Wędzidełko w jamie ustnej – czym jest? Kiedy należy je podciąć?
Katarzyna Gmachowska

Wędzidełko w jamie ustnej – czym jest? Kiedy należy je podciąć?

Wędzidełko języka oraz wargi górnej i dolnej należą do fizjologicznych struktur jamy ustnej. Czasem ich budowa jest nieprawidłowa i polega na np. zbyt krótkim wędzidełku lub jego nadmiernym pogrubieniu. Kiedy zatem należy podciąć wędzidełko? Jak rozpoznać, że ma ono zaburzoną budowę? Podpowiadamy. 

Zaburzenia budowy wędzidełek w jamie ustnej mogą powodować trudności z karmieniem naturalnym noworodków i niemowląt, wady wymowy i zgryzu u starszych dzieci oraz diastemę prawdziwą, czyli przerwę między górnymi jedynkami. Zabieg frenotomii, polegający na przecięciu zbyt krótkiego wędzidełka języka, wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Bardzo ważna jest opieka logopedyczna oraz systematyczne wykonywanie ćwiczeń języka zaleconych przez logopedę.  

Wędzidełko w jamie ustnej – czym jest i jaką pełni rolę?

W jamie ustnej znajdują się trzy wędzidełka (wędzidełko języka oraz wędzidełka wargi górnej i dolnej).  

Wędzidełko języka łączy jamę ustną z dolną powierzchnią języka. Zbyt krótkie wędzidełko języka (łac. ankyloglossia) występuje u około 5–10% dzieci i objawia się trudnościami podczas karmienia piersią oraz rozwojem wad wymowy. Pierwsze objawy, mogące świadczyć o zbyt krótkim wędzidełku języka, pojawiają się tuż po urodzeniu (problemy ze ssaniem). Język u dzieci mających zbyt krótkie wędzidełko zazwyczaj przybiera kształt sercowaty, co jest spowodowane pociąganiem końcówki języka przez wędzidełko. W wieku późniejszym pojawiają się wady wymowy, zwłaszcza dotyczące głosek sz, ż, cz, , r. W przypadku zbyt krótkiego wędzidełka języka obserwuje się niemożność z wysuwaniem języka na brodę lub w kierunku nosa.  

Wędzidełko wargi górnej i dolnej określane jest także mianem wędzidełka podwargowego. Utworzone jest z pionowego fałdu błony śluzowej, który łączy wewnętrzną powierzchnię wargi z zewnętrzną powierzchnią wyrostka zębodołowego szczęki. Do najczęstszych patologii wędzidełka podwargowego zalicza się przerost wędzidełka polegający na jego nadmiernym zgrubieniu, nieprawidłowo zlokalizowane przyczepy wędzidełka oraz zbyt krótkie wędzidełko.  

Wędzidełka o nieprawidłowej budowie – jakie są skutki?  

Nieprawidłowości w budowie wędzidełek wargi górnej i dolnej mogą prowadzić do powstania diastemy prawdziwej. Wady wędzidełek utrudniają także prawidłową higieną jamy ustnej, co może prowadzić do rozwoju próchnicy zębów oraz stanów zapalnych błon śluzowych, a także mogą prowadzić do rozwoju wad wymowy. 

Skutkami zbyt krótkiego wędzidełka języka są trudności w karmieniu piersią oraz wady wymowy.  

W przypadku podejrzenia nieprawidłowości w budowie wędzidełek jamy ustnej zaleca się konsultację logopedyczną oraz doradcy laktacyjnego w przypadku noworodków i niemowląt mających trudności z karmieniem.  

Polecane dla Ciebie

Podcięcie wędzidełka – kiedy należy je wykonać?

Zabieg podcięcia wędzidełka językowego zaleca się wykonać jak najszybciej u niemowląt, które mają problemy ze ssaniem. Wskazaniem do zabiegu podcięcia wędzidełka języka u starszych dzieci jest wada wymowy, która nie ulega poprawie po systematycznym stosowaniu ćwiczeń logopedycznych polegających na wysuwaniu języka do przodu, zakładaniu języka na obie wargi, dotykaniu językiem brody itp.  

Jakie są objawy świadczące o krótkim wędzidełku? Należą do nich: 

  • trudności podczas ssania, połykania lub żucia – krótkie wędzidełko języka utrudnia prawidłową technikę pobierania pokarmu podczas karmienia piersią. Zaburzenia połykania powstają na skutek niemożności unoszenia się języka w trakcie przełykania,
  • wady wymowy – zbyt krótkie wędzidełko języka ogranicza jego ruchy, widoczne zwłaszcza podczas wymowy głosek, które wymagają uniesienia czubka języka ku górze (sz, , r, cz). Dzieci mające zbyt krótkie wędzidełko języka często seplenią na skutek wsuwania języka pomiędzy zęby (tzw. seplenienie międzyzębowe),
  • wady zgryzu – które powstają na skutek wsuwania języka pomiędzy zęby, 
  • choroby przyzębia oraz nadmierne ślinienie się – zaleganie języka na dnie jamy ustnej powoduje nadmierne odkładanie się śliny, 
  • ograniczona ruchomość języka – trudności z wysunięciem języka na brodę lub uniesieniem go ku górze.  

Do objawów zbyt krótkiego lub przerośniętego wędzidełka wargi górnej zalicza się diastemę prawdziwą, czyli przerwę między górnymi jedynkami.  

Plastyka wędzidełka jamy ustnej – na czym polega zabieg? Czy boli? 

