kobieta korzysta z ciepłolecznictwa
Mateusz Burak

Termoterapia – na co pomoże? Kiedy stosować leczenie ciepłem i zimnem?

Termoterapia polega na wykorzystaniu energii cieplnej w leczeniu różnych schorzeń. Do tego celu służy zarówno niska, jak i wysoka temperatura. Jakie zatem są rodzaje zabiegów ciepło- lub zimnolecznictwa? Przy jakich chorobach się je stosuje? Odpowiadamy.

Aktywność, odpoczynek oraz regeneracja są elementami ściśle powiązanymi ze sobą. Chcąc być zawsze dobrze przygotowanym do wysiłku, osiągać zadowalające rezultaty i zmniejszać ryzyko ewentualnych kontuzji, należy dbać o przywracanie równowagi. Regenerację zarówno fizyczną, jak i psychiczną można organizować wydajnie i przyspieszyć za pomocą odpowiednich środków. Jedną z możliwości właśnie jest termoterapia.

Termoterapia – co to jest?

W ramach regeneracji po wysiłku można właśnie wybrać termoterapię. Ten dział fizykoterapii obejmuje zarówno wykorzystanie ciepłej, jak i zimnej temperatury w różnych formach.

Ciepło i zimno wpływają odmiennie na organizm człowieka – w tym na skórę, mięśnie, więzadła, powięź czy ścięgna. Bardzo ważne jest zastosowanie tych dwóch form terapii w odpowiednim momencie i o właściwej porze. W jednym przypadku gorąca kąpiel może przynieść ulgę zmęczonym mięśniom, a w drugim to zanurzenie w wannie z lodem będzie doskonałą formą regeneracji.  

Istotne, aby znać dokładnie właściwości zabiegów z wykorzystaniem różnych temperatur. W ten sposób łatwo przewidzieć efekt ich zastosowania.

Rodzaje zabiegów termoterapii

Rodzaje zabiegów wykorzystywanych w termoterapii dzieli się na ciepłolecznicze oraz zimnolecznicze. Do tych pierwszych wchodzą działania wykorzystujące ciepło pochodzące z zewnątrz oraz endogenne – generowane w tkankach.

W przypadku zimnolecznictwa stosuje się dwa rodzaje temperatur. Pierwsza – glacjalna, która występuje naturalnie w otoczeniu i służy do schładzania. Druga – kriogeniczna, więc temperatura o skrajnie niskich wartościach, która przy oddziaływaniu zarówno miejscowym, jak i ogólnoustrojowym stymuluje uwalnianie hormonów tkankowych oraz mechanizm endogennego znieczulenia.

Przykładami terapii z zakresu ciepłolecznictwa są: stosowanie okładów borowinowych, nagrzewanie lampą Sollux, gorące kąpiele, sesje w saunie, zabiegi z wykorzystaniem parafiny.

Zimnolecznictwo to: krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa, zabiegi odnowy biologicznej z wykorzystaniem lodu, morsowanie, polewanie zimną wodą, okłady z woreczków z lodem czy zimne kompresy. Leczenie zimnem więc można z łatwością wykonać w domu. Oczywiście, ściśle we współpracy ze specjalistą i zgodnie z określonymi wskazaniami.

Powiązane produkty

Termoterapia – efekty

Niskie temperatury wykorzystywane w zimnolecznictwie przyspieszają regenerację. Należy tutaj pamiętać o bardzo ważnej właściwości owych temperatur. Mianowicie: długotrwała ekspozycja rozluźnia mięśnie, natomiast krótkotrwała zwiększa tonus. Ponadto działanie zimnych temperatur spowalnia metabolizm, a naczynia krwionośne się zwężają. Dlatego zimnolecznictwo będzie doskonałym rozwiązaniem w ostrych stanach zapalnych i w terapii bólu. Co więcej, przyczynia się także do zmniejszenia lokalnych obrzęków czy opuchlizny.

Ciepłolecznictwo stymuluje krążenie krwi w obszarze poddawanym ekspozycji. Szczególnie widać to w czasie gorących kąpieli, podczas których zwiększony dopływ krwi do powierzchownych warstw skóry sprawia, że staje się ona widocznie czerwona. W efekcie zintensyfikowany transport składników odżywczych do wszystkich tkanek ciała sprzyja procesowi gojenia i przyspiesza metabolizm. Ciepłe temperatury także wpływają pozytywnie na elastyczność tkanki łącznej i działają relaksująco, znoszą patologiczne napięcie mięśni. Gorące kąpiele również mogą przyspieszać proces redukcji tkanki tłuszczowej, podobnie jak sesje w saunie parowej.

Bardzo często w odnowie biologicznej wykorzystuje się połączenie zimna i ciepła. Taki proces ma miejsce chociażby podczas saunowania. Wówczas najpierw rozgrzewa się tkanki, wystawia się je na działanie wysokiej temperatury, a następnie – po wyjściu z sauny – schładza się ciało przez polewanie zimną wodą lub pocieranie pokruszonym lodem. Zabieg ten powinno się powtórzyć kilkukrotnie. Niesie wiele pozytywnych efektów, na przykład: przyspieszenie redukcji tkanki tłuszczowej, poprawę wydolności układu krążeniowo-oddechowego czy łagodzenie zaburzeń nerwicowych.

Wskazania do zabiegu termoterapii

Wśród najczęstszych wskazań do zastosowania zabiegów z zakresu leczenia ciepłem i zimnem wymienia się:

  • wzmożone napięcie mięśni,
  • sztywność,
  • w ramach lepszego przygotowania się do terapii ruchowej,
  • urazy w postaci skręceń, zwichnięć,
  • bark zamrożony,
  • choroba zwyrodnieniowa stawów,
  • zapalenie pochewek ścięgnistych,  
  • w ramach odnowy biologicznej,
  • poprawa odporności,  
  • kontuzje,
  • ból pleców,
  • dyskopatia.
Bardzo ważne jest to, aby umiejętnie dobrać temperaturę do stanu, w którym są tkanki pacjenta. Obowiązuje zasada, że w przypadkach zaostrzenia, świeżych kontuzji i urazów stosuje się zimnolecznictwo. Stany przewlekłe oraz remisje chorób dają powody do wykorzystania ciepłolecznictwa.  

Termoterapia – przeciwwskazania

Przeciwwskazaniami do wykonywania zabiegów  termoterapii zarówno w kosmetyce, jak i fizjoterapii, są:

  • gorączka i stany podwyższonej temperatury,
  • choroba nowotworowa w fazie aktywnej,
  • występowanie obszarów aktywnego krwawienia,
  • niewydolność serca lub całego układu krążeniowo-oddechowego,
  • stan po terapii promieniowaniem jonizującym,  
  • schorzenia naczyń obwodowych,
  • znaczne ubytki neurologiczne połączone z występowaniem zaognionej, zaczerwienionej skóry o podwyższonej temperaturze,
  • neuropatia cukrzycowa,
  • zaburzenia czucia,
  • choroby zakaźne,
  • ciąża.

Ewentualne przeciwwskazania do zabiegu zostają ustalane w trakcie kwalifikacji pacjenta do danej terapii. Decyzję podejmuje lekarz. Dlatego bardzo ważne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu i dokładne zbadanie przed zleceniem jakichkolwiek procedur medycznych.

  1. L. Zhao, K. Cheng, F. Wu i in., Effect of laser moxibustion for knee osteoarthritis: a multisite, double-blind randomized controlled trial, „The Journal of Rheumatology”, nr 9 2020.
  2. L. O. Dantas, R. Moreira, F. M. Norde i in., The effects of cryotherapy on pain and function in individuals with knee osteoarthritis: a systematic review of randomized controlled trials, „Clinical Rehabilitation”, nr 33 2019.
  3. J. Savović, L. Weeks, J. A. Sterne i in., Evaluation of the Cochrane Collaboration's tool for assessing the risk of bias in randomized trials: focus groups, online survey, proposed recommendations and their implementation, „Systematic Reviews”, nr 3 2014.
  4. I. J. Wallace, S. Worthington, D. T. Felson i in., Knee osteoarthritis has doubled in prevalence since the mid-20th century, „Proceedings of the National Academy of Sciences”, nr 114 2017.
  5. Y. Zhang, J. M. Jordan, Epidemiology of osteoarthritis, „Clinics in Geriatric Medicine”, nr 26 2010.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje? 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.