Jak powstaje nowotwór?

Proces tworzenia się komórek nowotworowych jest taki sam w przypadku każdego rodzaju raka. Przebiega on wieloetapowo i wymaga czasu. W związku z tym choroby nowotworowe na początkowym etapie rozwoju niestety nie dają specyficznych objawów, co znacznie opóźnia ich diagnostykę.

Z czego tworzy się nowotwór?

Z lekcji biologii wiemy, że komórka jest podstawową jednostką życia. W jej wnętrzu zachodzą procesy, które warunkują funkcjonowanie całego organizmu. W swoim naturalnym cyklu życia komórki dzielą się i obumierają. Jednym z korzystnych zjawisk jest apoptoza, czyli tzw. programowana śmierć komórki. Dzięki niej nieprawidłowe jednostki nie przechodzą procesu proliferacji, czyli namnażania, i automatycznie ulegają zniszczeniu. Czasami jednak nieprawidłowe i uszkodzone komórki rozwijają się całkowicie poza kontrolą systemów naprawczych. Może to doprowadzić do powstania masy tkankowej nowotworu, a z czasem do przerzutów, gdy uszkodzone komórki tracą kontakt ze swoim podłożem.

Wiele osób, szczególnie tych, które bezpośrednio borykają się z problemami onkologicznymi, może zastanawiać się, jak powstaje nowotwór. Odpowiedź na to pytanie jest złożona. Proces nowotworzenia trwa latami i składa się z wielu etapów. Wpływają na nie różne czynniki, w tym głównie uwarunkowania środowiskowe i genetyczne. Zgodnie z danymi aż 80% nowotworów jest wynikiem działania jakiegoś czynnika zewnętrznego, w tym m.in. promieniowania, ekspozycji na rakotwórcze substancje chemiczne, a nawet zakażenia wirusem.

Reasumując, nowotwór powstaje w wyniku mutacji, czyli zaburzenia (ilościowego lub jakościowego) materiału genetycznego komórki. Takie uszkodzenie DNA nosi nazwę onkogenezy.

Co jest gorsze – rak czy nowotwór?

Osoby, które nigdy nie zagłębiały się w tematykę nowotworzenia, mogą uważać, że „nowotwór” i „rak” to synonimy. Nie jest to jednak prawda.

Mianem nowotworu określa się tkankę, która powstała na skutek niekontrolowanej proliferacji, czyli namnażania się komórek nowotworowych. W terminologii medycznej definicja raka mówi z kolei o nowotworze złośliwym pochodzenia nabłonkowego.

Warto zatem wiedzieć, że pojęcia „rak” i „nowotwór” nie są ze sobą tożsame i nie należy ich używać wymiennie. Nie każdy nowotwór jest rakiem, ale za to każdy rak jest nowotworem.

Czego nie lubią komórki rakowe? Nowotwór a dieta

Pacjenci onkologiczni dobrze zdają sobie sprawę z tego, że dieta jest ważnym uzupełnieniem leczenia farmakologicznego. Wiele badań naukowych przeprowadzonych na kulturach komórkowych (czyli in vitro) pozwoliło odpowiedzieć na pytanie, czego nie lubią komórki rakowe.

Okazało się, że komórki rakowe nie lubią:

• witaminy C,
• wysoko przyswajalnego białka,
• antyoksydantów, czyli substancji neutralizujących wolne rodniki,
• przypraw o antyrakowym potencjalne, w tym kurkumy, imbiru, cynamonu itp.

Nie jest do końca prawdą, że komórki rakowe „karmią się” cukrem. Wszystko zależy bowiem od jego rodzaju. Z pewnością wiadomo, że warto ograniczyć ilość spożywanych cukrów prostych, w tym głównie glukozy, maltozy, galaktozy i fruktozy. Znajdują się one przede wszystkim w słodzonych produktach mlecznych, sokach, produktach przetworzonych, pieczywie i makaronie. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem są cukry złożone, które są źródłem energii i nie podnoszą poziomu glukozy tak dynamicznie, jak dzieje się to w przypadku cukrów prostych.

Kancerogeneza, onkogeneza – etapy

Proces powstawania komórek nowotworowych jest złożony i wieloetapowy. Uwzględnia szereg przemian na poziomie molekularnym.

I etap – inicjacja

To sam początek nowotworzenia. Na skutek działania bodźca (chemicznego, fizycznego, wirusa, czynnika genetycznego) dochodzi do uszkodzenia DNA zdrowej komórki i powstaje mutacja. Jeżeli system naprawczy nie wykryje tej nieprawidłowości i nie wdroży mechanizmów naprawczych, wówczas uszkodzenia komórkowe zostają utrwalone i wchodzą na drogę przemiany nowotworowej.

II etap – promocja

Zmiany genetyczne ulegają utrwaleniu, a komórki zaczynają namnażać się w niekontrolowany sposób. Ten etap jest bardzo czasochłonny i może trwać nawet kilka lub kilkanaście lat.

III etap – progresja

Jest to ostatni etap kancerogenezy. W wyniku wcześniejszego namnażania się komórek i ich różnicowania dochodzi do powstania guza. W tym czasie istnieje duże ryzyko nabrania przez nowotwór złośliwości, a także tworzenia się przerzutów. Ten etap, jak poprzedni, również może zająć wiele lat.