Torbiel Tarlova – czym jest? Diagnostyka, leczenie, rehabilitacja

Torbiel Tarlova – co to jest?

Torbiele Tarlova są znane również jako torbiele okołonoerwowe lub torbiele okołokorzeniowe splotu krzyżowego. To patologiczne zmiany pod postacią rozszerzonych pochewek korzeni nerwowych, które zostają wypełnione płynem mózgowo-rdzeniowym. Według badań mogą być przyczyną stopniowo postępującej radikulopatii. Najczęściej są zlokalizowane w okolicy kości krzyżowej na poziomie S1–S2. Torbiele okołonerwowe mogą tworzyć się w dowolnych częściach kręgosłupa. Blisko 12% pacjentów posiada je w kilku różnych lokalizacjach w obrębie wspomnianego elementu szkieletu osiowego.

Torbiel Tarlova – rodzaje

Obecnie wyróżnia się trzy rodzaje torbieli Tarlova. Podział został dokonany w zależności od miejsca występowania, lokalizacji zmian:

• I typ – tym mianem określa się torbiele wytworzone u wyjścia korzenia nerwowego ze struktury worka oponowego – zewnątrzoponowe.
• II typ – są to zmiany zlokalizowane najczęściej w kości krzyżowej – również zewnątrzoponowe.
• III typ – występują niezwykle rzadko, są zaliczane do torbieli wewnątrzoponowych i są umiejscowione w odcinku grzbietowym.

Objawy torbieli Tarlova

Zazwyczaj same torbiele nie są czymś bolesnym. Dopiero w miarę ich powiększania się i ucisku na korzenie nerwowe pojawia się ból oraz bardzo wiele nieprzyjemnych objawów. W zależności od lokalizacji oraz odcinka kręgosłupa, w którym występują, można spodziewać się:

• dolegliwości bólowych w dolnej części pleców, w pośladkach, kończynach dolnych,
• bólu w klatce piersiowej, górnej części szyi, ramionach oraz rękach,
• osłabienia oraz skurczów mięśni nóg i ramion oraz rąk,
• parestezji w obrębie kończyn dolnych lub górnych, 
• nasilania dolegliwości bólowych podczas siedzenia, stania, kichania czy kaszlu,
• trudności w opróżnianiu pęcherza moczowego, a w skrajnych przypadkach wymagającego nawet cewnikowania, 
• nietrzymania moczu,
• obrzęków w okolicy kości krzyżowej lub innych odcinków kręgosłupa, które odpowiadają za lokalizację zmian,
• bolesności, tkliwości i uczucia ucisku nad kością krzyżową, które rozciąga się aż do biodra,
• bóli głowy, zawrotów głowy, uczucia utraty równowagi,
• rwy kulszowej,
• bólu miednicy, odbytu, pochwy,
• zespołu niespokojnych nóg,
• dysfunkcji seksualnych oraz bolesnych stosunków seksualnych. 

Chociaż przyczyny powstawania opisywanych zmian nie są jeszcze do końca udowodnione naukowo, to podaje się, że występują warunki, które potencjalnie mogą sprzyjać ich powiększaniu się i rozrastaniu. Wśród takich wymienia się: urazy, upadki, wypadki komunikacyjne, podnoszenie ciężarów, powikłania poporodowe czy znieczulenie zewnątrzoponowe. Podobnie jest w sytuacji przebytych urazów rdzenia kręgowego. Dźwiganie i praca fizyczna mogą być więc uznawane za czynniki potencjalnie sprzyjające ich rozwojowi, a tym samym prowokujące pojawianiu się bólu kości ogonowej.

Torbiel Tarlova – diagnostyka i leczenie

W większości przypadków torbiele Tarlova udaje się wykryć za pomocą badań obrazowych. Konkretnie chodzi tutaj o rezonans magnetyczny, tomografię komputerową czy też odrębne badanie rozmazu miazgi krwiotwórczej, jakim jest mielogram. Jako najbardziej użyteczne narzędzie diagnostyczne specjaliści wymieniają jednak rezonans magnetyczny. Ze względu na przeważającą częstotliwość występowania opisywanych zmian w odcinku krzyżowym, rekomenduje się pełne obrazowanie kości krzyżowej aż do kości ogonowej.

W stosunkowo niewielkiej ilości przypadków stosuje się leczenie operacyjne. Polega ono zazwyczaj na wykorzystaniu jednej spośród kilku możliwych technik zabiegowych. Mianowicie może to być laminektomia, drenaż płynu mózgowo-rdzeniowego, imbrykacja połączona z aspiracją torbieli z wypełnieniem ich fibryną oraz mikrochirurgiczna fenestracja. W łagodnych przypadkach stosuje się leczenie farmakologiczne.

Torbiel Tarlova – rehabilitacja

Rehabilitacja w tym przypadku będzie się skupiać na redukcji bólu oraz rozluźnianiu nadmiernie napiętych mięśni i tkanek. Wykorzystywane obszary to kinezyterapia w połączeniu z zabiegami fizykalnymi. W przypadku tej pierwszej stosuje się ćwiczenia rozciągające, izometryczne oraz terapię w środowisku wodnym. O tym, jakie dokładnie mają to być ćwiczenia, decyduje oczywiście fizjoterapeuta po ocenie stanu pacjenta.

Wysoką skutecznością odznaczają się tutaj także masaż oraz różne formy terapii powięziowej, która wykazuje doskonałe działanie rozluźniające i przywracające właściwy rozkład napięcia. Jakie zabiegi? Poleca się ekspozycję na pole magnetyczne, laseroterapię, fonoforezę, terapię z wykorzystaniem prądów TENS oraz wszelkie procedury z wykorzystaniem rozluźniających właściwości ciepłolecznictwa.