Shiatsu – akupunktura bez igieł

Shiatsu jest starożytną praktyką bardzo przypominającą akupunkturę, tylko że koncentruje się na meridianach, po których przemieszcza się energia organizmu. Podobnie jak akupunktura koncentruje się na określonych częściach ciała, w których stosuje się ucisk. W przeciwieństwie do akupunktury wymagającej wielu lat praktyki oraz bardzo dużej precyzji wykonania, proste elementy siatsu mogą być wykonywane przez osoby, które mają jedynie podstawową wiedzę na ten temat. Masaż siatsu bywa dość bolesny, ponieważ stosowany nacisk jest całkiem mocny. Może obejmować określoną część ciała lub całe ciało wzdłuż wszystkich kolejnych meridianów energii.

Pochodzenie

Shiatsu – to sztuka uzdrawiania dotykiem, której korzenie sięgają starożytnych Chin i Japonii. Rozwinęło się co najmniej 2000 lat temu. W starożytnych pismach chińskich znajdujemy teksty wymieniające powody chorób oraz rady, jak je leczyć zmieniając dietę oraz tryb życia. Polecano w nich masaż i akupunkturę. Technika masażu nazywana dziś siatsu pochodzi od japońskiej formy masażu zwanej anma.

Filozofia

Podstawą wszystkich metod leczenia pochodzących ze Wschodu, a także sztuk walk i rozwoju duchowego, terapii manualnych, w tym oczywiście shiatsu – jest nieśmiertelna teoria jedności dwóch przeciwnych sobie, lecz komplementarnych sił  Yin i Yang. Yang to energia kosmosu, gwiazd, całego Wszechświata. Yin – to energia Ziemi, planety, na której żyjemy.

Energie te płyną specjalnymi kanałami przez nasze ciała, a także ciała innych istot, nie wyłączając roślin. Kanały te nazywają się meridianami.

Energia Ziemi Yin (-) płynie odśrodkowo, od stóp ku głowie, a energia gwiazd Yang (+) płynie dośrodkowo, od głowy w dół. Wszelkie zaburzenia w przepływie energii, blokady, niedobory lub nadmiary są - według mędrców starożytnego Wschodu - przyczyną chorób i niedomagań. Shiatsu jest niezawodną i skuteczną metodą harmonizowania energii Yin i Yang w ciele człowieka.

Układ meridianowy

Meridiany to układ niewidzialnych kanałów , którymi przenosi się energia  „ki”. Przez ciało człowieka przebiega dwanaście podstawowych kanałów oraz dwa dodatkowe, zwane odpowiednio naczyniem zarządzającym oraz naczyniem poczęcia lub kierunkowym.

Każdy z meridianów przebiega częściowo na powierzchni skóry, łącząc się z różnymi czakrami i narządami. Jeden koniec meridianu znajduje się pod skórą, a drugi na jej powierzchni na stopach i dłoniach.

Wzdłuż każdego meridianu leżą punkty akupunktury i akupresury, które w siatsu nazywa się „tsubami”. Te punkty, w razie potrzeby, pozwalają zmienić kierunek przepływu energii wzdłuż meridianu. Meridiany zasilane są energią przez czakry i narządy, tak jak opisano wyżej, z meridianów, których końcówki znajdują się w stopach i dłoniach, a także za pośrednictwem punktów nacisku, czyli „tsub”. Energia „ki” może przepływać pomiędzy meridianami dzięki szlakom łączącym każdy meridian z dwoma sąsiednimi.

Przepływ energii między meridianami jest procesem ciągłym i odbywa się w ustalonym porządku. Masażem meridianów, a zwłaszcza punktów „tsuba”, można zdziałać wiele dobrego w przypadku napięcia mięśniowego, bólu pleców lub bólu głowy. Ponieważ masaż meridianów pobudza przepływ energi, z tego wynika, że wpływając na stawy, mięśnie oraz skórę przynosi ulgę w takich dolegliwościach. Jednocześnie przepływ energii zmienia stan umysłowy człowieka, jego odczucia i nastrój, a więc może powodować poprawę samopoczucia psychicznego i zmieniać ogólne nastawienie do życia a sposób pozytywny.

Siedem ośrodków energii – czakry

Istnieje siedem czakr, czyli ośrodków energii, położonych wzdłuż środkowej osi ciała od czubka głowy do dolnej części kadłuba. Leżą one wzdłuż „sushumma”, czyli kanału duchowego, przebiegającego od czubka głowy do podstawy tułowia. Energia dostaje się do kanałów z obu końców.

Czakra korony ma związek z szyszynką. Kontroluje ona prawe oko i górną część mózgu, a wpływ wywiera na sferę duchową. Czakra czołowa zwana „Trzecim Okiem”, ma związek z przysadką mózgową i kontroluje lewe oko, dolną część mózgu, nos i układ nerwowy. Ma wpływ na intelekt, percepcję, intuicję i zrozumienie. Czakra ekspresywna ma za zadanie kontrolę nad tarczycą, układem limfatycznym, ramionami, rękami, barkami, ustami, strunami głosowymi, płucami i gardłem. Ma wpływ na komunikację, kreatywność i umiejętność wyrażania się. Czakra serca wiążę się z szyszynką i kontroluje serce, piersi, nerw błędny oraz układ krwionośny. Ma wpływ na samoświadomość, miłość, dobre uczynki i współczucie. Czakra osobliwości ma związek z trzustką. Kontroluje śledzionę, pęcherzyk żółciowy, wątrobę, układ trawienny z żołądkiem, ma wpływ na pożądanie, osobistą siłę i źródła uczuć. Czakra płci ma wpływ na gruczoły płciowe, kontroluje okolice krzyża, stopy, nogi oraz układ rozrodczy. Wpływa na energię fizyczną, seksualną i intelektualną, na związki i wiarę we własne możliwości. Czakra podstawy wiąże się z nadnerczem. Kontroluje kościec, układ nerwowy współczulny i przywspółczulny, pęcherz moczowy i nerki. Ma wpływ na rozrodczość i wolę fizyczną.

Skuteczność

Terapia shiatsu, znana jako „akupunktura bez igieł”, jest skuteczną metodą na leczenie wielu problemów zdrowotnych: bóle głowy, migreny, bóle pleców, zaburzenia ciśnienia, otyłość, reumatyzm, bóle kręgosłupa. Likwiduje stresy i napięcia, uspokaja nerwy, dodaje witalności . Zachodnia medycyna nie zawsze potrafi znaleźć  przyczynę cierpienia pacjenta. Może do pewnego stopnia ulżyć cierpiącemu pacjentowi ale problem pozostaje. Czasem wystarczy jedna sesja shiatsu, związana z pobudzeniem przepływu energii poprzez meridiany aby przynieść ulgę pacjentowi.

W stanie głębokiego relaksu, w jakim znajduje się pacjent pod wpływem rozgrzanych rąk terapeuty, organizm uruchamia ukryte rezerwy leczące, na ogół uśpione.

Podstawowe zasady masażu

Doświadczony terapeuta na podstawie samej obserwacji bez trudu potrafi trafnie ocenić stan fizyczny i psychiczny pacjenta. Wynik takich obserwacji, połączony z wywiadem przeprowadzonym z pacjentem, pozwala terapeucie postawić trafną diagnozę.

Przystępując do rozpoczęcia zabiegu terapeutycznego musimy zachować pełna higienę osobistą ciała, a w szczególności rąk. Strój terapeuty powinien być luźny i nie powinien krępować ruchów ciała, najlepiej aby był wykonany z naturalnych włókien. W pokoju, którym będzie wykonywany zabieg powinno być ciepło, cicho i czysto. Ważne jest aby pomieszczenie było przestronne. W przestronnych pomieszczeniach jest lepszy przepływ energii „ki”. Pacjent powinien leżeć na materacu. Od ostatniego obfitego posiłku musi upłynąć co najmniej kilka godzin. Ta zasada dotyczy zarówno pacjenta jak i terapeuty.

Zwykle po masażu siatsu pacjent czuje się doskonale, jest zrelaksowany. Czasami jednak miewa objawy zaziębienia, tj. napady kaszlu, bóle głowy, odczuwa ból mięśni i kości. Podczas pobudzania przepływu energii i przywracania równowagi mogą nastąpić silne zmiany natury emocjonalnej.

Przeciwwskazania

Nie stosuje się zabiegów siatsu u pacjentów poważnie chorych na serce, stwardnienie rozsiane lub nowotwór. Podczas zabiegu nie należy uciskać żylaków, skaleczeń oraz złamanych kości. Przy stosowaniu siatsu u kobiety ciężarnej należy omijać cztery powierzchnie: okolice żołądka, nogi od kolan w dół, mięsisty płat skórny pomiędzy palcem wskazującym a kciukiem oraz barki w okolicy szyi. 

Literatura źródłowa u autora.