Gastropareza – czym jest i jak się ją leczy? Czy jest niebezpieczna dla zdrowia?
Piotr Ziętek

Gastropareza – czym jest i jak się ją leczy? Czy jest niebezpieczna dla zdrowia?

Gastropareza jest zaburzeniem funkcjonowania przewodu pokarmowego, które polega na opóźnieniu lub zatrzymaniu opróżniania żołądka na skutek uszkodzenia układu nerwowego odpowiedzialnego za kontrolę pracy tego narządu. Czym się objawia gastropareza i jak ją leczyć? 

Gastropareza to zaburzenia motoryki żołądka powodujące jego opóźnione opróżnianie. Może to być przyczyną nieprzyjemnych objawów takich jak niestrawność, nudności i wymioty. Najczęściej przyczyną gastroparezy jest uszkodzenie autonomicznego układu nerwowego w przebiegu chorób przewlekłych lub zakażeń wirusowych. 

Gastropareza – co to takiego? 

Gastropareza oznacza porażenie funkcji czynności żołądka powodujące jego opóźnione opróżnianie. Żołądek, podobnie jak pozostałe części przewodu pokarmowego, wykonuje ruchy perystaltyczne umożliwiające przechodzenie pokarmu do dwunastnicy. Czynność żołądka jest kontrolowana przez niezależny od naszej woli autonomiczny układ nerwowy za pośrednictwem nerwu błędnego i nerwów współczulnych. Pewną rolę w pobudzaniu i hamowaniu motoryki żołądka pełnią także hormony takie jak gastryna, somatostatyna, sekretyna i VIP (wazoaktywny peptyd jelitowy).  

Uszkodzenie części układu nerwowego odpowiedzialnej za kontrolę pracy żołądka przyczynia się do opóźnienia lub zatrzymania jego opróżniania. Powoduje to zaleganie pokarmu w żołądku, co przekłada się na nieprzyjemne objawy.  

Czynniki ryzyka – kto jest narażony na gastroparezę? 

Istnieje wiele czynników mogących przyczyniać się do rozwoju gastroparezy. Należą do nich: 

  • wieloletnia cukrzyca, 
  • zabiegi chirurgiczne w obrębie jamy brzusznej i przewodu pokarmowego, 
  • infekcje, głównie wirusami z rodziny herpeswirusów, 
  • choroby układu nerwowego takie jak choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane i stany po udarach mózgu, 
  • twardzina układowa. 
Uważa się także, że gastropareza idiopatyczna, czyli o niejasnym lub nieznanym podłożu częściej występuje u ludzi młodych (także u dzieci), głównie u kobiet. 

Gastropareza – przyczyny 

Często określenie dokładnej przyczyny gastroparezy jest trudne. W wielu przypadkach uważa się, że za chorobę odpowiedzialne jest uszkodzenie części układu nerwowego zaopatrującego żołądek, głównie nerwu błędnego. Jego nieprawidłowe funkcjonowanie może być wtórne do zaburzeń metabolicznych takich jak cukrzyca czy mocznica, a także zakażeń wirusowych wywołanych przez wirusy cytomegalii, Epsteina-Barr lub wirusa ospy i półpaśca.

Przyczyną zaburzeń opróżniania żołądka mogą być też zabiegi chirurgiczne w obrębie jamy brzusznej. Wagotomia, czyli przecięcie włókien nerwu błędnego, jest obecnie bardzo rzadko wykorzystywaną metodą leczenia choroby wrzodowej żołądka. Jej skutkiem ubocznym może być właśnie gastropareza. Uszkodzenie nerwu błędnego może być także powikłaniem po niektórych zabiegach w obrębie jamy brzusznej. 

Polecane dla Ciebie

Gastropareza – objawy  

Objawy gastroparezy wynikają głównie z zalegania pokarmu w żołądku. Mogą pojawić się symptomy niestrawności, czyli dyskomfort i ból w nadbrzuszu, wczesne uczucie sytości, odbijanie treścią pokarmową i zgaga. W cięższych przypadkach występują wymioty, które po pewnym czasie mogą skutkować utratą masy ciała, niedożywieniem lub odwodnieniem. W takiej sytuacji należy koniecznie zasięgnąć pomocy lekarskiej. Z kolei osoby z łagodnymi zaburzeniami motoryki żołądka mogą nie odczuwać żadnych objawów. 

Gastropareza – diagnostyka 

Rozpoznanie gastroparezy jest możliwe jedynie na podstawie współwystępowania typowych objawów oraz stwierdzenia opóźnienia opróżniania żołądka. Podstawową metodą diagnostyczną jest scyntygrafia po spożyciu specjalnego posiłku znakowanego radioaktywnym izotopem technetu. Ten rodzaj badania obrazowego przeprowadza się zwykle w pracowni medycyny nuklearnej. Jest to wysokospecjalistyczne i trudno dostępne badanie. Dodatkowo konieczne jest wykluczenie przeszkody mechanicznej, np. guza utrudniającego opróżnianie żołądka. Można to zrobić za pomocą badań obrazowych (np. tomografii komputerowej) i endoskopowych. 

W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić inne choroby mogące powodować podobne objawy, w tym: chorobę refluksową, chorobę wrzodową, niedoczynność tarczycy, anoreksję, bulimię i dyspepsję czynnościową. 

Gastropareza – leczenie  

W leczeniu gastroparezy stosuje się tzw. leki prokinetyczne, tzn. pobudzające motorykę żołądka. Krótkotrwale stosować można preparaty substancji takich jak domperydon, erytromycyna i cisapryd. Przewlekle stosować można leki zawierające itopryd. Leki prokinetyczne zażywa się kilkanaście minut przed posiłkami. Dodatkowo, w razie potrzeby włącza się leki zmniejszające nudności oraz przeciwwymiotne takie jak dimenhydrynat, prochlorperazyna lub ondansetron.

W gastroparezie bardzo duże znaczenie ma leczenie żywieniowe. W przypadkach opornych na leczenie farmakologiczne lub u osób, u których istnieją przeciwwskazania do stosowania leków, można rozważyć leczenie zabiegowe. Wykonuje się m.in. ostrzykiwanie odźwiernika żołądka toksyną botulinową, a także endoskopową lub chirurgiczną plastykę odźwiernika. 

Dieta w gastroparezie – o czym należy pamiętać?  

Osoby cierpiące na gastroparezę powinny unikać produktów spożywczych opóźniających opróżnianie żołądka i nasilających objawy. Do substancji wykazujących takie działanie należą m.in. kawa, kakao i czekolada, tłuszcze oraz produkty pełnoziarniste. Zalecane jest stosowanie diety łatwostrawnej, podobnej jak w przypadku choroby refluksowej. Należy wykluczyć z jadłospisu wspomniane produkty. Ponadto należy pamiętać, by spożywać posiłki w małych porcjach oraz unikać leżenia i wysiłku fizycznego po jedzeniu. W ciężkich przypadkach gastroparezy konieczne może być stosowanie diety płynnej, pokarmów rozdrobnionych, a nawet żywienie pozajelitowe. 

  1. H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Warszawa 2014. 
  2. P. Gajewski (red.), Interna Szczeklika 2015, Kraków 2015. 
  3. M. Krzyżewska, P. Maroszek, B. Mrozikiewicz-Rakowska i in., Gastropareza cukrzycowa: czy wiesz jak ją rozpoznać oraz skutecznie leczyć, „Diabetologia Kliniczna”, nr 157-166 (3) 2014. 
  4. H. P. Parkman, Idiopathic Gastroparesis, „Gastroenterology Clinics of North America”, nr 59-68 (44) 2015. 
  5. E. Saliakellis, M. Fotoulaki, Gastroparesis in children, „Annals of Gastroenterology”, nr 204-211 (26) 2013. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Gorączka plamista Gór Skalistych – przyczyny, objawy, leczenie

    Dla przeciętnego Polaka gorączka plamista Gór Skalistych brzmi niezwykle egzotycznie. Nie da się ukryć, że choroba w Polsce jest bardzo rzadko spotykana. Zagrożenie jest jednak realne, zwłaszcza dla osób, które podróżują do Stanów Zjednoczonych.

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

  • Perforacja jelita – przyczyny, objawy, leczenie

    Perforacja jelita to bardzo poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nieleczone może doprowadzić do śmierci. Jak rozpoznać przedziurawione jelito i co jest jego przyczyną? Jak wygląda leczenie i czy może się objeść bez interwencji chirurga?

  • Chłoniak – objawy, leczenie, rokowania i rodzaje nowotworu układu chłonnego

    Chłoniakiem określa się nieprawidłowy rozrost tkanki limfatycznej. Jednoznaczne wyjaśnienie pochodzenia chłoniaków i przyczyn ich występowania nadal pozostaje wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Podstawą leczenia wszystkich rodzajów chłoniaków jest chemioterapia.

  • By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

    Pojęcie by-passów, używane często w środowisku medycznym, nadal nie jest do końca jasne dla reszty społeczeństwa. Pomostowanie aortalno-wieńcowe umożliwia doprowadzenie krwi do serca, co jest szczególnie istotne w przypadku m.in. zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe.

  • Jak odchudzić dziecko? Praktyczne porady dietetyka

    Statystyki w kwestii nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży pogarszają się z roku na rok. Coraz więcej dzieci w Polsce boryka się ze zbyt wysoką masą ciała. Jako rodzice chcemy jak najlepiej dla swoich pociech, dlatego zaczynamy wyszukiwać informacje dotyczące odchudzania dzieci. Jak poradzić sobie z nadwagą lub otyłością dziecka? Jakie kroki warto podjąć w tym kierunku? I ostatnie – czy dzieci powinno się odchudzać?

  • Jak wyleczyć nużeńca? Leki, suplementy, domowe sposoby na nużycę

    Nużeniec jest pasożytem należącym do roztoczy. Jest niewidoczny gołym okiem, ponieważ ma bardzo niewielkie rozmiary. Gatunki bytujące na człowieku to: nużeniec ludzki oraz nużeniec krótki. Liczba osób zarażonych wzrasta wraz z wiekiem. Nawet ponad 80% osób powyżej 70. roku życia może być zarażonych nużeńcem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij