ser jako nośnik brucelozy
Paulina Brożek

Bruceloza – objawy, rozpoznanie, leczenie

Bruceloza (łac. brucellosis lub abortus epizooticus) to przewlekła i zakaźna choroba różnych gatunków zwierząt mogąca przenosić się również na człowieka. Bruceloza u ludzi wywoływana jest przez bakterie z rodzaju Brucella i charakteryzuje się bardzo zróżnicowanym obrazem klinicznym. Dzięki powszechnie stosowanym szczepieniom profilaktycznym zwierząt gospodarskich udało się wyeliminować chorobę w większości krajów.

Bruceloza – charakterystyka i przebieg choroby

Bruceloza, inaczej nazywana gorączką śródziemnomorską lub gorączką mleka koziego, to choroba odzwierzęca wywoływana przez gram-ujemne bakterie z rodzaju Brucella. Istnieją 4 gatunki będące chorobotwórcze dla człowieka i zwierząt. Są to: B. melitensis odpowiadająca za zachorowania w Azji, Afryce i krajach basenu Morza Śródziemnego, B. suis spotykane w Ameryce Północnej i Europie Środkowej, B. abortus obecna w Europie i krajach klimatu umiarkowanego oraz B. canis wywołująca głównie zachorowania u psów, sporadycznie u ludzi w Japonii, Stanach Zjednoczonych i Europie. Bakterie potrafią przetrwać w wodzie lub glebie nawet kilka miesięcy. Wykazują wrażliwość na wysokie temperatury (>65°C) oraz na środki do dezynfekcji.

Bruceloza – co ją powoduje? Jak dochodzi do zakażenia?

Do zakażenia człowieka dochodzi w wyniku kontaktu z zakażonymi wydzielinami lub wydalinami chorego zwierzęcia. Bakterie obecne są również w mleku, serach, mięsie jeśli nie zostało poddane obróbce termicznej. U rolników, weterynarzy często dochodzi do zakażeń po kontakcie z łożyskiem, wodami płodowymi podczas porodów zakażonych zwierząt gospodarskich.

Powiązane produkty

Kto jest narażony na brucelozę? Jak często występuje ta choroba?

Bruceloza jest typową chorobą zawodową osób wykonujących zawody związane z rolnictwem czy hodowlą zwierząt gospodarskich np. weterynarzy, pracowników rzeźni, u osób zajmujących się łowiectwem. Zakażenia występują na wszystkich kontynentach. W 2011 r. potwierdzono 330 zachorowań na brucelozę, najwięcej zakażeń stwierdzono w Grecji, Portugalii i Hiszpanii.

W Polsce w 2013 r. potwierdzono 1 przypadek brucelozy. Dzięki programom powszechnych szczepień zwierząt gospodarskich bruceloza została wyeliminowana w większości krajów.

Bruceloza – objawy. Do kogo należy się zgłosić?

Bruceloza ze względu na bardzo bogatą, ale mało swoistą symptomatologię nazywana jest „wielkim imitatorem”, ponieważ swoimi objawami przypomina inne, dużo bardziej powszechne choroby, wydłużając przy tym czas rozpoznania.

Obraz kliniczny zależy od wielu czynników m.in. od gatunku bakterii, drogi zakażenia, współistniejących chorób.  Choroba może przebiegać od postaci bezobjawowej po ciężkie zakażenia zagrażające życiu. Wyróżniamy postać ostrą, kiedy objawy występują do 8 tygodni od zakażenia, i postać przewlekłą z objawami pojawiającymi się stopniowo w przeciągu tygodni/miesięcy.

Bruceloza może zajmować praktycznie wszystkie narządy i układy. Najczęściej zgłaszanymi objawami w postaci ostrej są:

  • wysoka gorączka z dreszczami,
  • osłabienie,
  • bóle mięśniowo-stawowe,
  • poty,
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
  • zapalenie wątroby,
  • bóle jąder u mężczyzn,
  • przeczulica skóry.

Dla postaci przewlekłej charakterystyczny jest jej nawrotowy przebieg, występujący do 6 miesięcy po zakończeniu leczenia. Dolegliwości zgłaszane w postaci przewlekłej obejmują:

  • zmiany o podłożu zwyrodnieniowo-zapalnym układu kostno-stawowego (bóle dużych stawów, bóle mięśni, zespoły korzeniowe),
  • zburzenia neurologiczne (bóle głowy, problemy ze snem, spadek koncentracji, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, upośledzenie słuchu),
  • u kobiet zaburzenia miesiączkowania, zapalenie narządów płciowych, poronienia, a u mężczyzn objawy zapalenia jąder, impotencja.
Ze względu na mnogość objawów rozpoznanie brucelozy może być trudne. W przypadku obecności symptomów oraz dodatniego wywiadu epidemiologicznego należy zgłosić się do lekarza rodzinnego, który w uzasadnionych przypadkach skieruje nas do poradni chorób zakaźnych.

Diagnostyka i leczenie brucelozy

Podstawą rozpoznania brucelozy są badania serologiczne. Przeciwciała w klasie IgM obecne są już po tygodniu od zakażenia, a od 2. tygodnia produkowane są przeciwciała klasy IgG. Z biegiem czasu stężenia przeciwciał maleją. Brak ich zanikania świadczy o nawrocie choroby bądź o przejściu w fazę przewlekłą.

Badania dodatkowe, np. RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej, badanie płynu stawowego, konsultacja neurologiczna, laryngologiczna, mają pomocnicze znaczenie w ustaleniu rozpoznania.

Podstawą terapii brucelozy jest antybiotykoterapia. W leczeniu zakażeń wywołanych przez  gram-ujemne pałeczki z rodzaju Brucella stosuje się najczęściej doksycyklinę, ryfampicynę, cyprofloksacynę i gentamycynę.

W zależności od objawów towarzyszących często sięga się po leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe oraz fizykoterapię.

Jak zapobiegać brucelozie?

Do metod swoistych zapobiegania brucelozie należą szczepienia ochronne przeznaczone dla osób wykonujących zawody szczególnie narażone na zachorowania. W Polsce szczepionka nie jest dostępna.

Do metod nieswoistych zaliczamy:

  • podnoszenie świadomości ludzi w zakresie bezpieczeństwa żywności,
  • unikanie spożywania niepasteryzowanego mleka, miękkich serów, zwłaszcza kozich, surowego mięsa,
  • stosowanie właściwych środków ochrony osobistej przez myśliwych oraz ludzi z grup wysokiego ryzyka,
  • odosabnianie zwierząt podejrzanych o zakażenie,
  • utylizacji sztuk zakażonych brucelozą,
  • okresowe badanie zwierząt w kierunku brucelozy,
  • profilaktyczne szczepienie stad,
  • systematyczne odkażanie obór.
  1. R. M.Traxler i in., Review of brucellosis cases from laboratory exposures in the United States in 2008 to 2011 and improved strategies for disease prevention, „Journal of Clinical Microbiology”, nr 51(9) 2013.
  2. Brucellosis 2010 CSTE Case Definition, cdc.gov [online] https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/brucellosis/case-definition/2010/, [dostęp:] 03.07.2022.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Stan podgorączkowy – czy i jak zmniejszać? Przyczyny

    Stan podgorączkowy, czyli sytuacja, kiedy temperatura ciała wynosi między 37 a 38 stopni Celsjusza, jest często wynikiem reakcji organizmu na infekcję lub stan zapalny. Niepewność, skąd się bierze i co oznacza, może budzić lęk, szczególnie gdy dotyczy osób w delikatnych okresach życia, takich jak ciąża, okres niemowlęcy czy rekonwalescencja po operacji. Czym jest stan podgorączkowy oraz jak i czy w ogóle go leczyć?

  • Łuszczyca – przyczyny, objawy i leczenie. Jak wygląda łuszczyca?

    Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą autoimmunologiczną skóry, która charakteryzuje się występowaniem zmian o typie czerwonobrunatnej grudki pokrytej srebrzystą łuską. Do czynników ryzyka rozwoju łuszczycy zalicza się podłoże genetyczne oraz czynniki wyzwalające takie jak infekcje, stres, urazy czy palenie tytoniu.

  • Glista ludzka – objawy glistnicy. Rozpoznanie, badania, leczenie zakażenia glistą ludzką

    Glista ludzka to pasożyt z rodzaju nicieni bytujący w jelicie cienkim. Glistnica, czyli choroba wywoływana przez glistę ludzką, zaliczana jest do tzw. chorób brudnych rąk – do zarażenia glistą ludzką dochodzi bowiem najczęściej, gdy nie umyjemy rąk po kontakcie z ziemią bądź zjemy nieumyte warzywo czy owoc, na powierzchni którego znajdują się jaja glisty. Szczególnie narażone są na to dzieci. Objawy glistnicy to bóle brzucha, zaparcia i/lub biegunka, nudności, brak apetytu, a także duszności czy przewlekły ból gardła.

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij