Jęczmień u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby
Katarzyna Gmachowska

Jęczmień u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby

Jęczmień w oku u dziecka może się pojawić, gdy nie przestrzega ono prawidłowej higieny rąk, a także przez mikrourazy oka, np. nadmierne pocieranie powieki. Choć jęczmień u dziecka zwykle nie wymaga zastosowania specjalnego leczenia, to zupełny brak reakcji może przyczynić się do powstania jego przewlekłej postaci tzw. gradówki. Co zatem robić, gdy u dziecka pojawi się jęczmień?

Jęczmień to zmiana powieki najczęściej powodowana przez gronkowca złocistego i ma postać ropnego guzka. Po jego pęknięciu dochodzi do wydostania się ropnej wydzieliny. Podstawą leczenia jęczmienia są ciepłe, sterylne okłady i masaż. Trzeba pamiętać, aby samodzielnie nie usuwać czopa ropnego – należy poczekać na jego samoistne pęknięcie. Jęczmienie najczęściej występują u dzieci oraz u osób z niedoborami odporności lub cukrzycą.  

Jęczmień u dziecka – rodzaje i przyczyny  

Jęczmień (hordeolum) to ropne zakażenie, najczęściej wywoływane przez gronkowca złocistego (Staphylococus aureus). Ze względu na lokalizację zmiany na powiece można wyróżnić dwa typy jęczmienia u dziecka: wewnętrzny i zewnętrzny. Jęczmień wewnętrzny (hordeolum internum) powstaje w wyniku zakażenia gruczołów tarczkowych Meiboma i ma postać ropnego guzka wewnątrz powieki. Natomiast jęczmień zewnętrzny (hordeolum externum) dotyczy gruczołów Zeissa i Molla i występuje najczęściej w postaci pojedynczej zmiany na powiece. Jęczmień może być zmianą pojedynczą lub mnogą, może także nawracać.  

Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia jęczmienia u dziecka należą: nieprawidłowa higiena np. rzadkie mycie rąk, nadmierne pocieranie powieki, stosowanie soczewek kontaktowych bez prawidłowej higieny przy ich zakładaniu, przebywanie w zadymionych pomieszczeniach lub kontakt z substancjami chemicznymi.

Jęczmień częściej występują u osób z cukrzycą, niedoborami odporności, łojotokowym zapaleniem skóry, a także u dzieci, które nie przestrzegają prawidłowej higieny rąk. 

Jęczmień na oku u dziecka – objawy 

Jęczmień u dziecka ma postać twardego guzka na powiece, z pojawiającym się po kilku dniach żółtym lub mlecznym czubkiem. Najczęściej po około tygodniu jęczmień zasycha lub pęka samoistnie, uwalniając ropną wydzielinę. Jeszcze przed pojawieniem się grudki dziecko może odczuwać pieczenie lub ból powieki. 

 Do najczęstszych objawów jęczmienia u dzieci należą: 

  • obrzęk, ból i zaczerwienienie powieki, 
  • grudka z ropą na powiece lub pod nią, 
  • światłowstręt, 
  • łzawienie, swędzenie oka. 

Niekiedy w przebiegu jęczmienia mogą wystąpić także objawy ogólne, takie jak: gorączka, powiększenie węzłów chłonnych przyusznych i złe samopoczucie.  

Powiązane produkty

Czy jęczmień u dziecka jest groźny?  

Zazwyczaj jęczmień u dziecka ustępuje samoistnie po kilku dniach i nie wymaga leczenia antybiotykami ani interwencji chirurgicznej. Nie grozi on także uszkodzeniem wzroku. Jeśli występuje duży obrzęk powieki, może dojść do ograniczenia pola widzenia. Jęczmień jest bolesną zmianą, dlatego może w znacznym stopniu zakłócać codzienne aktywności dziecka.  

Niekiedy jęczmień u dzieci może przejść w postać przewlekłą, tworząc tzw. gradówkę (chalazion) – bezbolesną zmianę o charakterze ziarniniaka tłuszczowego. Gradówkę leczy się chirurgicznie poprzez usunięcie zmiany. Zdarza się również, że proces ropny może się rozprzestrzenić do oczodołu, co powoduje objawy ropowicy tkanek oczodołu, zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub ropni wewnątrzczaszkowych. Choroby te należą do stanów zagrażających życiu i wymagają pilnego leczenia dożylnego antybiotykami w szpitalu.  

Do objawów alarmujących, wymagających pilnej konsultacji okulistycznej, należą: 

  • zaburzenia widzenia, 
  • obrzęk całego oka, 
  • gorączka lub powiększenie węzłów chłonnych, 
  • wypadanie rzęs, 
  • silny ból, 
  • bóle głowy, złe samopoczucie. 

Co robić, gdy u dziecka pojawi się jęczmień?

Rozpoznanie jęczmienia u dzieci stawia się na podstawie objawów klinicznych. Zazwyczaj nie jest wymagane wdrożenie leczenia antybiotykami. W przypadku jęczmienia u dziecka należy pamiętać, aby nie przekłuwać ropnej grudki, trzeba czekać na samoistne pęknięcie i uwolnienie się treści ropnej.

W łagodzeniu objawów i przyspieszeniu ustępowania jęczmienia u dzieci pomocne mogą być ciepłe okłady wykonywane 3-4 razy dziennie przez 15 minut. Ważne, aby okłady były stosowane w jałowym gaziku. Można do nich wykorzystać butelkę z ciepłą wodą zawiniętą w jałowy gazik, wyparzoną wcześniej ciepłą łyżeczkę lub ugotowane na twardo, ciepłe jajko owinięte jałową gazą. Ustępowaniu jęczmienia sprzyjają także delikatne masaże zmienionego miejsca.

Trzeba pamiętać, aby przed wykonaniem masażu dokładnie umyć i zdezynfekować ręce lub użyć jednorazowych rękawiczek, a także masować w kierunku ujścia gruczołów na krawędzi powieki, czyli: powiekę górną z góry do dołu, a powiekę dolną w górę. Jeśli zmiana nie ustępuje po 3-4 dniach leczenia objawowego (masaże, ciepłe okłady) lub nasila się, należy zgłosić się do lekarza, który po dokładnym badaniu może zalecić krople lub maść z antybiotykiem.  

Jak zapobiegać powstawaniu jęczmienia u dzieci?  

W zapobieganiu nawrotom jęczmienia u dzieci podstawowym postępowaniem jest odpowiednie oczyszczanie i pielęgnacja brzegów powiek. Istotne jest, aby codziennie oczyszczać powieki preparatami specjalnie do tego przeznaczonymi, można stosować ciepłe okłady na oczy, aby upłynnić zalegającą wydzielinę. Warto także uczulić dziecko na to, aby po powrocie z dworu czy zabawie ze zwierzętami, umyło ręce. Należy także zrezygnować z noszenia soczewek kontaktowych, które mogą być źródłem ponownych zakażeń. 

  1. M. Grałek, Stany zapalne powiek u dzieci – zasady postępowania, „Pediatria po Dyplomie”, nr 06 2012. 
  2. M. Niżankowska, Okulistyka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. 
  3. J. Kański, C. Pavésio, S. Tuft, Choroby zapalne oczu, Wrocław 2008.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie

    Rumień zakaźny to zakaźna choroba wirusowa, która dotyczy najczęściej dzieci w wieku od 2. do 12. roku życia. Może więc wystąpić zarówno u niemowląt, jak i starszych dzieci. Nie należy jednak do niebezpiecznych chorób, a jej objawy w większości przypadków ustępują samoistnie.

  • Ból gardła u dziecka – co go powoduje? Co stosować na bolące gardło u dzieci?

    Ból gardła u dziecka może pojawić się kilka razy do roku. Jego przyczyną są zazwyczaj wirusy, a wśród objawów towarzyszących najczęściej wymienia się katar, chrypkę, gorączkę oraz kaszel. Jak złagodzić ból gardła u dziecka? Kiedy infekcja gardła u dzieci wymaga niezwłocznej wizyty u lekarza?

  • Łuszczyca u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie. Jak dbać o skórę łuszczycową u dziecka?

    Łuszczyca u niemowląt i dzieci to przewlekła choroba zapalna skóry, która nastręcza wielu trudności małym pacjentom. Na skórze dziecka pojawiają się zmiany (grudki) pokryte tzw. blaszką łuszczycową przypominającą łuskę. Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, ale duży wpływ na jej pojawienie się mają czynniki genetyczne. W jaki sposób się ją leczy? Jak wygląda profilaktyka łuszczycy u dzieci?

  • Bostonka – przyczyny, objawy, leczenie choroby bostońskiej

    Bostonka to choroba zakaźna wywoływana przez enterowirusy, głównie wirusa Coxsackie A16. Najczęściej chorują dzieci do 5. roku życia, choć mogą na nią zachorować także dorośli. Nazywana jest chorobą dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD), ponieważ jej najbardziej charakterystycznym objawem jest wysypka – wykwity skórne – bolesne, nieswędzące pęcherzyki występujące na podeszwach stóp, dłoniach oraz na błonie śluzowej jamy ustnej. Sprawdź, jak można się zarazić – czy konieczny jest bezpośredni kontakt? Jak leczy się chorobę bostońską?

  • Masaż Shantala – na czym polega? Jakie korzyści przynosi masowanie niemowląt?

    Masaż Shantala to technika masowania niemowląt i małych dzieci, która swoje korzenia ma w starożytnych Indiach, a do Europy trafiła za sprawą francuskiego położnika Frederique’a Leboyera. Ma ona pozytywny wpływ na rozwój psychoruchowy malucha, wycisza i relaksuje, poprawia jakość snu, reguluje trawienie. Masaż Shantala umożliwia nawiązanie bliskiej relacji z dzieckiem, zapewnia mu poczucie bezpieczeństwa. Mogą go wykonywać zarówno rodzice, jak i terapeuci.

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij