Ultraprzetworzona żywność związana ze zwiększonym ryzykiem śmierci z powodu raka piersi i jajnika
Przez wiele lat naukowcy łączyli zdrową dietę z obniżonym ryzykiem wystąpienia niektórych chorób. Badacze z Imperial College London odkryli, że spożywanie ultraprzetworzonej żywności zwiększa ogólne ryzyko zachorowania na raka, w szczególności raka jajnika i mózgu. Odkryto także, że spożywanie takich pokarmów zwiększa ryzyko śmierci z powodu wszystkich nowotworów, zwłaszcza raka jajnika i piersi.
Lekarze i specjaliści ds. odżywiania i zdrowia publicznego już od pewnego czasu wiedzą, że to, co jemy, ma bezpośredni wpływ na nasz ogólny stan zdrowia. Organizm potrzebuje określonych składników odżywczych do wykonywania swoich rutynowych zadań – prowadzenia procesów metabolicznych i fizjologicznych. Zdrowa dieta wiąże się z obniżeniem ryzyka wystąpienia niektórych chorób, w tym także schorzeń układu krążenia, cukrzycy typu 2 i raka, ale także wspomaga lepszą kondycję psychiczną.
Teraz naukowcy z Imperial College London twierdzą, że spożywanie ultraprzetworzonej żywności zwiększa ryzyko rozwoju wszystkich nowotworów, w szczególności raka jajnika i mózgu. Co więcej, te pokarmy zwiększają również ryzyko śmierci z powodu raka, zwłaszcza raka jajnika i piersi. Badanie zostało niedawno opublikowane w czasopiśmie „eClinical Medicine”.
Czym jest żywność ultrarzetworzona?
Żywność ultraprzetworzona stanowi czwartą kategorię systemu klasyfikacji żywności NOVA. System NOVA został zaproponowany w 2019 przez FAO (ang. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa). NOVA dzieli żywność na cztery grupy – żywność nieprzetworzona i minimalnie przetworzona, przetworzone dodatki kulinarne, żywność przetworzona oraz żywność wysokoprzetworzona.
Zgodnie z tym systemem klasyfikacji żywność uważana jest za ultraprzetworzoną, jeśli:
- produkty są wykonane w całości lub w większości z substancji ekstrahowanych z żywności, takich jak oleje, tłuszcze, cukry, skrobie, przeciwutleniacze, stabilizatory i konserwanty,
- obejmuje substancje spożywcze, które zwykle nie występują w preparatach kulinarnych, takie jak uwodornione oleje i skrobie modyfikowane,
- zawiera dodatki, których głównym celem jest naśladowanie aspektów naturalnej żywności, takich jak aromaty, barwniki i emulgatory.
Przykłady ultraprzetworzonej żywności obejmują:
- napoje gazowane i napoje „energetyczne” lub sportowe,
- pakowane ciasteczka, ciasta,
- cukierki,
- dania gotowe, takie jak pizza, zapiekanki, makarony czy paczkowane mięso,
- niektóre jogurty słodzone i smakowe,
- zupy „błyskawiczne” i inne mieszanki gotowych „proszków”,
- słodzone soki – nektary,
- pieczywo z dodatkiem uwodornionego tłuszczu roślinnego, emulgatorów i innych dodatków.
Poprzednie badania wykazały, że spożywanie ultraprzetworzonej żywności zwiększa ryzyko otyłości i może przyspieszyć biologiczne starzenie się człowieka. Ponadto wiąże się z wyższym ryzykiem chorób serca, raka jelita grubego, demencji i śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny.
Żywność ultraprzetworzona i ogólne ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej
W badaniu naukowcy wykorzystali dane pochodzące z brytyjskiego Biobanku. Przeanalizowano diety 200 000 dorosłych osób w średnim wieku. Naukowcy dokonali przeglądu stanu zdrowia pacjentów z okresu 10 lat, chcąc sprawdzić, czy rozwinęły się u nich 34 różne rodzaje raka.
Według badaczy istnieje wiele potencjalnych sposobów, w jakie ultraprzetworzona żywność może zwiększać ryzyko raka, i potrzebne są dalsze badania, aby lepiej je zrozumieć.
Jaki jest związek diety z rakiem jajnika?
Oprócz ogólnego ryzyka zachorowania na raka zespół badawczy odkrył również, że każde dodatkowe 10% ultraprzetworzonej żywności w diecie zwiększa ryzyko zachorowania na raka jajnika o 19%, a ryzyko śmierci z jego powodu aż o 30%.
Żywność ultraprzetworzona może również sprzyjać stanom zapalnym, które mogą przyczyniać się do wyższego ryzyka rozwoju raka. Ponadto w grę wchodzą niektóre czynniki potencjalnie rakotwórcze, takie jak akrylamid, które mogą powstawać podczas przetwarzania żywności.
Zwiększone ryzyko śmierci z powodu raka piersi
Naukowcy odkryli również, że każde 10% wzrostu ultraprzetworzonej żywności w diecie danej osoby zwiększało śmiertelność z powodu raka piersi o 16%. Według danych statystycznych rak piersi występuje częściej u pacjentek z nadwagą, ponieważ mogą mieć wyższy poziom estrogenu, co zwiększa ryzyko raka piersi. Nadwagę wiąże się z brakiem higienicznego trybu życia, w tym z niezdrowymi nawykami żywieniowymi.