Dziecko z podejrzeniem wad w budowie wędzidełek jamy ustnej powinno być skonsultowane przez logopedę oraz laryngologa. Wskazaniami do wykonania zabiegu podcięcia wędzidełka są całkowite przyrośnięcie języka do dna jamy ustnej, trudności w pobieraniu pokarmu lub brak poprawy wady wymowy po systematycznym stosowaniu ćwiczeń logopedycznych.  

U dzieci z nieznacznym skróceniem wędzidełka języka zaleca się ćwiczenia logopedyczne oraz masaże wędzidełka. W przypadku ich niepowodzenia wykonuje się zabieg podcięcia wędzidełka (tzw. frenotomii), który polega na przecięciu błony śluzowej łączącej język z dnem jamy ustnej.  

Wskazaniem do zabiegu wędzidełka wargi górnej jest diastema prawdziwa o szerokości powyżej 2 mm u dzieci około 8. roku życia, czyli po wyrośnięciu czterech stałych siekaczy.  

Warto wspomnieć, że przerwa między górnymi jedynkami wynosząca poniżej 2 mm zazwyczaj zamyka się samoistnie po wyrośnięciu zębów stałych.  

Zabieg podcięcia wędzidełka języka wykonuje się w znieczuleniu miejscowym i polega na przecięciu błony śluzowej łączącej język z dnem jamy ustnej. Frenotomię wykonuje się tradycyjnie (za pomocną skalpela lub nożyczek chirurgicznych) bądź stosuje się laser chirurgiczny. Po zabiegu konieczna jest terapia logopedyczna, aby uniknąć ponownego zrostu. Natomiast plastyka wędzidełka wargi górnej wykonywana jest przez lekarza chirurga i polega na relokacji wędzidełka w znieczuleniu ogólnym. Szwy ściągane są zazwyczaj po około 7 dniach od zabiegu.  

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu 

Do przeciwwskazań do wykonania zabiegu wędzidełka jamy ustnej należą zaburzenia krzepnięcia krwi, choroba Pierre’a Robina oraz zły stan ogólny dziecka.  

Podcięcie wędzidełka – prywatnie czy na NFZ? Ile kosztuje zabieg?

Dziecko, u którego podejrzewa się zbyt krótkie wędzidełko języka, powinno być zbadane przez logopedę, ortodontę lub chirurga stomatologicznego. Zabieg frenotomii wykonuje chirurg, chirurg stomatologiczny lub ortodonta. Można go wykonać w ramach ubezpieczenia NFZ lub komercyjnie (cena zabiegu wynosi około 150–300 zł).  

Zalecenia po frenotomii (podcięciu wędzidełka)

Przecięte wędzidełko języka zazwyczaj szybko się goi. Należy pamiętać, aby po zabiegu systematycznie wykonywać ćwiczenia zalecone przez logopedę po to, by zapobiec powstawaniu zrostów. 

Do przykładowych ćwiczeń zalecanych po zabiegu podcięcia wędzidełka języka zalicza się: 

  • oblizywanie warg, 
  • dotykanie językiem brody i czubka nosa, 
  • wystawianie języka, 
  • naśladowanie stukotu kopyt konia, 
  • zlizywanie np. mleka z talerzyka.  
  1. S. Sioda, Wędzidełko języka u noworodka – ocena neonatologiczna i zalecenia, „Standardy Medyczne Pediatria”, nr 9 (1) 2012.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Rozwój wcześniaka – jak wygląda? Na co należy zwrócić uwagę?

    Wcześniak jest dzieckiem, które urodziło się między 22. a 37. tygodniem ciąży. Objawy wcześniactwa związane są przede wszystkim z niewystarczającym rozwinięciem układu oddechowego i problemami z wymianą gazową od pierwszych chwil życia. Dzieci urodzone przedwcześnie są grupą niezwykle heterogenną. Kilogramowy wcześniak zmagać się będzie najczęściej z innymi problemami niż noworodek, któremu do akceptowalnej wagi – 2500 g – zabrakło kilkudziesięciu gramów. Jak wygląda prawidłowy rozwój wcześniaka? Na jakie niepokojące objawy powinni zwrócić uwagę rodzice?

  • Przezierność karkowa – przebieg badania, skuteczność i cena

    Ocena przezierności karkowej to badanie, które pozwala lekarzowi na ocenę zbiorniczka płynu znajdującego się w karku każdego płodu. Dzięki niemu lekarz może zdiagnozować różne wady genetyczne dziecka, jak np. zespół Downa. Jest to badanie przesiewowe, które choć wykazuje bardzo wysoką czułość w wykrywaniu poważnych wad u płodu, tak nigdy nie osiąga 100% skuteczności. Jednak mimo to jest badaniem, które dostarcza wielu informacji na temat rozwoju dziecka i wykonuje się je na całym świecie.

  • Czego nie robić, kiedy dziecko ma gorączkę? Najczęstsze błędy

    Kiedy dziecko jest chore i ma gorączkę, rodzice próbują zbić ją za wszelką cenę. Gorączka u dzieci sama w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem. Jak sobie z nią poradzić? Które domowe sposoby na gorączkę u dziecka mogą wyrządzić mu więcej szkody niż korzyści?

  • Objawy chorób serca u dzieci

    Przyczyn wad serca u dzieci może być wiele. Zalicza się do nich czynniki genetyczne, środowiskowe, a także infekcje przebyte przez kobietę w okresie ciąży. Sposób leczenia dobierany jest w zależności od występującego schorzenia. Czy obserwując swojego malucha, należy przyjrzeć się niespecyficznym objawom, które mogłyby wskazywać na wadę serca dziecka?

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij