Jęczmień u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby
Katarzyna Gmachowska

Jęczmień u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby

Jęczmień w oku u dziecka może się pojawić, gdy nie przestrzega ono prawidłowej higieny rąk, a także przez mikrourazy oka, np. nadmierne pocieranie powieki. Choć jęczmień u dziecka zwykle nie wymaga zastosowania specjalnego leczenia, to zupełny brak reakcji może przyczynić się do powstania jego przewlekłej postaci tzw. gradówki. Co zatem robić, gdy u dziecka pojawi się jęczmień?

Jęczmień to zmiana powieki najczęściej powodowana przez gronkowca złocistego i ma postać ropnego guzka. Po jego pęknięciu dochodzi do wydostania się ropnej wydzieliny. Podstawą leczenia jęczmienia są ciepłe, sterylne okłady i masaż. Trzeba pamiętać, aby samodzielnie nie usuwać czopa ropnego – należy poczekać na jego samoistne pęknięcie. Jęczmienie najczęściej występują u dzieci oraz u osób z niedoborami odporności lub cukrzycą.  

Jęczmień u dziecka – rodzaje i przyczyny  

Jęczmień (hordeolum) to ropne zakażenie, najczęściej wywoływane przez gronkowca złocistego (Staphylococus aureus). Ze względu na lokalizację zmiany na powiece można wyróżnić dwa typy jęczmienia u dziecka: wewnętrzny i zewnętrzny. Jęczmień wewnętrzny (hordeolum internum) powstaje w wyniku zakażenia gruczołów tarczkowych Meiboma i ma postać ropnego guzka wewnątrz powieki. Natomiast jęczmień zewnętrzny (hordeolum externum) dotyczy gruczołów Zeissa i Molla i występuje najczęściej w postaci pojedynczej zmiany na powiece. Jęczmień może być zmianą pojedynczą lub mnogą, może także nawracać.  

Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia jęczmienia u dziecka należą: nieprawidłowa higiena np. rzadkie mycie rąk, nadmierne pocieranie powieki, stosowanie soczewek kontaktowych bez prawidłowej higieny przy ich zakładaniu, przebywanie w zadymionych pomieszczeniach lub kontakt z substancjami chemicznymi.

Jęczmień częściej występują u osób z cukrzycą, niedoborami odporności, łojotokowym zapaleniem skóry, a także u dzieci, które nie przestrzegają prawidłowej higieny rąk. 

Jęczmień na oku u dziecka – objawy 

Jęczmień u dziecka ma postać twardego guzka na powiece, z pojawiającym się po kilku dniach żółtym lub mlecznym czubkiem. Najczęściej po około tygodniu jęczmień zasycha lub pęka samoistnie, uwalniając ropną wydzielinę. Jeszcze przed pojawieniem się grudki dziecko może odczuwać pieczenie lub ból powieki. 

 Do najczęstszych objawów jęczmienia u dzieci należą: 

  • obrzęk, ból i zaczerwienienie powieki, 
  • grudka z ropą na powiece lub pod nią, 
  • światłowstręt, 
  • łzawienie, swędzenie oka. 

Niekiedy w przebiegu jęczmienia mogą wystąpić także objawy ogólne, takie jak: gorączka, powiększenie węzłów chłonnych przyusznych i złe samopoczucie.  

Powiązane produkty

Czy jęczmień u dziecka jest groźny?  

Zazwyczaj jęczmień u dziecka ustępuje samoistnie po kilku dniach i nie wymaga leczenia antybiotykami ani interwencji chirurgicznej. Nie grozi on także uszkodzeniem wzroku. Jeśli występuje duży obrzęk powieki, może dojść do ograniczenia pola widzenia. Jęczmień jest bolesną zmianą, dlatego może w znacznym stopniu zakłócać codzienne aktywności dziecka.  

Niekiedy jęczmień u dzieci może przejść w postać przewlekłą, tworząc tzw. gradówkę (chalazion) – bezbolesną zmianę o charakterze ziarniniaka tłuszczowego. Gradówkę leczy się chirurgicznie poprzez usunięcie zmiany. Zdarza się również, że proces ropny może się rozprzestrzenić do oczodołu, co powoduje objawy ropowicy tkanek oczodołu, zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub ropni wewnątrzczaszkowych. Choroby te należą do stanów zagrażających życiu i wymagają pilnego leczenia dożylnego antybiotykami w szpitalu.  

Do objawów alarmujących, wymagających pilnej konsultacji okulistycznej, należą: 

  • zaburzenia widzenia, 
  • obrzęk całego oka, 
  • gorączka lub powiększenie węzłów chłonnych, 
  • wypadanie rzęs, 
  • silny ból, 
  • bóle głowy, złe samopoczucie. 

Co robić, gdy u dziecka pojawi się jęczmień?

Rozpoznanie jęczmienia u dzieci stawia się na podstawie objawów klinicznych. Zazwyczaj nie jest wymagane wdrożenie leczenia antybiotykami. W przypadku jęczmienia u dziecka należy pamiętać, aby nie przekłuwać ropnej grudki, trzeba czekać na samoistne pęknięcie i uwolnienie się treści ropnej.

W łagodzeniu objawów i przyspieszeniu ustępowania jęczmienia u dzieci pomocne mogą być ciepłe okłady wykonywane 3-4 razy dziennie przez 15 minut. Ważne, aby okłady były stosowane w jałowym gaziku. Można do nich wykorzystać butelkę z ciepłą wodą zawiniętą w jałowy gazik, wyparzoną wcześniej ciepłą łyżeczkę lub ugotowane na twardo, ciepłe jajko owinięte jałową gazą. Ustępowaniu jęczmienia sprzyjają także delikatne masaże zmienionego miejsca.

Trzeba pamiętać, aby przed wykonaniem masażu dokładnie umyć i zdezynfekować ręce lub użyć jednorazowych rękawiczek, a także masować w kierunku ujścia gruczołów na krawędzi powieki, czyli: powiekę górną z góry do dołu, a powiekę dolną w górę. Jeśli zmiana nie ustępuje po 3-4 dniach leczenia objawowego (masaże, ciepłe okłady) lub nasila się, należy zgłosić się do lekarza, który po dokładnym badaniu może zalecić krople lub maść z antybiotykiem.  

Jak zapobiegać powstawaniu jęczmienia u dzieci?  

W zapobieganiu nawrotom jęczmienia u dzieci podstawowym postępowaniem jest odpowiednie oczyszczanie i pielęgnacja brzegów powiek. Istotne jest, aby codziennie oczyszczać powieki preparatami specjalnie do tego przeznaczonymi, można stosować ciepłe okłady na oczy, aby upłynnić zalegającą wydzielinę. Warto także uczulić dziecko na to, aby po powrocie z dworu czy zabawie ze zwierzętami, umyło ręce. Należy także zrezygnować z noszenia soczewek kontaktowych, które mogą być źródłem ponownych zakażeń. 

  1. M. Grałek, Stany zapalne powiek u dzieci – zasady postępowania, „Pediatria po Dyplomie”, nr 06 2012. 
  2. M. Niżankowska, Okulistyka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. 
  3. J. Kański, C. Pavésio, S. Tuft, Choroby zapalne oczu, Wrocław 2008.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zespół Aspergera – objawy, diagnoza u dzieci i dorosłych. Zaburzenie ze spektrum autyzmu

    Zespół Aspergera to zaburzenie neurorozwojowe nazywane potocznie łagodniejszą formą autyzmu. Zgodnie ze statystykami dotyczy nawet 4% osób na świecie, a jego objawy mogą różnić się w zależności od indywidualnego przypadku. Jak objawia się zespół Aspergera u dzieci i dorosłych? Jakiego wsparcia potrzebują osoby z tym zaburzeniem?

  • Paracetamol czy ibuprofen — który lek na gorączkę wybrać dla dziecka i jak go prawidłowo dawkować?

    Gorączka u dzieci bardzo często przysparza ogromnego problemu rodzicom. Część z nich boi się dawać dzieciom leki przeciwgorączkowe, ponieważ nie wiedzą dokładnie, w jaki sposób należy je dawkować i jakie odstępy czasu należy zachować pomiędzy poszczególnymi dawkami leków. Który lek w walce z infekcją podawać dzieciom? Jaka jest bezpieczna dawka ibuprofenu lub paracetamolu, którą można podać maluchowi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Szczepionka przeciw ospie wietrznej – charakterystyka, cena, skutki uboczne szczepionki

    Szczepionka na ospę wietrzną jest zalecana w Programie Szczepień Ochronnych. Chroni przed zachorowaniem i powikłaniami po przejściu choroby. Szczepionka na polskim rynku występuje w formie jednego preparatu i można ją podawać dzieciom, które skończyły 9 miesięcy. Kilkudziesięcioletnią oporność na ospę zapewnia podanie dwóch dawek leku, w określonych odstępach czasu. Ile kosztuje szczepionka, jak się przygotować do szczepienia przeciwko ospie wietrznej i czy jest ono bezpieczne? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Katar u dziecka – jak pomóc dziecku z katarem? Domowe sposoby na zatkany nos u dzieci

    Katar to częsta dolegliwość, która dotyka dzieci. Charakteryzuje się występowaniem wydzieliny w nosie oraz uczuciem niedrożności nosa. Do najczęstszych przyczyn nieżytu nosa u dzieci należą infekcje wirusowe oraz alergie. Przewlekły katar u dzieci może być objawem przerostu trzeciego migdałka lub chorób takich jak niedobory odporności czy mukowiscydoza. Podpowiadamy, co warto stosować na katar u dziecka.

  • Biegunka u niemowlaka i dziecka – co robić? Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

    Biegunka to jedna z najczęstszych dolegliwości u dzieci oraz przyczyna wizyt lekarskich. Wbrew pozorom postępowanie jest bardzo proste i w części przypadków dziecko może być z powodzeniem leczone w domu. Jak radzić sobie z biegunką u noworodka, niemowlęcia lub starszego dziecka? Jak zapobiegać rozwolnieniu i kiedy zgłosić się do lekarza?

  • Sposoby na wzmocnienie odporności dziecka – szczepienia, hartowanie, suplementacja

    Wzmocnienie odporności dziecka jest często wyzwaniem dla rodziców. Muszą oni zadbać nie tylko o dietę, ale także o odpowiednią ilość snu czy dopilnowanie kalendarza szczepień. Wszystkie działania, które podejmują powinny być z pewnością okraszone zdrowym rozsądkiem. Jak go zachować i nie zaszkodzić dziecku, chcąc uodpornić je na wszelkie choroby? Czy jest to w ogóle możliwe?

  • Jak uniknąć wad zgryzu u dzieci? Dobre nawyki

    Chociaż blisko 90 procent dzieci w wieku szkolnym ma mniejsze lub większe wady zgryzu, to tylko 10–15 procent z nich boryka się z zaawansowanymi problemami w tej sferze, które wymagają leczenia. Większość pacjentów poddaje się działaniom korekcyjnym ze względu na defekt kosmetyczny, a nie z powodu dolegliwości zdrowotnych.

  • Wyprawka dla noworodka z apteki – co kupić? O czym pamiętać?

    Zbliżający się poród niesie sporo emocji dla obojga rodziców. Przygotowując się na przyjście nowego członka rodziny, warto wcześniej zaopatrzyć się w niezbędne produkty, które będą potrzebne od pierwszych dni życia dziecka. Wcześniej przygotowana lista, a następnie zakupienie wyprawki dla noworodka przed jego narodzinami ograniczy zbędny stres po narodzinach dziecka oraz doda rodzicom pewności, że są w pełni przygotowani na przyjście dziecka.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.