Termoterapia – na co pomoże? Kiedy stosować leczenie ciepłem i zimnem?

Aktywność, odpoczynek oraz regeneracja są elementami ściśle powiązanymi ze sobą. Chcąc być zawsze dobrze przygotowanym do wysiłku, osiągać zadowalające rezultaty i zmniejszać ryzyko ewentualnych kontuzji, należy dbać o przywracanie równowagi. Regenerację zarówno fizyczną, jak i psychiczną można organizować wydajnie i przyspieszyć za pomocą odpowiednich środków. Jedną z możliwości właśnie jest termoterapia.

Termoterapia – co to jest?

W ramach regeneracji po wysiłku można właśnie wybrać termoterapię. Ten dział fizykoterapii obejmuje zarówno wykorzystanie ciepłej, jak i zimnej temperatury w różnych formach.

Istotne, aby znać dokładnie właściwości zabiegów z wykorzystaniem różnych temperatur. W ten sposób łatwo przewidzieć efekt ich zastosowania.

Rodzaje zabiegów termoterapii

Rodzaje zabiegów wykorzystywanych w termoterapii dzieli się na ciepłolecznicze oraz zimnolecznicze. Do tych pierwszych wchodzą działania wykorzystujące ciepło pochodzące z zewnątrz oraz endogenne – generowane w tkankach.

W przypadku zimnolecznictwa stosuje się dwa rodzaje temperatur. Pierwsza – glacjalna, która występuje naturalnie w otoczeniu i służy do schładzania. Druga – kriogeniczna, więc temperatura o skrajnie niskich wartościach, która przy oddziaływaniu zarówno miejscowym, jak i ogólnoustrojowym stymuluje uwalnianie hormonów tkankowych oraz mechanizm endogennego znieczulenia.

Zimnolecznictwo to: krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa, zabiegi odnowy biologicznej z wykorzystaniem lodu, morsowanie, polewanie zimną wodą, okłady z woreczków z lodem czy zimne kompresy. Leczenie zimnem więc można z łatwością wykonać w domu. Oczywiście, ściśle we współpracy ze specjalistą i zgodnie z określonymi wskazaniami.

Termoterapia – efekty

Niskie temperatury wykorzystywane w zimnolecznictwie przyspieszają regenerację. Należy tutaj pamiętać o bardzo ważnej właściwości owych temperatur. Mianowicie: długotrwała ekspozycja rozluźnia mięśnie, natomiast krótkotrwała zwiększa tonus. Ponadto działanie zimnych temperatur spowalnia metabolizm, a naczynia krwionośne się zwężają. Dlatego zimnolecznictwo będzie doskonałym rozwiązaniem w ostrych stanach zapalnych i w terapii bólu. Co więcej, przyczynia się także do zmniejszenia lokalnych obrzęków czy opuchlizny.

Ciepłolecznictwo stymuluje krążenie krwi w obszarze poddawanym ekspozycji. Szczególnie widać to w czasie gorących kąpieli, podczas których zwiększony dopływ krwi do powierzchownych warstw skóry sprawia, że staje się ona widocznie czerwona. W efekcie zintensyfikowany transport składników odżywczych do wszystkich tkanek ciała sprzyja procesowi gojenia i przyspiesza metabolizm. Ciepłe temperatury także wpływają pozytywnie na elastyczność tkanki łącznej i działają relaksująco, znoszą patologiczne napięcie mięśni. Gorące kąpiele również mogą przyspieszać proces redukcji tkanki tłuszczowej, podobnie jak sesje w saunie parowej.

Bardzo często w odnowie biologicznej wykorzystuje się połączenie zimna i ciepła. Taki proces ma miejsce chociażby podczas saunowania. Wówczas najpierw rozgrzewa się tkanki, wystawia się je na działanie wysokiej temperatury, a następnie – po wyjściu z sauny – schładza się ciało przez polewanie zimną wodą lub pocieranie pokruszonym lodem. Zabieg ten powinno się powtórzyć kilkukrotnie. Niesie wiele pozytywnych efektów, na przykład: przyspieszenie redukcji tkanki tłuszczowej, poprawę wydolności układu krążeniowo-oddechowego czy łagodzenie zaburzeń nerwicowych.

Wskazania do zabiegu termoterapii

Wśród najczęstszych wskazań do zastosowania zabiegów z zakresu leczenia ciepłem i zimnem wymienia się:

• wzmożone napięcie mięśni,
• sztywność,
• w ramach lepszego przygotowania się do terapii ruchowej,
• urazy w postaci skręceń, zwichnięć,
• bark zamrożony,
• choroba zwyrodnieniowa stawów,
• zapalenie pochewek ścięgnistych,  
• w ramach odnowy biologicznej,
• poprawa odporności,  
• kontuzje,
• ból pleców,
• dyskopatia.

Termoterapia – przeciwwskazania

Przeciwwskazaniami do wykonywania zabiegów  termoterapii zarówno w kosmetyce, jak i fizjoterapii, są:

• gorączka i stany podwyższonej temperatury,
• choroba nowotworowa w fazie aktywnej,
• występowanie obszarów aktywnego krwawienia,
• niewydolność serca lub całego układu krążeniowo-oddechowego,
• stan po terapii promieniowaniem jonizującym,  
• schorzenia naczyń obwodowych,
• znaczne ubytki neurologiczne połączone z występowaniem zaognionej, zaczerwienionej skóry o podwyższonej temperaturze,
• neuropatia cukrzycowa,
• zaburzenia czucia,
• choroby zakaźne,
• ciąża.

Ewentualne przeciwwskazania do zabiegu zostają ustalane w trakcie kwalifikacji pacjenta do danej terapii. Decyzję podejmuje lekarz. Dlatego bardzo ważne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu i dokładne zbadanie przed zleceniem jakichkolwiek procedur medycznych.