Radioterapia w leczeniu raka jelita grubego

Proces destrukcji komórek polega na wpływie na ich materiał genetyczny. To oddziaływanie sprawia, że nie mogą one dalej funkcjonować – rosnąć i rozmnażać się i w efekcie umierają. Promieniowanie to wpływa także na zdrowe komórki, bo nie ma niestety działania wybiórczego skierowanego tylko na komórki raka. Dlatego podczas radioterapii występują objawy niepożądane.

Rodzaje radioterapii

• Brachyterapia - jest to radioterapia wewnętrzna i polega na umieszczeniu źródła promieniowania w guzie lub jego najbliższym sąsiedztwie. Po kilku dniach lub tygodniach zostaje ono usunięte lub po prostu traci swoje zdolności promieniotwórcze.
• Teleradioterapia - radioterapia zewnętrzna – w tym przypadku promieniowanie jest emitowane z zewnątrz. Wymaga stawiania się na określoną ilość wizyt, podczas których prowadzony jest proces naświetlania.

Radioterapia pociąga za sobą poza efektem leczniczym, również efekty uboczne. Jest to związane z tym, że nie działa ona wybiórczo na komórki raka, ale na wszystkie tkanki w jego okolicy. Zapoznając się z ewentualnymi problemami, które mogą wystąpić podczas leczenia, należy pamiętać, że każdy z nas inaczej reaguje i wymienione dolegliwości też nie są jednakowe. U jednych część z nich nie wystąpi w ogóle, a wszystkie przebiegać mogą z różną intensywnością. Pocieszającą informacją jest także to, że większość z nich zanika w krótkim czasie po zakończeniu leczenia.

Wiele osób panicznie boi się radioterapii. Opierają swój lęk na zasłyszanych historiach od osób trzecich. Większość z tych podań, przekazywana w poczekalniach i między znajomymi, nie jest prawdziwa lub przynajmniej sporo przesadzona. Wszystkie swoje obawy i zasłyszane teorie skonsultuj ze swoim lekarzem, a nie z innymi pacjentami.

Objawy uboczne radioterapii: zmęczenie, utrata włosów w okolicy poddawanej napromienianiu, zmiana zabarwienia skóry w okolicy napromienianej, specyficzne dla naświetlań brzucha, nudności i wymioty, biegunka, utrata apetytu, podrażnienie pęcherza moczowego i bolesne oddawanie moczu, podrażnienie jelit, u kobiet suchość w pochwie,u  mężczyzn zaburzenia erekcji.

Co musisz wiedzieć o radioterapii?

• Jest to leczenie miejscowe, mające na celu zabicie komórek nowotworowych, które pozostały po leczeniu chirurgicznym.
• Dawka promieniowania podawana jest w miejsce, z którego rak wyrósł lub w okolicę, na którą się rozprzestrzenił.
• Naświetlanie w celu terapeutycznym jest bezbolesne.
• Po otrzymaniu dawki promieniowania nie stajesz się jego źródłem dla otoczenia.
• Cykl naświetlań nie trwa dłużej niż kilka tygodni.
• Radioterapia nie powoduje wypadania włosów z głowy, jeżeli jej okolice nie są naświetlane.
• Powikłanie, którego możesz się spodziewać, to zaczerwienie i zwiększona wrażliwość obszaru naświetlanej skóry. Istnieją preparaty, które skutecznie łagodzą te dolegliwości.
• Inną czasową konsekwencją tego leczenia jest uczucie zmęczenia.
• Objawy uboczne radioterapii są tymczasowe i mijają po zakończeniu leczenia.
• Korzyści radioterapii są bardzo duże – znacząco zmniejsza ona ryzyko nawrotu raka po leczeniu chirurgicznym.

Bardzo istotna rola radioterapii to także zastosowanie jej w postępowaniu z przerzutami. W takim przypadku napromieniowanie zajętych obszarów powoduje:

• Zmniejszenie bólu,
• Zmniejszenie ryzyka złamań zaatakowanych kości,
• Zmniejszenie krwawień,
• Zmniejszenie dolegliwości powodowanych przez uciśnięty nerw (ból, nadwrażliwość, drętwienia),
• Ułatwienie oddychania.

Przebieg radioterapii

Wszystko jedno ile przeczytasz o radioterapii, na pewno przed jej rozpoczęciem będziesz odczuwać pewne obawy i niepokój. Mogą nasunąć się pytania, na które nie znajdziesz samodzielnie odpowiedzi. Dlatego nie obawiaj się pytać swojego lekarza o wszystkie rozterki i niepewności. Ważne jest, aby proces leczenia był przez Ciebie zrozumiany i akceptowany. Radioterapeuta przedyskutuje z Tobą wszystkie wady i zalety leczenia, omówi ewentualne skutki uboczne i powie, jak sobie z nimi radzić. Będziesz też musiał zapoznać się i podpisać zgodę na proponowane postępowanie. Następnie zostanie dokładnie określony obszar, który będzie napromieniowany, dobrana zostanie specjalnie dla Ciebie odpowiednia dawka i czas leczenia.

Dawka promieniowania

Stosowana jednostka promieniowania w radioterapii to rad lub Gray. To, jaką dawkę promieniowania otrzymasz, zależy od wielu czynników:

• Rozmiar guza,
• Marginesy wycięcia – wolne/zajęte,
• Typ przeprowadzonej operacji,
• Cechy guza,
• Węzły chłonne – obecność komórek raka.