Nawet krótka rozłąka z matką może szkodzić noworodkowi
Katarzyna Szulik

Nawet krótka rozłąka z matką może szkodzić noworodkowi

Naukowcy z Indiana University zbadali, w jaki sposób bliskość matki wpływa na rozwój dziecka na wczesnym etapie jego życia. Jak się okazuje, nawet rozłąka trwająca zaledwie dobę może zwiększyć ryzyko wystąpienia problemów psychicznych w wieku dorosłym.

Wspomniane wnioski wywiedziono z badania na modelu zwierzęcym, konkretnie na szczurach. Młode były zabierane od matek w wieku 9 dni na okres 24 godzin – w przypadku myszy właśnie na tym etapie rozwoju kształtują się najważniejsze funkcje związane z aktywnością mózgu. 

Od dziecięcej traumy do dorosłej schizofrenii

Okazało się, że nawet krótka rozłąką z matką na wczesnym etapie rozwoju zwierząt skutkowała znaczącymi zmianami w ich zachowaniu w chwili, gdy osiągnęły dojrzałość. Naukowcy postanowili przeprowadzić wspomniane badanie na szczurach, ponieważ mózgi gryzoni i ludzi mają podobną strukturę. Dla obu gatunków rozłąkę z matką w wieku dziecięcym można uznać za traumę, która wpływa na późniejsze życie potomstwa nawet, jeśli nie są w stanie jej pamiętać. U gryzoni oddzielonych od matek stwierdzono między innymi zaburzenia pamięci i gorszą komunikację między poszczególnymi częściami mózgu. Zmiany tego typu mogą prowadzić do rozwoju schizofrenii w późniejszym życiu. 

Potrzeba pogłębionych badań

Na podstawie tego i innych badań można więc wysnuć hipotezę, że dzieci, które na wczesnym etapie życia doświadczyły silnego stresu związanego z rozłąką z matką, są obarczone większym ryzykiem wystąpienia chorób psychicznych w wieku dorosłym. Potwierdzenie tej teorii wymagałoby przeprowadzenia długoletnich i kompleksowych badań, mogących wykazać bezpośrednie korelacje między traumą wieku dziecięcego i późniejszymi trudnościami na tle psychicznym. 

Powiązane produkty

Kangurowanie na zdrowie

Tezy amerykańskich naukowców stanowią potwierdzenie wyznawanego od dawna przekonania, że bliskość matki i dziecka od pierwszych chwil życia ma kluczowy wpływ na jego prawidłowy rozwój. Właśnie z tego względu lekarze polecają matkom kangurowanie, czyli trzymanie ich skóra przy skórze już od urodzenia. Kolejne potwierdzenie tej tezy znaleźli naukowcy z Kanady i Kolumbii.

Wyniki ich badań można uznać za wyjątkowo rzetelne, ponieważ wnioski na temat skutków kangurowania pochodzą z trwających aż 20 lat obserwacji na grupie wcześniaków. Analizie poddano 264 dzieci urodzonych w latach 1993-1996. Połowa z nich była objęta kangurowaniem od pierwszych chwil życia, reszta natomiast w jego początkowym okresie przebywała wyłącznie w inkubatorach.

Jak okazało się po latach, kangurowane noworodki miały o połowę niższy wskaźnik umieralności od inkubowanych, wynoszący 3,5 procent. Z czasem okazało się także, że ich mózgi rozwijały się lepiej między innymi dzięki większej objętości istoty szarej i kory mózgowej, co z kolei wpływa na wyższe IQ. Kangurowanie poprawiło także rozwój psychospołeczny badanych. Dzieci, które go doświadczyły, w dorosłym życiu były mniej agresywne, nadaktywne i impulsywne, a ich życie rodzinne okazało się stabilniejsze. Rodzice „kangurków” rzadziej się rozwodzili i byli bardziej opiekuńczy od tych, których dzieci przebywały w inkubatorach.

Relacja między dobrą kondycją psychiczną i kangurowaniem może być postrzegana jako potwierdzenie negatywnych skutków, które odnosi psychika dziecka w związku z pozbawieniem go kontaktu z matką na wczesnym etapie życia. 

W badaniu wzięto pod uwagę wpływ kangurowania na wcześniaki, ponieważ wcześniejsze analizy pokazują, że to właśnie dzieci z niską masą urodzeniową odnoszą z niego największe korzyści. Ten pogląd zaczął się upowszechniać mniej więcej od lat 70., gdy odrzucono prymat inkubatora jako najlepszej formy opieki nad noworodkiem. Zadecydował przypadek, a konkretnie braki sprzętowe w jednym ze szpitali w Bogocie. Niewystarczająca liczba inkubatorów skłoniła neonatologa Edgara Reya Sanabrię do oddania wcześniaków matkom, żeby ogrzewały je ciepłem własnych ciał i zalecił wyłączne karmienie piersią.

Brak bliskości szkodzi już na etapie płodowym

Rozłąka z bliską osobą nie musi wystąpić bezpośrednio, by wpływać na psychikę dziecka – dowodzą naukowcy z Uniwersytetu Stanforda. Zgodnie z ich badaniem, ekspozycja na śmierć bliskiego krewnego ze strony matki już na etapie płodowym zwiększa ryzyko wystąpienia ADHD w dzieciństwie oraz stanów lękowych i depresji w późniejszym wieku. Badaczki określiły zwiększone prawdopodobieństwo kierując się danymi na przyjmowanie leków na wspomniane dolegliwości na przestrzeni lat. Pod lupę wzięły stan zdrowia dzieci ze Szwecji urodzonych między 1973 a 2011 rokiem, których matki utraciły bliskiego krewnego podczas ciąży. Mowa o partnerze i zarazem ojcu dziecka, starszym dziecku, którymś z rodziców lub rodzeństwie. Badanych podzielono na dwie grupy – w pierwszej znalazły się matki, które utraciły kogoś w ciągu 9 miesięcy od poczęcia dziecka, natomiast w drugiej te, w których rodzinie śmierć nastąpiła w pierwszym roku jego życia. W badaniu wzięto pod uwagę ogólną kondycję psychiczną i fizyczną badanych, jak również leki na receptę, które zażywali podczas swojego życia. 

Kobiety w ciąży niejako z natury znajdują się w grupie zagrożonych stresem powiązanym z depresją, co również może wpływać na dziecko. Ze statystyk wynika, że depresja jest najczęstszym powikłaniem okresu okołoporodowego, dotykającym więcej matek niż np. cukrzyca ciążowa. Wbrew nazwie, może rozpocząć się jeszcze przed narodzinami dziecka i trwać w nawet do roku po porodzie. Jej przejawy to ogólne obniżenie nastroju i brak zainteresowania dzieckiem, którym towarzyszyć mogą problemy z zasypianiem, koncentracją, lęk, poczucie winy, a w skrajnych przypadkach także myśli samobójcze.

Źródło: Science Daily, Stanford Health Policy, Polska Agencja Prasowa

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie

    Rumień zakaźny to zakaźna choroba wirusowa, która dotyczy najczęściej dzieci w wieku od 2. do 12. roku życia. Może więc wystąpić zarówno u niemowląt, jak i starszych dzieci. Nie należy jednak do niebezpiecznych chorób, a jej objawy w większości przypadków ustępują samoistnie.

  • Ból gardła u dziecka – co go powoduje? Co stosować na bolące gardło u dzieci?

    Ból gardła u dziecka może pojawić się kilka razy do roku. Jego przyczyną są zazwyczaj wirusy, a wśród objawów towarzyszących najczęściej wymienia się katar, chrypkę, gorączkę oraz kaszel. Jak złagodzić ból gardła u dziecka? Kiedy infekcja gardła u dzieci wymaga niezwłocznej wizyty u lekarza?

  • Łuszczyca u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie. Jak dbać o skórę łuszczycową u dziecka?

    Łuszczyca u niemowląt i dzieci to przewlekła choroba zapalna skóry, która nastręcza wielu trudności małym pacjentom. Na skórze dziecka pojawiają się zmiany (grudki) pokryte tzw. blaszką łuszczycową przypominającą łuskę. Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, ale duży wpływ na jej pojawienie się mają czynniki genetyczne. W jaki sposób się ją leczy? Jak wygląda profilaktyka łuszczycy u dzieci?

  • Bostonka – przyczyny, objawy, leczenie choroby bostońskiej

    Bostonka to choroba zakaźna wywoływana przez enterowirusy, głównie wirusa Coxsackie A16. Najczęściej chorują dzieci do 5. roku życia, choć mogą na nią zachorować także dorośli. Nazywana jest chorobą dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD), ponieważ jej najbardziej charakterystycznym objawem jest wysypka – wykwity skórne – bolesne, nieswędzące pęcherzyki występujące na podeszwach stóp, dłoniach oraz na błonie śluzowej jamy ustnej. Sprawdź, jak można się zarazić – czy konieczny jest bezpośredni kontakt? Jak leczy się chorobę bostońską?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij