Nowe badanie z krwi pozwoli przewidzieć alzheimera
Katarzyna Szulik

Nowe badanie z krwi pozwoli przewidzieć alzheimera

Naukowcy z Niemieckiego Centrum Chorób Neurodegeneracyjnych odkryli nowy sposób wczesnej diagnostyki choroby Alzheimera. Ich badania wykazały, że jedno z białek obecnych we krwi pozwala monitorować progresję choroby jeszcze przed pojawieniem się jakichkolwiek oznak klinicznych.

Pomysł opracowania testu z krwi w kierunku choroby Alzheimera nie jest nowy. W dotychczasowych badaniach w tym kierunku wykorzystywano zjawisko osadzania się w mózgu płytek amyloidowych, których akumulacja świadczy o degeneracji mózgu i świadczy o rozwoju choroby Alzheimera, co można zaobserwować również we krwi. Opracowany w Niemczech test bierze pod uwagę zupełnie inne czynniki, powiązane ze śmiercią komórek.

Komórki po śmierci ulegają rozkładowi, ale niektóre ich elementy wciąż można wykryć we krwi. Mowa między innymi o białkach z grupy neurofilamentów, które są wyjątkowo odporne na degradację. Jak się okazało, białka te kumulują się we krwi na długo przed wystąpieniem jakichkolwiek klinicznych objawów degeneracji, a ich badanie może sugerować poziom zaawansowania choroby i dalsze kierunki jej rozwoju.

Diagnoza z kilkunastoletnim wyprzedzeniem

By dojść do takich wniosków, naukowcy przeanalizowali dane i próbki pochodzące od 405 osób uczestniczących w międzynarodowym projekcie pod nazwą „Dominantly Inherited Alzheimer Network” (DIAN), współtworzonym przez jednostki naukowe i kliniczne z całego świata. Jego celem jest badanie stanu zdrowia członków rodzin zagrożonych wystąpieniem choroby Alzheimera w celu analizy genetycznej, mającej odpowiedzieć na pytanie o ryzyko zachorowania.

Analiza objęła dane z wielu lat obserwacji i wykazała, że pierwsze zmiany we krwi mogące świadczyć o początkach rozwoju demencji były widoczne nawet na 16 lat przed pojawieniem się pierwszych symptomów neurodegeneracji. Na przestrzeni lat można było zauważyć zmiany w koncentracji neurofilamentów, które następowały stopniowo, odpowiadając tempu rozwoju choroby. Na tej podstawie naukowcy byli w stanie przewidzieć między innymi utratę masy mózgu i pojawienie się zmian kognitywnych na dwa lata przed ich faktycznym wystąpieniem.

Tempo zmian w koncentracji neurofilamentów było zbliżone do szybkości degeneracji komórek mózgowych, co czyni z nich znacznie lepszy czynnik prognostyczny od płytek amyloidowych. Są one elementem jasno wskazującym na istnienie choroby, jednak ich pojawianie się nie jest skorelowane z tempem neurodegeneracji mózgu.

Szansa na skuteczną diagnostykę

Neurofilamenty kumulują się we krwi nie tylko przy okazji choroby Alzheimera, ale również innych schorzeń neurodegeneracyjnych, dlatego nie można ich traktować jako rozstrzygającego czynnika prognostycznego w przypadku tego schorzenia. Nie można jednak zaprzeczyć, że ich wartość pod tym względem jest ogromna, ponieważ pozwala rozpoznać pierwsze symptomy choroby na tyle szybko, by móc podjąć działania mogące w realny sposób wpłynąć na odsunięcie jej skutków w czasie.

Badania nad neurofilamentami były prowadzone przez zespół złożony z naukowców z niemieckiego Centrum Chorób Neurodegeneracyjnych, Hertie Institute for Clinical Brain Research (HIH) oraz Szpitala Uniwersyteckiego Tuebingen. Ich wyniki ukazały się na łamach pisma „Nature Medicine”.

Powiązane produkty

Szansa na szczepionkę na alzheimera

Nieustannie prowadzone badania nad chorobą Alzheimera w ostatnich latach doprowadziły między innymi do odkrycia szczepionki potencjalnie opóźniającej jej rozwój.

Naukowcy z UT Southwestern's Peter O’Donnell Jr. Brain Institute wskazali w badaniu na myszach, że wstrzyknięcie podskórnie szczepionki zawierającej DNA kodujące fragment beta-amyloidu powoduje odpowiedź odpornościową. To wspomaga likwidację w organizmie białek amyloidowych oraz białek tau o nieprawidłowej strukturze. Jest to sposób na opóźnianie formowania się blaszek amyloidowych, a także splątków neurofibrylarnych, które są powiązane z rozwojem choroby Alzheimera.

W przeciwieństwie do innych metod, które opierają się na przeciwciałach, szczepionka nie powoduje u pacjentów obrzęku mózgu. To sprawia, że jest bezpieczniejsza od wcześniej opracowanych i może być wkrótce wykorzystana w czasie prób klinicznych na ludziach. Jak komentuje dr Roger Rosenberg będący założycielem Alzheimer's Disease Center na UT Southwestern, uzyskane wyniki są zwieńczeniem dziesięciu lat badań nad szczepionką, która może w bezpieczny sposób zwalczać potencjalne przyczyny alzheimera i już wkrótce terapia będzie mogła być testowana u pacjentów.

Szczepionka wstrzykiwana w tkankę skórną zamiast w mięśniową powoduje w organizmie inną, bezpieczniejszą reakcję odpornościową i sprzyja 40-procentowemu ograniczeniu poziomu beta-amyloidu i 50-procentowej redukcji białka tau. Równocześnie nie zaobserwowano skutków ubocznych jej zastosowania. Szczepionka jest aktywnym sposobem immunizacji uważanej za najlepszą metodę poprawy odporności organizmu. Co więcej, sprzyja produkcji odmiennych przeciwciał, jest tańsza i bardziej dostępna niż wcześniejsze metody. Naukowcy mają obecnie na celu opracowanie narzędzia diagnostycznego pozwalającego wykrywać początek choroby Alzheimera u osób znajdujących się w grupie ryzyka. Nowatorska szczepionka pozwoliłaby opóźnić u nich rozwój schorzenia.

  1. O. Preische, S. A. Schultz, A. Apel i in., Serum neurofilament dynamics predicts neurodegeneration and clinical progression in presymptomatic Alzheimer's Disease, „Nature Medicine”, 2019.
  2. R. N. Rosenberg, M. Fu, D. Lambracht-Washington, Active full-length DNA Aβ42 immunization in 3xTg-AD mice reduces not only amyloid deposition but also tau pathology, „Alzheimer's Research & Therapy”, 2018 10:115.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Podwyższona prolaktyna (hiperprolaktynemia) – przyczyny i objawy

    Hiperprolaktynemia może być jednym z objawów guza przysadki (łac. prolactinoma), chorób podwzgórza, zaburzeń funkcji gruczołu tarczycowego (np. niewyrównania niedoczynności tarczycy), niewydolności nerek, ale także ciąży. Objawami, które powinny skłonić pacjenta do zbadania poziomu PRL, są zaburzenia miesiączkowania, trudności z zajściem w ciążę, mlekotok, uderzenia gorąca, trądzik lub zauważalnie obniżone libido. Leczenie hiperprolaktynemii polega głównie na farmakoterapii i leczeniu przyczynowym podwyższonego stężenia PRL, czyli choroby, która wywołała ten stan.

  • APTT – czas kaolinowo-kefalinowy, normy i wskazania. Kiedy należy wykonać badanie?

    APTT to jeden z parametrów krwi, którego oznaczenie jest bardzo ważne w ocenie stopnia krzepliwości krwi pacjenta, u którego planowana jest operacja chirurgiczna lub który jest leczony z powodu chorób natury zakrzepowo-zatorowej. Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na czas częściowej tromboplastyny po aktywacji mogą być choroby wątroby lub zaburzenia ilości witaminy K w organizmie. Jak wygląda badanie APTT, czy jest refundowane i jak się do niego przygotować?

  • D-dimery – wskazania, normy, podwyższone. Poziom d-dimerów a zakrzepica

    Badanie d-dimerów we krwi jest jednym z głównych parametrów wykorzystywanych w diagnostyce chorób zakrzepowych takich jak zakrzepica żył głębokich dolnych czy zatorowość płucna. Skrzepy krwi znajdujące się w naczyniach krwionośnych mogą zamknąć światło tych przewodów i doprowadzić w ten sposób do bardzo poważnych komplikacji zdrowotnych. Wyróżnia się cztery podstawowe metody oznaczania stężenia d-dimerów we krwi (metoda lateksowa, immunoenzymatyczna, aglutynacji pełnej krwi i wykorzystująca przeciwciała znakowane technetem). Kiedy wykonać badanie, ile kosztuje oznaczenie stężenia d-dimerów, jak się do niego przygotować? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Erytropoetyna (EPO) – badanie, normy, interpretacja wyników

    Badanie erytropoetyny (EPO) jest wskazane podczas prowadzenia procesu diagnostycznego chorób krwi i nerek. Dzięki analizie poziomu erytropoetyny możliwe jest kontrolowanie odpowiedzi na wdrożone leczenie anemii, nadkrwistości i niedokrwistości. Wysoki poziom EPO jest charakterystyczny dla sportowców, którzy swoje treningi odbywają w terenach górskich, ale także, co ciekawe, dla osób palących papierosy. Badanie poziomu erytropoetyny często towarzyszy analizie morfologii krwi i hematokrytowi. Jaka jest norma EPO we krwi, czy do badania erytropoetyny należy zgłosić się na czczo i czy stosowanie EPO przez sportowców jest równoznaczne ze stosowaniem dopingu? Na te i inne pytania odpowiedzi znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol całkowity – badanie, norma i interpretacja wyników

    Badanie poziomu cholesterolu całkowitego to jedno z podstawowych badań, które ocenia ogólny poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol całkowity to suma cholesterolu LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości), cholesterolu HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) oraz cholesterolu VLDL (lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości).

  • Lipidogram (profil lipidowy). Badanie, normy, przygotowanie

    Lipidy, czyli tłuszcze, to najważniejsze źródło energii w diecie człowieka. Jako składniki błon komórkowych i rozpuszczalniki niektórych substancji, np. witamin i hormonów, pełnią kluczową rolę w utrzymaniu równowagi ludzkiego organizmu. Zaburzenia lipidowe występujące u pacjentów z nadwagą, otyłością lub obciążonym wywiadem rodzinnym mogą skutkować schorzeniami układu krwionośnego i sercowo-naczyniowego oraz podwyższać ryzyko udaru mózgu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij