Domowe sposoby na zgagę i refluks – co wybrać?
Uczucie kwaśności w ustach, nieprzyjemne „przejście” czegoś palącego przez gardło, a nawet czasami odruch wymiotny. Znasz ten problem? To zgaga – typowy objaw refluksu żołądkowo-przełykowego. Czy wiesz jak sobie z nim poradzić?
Połknięty pokarm, pokonując drogę przez gardło i przełyk, trafia z jamy ustnej do żołądka. Na jego granicy z przełykiem znajduje się specjalny mechanizm o charakterze zastawki, który uniemożliwia cofanie się treści pokarmowej. Sprawne funkcjonowanie tego mechanizmu jest ogromnie ważne – jeśli zawiedzie, możemy zetknąć się właśnie z chorobą refluksową.
Czym jest refluks żołądkowo-przełykowy?
Wyróżnia się dwa typy refluksu:
- refluks fizjologiczny, który sporadycznie występuje u większości z nas, jako tzw. odbicie po obfitym posiłku; trwa krótko, ma niewielkie nasilenie, nie powoduje dolegliwości, nie pojawia się także podczas snu,
- refluks patologiczny, gdy mamy do czynienia z pieczeniem za mostkiem i zarzucaniem treści pokarmowej (tzw. regurgitacja).
Jakie są przyczyny występowania refluksu?
Przyczyn refluksu może być wiele. Najczęściej jest to niewłaściwy styl życia – pełen stresu i nieregularnego odżywiania się. Na liście powodów znalazły się również przyjmowane leki oraz sytuacje fizjologiczne. Poznaj jakie.
Przyczynami refluksu mogą być:
- rozluźnienie po spożyciu określonych pokarmów; m.in. zawierających duże ilości tłuszczu, (np. pizza, smażony kurczak z frytkami), ostro doprawionych, niedojrzałych pomidorów i ich przetworów (sosy do makaronów, przecier pomidorowy, ketchup), kawy, alkoholu, a także mięty pieprzowej, octu, słodyczy, czekolady, batoników oraz owoców cytrusowych,
- nadwaga i otyłość; nadmiar tkanki tłuszczowej powoduje niewydolność dolnego zwieracza przełyku,
- okres ciąży; bajania ludowe mówią, że zgaga u ciężarnej jest spowodowana obfitym owłosieniem u dziecka; w rzeczywistości, obecność malucha w brzuchu matki powoduje wzrost ciśnienia w jamie brzusznej, co wiąże się z występowaniem refluksu,
- przepuklina roztworu przełykowego,
- jedzenie w pośpiechu; jeśli jesz i połykasz szybko, żujesz niedokładnie, a posiłkowi wiecznie towarzyszy stres, prawie na pewno dowiesz się wkrótce czym jest zgaga,
- dieta uboga w błonnik pokarmowy; wysoko przetworzona, niewłaściwie zbilansowana dieta może prowadzić do wystąpienia uciążliwych wzdęć. Te z kolei zwiększają ciśnienie w jamie brzusznej i prowadzą do rozluźnienia dolnego zwieracza przełyku,
- stosowanie określonych leków (m.in. niesteroidowych leków przeciwzaplanych – NLPZ, popularnych leków przeciwbólowych, takich jak ibuprofen, naproksen, ketoprofen, diklofenak, aspiryna, antykoncepcji hormonalnej, leków stosowanych w astmie oskrzelowej, betablokerów w nadciśnieniu tętniczym i arytmii, leków w chorobie niedokrwiennej mięśnia sercowego, leków w chorobie Parkinsona, leków w zaburzeniach snu i napadach lęku).
Domowe sposoby na zgagę
Jednym z elementów właściwego prowadzenia jednostki, jest umiejętność rozpoznawania, jakie produkty i okoliczności ich spożycia powodują nasilenie dolegliwości. Warto założyć sobie dziennik posiłków i prowadzić go przez minimum 2 tygodnie. Należy w nim zapisywać godziny wszystkich posiłków i przekąsek po jakie sięgnęliśmy danego dnia, sposób ich przyrządzenia oraz objętość. Dodatkowo, notuje się miejsce ich spożycia oraz informację czy w danym momencie nie byliśmy np. bardziej zestresowani, bądź zabiegani. Kolejnym krokiem jest uważna obserwacja swojego organizmu i zapisywanie wszystkich dolegliwości. Z każdym kolejnym dniem powinieneś łatwiej celować w produkty i dania, które należy wyeliminować. Zadanie może Ci ułatwić doświadczony dietetyk.
Zastosuj odpowiednią dietę
Założeniem diety w przypadku występowania refluksu jest ograniczenie produktów, których spożycie mogłoby nasilić wydzielanie soku żołądkowego. Dieta jest dietą łatwostrawną, co oznacza, że wszystkie posiłki powinny zostać przygotowane z wykorzystaniem delikatnych technik kulinarnych, jak gotowanie, duszenie bez obsmażania, pieczenie w rękawie bądź w naczyniu żaroodpornym. Ponadto, wyłącza się produkty takie jak: sosy na zasmażkach, kawa, herbata czarna, alkohol, produkty marynowane, pieczywo razowe i grube kasze, esencjonalne wywary z mięsa i kości, z warzyw oraz grzybów, galarety z mięsa, ryb i konserwy. Posiłki powinny być spożywane regularnie (5-6 razy dziennie, niewielkie objętościowo, o stałych porach). Ponieważ wymienione zalecenia są dość restrykcyjne, dieta powinna zostać skonsultowana ze specjalistą i stosowana raczej w momencie zaostrzenia objawów i w okresie leczenia.
Ureguluj pory aktywności zawodowej i prywatnej
Nawet jeśli Twoja praca nie sprzyja spokojnemu delektowaniu się posiłkiem, dołóż wszelkich starań, aby poszczególne dania były spożywane powoli, w pozytywnej atmosferze. Nikt nie każe Ci zjadać co trzy godziny wykwintnych potraw wymagających czasu na ich przygotowanie, a następnie zjedzenie. Wystarczy, że regularnie sięgniesz po coś wartościowego, może to być zwykła kanapka, jogurt naturalny, porcja ulubionych owoców, albo zupa krem. Ważne, byś jadł regularnie i nie dopuszczał do uczucia głodu. Obniżysz ryzyko „wyczyszczenia” lodówki tuż po powrocie z pracy – to sprzyja zgadze!
Sięgnij po kleik z siemienia lnianego – najlepszy domowy sposób na zgagę
Jedną łyżkę ziaren zalej ¾ szklanki wody i gotuj na wolnym ogniu, aż wytworzy się kisiel. Przestudź i wypij gdy tylko dopadnie Cię zgaga. Kleik z siemienia zawiera substancje śluzowate, które korzystnie wpłyną na Twój przewód pokarmowy. BONUS - po jego spożyciu, łatwiejsze są również wypróżnienia.
Nie kładź się po posiłku
Zmiana pozycji ze stojącej na leżącą nie sprzyja poprawie samopoczucia. Nie kładź się po obiedzie, a na nocny odpoczynek wybierz się dopiero po ok. 2 godzinach od spożycia kolacji. Pamiętaj, że również nadmierna aktywność fizyczna nie jest wskazana – wybierz raczej spokojny spacer.
Chrup migdały, napij się mleka
Niektórym pomaga kilka schrupanych orzechów, albo szklanka zimnego mleka. Wypróbuj jeśli zamierzasz już sięgnąć po wyroby farmaceutyczne.