Drętwienie (mrowienie) języka – przyczyny, objawy, leczenie

Język jest umiejscowionym na dnie jamy ustnej wałem mięśniowym, pokrytym różową i wilgotną śluzówką. Na jego powierzchni znajdują się brodawki mechaniczne i smakowe, które pomagają określić fakturę i smak przyjmowanego pokarmu. Pełni istotne funkcje nie tylko w zakresie formowania i połykania kęsów, ale również w wytwarzaniu mowy. Dlatego też jest unerwiony przez włókna ruchowe i czuciowe. Zaburzenie w ich obrębie lub niewystarczające ukrwienie języka może wywoływać uczucie drętwienia i sugerować rozwijającą się w ciele chorobę.

Drętwienie języka – czym jest? Dlaczego język może drętwieć?

Drętwienie czy mrowienie języka (określane również przez osoby go doświadczające jako pieczenie, kłucie albo uczucie „chodzących mrówek”) to parestezje spowodowane przyczynami pokarmowymi, alergicznymi, neurologicznymi lub naczyniowymi. Wywołane są one licznymi zakończeniami nerwowymi, ukrytymi pod śluzówką, które są niezbędne do prawidłowego odbierania smaków, tekstur, faktur i konsystencji pożywienia. Ich podrażnienie fizyczne lub chemiczne albo uwrażliwienie w wyniku stosowania leków może prowadzić do drętwienia, które jest tak uciążliwe dla osoby chorej.

Co może powodować mrowienie języka?

Drętwienie języka jest objawem bardzo nieswoistym i nie sugeruje nam konkretnej, przypadłości, która może go powodować. 

Bardzo częstą przyczyną mrowienia języka będzie po prostu przyjmowany pokarm. Znajdujące się w niektórych owocach enzymy rozkładające białka będą drażniły zakończenia nerwowe i spowoduje przejściowe uczucie drętwienia – bromelina w ananasie oraz aktynidyna w kiwi czy mango. Podobne odczucia możemy zaobserwować w wyniku kontaktu z alergenem pokarmowym, do którego zaliczają się przede wszystkim – jaja, owoce morza i orzechy. Wyrzut histaminy i endotelin może spowodować mrowienie i pieczenie języka oraz obrzęk w jamie ustnej.

Inną z przyczyn mogą być zaburzenia lub uszkodzenia w obrębie nerwu językowo-gardłowego albo podjęzykowego. Taki stan może mieć miejsce po zabiegach stomatologicznych, takich jak wstawianie implantów zębowych, wyrwanie ósemek lub leczenie kanałowe. 

Uszkodzenie nerwów może wystąpić też w chorobach metabolicznych (np. w cukrzycy) albo w ogólnych chorobach neurologicznych (np. stwardnienie rozsiane), a także w bezpośrednim ucisku nerwu (które ma miejsce w zwyrodnieniu odcinka szyjnego kręgosłupa).

Neuropatia może też wystąpić w wyniku infekcji wirusowych (np. wirus ospy wietrznej lub opryszczki), szczególnie najnowsza z nich – COVID-19 – może być przyczyną uszkodzenia węchu, nerwów czuciowych, a także drętwienia języka.

Drętwienie języka i objawy towarzyszące

Drętwienie języka towarzyszy innym objawom, które zwiastują rozwijającą się w ciele chorobę. Warto się skupić przede wszystkim na tych, które mogą być niebezpieczne dla życia lub zdrowia.

Gdy drętwienie języka rozwija się powoli i towarzyszą mu również drętwienie kończyn, pogorszenie czucia w dłoniach i stopach, zaburzenia równowagi czy zaburzenia chodzenia, może to świadczyć o poważnym problemie neurologicznym, takim jak np. stwardnienie rozsiane. W takim przypadku konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem specjalistą neurologii.

Towarzyszące mrowieniu języka drgawki, zaburzenia mowy, drżenia mięśni, nagłe zmiany zachowania, nietrzymanie moczu oraz stolca przywodzą na myśl nowotwory zlokalizowane w obrębie głowy (ośrodkowego układu nerwowego) i szyi.

Z mniej poważnych objawów: jeśli drętwieniu języka towarzyszą nudności po spożyciu posiłku oraz dołączają też takie oznaki jak swędzenie czy pieczenie jamy ustnej i twarzy – może to oznaczać alergię pokarmową. W takim wypadku należy wykluczyć podejrzany pokarm z diety i skonsultować się z poradnią alergologiczną.

Drętwienie języka – leczenie

Z reguły drętwienie i mrowienie języka to stany przejściowe. Jeśli jednak stan ten się przedłuża albo towarzyszą mu inne zaburzenia neurologiczne, zaburzenia widzenia czy utrata masy ciała – należy skonsultować się z lekarzem. 

Leczenie drętwienia języka opiera się praktycznie wyłącznie na leczeniu choroby podstawowej, która taki objaw wywołuje. Mimo tego lekarz może zalecić suplementację mikro- i makroelementów, które stabilizują błony komórek nerwowych i mogą przyspieszyć ich regenerację, tj. magnez, potas, wapń, witaminy z grupy B. Gdy przyczyną mrowienia jest lek albo alergen, należy go odstawić i obserwować czy uciążliwy objaw zniknie.