktacja w skali Apgar?

Czym jest skala Apgar?

Skala Apgar została stworzona w 1952 roku przez Virginię Apgar, amerykańską anestezjolog oraz pediatrę i służy do określenia stanu noworodka po porodzie.

Obecnie skala ta jest stosowana na całym świecie, ocenę nowonarodzonego dziecka przeprowadza zazwyczaj neonatolog lub położna po 1., 3., 5., i 10. minucie życia.

Jeśli jednak dziecko po 5. minucie uzyska <7 punktów, to ocenę wg skali Apgar powinno kontynuować się co 5 minut do 20. minuty życia noworodka. Maksymalna punktacja wynosi 10, a najmniejsza 0.

Skala Apgar – jakie parametry podlegają ocenie?

Na podstawie badania przedmiotowego (fizykalnego) ocenia się 5 parametrów wg punktacji 0-1-2:

Czynność serca – 2 pkt: >100/minutę; 1 pkt: <100/minutę; 0 pkt: brak czynności serca.
Oddech – 2 pkt: regularny, głęboki oddech, dziecko płacze; 1 pkt: nieregularny płytki oddech, gasping, 0 pkt: dziecko nie oddycha.
Napięcie mięśniowe – 2 pkt: prawidłowe; 1 pkt: zmniejszone; 0 pkt: dziecko wiotkie.
Zabarwienie skóry – 2 pkt: skóra różowa; 1 pkt: sinica obwodowa; 0 pkt: całe dziecko sine lub blade.
Reakcja na bodźce (cewnik/dotyk/osuszanie) – 2 pkt: żywa reakcja, kichanie; 1 pkt: grymas twarzy; 0 pkt: brak reakcji.

Stan dobry – 10-8 punktów Apgar

Stan dziecka, które osiągnęło punktację 8-10 pkt wg skali Apgar, określa się jako dobry. Jest ono żywotne, ma różową skórę, prawidłowe napięcie mięśniowe (typowe dla noworodków ustawienie zgięciowe kończyn), a jego podstawowe parametry życiowe (częstość oddechów i pracy serca) są w normie.

Stan średni – 7-4 punktów Apgar

Dziecko w stanie średnim uzyskuje 4-7 pkt. Obserwuje się sinicę obwodową (kończyn), zaburzenia oddychania, zwolnioną pracę serca (<100 uderzeń/ minutę), zmniejszone napięcie mięśniowe. Odpowiedź na bodziec (cewnik w celu odciągnięcia wydzieliny śluzowej z jamy ustnej dziecka) jest obniżona. Takie dziecko wymaga dalszej obserwacji i stałego nadzoru. Dzieci z punktacją <7 pkt należy ponownie oceniać wg skali Apgar co 5 minut aż do 20. minuty życia.

Stan zły – 3-0 punktów Apgar

Dziecko w stanie ciężkim, urodzone w zamartwicy, jest wiotkie, z sinicą centralną (zasinienie śluzówek, świadczące o niedotlenieniu i zaburzeniu krążenia), nie odpowiada na bodźce. Może wystąpić brak oddechu i zatrzymanie krążenia. Dziecko wymaga wtedy podjęcia czynności resuscytacyjnych.

Skala Apgar – interpretacja wyników

Skala Apgar jest podstawowym narzędziem do oceny stanu noworodka ze względu na swoją prostotę oraz szybkość przeprowadzenia badania. Badanie nie powinno być wykonywane przez osobę odbierającą poród (ze względu na tendencję do zawyżania oceny). Należy pamiętać, że istotny wpływ na wynik ma subiektywna ocena badającego, jego doświadczenie, warunki zewnętrzne (takie jak np. temperatura otoczenia czy oświetlenie), czy też wiek ciążowy dziecka.

U wcześniaków fizjologicznie może występować obniżone napięcie mięśniowe, słabsza reakcja na bodźce lub przejściowe zaburzenia oddychania, dlatego ta skala lepiej odzwierciedla faktyczny stan ogólny w przypadku dzieci donoszonych. Skala Apgar może być przydatna do określenia rokowania u dzieci z zamartwicą.

lek.

Katarzyna Makos

O Autorze

Absolwentka Wydziału Lekarskiego na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi. Obecnie odbywa specjalizację z dziedziny pediatrii na oddziale pediatrycznym w szpitalu klinicznym.

Obserwuj

Inne publikacje autora

Skaza białkowa – przyczyny, objawy i leczenie alergii na białka mleka krowiego u niemowląt, dzieci i dorosłych

Przeczytane 738 razy

5 min
Czytaj dalej
Stulejka u dziecka – jak rozpoznać stulejkę i jak wygląda jej leczenie?

Przeczytane 488 razy

4 min
Czytaj dalej

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Zaburzenia SI – czym są zaburzenia integracji sensorycznej? Jak je rozpoznać i jak wygląda terapia SI?

Zaburzenia SI pojawiają się w momencie, w którym układ nerwowy w sposób nieprawidłowy organizuje bodźce zmysłowe. Dysfunkcje w przetwarzaniu bodźców sensorycznych mogą obejmować systemy: czuciowy (dotyk oraz czucie głębokie), słuchowy, wzrokowy, węchowy, smakowy oraz zmysł równowagi. Zaburzenia integracji sensorycznej mogą objawiać się w rozmaity sposób, np. wzmożoną lub obniżoną wrażliwością na bodźce czy zmniejszonym bądź zwiększonym poziomem aktywności ruchowej. Jakie są przyczyny zaburzeń SI? Jak wygląda terapia SI?
Czytaj dalej
Złamanie zielonej gałązki – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie złamania podkostnowego u dzieci

Złamanie zielonej gałązki jest charakterystyczne dla wieku dziecięcego, dotyczy niemowląt, małych dzieci oraz nastolatków. Jest to złamanie zamknięte, podkostnowe – bez przerwania ciągłości okostnej. Kość przypomina wtedy ułamaną, młodą gałązkę drzewa, stąd nazwa tego urazu. Złamania typu zielona gałązka nie są skomplikowane, nie wymagają nastawiania ani operacji, a kość zazwyczaj szybko się zrasta. Jak wygląda leczenie i rehabilitacja złamania typu torus?
Czytaj dalej
PIMS-TS – groźny dziecięcy zespół "pocovidowy". Jakie daje objawy?

Przeważnie, jeżeli dochodzi zakażenia SARS-CoV-2 u dzieci, to infekcja ma bezobjawowy lub łagodny przebieg. Jednak u niektórych pacjentów po przebyciu zakażenia kronawirusem (także skąpoobjawowo), obserwuje się poważny stan i liczne powikłania – jest to wieloukładowy zespół zapalny PIM-TS, nazywany "dziecięcym zespołem pocovidowym".
Czytaj dalej
Jąkanie u dzieci – jakie są jego przyczyny? Jak pomóc dziecku, które się jąka?

Jąkanie u dzieci jest zaburzeniem płynności mowy, które może być wywołane przez czynniki logopedyczne, psychologiczne, genetyczne lub społeczne. Objawi się ono m.in. powtarzaniem głosek, słów lub części zdań, co nieco utrudnia komunikację dziecka z otoczeniem. Na czym polega terapia jąkania u dzieci? O czym powinni pamiętać rodzice dzieci, które się jąkają? Podpowiadamy.
Czytaj dalej
Witamina D dla dzieci – dawkowanie, objawy i skutki niedoboru

Witamina D jest hormonem steroidowym, który kontroluje wiele istotnych dla organizmu procesów. Dostarczenie jej (poprzez syntezę skórną oraz wraz z pożywieniem) jest szczególnie ważne w przypadku najmłodszych. Witamina D wpływa na układ kostny dzieci poprzez regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, działa immunomodulująco, podnosząc odporność i obniżając poziom cytokin prozapalnych, ma również działanie antykancerogenne oraz neuro- i kardioprotekcyjne. Jaką dawkę witaminy D podawać dziecku? Witamina D dla dzieci w kroplach, kapsułkach twist-off, sprayu czy tabletkach?
Czytaj dalej
Stulejka u dziecka – jak rozpoznać stulejkę i jak wygląda jej leczenie?

Stulejkę definiuje się jako niezdolność do odsunięcia napletka pokrywającego żołądź prącia. Jest to niewielka wada anatomiczna występująca najczęściej u chłopców (do 3.-4. roku życia stan ten dotyczy ok. 90% dzieci płci męskiej i jest on fizjologiczny). U starszych dzieci w przypadku stulejki zaleca się zabiegi polegające na delikatnym odsuwaniu napletka i stosowaniu maści sterydowej. Stulejka patologiczna, która wymaga interwencji chirurgicznej, powstaje przeważnie na skutek stanów zapalnych bądź urazów.
Czytaj dalej
Dyspraksja (syndrom niezdarnego dziecka) – przyczyny i objawy dyspraksji rozwojowej

Dyspraksja, nazywana również syndromem dziecka niezdarnego, to dysfunkcja percepcyjno-motoryczna przejawiająca się zaburzeniami koordynacji rozwojowej. Dzieci dyspraktyczne mają trudności z planowaniem i wykonywaniem czynności zarówno w zakresie motoryki małej (np. z rysowaniem, pisaniem, zapinaniem guzików), jak i w zakresie motoryki dużej (np. gra w piłkę, jazda na rowerze). Dyspraksja objawia się także opóźnionym rozwojem mowy, trudnościami ze skupieniem i z nauką czy zaburzeniami równowagi. Nie wpływa ona jednak na inteligencję. Aby pomóc dziecku, warto udać się do specjalistów, m.in. terapeuty SI, logopedy, pedagoga, aby dobrać odpowiednią terapię.
Czytaj dalej
Kołdra obciążeniowa – działanie i wskazania do stosowania kołdry sensorycznej

Kołdra obciążeniowa jest wykorzystywana w zaburzeniach propriocepcji, które pojawiają się m.in. u osób z autyzmem, ADHD czy zaburzeniami przetwarzania sensorycznego. Często jest także zalecana przy bezsenności, depresji, zespołach lękowych. Kołderka sensoryczna stymuluje czucie głębokie, "wyciszając" układ nerwowy. Jej stosowanie rozluźnia, relaksuje, poprawia jakość snu, redukuje napięcie. Wyjaśniamy, jak prawidłowo używać kołdrę obciążającą oraz jak dobrać jej wagę i rozmiar do potrzeb użytkownika.
Czytaj dalej