Kobieta z mlekotokiem trzyma się za pierś
Paulina Kłos-Wojtczak

Mlekotok – co to jest? Przyczyny i leczenie

Mleko w piersiach w warunkach fizjologicznych pojawia się u kobiet w ciąży (najczęściej pod koniec ostatniego trymestru) i karmiących (w trakcie laktacji). Istnieją jednak przypadki, gdy płyn ten pojawia się u pań, które nie spodziewają się dziecka, a nawet u mężczyzn. Czym jest mlekotok? Jakie są jego przyczyny i leczenie?

Czym jest mlekotok?

O zjawisku mlekotoku (łac. galactorrhoea) mówi się wówczas, gdy wydzielanie mleka z brodawek sutkowych nie ma związku z okresem ciąży i laktacji. Jest to częsty objaw hiperprolaktynemii (zwiększenia stężenia prolaktyny) – dotyka aż 30-84% chorych. Hormon ten produkowany jest przez przysadkę mózgową (przedni płat) i odpowiada za rozrost gruczołów sutkowych, a także sam proces laktacji, czyli produkcji mleka. Nadmierna produkcja prolaktyny może pojawić się jednak na skutek rozwoju makro- i mikrogruczolaków przysadki, a także jako konsekwencja m.in. sytuacji stresowych czy długotrwałego przyjmowania niektórych leków. Gdy zatem zauważy się u siebie objawy mlekotoku, a nie jest się w ciąży lub w okresie laktacji, należy udać się do lekarza w celu wykonania rutynowych badań diagnostycznych.

Mlekotok – przyczyny. Co powoduje mlekotok?

Przyczyn mlekotoku (niezwiązanego z ciążą i laktacją) może być wiele i na ogół mają one związek z zaburzeniami endokrynologicznymi. Niestety poznanie powodów patologicznego pojawienia się hiperprolaktynemii jest czasami ciężkie i żmudne, a przede wszystkim wymaga wykonania wielu badań – m.in. stężenia prolaktyny (w tym także w teście z metoklopramidem), hormonów tarczycy i hormonów płciowych. Dodatkowym narzędziem diagnostycznym jest także rezonans magnetyczny głowy.

Zaburzenia na osi podwzgórze-przysadka mogą być konsekwencją toczącego się stanu zapalnego, nowotworu, gruczolaków przysadki, a także uszkodzenia międzymózgowia. Ponadto zjawisko wydzielania mleka bez ciąży i u mężczyzn może być oznaką innych chorób, takich jak np. cukrzyca, niedoczynność tarczycy, niewydolność wątroby, choroba Addisona, a także przewlekła niewydolność nerek. Ilość wydzielanego mleka może zwiększać się pod wpływem bodźców stresowych oraz dużego wysiłku fizycznego.

Co ciekawe, mlekotok nie zawsze oznacza hiperprolaktynemii. Może pojawić się nawet z niskim lub prawidłowym stężeniem prolaktyny. W takiej sytuacji lekarz bierze pod uwagę możliwość występowania zaburzeń w metabolizmie miedzi, np. chorobę Wilsona.

Mlekotok bez ciąży może być także wynikiem przyjmowania niektórych leków, w tym m.in.:

  • trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych,
  • obniżających ciśnienie tętnicze krwi,
  • niektórych hormonów płciowych,
  • stosowanych w leczeniu choroby wrzodowej,
  • opioidów,
  • przeciwwymiotnych.

Dodatkowo mlekotok może pojawić się po zażyciu tabletek antykoncepcyjnych zawierających w składzie estrogeny. Stosunkowo rzadko mlekotok ma podłoże idiopatyczne, co oznacza, że nie da się stwierdzić przyczyn pojawienia się tego schorzenia.

Ważne jest to, że w przypadku hiperprolaktynemii poza wydzielaniem mleka można zaobserwować powiększenie gruczołów piersiowych, ból piersi, zaburzenia miesiączkowania, problemy z potencją, a także z zajściem w ciążę (nadmiar prolaktyny hamuje owulację, a to z kolei rodzi problemy z zapłodnieniem).

Powiązane produkty

Mlekotok – leczenie

Lekarz podejmuje się leczenia mlekotoku wyłącznie u mężczyzn i kobiet, które nie są w ciąży i w okresie laktacji. Najważniejszym celem leczenia mlekotoku, przy jednoczesnej hiperprolaktynemii, jest przede wszystkim ustabilizowanie poziomu tego hormonu. W ramach leczenia endokrynologicznego konieczne jest dodatkowo wykluczenie guza przysadki mózgowej i dokładne sprawdzenie czynności tarczycy.

W farmakologii mlekotoku stosuje się głównie agonistów dopaminy, w tym m.in. chinagolid, kabergolinę i bromokryptynę. Przyjmowanie tej ostatniej substancji aktywnej obarczone jest jednak wieloma skutkami ubocznymi, m.in. zaburzeniami ciśnienia i sennością.

W przypadku, gdy przyczyną mlekotoku jest guz przysadki, konieczne jest jego usunięcie na drodze chirurgicznej.

Mlekotok u mężczyzn

Wiele osób zastanawia się, po co mężczyznom brodawki sutkowe. Karol Darwin uważał, że służą one również do wykarmienia potomstwa. Prawda jest taka, że przez pierwsze dni życia zarodkowego wszyscy jesteśmy dziewczynkami. Dopiero ok. 12. tygodnia życia w łonie matki zaczynają rozwijać się męskie cechy płciowe pod wpływem testosteronu.

U mężczyzn przyczyną mlekotoku jest na ogół ginekomastia, czyli powiększenie gruczołów piersiowych przy jednoczesnym spadku poziomu testosteronu.

  1. M. Karasek, M. Pawlikowski i A. Lewiński, Hyperprolactinemia: causes, diagnosis, and treatment, „Endokrynologia Polska”, nr 6 2006.
  2. M. Kunicki, Hiperprolaktynemia, „Ginekologia po Dyplomie”, nr 1 2016.
  3. B. Banecka, T. Jaklińska i L. Szewczyk, Hiperprolaktynemia: aspekty diagnostyczne i terapeutyczne, „Endokrynologia Pediatryczna”, nr 4 2005.

 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn, jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Częstomocz może się pojawić m.in. przy chorobach ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać ten problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij