Nowe badanie z krwi pozwoli przewidzieć alzheimera
Katarzyna Szulik

Nowe badanie z krwi pozwoli przewidzieć alzheimera

Naukowcy z Niemieckiego Centrum Chorób Neurodegeneracyjnych odkryli nowy sposób wczesnej diagnostyki choroby Alzheimera. Ich badania wykazały, że jedno z białek obecnych we krwi pozwala monitorować progresję choroby jeszcze przed pojawieniem się jakichkolwiek oznak klinicznych.

Pomysł opracowania testu z krwi w kierunku choroby Alzheimera nie jest nowy. W dotychczasowych badaniach w tym kierunku wykorzystywano zjawisko osadzania się w mózgu płytek amyloidowych, których akumulacja świadczy o degeneracji mózgu i świadczy o rozwoju choroby Alzheimera, co można zaobserwować również we krwi. Opracowany w Niemczech test bierze pod uwagę zupełnie inne czynniki, powiązane ze śmiercią komórek.

Komórki po śmierci ulegają rozkładowi, ale niektóre ich elementy wciąż można wykryć we krwi. Mowa między innymi o białkach z grupy neurofilamentów, które są wyjątkowo odporne na degradację. Jak się okazało, białka te kumulują się we krwi na długo przed wystąpieniem jakichkolwiek klinicznych objawów degeneracji, a ich badanie może sugerować poziom zaawansowania choroby i dalsze kierunki jej rozwoju.

Diagnoza z kilkunastoletnim wyprzedzeniem

By dojść do takich wniosków, naukowcy przeanalizowali dane i próbki pochodzące od 405 osób uczestniczących w międzynarodowym projekcie pod nazwą „Dominantly Inherited Alzheimer Network” (DIAN), współtworzonym przez jednostki naukowe i kliniczne z całego świata. Jego celem jest badanie stanu zdrowia członków rodzin zagrożonych wystąpieniem choroby Alzheimera w celu analizy genetycznej, mającej odpowiedzieć na pytanie o ryzyko zachorowania.

Analiza objęła dane z wielu lat obserwacji i wykazała, że pierwsze zmiany we krwi mogące świadczyć o początkach rozwoju demencji były widoczne nawet na 16 lat przed pojawieniem się pierwszych symptomów neurodegeneracji. Na przestrzeni lat można było zauważyć zmiany w koncentracji neurofilamentów, które następowały stopniowo, odpowiadając tempu rozwoju choroby. Na tej podstawie naukowcy byli w stanie przewidzieć między innymi utratę masy mózgu i pojawienie się zmian kognitywnych na dwa lata przed ich faktycznym wystąpieniem.

Tempo zmian w koncentracji neurofilamentów było zbliżone do szybkości degeneracji komórek mózgowych, co czyni z nich znacznie lepszy czynnik prognostyczny od płytek amyloidowych. Są one elementem jasno wskazującym na istnienie choroby, jednak ich pojawianie się nie jest skorelowane z tempem neurodegeneracji mózgu.

Szansa na skuteczną diagnostykę

Neurofilamenty kumulują się we krwi nie tylko przy okazji choroby Alzheimera, ale również innych schorzeń neurodegeneracyjnych, dlatego nie można ich traktować jako rozstrzygającego czynnika prognostycznego w przypadku tego schorzenia. Nie można jednak zaprzeczyć, że ich wartość pod tym względem jest ogromna, ponieważ pozwala rozpoznać pierwsze symptomy choroby na tyle szybko, by móc podjąć działania mogące w realny sposób wpłynąć na odsunięcie jej skutków w czasie.

Badania nad neurofilamentami były prowadzone przez zespół złożony z naukowców z niemieckiego Centrum Chorób Neurodegeneracyjnych, Hertie Institute for Clinical Brain Research (HIH) oraz Szpitala Uniwersyteckiego Tuebingen. Ich wyniki ukazały się na łamach pisma „Nature Medicine”.

Powiązane produkty

Szansa na szczepionkę na alzheimera

Nieustannie prowadzone badania nad chorobą Alzheimera w ostatnich latach doprowadziły między innymi do odkrycia szczepionki potencjalnie opóźniającej jej rozwój.

Naukowcy z UT Southwestern's Peter O’Donnell Jr. Brain Institute wskazali w badaniu na myszach, że wstrzyknięcie podskórnie szczepionki zawierającej DNA kodujące fragment beta-amyloidu powoduje odpowiedź odpornościową. To wspomaga likwidację w organizmie białek amyloidowych oraz białek tau o nieprawidłowej strukturze. Jest to sposób na opóźnianie formowania się blaszek amyloidowych, a także splątków neurofibrylarnych, które są powiązane z rozwojem choroby Alzheimera.

W przeciwieństwie do innych metod, które opierają się na przeciwciałach, szczepionka nie powoduje u pacjentów obrzęku mózgu. To sprawia, że jest bezpieczniejsza od wcześniej opracowanych i może być wkrótce wykorzystana w czasie prób klinicznych na ludziach. Jak komentuje dr Roger Rosenberg będący założycielem Alzheimer's Disease Center na UT Southwestern, uzyskane wyniki są zwieńczeniem dziesięciu lat badań nad szczepionką, która może w bezpieczny sposób zwalczać potencjalne przyczyny alzheimera i już wkrótce terapia będzie mogła być testowana u pacjentów.

Szczepionka wstrzykiwana w tkankę skórną zamiast w mięśniową powoduje w organizmie inną, bezpieczniejszą reakcję odpornościową i sprzyja 40-procentowemu ograniczeniu poziomu beta-amyloidu i 50-procentowej redukcji białka tau. Równocześnie nie zaobserwowano skutków ubocznych jej zastosowania. Szczepionka jest aktywnym sposobem immunizacji uważanej za najlepszą metodę poprawy odporności organizmu. Co więcej, sprzyja produkcji odmiennych przeciwciał, jest tańsza i bardziej dostępna niż wcześniejsze metody. Naukowcy mają obecnie na celu opracowanie narzędzia diagnostycznego pozwalającego wykrywać początek choroby Alzheimera u osób znajdujących się w grupie ryzyka. Nowatorska szczepionka pozwoliłaby opóźnić u nich rozwój schorzenia.

  1. O. Preische, S. A. Schultz, A. Apel i in., Serum neurofilament dynamics predicts neurodegeneration and clinical progression in presymptomatic Alzheimer's Disease, „Nature Medicine”, 2019.
  2. R. N. Rosenberg, M. Fu, D. Lambracht-Washington, Active full-length DNA Aβ42 immunization in 3xTg-AD mice reduces not only amyloid deposition but also tau pathology, „Alzheimer's Research & Therapy”, 2018 10:115.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Próby wątrobowe (ALAT i ASPAT) — co oznaczają podwyższone wyniki?

    Próby wątrobowe to enzymy, po oznaczeniu których można stwierdzić, w jakim stanie jest wątroba i czy pracuje w prawidłowy sposób. Zalicza się do nich aminotransferazy ASPAT i ALAT oraz gamma-glutamylotranspeptydazę (GGTP). ALAT i ASPAT to najczęściej oznaczane próby wątrobowe. Ich pełne nazwy to aminotransferaza alaninowa, czyli ALAT oraz aminotransferaza asparaginowa — ASPAT.

  • Prawidłowe ciśnienie i puls. Jaka jest norma?

    Serce to najważniejszy narząd w organizmie. To dzięki jego pracy można żyć. Razem z nim współpracuje cały układ krążenia — on także powinien funkcjonować prawidłowo. W innym przypadku zaczynają pojawiać się problemy zdrowotne. Z sercem i układem krążenia są bez wątpienia ściśle związane dwa pojęcia — ciśnienie tętnicze oraz puls.

  • CRP – co oznacza CRP wysokie, a co CRP niskie? O jakich chorobach może świadczyć podwyższone CRP?

    Białko C-reaktywne (CRP) to białko ostrej fazy, stanowiące czuły i szybki marker stanu zapalnego i uszkodzenia tkanek wskutek martwicy, urazu lub infekcji. Oznaczenie poziomu CRP jest wskazane w diagnostyce i monitorowaniu terapii stanów zapalnych i infekcji bakteryjnych, chorób o podłożu autoimmunologicznym i nowotworowym oraz zawału serca. Badanie stężenia CRP pozwala również na ocenę ryzyka sercowo-naczyniowego u pacjentów z grupy ryzyka.

  • Rezonans magnetyczny kręgosłupa – przebieg badania, wskazania, cena

    Rezonans magnetyczny kręgosłupa to badanie pozwalające na ocenę elementów kostnych tego obszaru, jego tkanek miękkich oraz rdzenia kręgowego. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie wszelkich zmian zapalnych, zwyrodnieniowych i nowotworowych. Najczęściej bada się pacjentów, którzy zgłaszają się do neurologa z bólami pleców i drętwieniem kończyn – zarówno rąk, jak i nóg. Częstym wskazaniem do badania jest także uraz kręgosłupa. Ile kosztuje MRI, jak długo trwa badanie i czy kobiety w ciąży mogą przystąpić do rezonansu magnetycznego kręgosłupa? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Badanie poziomu serotoniny – normy, cena, interpretacja wyników

    Serotonina stanowi jeden z najbardziej znanych neurotransmiterów modulujących aktywność komórek nerwowych oraz szeroką gamę procesów neuropsychologicznych. Jako że większość puli serotoniny w organizmie zlokalizowana jest poza układem nerwowym, substancja ta ma również wpływ m.in. na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego i moczowo-płciowego. Może także regulować proces krzepnięcia i agregację płytek krwi. Oznaczenie poziomu serotoniny wykonywane jest m.in. w diagnostyce rakowiaków, czyli nowotworów wywodzących się z komórek neuroendokrynnych.

  • IgE całkowite – wskazania do badania poziomu immunoglobuliny typu E (IgE), normy, wyniki

    Przeciwciała klasy IgE, obok przeciwciał klasy IgG, IgM, IgA i IgD, należą do jednej z pięciu podklas immunoglobulin wytwarzanych przez komórki układu odpornościowego. Cząsteczki immunoglobulin klasy IgE wytwarzane są w odpowiedzi na alergeny i obecność pasożytów. Badanie poziomu IgE całkowitego wykonywane jest w przebiegu diagnostyki alergii, atopii i parazytoz (obecność pasożytów w organizmie). Poziom IgE całkowitego zależy od wieku pacjenta, najniższy jest u noworodków i niemowląt, a maksimum osiąga pomiędzy 10. a 15. rokiem życia pacjenta.

  • Badanie poziomu witaminy D, metabolit 25(OH). Normy, cena, interpretacja wyników

    Witamina D bierze udział w gospodarce wapniowo-fosforanowej organizmu, wpływa również na prawidłową budowę i funkcję kości. Oznaczenie poziomu witaminy D ma zastosowanie m.in. w diagnostyce i leczeniu osteoporozy, osteomalacji i krzywicy, chorób wątroby i nerek, a także w monitorowaniu leczenia kortykosteroidami, lekami immunosupresyjnymi i przeciwpadaczkowymi oraz suplementacji witaminą D u pacjentów, którym ją zlecono.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij