Jelito drażliwe
Ewelina Sochacka

Badania pokazują, że w leczeniu IBS skuteczniejsza niż leki jest dieta

Badacze z Uniwersytetu w Göteborgu w Szwecji przeprowadzili badanie, którego wyniki potwierdzają, że stosowanie diety low FODMAP oraz diety niskowęglowodanowej łagodzi objawy zespołu jelita drażliwego. Jednocześnie wskazuje ono, że zażywanie leków nie jest tak skuteczne w walce z IBS.

  1. Naukowcy ze Szwecji przez 4 tygodnie obserwowali pacjentów z IBS
  2. W walce z zespołem jelita drażliwego dieta jest skuteczniejsza niż leki
  3. Na czym polega dieta FODMAP?

Naukowcy ze Szwecji przez 4 tygodnie obserwowali pacjentów z IBS

W badaniu przeprowadzonym przez szwedzkich naukowców, opublikowanym niedawno w czasopiśmie „The Lancet Gastroenterology & Hepatology”, zbadano skuteczność trzech różnych metod leczenia zespołu jelita drażliwego (Irritable Bowel Syndrome – IBS). Okazało się, że stosowanie diety, szczególnie tej o niskiej zawartości FODMAP (low FODMAP) i węglowodanów, skuteczniej łagodzi nieprzyjemne objawy choroby niż farmaceutyki.

To randomizowane badanie kontrolowane przeprowadzono w specjalistycznej przychodni ambulatoryjnej znajdującej się w Szpitalu Uniwersyteckim Sahlgrenska w Göteborgu. Uczestnikami badania były osoby dorosłe z IBS o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego, bez innych poważnych chorób lub alergii pokarmowych. Badani zostali losowo przydzieleni do jednej z trzech grup:

  • pacjenci stosujący dietę ubogą w fermentowalne oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole (FODMAP) w połączeniu z tradycyjnymi zaleceniami dietetycznymi dotyczącymi IBS opracowanymi przez brytyjski National Institute for Health and Care Excellence,
  • pacjenci stosujący dietę niskowęglowodanową ze zwiększoną ilością białka i tłuszczu,
  • pacjenci, którym zalecono leczenie farmakologiczne w oparciu o dominujący objaw IBS.

Każda grupa liczyła około 100 uczestników, ich średni wiek wynosił 38 lat, a okres leczenia trwał cztery tygodnie. Po tym czasie naukowcy ocenili, wykorzystując Kryteria Rzymskie IV (kryteria diagnostyczne zaburzeń czynnościowych układu pokarmowego), jak badani zareagowali na zastosowaną terapię.

W walce z zespołem jelita drażliwego dieta jest skuteczniejsza niż leki

Po miesiącu od rozpoczęcia badania naukowcy zaobserwowali, że spośród osób, które stosowały dietę z niską zawartością FODMAP, 76% miało znacznie zmniejszone objawy zespołu jelita drażliwego. Wśród uczestników stosujących dietę z niską zawartością węglowodanów oraz wysoką ilością białka i tłuszczu odsetek ten wynosił 71%, natomiast w grupie zażywającej leki – zaledwie 58%. Dwie osoby z każdej grupy przerwały terapię z powodu działań niepożądanych.

Po kolejnych sześciu miesiącach obserwacji, kiedy badani częściowo powrócili do swoich poprzednich nawyków żywieniowych, u większości z nich nadal dostrzegano klinicznie istotną ulgę w objawach: u 68% osób z grupy stosującej low FODMAP oraz u 60% z grupy spożywającej małe ilości węglowodanów. Uczeni podkreślają, że potrzebne są dalsze badania, aby zdobyć większą wiedzę na temat tego, jak w przyszłości lepiej personalizować leczenie IBS.

Na czym polega dieta FODMAP?

Skrót FODMAP (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols) odnosi się do grup składników pokarmowych, których organizm nie jest w stanie rozłożyć i wchłonąć w jelicie cienkim. W efekcie mogą one powodować objawy, takie jak wzdęcia, bóle brzucha, zaparcia, biegunki. Składniki te to:

  • fruktoza – występuje przede wszystkim w owocach,
  • laktoza – znajduje się głównie w produktach mlecznych,
  • fruktany – znajdziemy je m.in. w pszenicy oraz niektórych warzywach, np. w czosnku, cebuli, szparagach, burakach,
  • galaktany – występują głównie w roślinach strączkowych,
  • poliole – występują naturalnie w niektórych owocach, są także stosowane jako substytuty cukru w wielu produktach spożywczych o obniżonej kaloryczności.

W diecie low FODMAP niedozwolone są przede wszystkim następujące produkty: jabłka, gruszki, arbuzy, wiśnie, brzoskwinie, śliwki, kapusta, czosnek, cebula, karczochy, szparagi, zielony groszek, mleko krowie, twarogi, jogurty, pieczywo i wyroby z mąki pszennej, żytniej i jęczmiennej, napoje roślinne sojowe. W przypadku pacjentów z IBS przed wdrożeniem diety warto jednak zasięgnąć porady lekarza oraz dietetyka.

  1. S. Nybacka i in., A low FODMAP diet plus traditional dietary advice versus a low-carbohydrate diet versus pharmacological treatment in irritable bowel syndrome (CARBIS): a single-centre, single-blind, randomised controlled trial, „The Lancet Gastroenterology & Hepatology” 2024.
  2. Dietary treatment more effective than medicines in IBS, [online] https://www.sciencedaily.com/releases/2024/04/240419131845.htm [dostęp:] 28.04.2024.
  3. Low FODMAP – dieta w jelicie nadwrażliwym, [online] https://pacjent.gov.pl/diety/low-fodmap-dieta-w-jelicie-nadwrazliwym [dostęp:] 28.04.2024.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Szczepienie na HPV i meningokoki obowiązkowe od przyszłego roku? Ministerstwo Zdrowia zapowiada zmiany w kalendarzu szczepień

    Ministerstwo Zdrowia zapowiada znaczące zmiany w krajowym Programie Szczepień Ochronnych – obowiązkowe szczepienia przeciw HPV dla dzieci w wieku 9-15 lat oraz przeciw meningokokom dla osób z grupy ryzyka. Nowe wytyczne mają objąć także kalendarz szczepień przeciw krztuścowi – druga dawka przypominająca podawana wcześniej i nowa, trzecia dawka dla nastolatków. Projekt rozporządzenia wprowadzającego powyższe zmiany jest już gotowy i wkrótce trafi do konsultacji międzyresortowych i społecznych.

  • Znieczulenie przy każdym porodzie, większa opieka po poronieniu. Ministerstwo zapowiada zmiany w opiece okołoporodowej

    Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało przygotowanie zmian w załączniku do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 16 sierpnia 2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej. Nowe regulacje mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa, poprawę komfortu oraz wzmocnienie pozycji kobiet i personelu medycznego podczas ciąży, porodu i w połogu.

  • Czy to przełom w walce z próchnicą? Wynaleziono żel, który odbudowuje szkliwo zęba

    Zespół naukowców opracował specjalny żel białkowy, który odbudowuje szkliwo ludzkiego zęba – tkankę, która naturalnie się nie regeneruje. Po nałożeniu preparatu na ząb zaczynają tworzyć się drobne kryształy minerału, z którego naturalnie zbudowane jest szkliwo. Kryształy te odtwarzają jego pierwotną strukturę i właściwości.

  • Rekordowy sezon szczepień przeciw grypie. Najwięcej wykonano w aptekach

    Sezon 2025/2026 przynosi rekordowe wyniki wyszczepialności przeciwko grypie. Do początku listopada zaszczepiło się już ponad 1,88 mln Polaków – to więcej niż w całym poprzednim sezonie. Największy wzrost obserwuje się wśród osób starszych oraz w regionach, w których funkcjonuje najwięcej aptecznych punktów szczepień. Eksperci podkreślają, że to właśnie apteki stały się głównym motorem wzrostu wyszczepialności w kraju.

  • Rośnie liczba zakażeń WZW typu A w Czechach. Dane z Polski też są alarmujące

    W Czechach od początku roku zarejestrowano 2375 przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu A (WZW A) – to najwyższa liczba zakażeń od 1989 r. Jednocześnie zanotowano aż 28 zgonów. W Polsce sytuacja również staje się niepokojąca – do 31 października 2025 r. zgłoszono 731 zachorowań, czyli ponad dwukrotnie więcej niż rok wcześniej w tym samym okresie. Rosnąca liczba infekcji w regionie, niska odporność populacji i intensywne powiązania epidemiologiczne między krajami wymagają wzmożonej czujności oraz działań profilaktycznych.

  • Od dwóch dekad niewłaściwie leczymy depresję? Nowe badania podważają stosowane schematy leczenia

    Najnowsze wyniki badań podważają jeden z filarów współczesnej farmakoterapii depresji. Przegląd literatury naukowej wykazał, że wiele strategii leczenia, stosowanych powszechnie przez ponad dwie dekady, nie potwierdziło swojej skuteczności w dobrze kontrolowanych badaniach klinicznych. Zarówno lekarze, jak i pacjenci mogą więc potrzebować zmiany podejścia do leczenia.

  • Co czwarty polski nastolatek ma myśli samobójcze. Niepokojące dane z nowego raportu

    Z badania „Dobre i złe wiadomości – życie online i offline a zdrowie psychiczne polskich nastolatków” wynika, że problemy psychiczne wśród młodzieży są powszechne, a skala kryzysu wymaga natychmiastowej reakcji. W ciągu ostatniego roku aż 23% uczniów klas trzecich szkół ponadpodstawowych myślało o odebraniu sobie życia. Raport podkreśla nie tylko skalę zagrożenia, ale także kluczową rolę rówieśniczego wsparcia. Po raz pierwszy badania tak precyzyjnie pokazują, jak aktywność online, przemoc i samotność splatają się w jeden, często niewidzialny problem – kryzys suicydalny.

  • Ognisko odry na Podkarpaciu. Sanepid potwierdza 11 zachorowań, trwa dochodzenie

    Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny poinformował o rozwijającym się ognisku odry w regionie. W ciągu kilku dni liczba potwierdzonych przypadków wzrosła z trzech do jedenastu. Trwa intensywne dochodzenie epidemiologiczne, a służby apelują o szczepienia i zachowanie środków ostrożności – szczególnie wśród osób, które nie mają pewności co do swojego statusu odpornościowego.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl