Strefa okazji
Nowości
Krótkie daty
Kikut po amputacji – jak o niego dbać?
Po amputacji kończyny, zarówno górnej, jak i dolnej, konieczne jest monitorowanie ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Ale to nie wszystko. Ze względu na duże ryzyko wystąpienia przykurczy, martwicy i innych powikłań w obrębie kończyny niezwykle ważna jest regularna pielęgnacja kikuta, wdrażana już w pierwszym dniu po zabiegu. Nie tylko ułatwia ona prawidłowe wygojenie się rany, ale również przygotowuje kończynę do późniejszego protezowania.
- Jak długo trwa formowanie kikuta?
- Jak wygląda hartowanie kikuta?
- Kiedy bandażować kikut?
- Jak długo boli kikut po amputacji?
- Ile goi się kikut po amputacji?
- Ćwiczenia kikuta po amputacji
Jak długo trwa formowanie kikuta?
Formowanie kikuta to bandażowanie, które ma na celu uzyskanie odpowiedniego kształtu kikuta (głównie przez zmniejszenie jego obwodu) i przygotowanie pod zaopatrzenie ortopedyczne. Nie jest to jednak jedyny cel wykonywania tego zabiegu. Bandażowanie kikuta po amputacji poprawia krążenie krwi i limfy w kończynie (profilaktyka zakrzepicy) i zapewnia prawidłowe gojenie rany pooperacyjnej.
Formowanie kikuta może trwać od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy. Długość trwania tego procesu zależy od stanu zdrowia pacjenta oraz jego zaangażowania w wykonywane czynności pielęgnacyjne – początkowo bowiem bandażowanie jest rolą personelu medycznego, jednak po kilku dniach pacjent może wykonywać tę czynność samodzielnie.
Na skuteczność bandażowania kikuta wpływa technika jego wykonywania. Formowania kikuta po amputacji, zarówno kończyny górnej, jak i dolnej, nie należy wykonywać, gdy jest on skierowany ku dołowi – może to skutkować zastojem krwi lub limfy. Im dłuższy czas upłynął od zabiegu odjęcia kończyny, tym silniejszy ucisk można stosować. Zawsze jednak obowiązuje zasada, że najsilniejszą kompresję wywiera się na końcu kikuta, bliżej nasady ucisk powinien maleć.
Jak wygląda hartowanie kikuta?
Hartowanie kikuta to kolejny element postępowania pielęgnacyjnego po amputacji, zmniejszający wrażliwość skóry na ucisk, ocieranie i inne bodźce mechaniczne generowane przez protezę. Hartowanie polega na ugniataniu, rozcieraniu i oklepywaniu kikuta. Można zabiegi te wykonywać samymi rękoma lub przy pomocy rękawic frotte, gumowych piłeczek z kolcami czy szczotek z włosia o różnym stopniu miękkości. Hartowanie kikuta należy wykonywać energicznie, dostosowując intensywność zabiegów do indywidualnej wytrzymałości pacjenta. Hartowanie kikuta należy rozpocząć po zagojeniu rany pooperacyjnej i wykonywać je codziennie.
Powiązane produkty
-
materiały opatrunkowe, wyrób medyczny, otarcia, rana, zadrapania, skaleczenie
9,59 złDo koszyka
Kiedy bandażować kikut?
Bandażowanie kikuta należy rozpocząć po zasklepieniu rany, gdy nie obserwuje się wysięku. Zabieg zaleca się powtarzać codziennie, do momentu dobrania odpowiedniej protezy. Do formowania kikuta wykorzystuje się opaskę elastyczną lub specjalistyczny bandaż kompresyjny.
Celem bandażowania jest uzyskanie walcowatego lub stożkowatego kształtu kikuta. Na uzyskanie pożądanego efektu końcowego wpływa nie tylko formowanie, ale również rehabilitacja oraz terapia ułożeniowa. Choć kikut w naturalny sposób ma tendencję do ustawiania się w pozycji zgiętej, jak najczęściej należy go układać w pozycji wyprostowanej.
Jak długo boli kikut po amputacji?
Prawidłowy przebieg gojenia rany po amputacji kończyny (górnej lub dolnej) zajmuje zwykle od 3 do 4 tygodni. Z naturalnie zachodzącym procesem regeneracji tkanek związane jest odczuwanie bólu w okolicy rany poamputacyjnej. Prawidłowa pielęgnacja – odpowiednia dezynfekcja i częsta zmiana opatrunków – ma wpływ na tempo gojenia się rany.
U wielu pacjentów po amputacji pojawiają się jednak bóle fantomowe. Jest to neuropatyczny rodzaj bólu, związany z tym, że zakończenia nerwowe znajdujące się powyżej miejsca amputacji wciąż mogą wysyłać do mózgu sygnały. Wskutek tych reakcji chory mimo braku kończyny odczuwa w niej pieczenie, mrowienie czy ucisk. Bóle fantomowe trwają z reguły do kilku tygodni po amputacji. U niewielkiego odsetka chorych mogą się jednak utrzymywać nawet kilka lat. Na nasilenie bólów fantomowych wpływają niekorzystne warunki atmosferyczne, przewlekłe zmęczenie czy stres. Bóle często mają charakter nawracający.
Ile goi się kikut po amputacji?
Czas gojenia się kikuta po amputacji jest kwestią indywidualną. Zależy od przyczyny operacji (czy był to wynik urazu mechanicznego, czy postępującej choroby przewlekłej), od ewentualnych powikłań (niegojąca się lub trudno gojąca się rana może wskazywać na zakażenie) oraz od ogólnego stanu zdrowia chorego (niektóre choroby współtowarzyszące, głównie cukrzyca, znacząco wydłużają czas gojenia). Przyjmuje się jednak, że kikut po amputacji goi się od kilku tygodni do trzech miesięcy.
Ćwiczenia kikuta po amputacji
Ćwiczenia kikuta po amputacji są bardzo ważnym elementem wpływającym nie tylko na proces gojenia, ale również na powrót pacjenta do względnie normalnego życia sprzed zabiegu odjęcia kończyny górnej czy dolnej.
Ogólnym celem rehabilitacji jest odzyskanie maksymalnej samodzielności. Bardzo ważne są ćwiczenia oddechowe, które pozytywnie wpływają na wydolność płuc. Niezwykle istotne są również ćwiczenia zapobiegające przykurczom, a także usprawniające krążenie krwi i chroniące przed wystąpieniem zakrzepów. U pacjentów po amputacji kończyny dolnej kluczowym etapem rehabilitacji jest pionizacja, następująca po wtórnym nabyciu umiejętności siadania i przesiadania się na wózek inwalidzki.
