Choroba Alzheimera: suplementacja witaminą B może spowolnić starzenie się neuronów

Naukowcy odkryli, że suplement w postaci rybozydu nikotynamidu został przekształcony w cząsteczkę zaangażowaną w metabolizm energetyczny w neuronach. Zaobserwowali również niewielki, ale znaczący posuplementacyjny spadek poziomu beta amyloidu w neuronach, któremu niektórzy naukowcy przypisują udział w rozwoju choroby Alzheimera.

Starzenie się może powodować pogorszenie funkcji poznawczych z powodu zmian zachodzących w naszych komórkach mózgowych. Nie jest jednak jasne, w jakim stopniu proces ten jest wrodzony lub spowodowany chorobami takimi jak demencja, a w tym choroba Alzheimera. Aby poprawić metabolizm energetyczny w mózgu, zespół naukowców przyjrzał się efektowi suplementacji grupy osób dorosłych pewną formą witaminy B3.

Demencja – dlaczego staje się coraz większym problemem?

Przyjęło się mówić, że wiek to tylko liczba i z pewnością w niektórych aspektach tak jest, niemniej jeśli chodzi o fizjologiczne mechanizmy starzenia się organizmu (na poziomie komórkowym), jest nieco inaczej. Powód, dla którego niektórzy ludzie starzeją się szybciej niż inni, był przedmiotem wielu ostatnich badań. Wiek jest czynnikiem ryzyka dla rozwoju demencji. Około jedna trzecia osób w wieku powyżej 85 lat cierpi na jakąś formę demencji, np. na chorobę Alzheimera.

Pomimo tak dużej częstości występowania mechanizmy i czynniki ryzyka leżące u podstaw demencji są słabo poznane. Panuje przekonanie, że podstawą choroby Alzheimera jest obecność skupisk pewnych form białka, zwanego beta-amyloidem, między neuronami lub komórkami nerwowymi w mózgu. Uważa się, że wpływa to na ich zdolność do sygnalizowania i powoduje pogorszenie funkcji poznawczych obserwowane u osób z tą chorobą. Należy jednak zauważyć, że nadal toczy się zagorzała debata naukowa na temat tego mechanizmu i jego wpływu na rozwój choroby Alzheimera, a także jego przydatności jako potencjalnego celu leczenia.

Jedna z teorii głosi, że spadek funkcji poznawczych obserwowany u osób z chorobą Alzheimera wynika z zakłócenia typowej produkcji energii i metabolizmu w mózgu. Niedawno opublikowany artykuł w magazynie „Aging Cell” opisuje wyniki eksperymentu, podczas którego sprawdzano, czy witamina B może pomóc zrównoważyć to zakłócenie.

Choroba Alzheimera a metabolizm energetyczny mózgu

Mózg jest bardzo zależny od energii, a tym samym od kalorii zużywanych przez całe ciało, mimo że stanowi zaledwie 2% jego masy. Ponadto zużywa do 20% tlenu, który jest dostarczany do organizmu. Jedna z patofizjologicznych teorii mówi, że ten metabolizm energetyczny jest zaburzony w mózgach osób z chorobą Alzheimera.

Jeśli komórki mózgowe nie są w stanie wytworzyć energii potrzebnej do funkcjonowania, nie mogą prawidłowo sygnalizować, a jeśli komórki nerwowe w mózgu nie mogą skutecznie sygnalizować, wpłynie to na funkcje poznawcze. Nie jest jasne, czy jest to przyczyna choroby, czy jej objaw.

Uzupełnianie NAD+ – co to jest i jak wygląda proces?

Zespół badawczy przyjrzał się roli określonej cząsteczki zaangażowanej w metabolizm energetyczny, zwanej dinukleotydem nikotynoamidoadeninowym lub w skrócie NAD+. NAD+ jest niezbędny komórkom do wytwarzania energii, a badania na zwierzętach wykazały, że starzenie się i dysfunkcja metaboliczna powodują wyczerpanie NAD+ w komórkach. Dlatego istnieje mocne uzasadnienie, że uzupełnianie NAD+ w mózgu może mieć pozytywny wpływ na funkcjonowanie mózgu.

W tym celu grupie 10 dorosłych osób podano jako suplement postać zaawansowanej formy witaminy B3, nazywanej rybozydem nikotynamidu, ponieważ ta cząsteczka jest prekursorem NAD+. Oznacza to, że organizm przekształca rybozyd nikotynamidu w NAD+. Dla kontrastu grupa 12 innych dorosłych osób otrzymała placebo. Żadna z grup nie wiedziała, co otrzymuje. Aby zmierzyć, czy przyjmowanie 500 mg suplementu dwa razy dziennie przez sześć tygodni faktycznie zwiększyło NAD+ w neuronach, naukowcy zmierzyli NAD+ w pęcherzykach zewnątrzkomórkowych, które są obecne w neuronach i trafiają do krwi. Wyodrębnili je z próbek krwi i odkryli niewielką, ale znaczącą różnicę, która może korzystnie wpłynąć na zachowanie funkcji mózgu.

Kolejne kroki w badaniach

Ten etap eksperymentu był kolejnym krokiem dla zespołu badawczego, który pracował nad tym projektem. Obecnie naukowcy aktywnie testują użycie prekursora NAD+ w badaniu kontrolnym z udziałem osób starszych, u których stwierdzono łagodne zaburzenia poznawcze. Najpierw badacze chcieli po prostu dowiedzieć się, czy dzięki takiej suplementacji można wykryć wzrost NAD + w tkance mózgowej. Na wyniki tej części badań trzeba jednak jeszcze poczekać.