Jakie są długoterminowe konsekwencje COVID-19 i innych wirusowych infekcji dróg oddechowych?

W niedawnym badaniu opublikowanym w czasopiśmie „Open Forum Infectious Diseases” naukowcy porównali długoterminowe konsekwencje zdrowotne wywołane przez COVID-19 z innymi wirusowymi infekcjami dróg oddechowych. Badaniem objęto pond 17 tysięcy pacjentów.

Długotrwałe skutki infekcji COVID-19

Od początku pandemii COVID-19 w 2020 roku coraz większa liczba pacjentów zakażonych wirusem SARS-CoV-2 doświadcza uporczywych i długotrwałych objawów infekcji, które utrzymują się znacznie dłużej niż typowy czas trwania choroby. Pewne objawy występują szczególnie często. Mowa o chronicznym zmęczeniu, dusznościach i mgle mózgowej. Lekarze podkreślają jednak, że kilka innych długotrwałych skutków COVID-19 pozostaje wciąż niezbadanych. Szereg objawów sercowo-naczyniowych, żołądkowo-jelitowych, neurologicznych, mięśniowo-szkieletowych, immunologicznych i metabolicznych może pojawić się kilka miesięcy po okresie zakaźnym SARS-CoV-2 (oprócz prawdopodobieństwa wystąpienia długotrwałych konsekwencji ze strony układu oddechowego).

Jak wyglądało badanie?

W badaniu naukowcy wzięli pod uwagę dane uzyskane od ponad 17 tysięcy pacjentów. Dotyczyły one objawów pocovidowych, które wystąpiły jeszcze miesiąc po zakażeniu koronawirusem. Wyniki oszacowano na podstawie czynników klinicznych i demograficznych, które zostały dopasowane dla pacjentów należących do trzech grup, aby wygenerować trzy niezależne grupy porównawcze:

• wirusowe infekcje dróg oddechowych (VRI, ang. Viral Respiratory Infection) a koronawirus – VRI vs. COVID-19,
• COVID-19 vs. niezainfekowani (niezainfekowani to grupa kontrolna – brak infekcji COVID-19 i innych VRI),
• niezainfekowani vs. VRI.

Jakie były wyniki badania?

W porównaniu z ogólnymi VRI COVID-19 był związany ze wszystkimi długo utrzymującymi się objawami, czyli przede wszystkim z wypadaniem włosów, kołataniem serca, dyskomfortem w klatce piersiowej, dusznością, otyłością i bólem stawów. Objawy te występowały między 30 a 365 dniem po zakażeniu. W grupie pacjentów VRI vs. COVID-19 oraz w grupie COVID-19 vs. niezainfekowani istotnie wzrosła jedynie duszność i dyskomfort w klatce piersiowej. Zatorowość płucna, inne niewydolności oddechowe, hipoksemia, uzależnienie od tlenu i zapalenie płuc były znacznie częstsze u pacjentów z COVID-19 niż u pacjentów z VRI, ale nie u pacjentów zakażonych SARS-CoV-2 w porównaniu z pacjentami z grupy kontrolnej.

W tym badaniu COVID-19 nie był szczególnie skorelowany z żadnymi długoterminowymi następstwami o charakterze neurologicznym. Anosmia (brak węchu) wydawała się znacznie wyższa u pacjentów z COVID-19 i typowych VRI, chociaż nie było znaczącej różnicy między tymi grupami. Warto zauważyć, że zespół badawczy nie znalazł także istotnej korelacji między COVID-19 a depresją czy zaburzeniami lękowymi. Dysfunkcje poznawcze były również wyższe u pacjentów zakażonych SARS-CoV-2 w porównaniu z pacjentami VRI, chociaż tej korelacji nie stwierdzono w porównaniu z grupą kontrolną.

Kwestia zależności między COVID-19 a schorzeniami układu krążenia objawiała się w postaci podwyższonej szansy na diagnozowanie kołatania serca. U pacjentów z COVID-19 tachykardia, niewydolność serca, nieokreślona niedokrwistość, hiperlipidemia i nadciśnienie występowały częściej niż u pacjentów z VRI, ale nie były istotnie wyższe w porównaniu z grupami pacjentów z grupy kontrolnej.

Ponadto zmęczenie i dyskomfort odczuwalny w stawach były szczególnie związane z początkowym COVID-19. Cukrzycę typu 1 zdiagnozowano u większej liczby pacjentów z COVID-19 niż pacjentów z VRI, ale nie zidentyfikowano istotnej korelacji między pacjentami z COVID-19 a grupą kontrolną.

Potencjał terapeutyczny badania

Dzięki takim badaniom możliwa staje się lepsza kontrola pacjentów, którzy przeszli infekcje koronawirusem. Objawy, które mogą utrzymywać się po ustaniu zakażenia, mogą w znaczny sposób wpłynąć na kondycję każdego z nich. Schorzenia związane z układem nerwowym, krwionośnym i chorobami metabolicznymi, które zostaną zbagatelizowane, stanowią bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta.