ganglion (torbiel galaretowata) na nadgarstku
Paulina Brożek

Dlaczego powstaje ganglion?

Ganglion jest guzkiem, który lokalizuje się w okolicy torebek stawowych oraz ścięgien. Inaczej nazywa się go torbielą galaretowatą ze względu na obecność w jego wnętrzu płynu. W jaki sposób się go pozbyć? Jak zapobiegać wystąpieniu ganglionu? Podpowiadamy.

Ganglion zwany również torbielą galaretowatą jest dość częstą przypadłością u młodych pracujących lub uprawiających sport osób, rzadziej występuje u dzieci. Zmiany o charakterze podskórnych guzków lokalizują się wokół stawów, głównie w okolicy nadgarstka. Ganglion jest zmianą łagodną, powstającą jako uwypuklenie torebki stawowej, wypełnia go gęsty płyn. Jak diagnozujemy torbiel galaretowatą i jakie mamy możliwości jej leczenia? Czy zdarzają się nawroty?

Ganglion – co to takiego? U kogo może się pojawić?

Ganglion (torbiel galaretowata) to nienowotworowa przestrzeń jamista wypełniona płynem lub galaretowatą substancją, zbudowana jest z tkanki łącznej. Zwykle ganglion to pojedynczy guzek niezwiązany z innymi chorobami. Pojawienie się ganglionu dotyka głównie młode, pracujące osoby.

Statystycznie torbiel galaretowatą pojawia się u ok. 70% osób między 20.–50. rokiem życia. Tę przypadłość obserwuje się 3 razy częściej u kobiet.

Ganglion – przyczyny

Wśród przyczyn powstawania ganglionu wymienia się zmiany degeneracyjne tkanki łącznej, urazy, przeciążenia oraz stany zapalne ścięgien mięśni lub torebek stawowych. Dotykają one głównie osób, u których w trakcie wykonywania pracy (np. długotrwała praca przy komputerze, praca kasjera) lub uprawiania sportu dochodzi do obciążenia stawów. Fizjologicznie w obrębie pochewek znajduje się niewielka ilość płynnej substancji zapewniająca swobodę przesuwu ścięgna podczas wykonywania ruchu. Na skutek przeciążeń czy powtarzających się mikrourazów zmian zwyrodnieniowych pochewki mogą produkować nadmierną ilość płynu, skutkując pogrubieniem i uwypukleniem jej ściany w postaci galaretowatego tworu wyczuwalnego pod skórą.

Początkowo zmiany są niewielkich rozmiarów, jednak z upływem czasu mogą powiększyć się nawet do kilku centymetrów.

Powiązane produkty

Ganglion – lokalizacja i objawy

Ganglion może wystąpić praktycznie wszędzie, najczęściej jednak obecny jest w okolicy nadgarstka, grzbietu stopy oraz stawu skokowego. Guzek zwykle jest częściowo przesuwalny, niebolesny przy ucisku. Niekiedy zmiany mogą powodować bolesność podczas wykonywania codziennych czynności. Bardzo rzadko torbiel galaretowata może powodować zaburzenia czucia skóry i objawy neurologiczne na skutek ucisku struktur nerwowych.

Diagnostyka ganglionu (torbieli galaretowatej)

Pacjenci wyczuwający guzek najczęściej trafiają do gabinetów lekarza rodzinnego lub ortopedy. Rozpoznanie ganglionu opiera się na podstawie obrazu klinicznego i badania przedmiotowego. Niekiedy w sytuacjach wątpliwych w celu wykluczenia innych jednostek chorobowych (stany zapalne stawów, nowotworowe zmiany złośliwe, narośla, martwica kości) wykonuje się badania obrazowe. Najpowszechniej stosowane jest badanie ultrasonograficzne (USG). Rezonans magnetyczny (MRI) jest dokładniejszy, jednak ze względu na wysokie koszty rzadziej wykonywany.

W diagnostyce różnicowej zmian w obrębie dłoni uwzględnia się zmiany naczyniowe i wykonuje się próbę Allena oceniającą unaczynienie ręki.

Jak wygląda leczenie ganglionu?

Jeżeli pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości ze strony torbieli galaretowatej, leczenie zwykle nie jest konieczne. Zdarza się że gangliony wchłaniają się samoistnie w ciągu kilku miesięcy lub lat. Dolegliwości bólowe i względy estetyczne są wskazaniem do leczenia.

Początkowo zaleca się metody zachowawcze. Podstawą jest odciążenie kończyny przez unikanie wykonywania ruchów predysponujących do powstania ganglionu. Odciążenie kończyny często wymaga zastosowania specjalnych ortez lub stabilizatorów. Dodatkowo w celu złagodzenia dolegliwości bólowych i zmniejszenia stanu zapalnego stosujemy maści z lekami przeciwzapalnymi oraz fizykoterapię.

Jeżeli leczenie zachowawcze nie daje zadowalających efektów, lekarz pod kontrolą USG może wykonać nakłucie ganglionu celem jego opróżnienia i miejscowego podania leku sterydowego. Niestety, po tej interwencji zdarzają się częste nawroty.

Fizjoterapia przy ganglionie

Fizjoterapia polega na stosowaniu jonoforezy, fotoforezy, terapii ultradźwiękowej, magnetoterapii i lasera. Kinesiotaping pozwala na odciążenie stawu i regenerację tkanek objętych procesem zapalnym.

Leczenie operacyjne ganglionu

Leczenie chirurgiczne ganglionu polegające na operacyjnym, doszczętnym usunięciu zmiany daje najbardziej zadowalające efekty. Zabieg operacyjny zarezerwowany jest dla zmian o dużych rozmiarach, bolesnych, uciskających okoliczne struktury. Sposób wycięcia ganglionu zależy od jego umiejscowienia i może być wykonana metodą klasyczną lub artroskopowo. Sama operacja nie trwa długo, a czas do odzyskania pełnej sprawności wynosi od kilku dni do kilku tygodni. W tym czasie pacjent pozostaje na zwolnieniu lekarskim. W okresie pooperacyjnym stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, zalecana jest rehabilitacja, pozwalająca na szybszy powrót do zdrowia.

Domowe sposoby na ganglion

Domowe sposoby opisywane na forach internetowych na pozbycie się ganglionu obejmujące stosowanie maści ichtiolowej, z żywokostu, maści końskiej czy oleju rycynowego nie mają potwierdzenia w badaniach klinicznych i mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Uzasadnienia nie ma także stosowanie tłuczonych liści kapusty czy stosowania preparatów z aloesem na ganglion. Również i proponowane przez niektórych silne uciskanie ganglionu prowadzące do jego pęknięcia nie jest żadnym sposobem leczenia i może prowadzić do częstych nawrotów lub zakażenia.

Czy można zapobiec powstaniu ganglionu?

Podstawą profilaktyki jest unikanie przeciążeń w obrębie dłoni i nadgarstków. W pracy, która polega na wykonywaniu powtarzających się ruchów, należy robić regularne przerwy. Niewłaściwa technika wykonywania ćwiczeń i brak odpoczynku między treningami również sprzyjają powstawaniu torbieli galaretowatej.

  1. A. Bauer, M. Wiecheć, Przewodnik metodyczny po wybranych zabiegach fizykalnych, Wydawnictwo MARKMED Rehabilitacja s.c., Ostrowiec Świętokrzyski 2012.
  2. S. B. Brotzman, K. E. Wilk, Rehabilitacja ortopedyczna, tom 1, Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner 2008.
  3. T. Sz. Gaździk, Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie, żywienie przy WZJG

    Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest rozlanym nieswoistym zapaleniem błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w niektórych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii. Jak rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Cytomegalia (CMV) – co to za choroba? Jakie są objawy?

    Cytomegalia jest chorobą wirusową, która wywoływana jest przez wirusa o nazwie Cytomegalovirus hominis, w skrócie CMV. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bardzo szeroko rozpowszechnione, natomiast zdecydowana większość infekcji (ponad 99%) przebiega bezobjawowo i pacjent przez przypadek dowiaduje się, że w przeszłości przebył takie zakażenie. Jednak u płodów i noworodków ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego, jak również u osób z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej, cytomegalia może przebiegać w sposób ostry, a obraz choroby może być bardzo różny.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij