kostka w ortezie
Mateusz Burak

Złamanie trójkostkowe – przyczyny, diagnostyka, leczenie, rehabilitacja

Złamanie trójkostkowe należy do jednego z najrzadszych i najrozleglejszych urazów. To złożona kontuzja stawu skokowego, w której dochodzi do złamania trzech struktur. Mogą mu towarzyszyć także zwichnięcie kostki czy zerwanie więzozrostu strzałkowo-piszczelowego. Co zatem powoduje złamanie trójkostkowe? Jak je rozpoznać i leczyć?

Do złamania trójkostkowego dochodzi, gdy podczas urazu przerwanie ciągłości tkanki kostnej następuje w obrębie struktur tworzących staw skokowy. Leczenie zwykle obejmuje interwencję chirurgiczną oraz rozległą fizjoterapię. Tego typu kontuzja może mieć bardzo poważny wpływ na obniżenie jakości życia pacjenta nawet po wyzdrowieniu.

Złamanie trójkostkowe – czym jest?

Złamanie trójkostkowe to uszkodzenie struktur kostki bocznej, przyśrodkowej oraz tylnej. Bardzo często współwystępuje jednoczesne zwichnięcie stawu skokowego i zerwanie więzozrostu strzałkowo-piszczelowego. Oznacza to, że opisywany uraz jest bardzo poważny i może powodować całkowite, długotrwałe przemieszczenie powierzchni stawowych kości poza obręb stawu. Jest też przyczyną widocznych deformacji.

Przyczyny złamania trójkostkowego

Złamania trójkostkowe mogą mieć kilka przyczyn. Najczęściej powstają w wyniku upadków i urazów, takich jak:

  • wypadki komunikacyjne,
  • upadki z wysokości,
  • wypadki podczas uprawiania sportu wyczynowo,
  • wypadki w trakcie aktywności wymagających nagłej zmiany kierunku, przebiegające z dynamicznym skręcaniem goleni, stopy w przeciwnym kierunku.
Statystycznie osoby w wieku 65 lat i starsze są leczone z powodu złamania trójkostkowego, które nastąpiło u nich z powodu upadku czy potknięcia się. Młodsi pacjenci doznają takich obrażeń podczas wypadków komunikacyjnych czy uprawiania sportu.

Polecane dla Ciebie

Objawy złamania trójkostkowego

Niektóre objawy złamania trójkostkowego przypominają symptomy mniej złożonego urazu kostki. Mogą one obejmować:

  • bardzo silne dolegliwości bólowe,
  • tkliwość palpacyjną w okolicy urazu,
  • utratę zdolności chodzenia,
  • duże trudności lub brak możliwości obciążania stopy,
  • krwiaki i zasinienia pod skórą,
  • widoczną deformację stawu skokowego,
  • obrzęk powodujący zatarcie obrysów stawu.
Tego typu złamanie zawsze wymaga interwencji lekarza. W przypadku jego podejrzenia konieczny jest transport do szpitala.

Złamanie trójkostkowe – diagnostyka

Diagnostyka złamania trójkostkowego to oczywiście zebranie wywiadu w celu określenia mechanizmu urazu. Badanie fizykalne obejmuje testy oraz palpację okolicy podudzia, kości goleni. Do dokładanego obrazowania zmian, jakie zaszły pod wpływem kontuzji, lekarze stosują różne metody. W pierwszej kolejności jest to zdjęcie rentgenowskie, które uwidacznia uszkodzenia tkanki kostnej. Równie często w tym przypadku wykorzystuje się skan tomografii komputerowej oraz rezonans magnetyczny.

Niekiedy wymagana jest artroskopia zwiadowcza, która pozwala ocenić dokładnie stan uszkodzenia struktur w obrębie stawu skokowego.

Złamanie trójkostkowe – leczenie

Zazwyczaj zalecanym sposobem leczenia jest zabieg chirurgiczny. Wynika to z faktu, iż opisywane złamanie powoduje bardzo dużą niestabilność. Leczenie bez operacji stosuje się raczej w przypadku braku możliwości zakwalifikowania pacjenta do zabiegu ze względu na duże obciążenia wywołane innymi schorzeniami współistniejącymi. Częścią terapii jest zażywanie leków przeciwbólowych zarekomendowanych przez lekarza.

Celem zabiegu chirurgicznego jest przede wszystkim ustabilizowanie stawu skokowego i zapewnienie optymalnego procesu gojenia tkanek. Dokładny wybór procedury jest mocno uzależniony od stopnia ciężkości urazu. Istnieje kilka opcji możliwych do zastosowania przez specjalistę, m.in. wyrównanie kości, zastosowanie szpilek, śrub, instalowanie płytek i zespalanie kości ze sobą.

Konieczny może okazać się także przeszczep struktur kostnych. Umożliwia to szybszą regenerację i odbudowę kośćca w miejscu uszkodzonym. Dodatkowo wpływa na bardziej efektywne zespolenie odłamków kostnych w przypadku, gdy było ich wiele. W perspektywie czasu zmniejsza to także ryzyko wystąpienia powikłań w postaci zapalenia stawów. Po zabiegu następuje unieruchomienie w opatrunku gipsowym lub ortezie. Jest to uzależnione od zastosowanych procedur operacyjnych oraz rozległości złamania. Jeżeli zabieg został przeprowadzony zbyt późno, to wówczas należy się liczyć z koniecznością przeprowadzenia kolejnego w późniejszym czasie. Będzie on miał na celu korekcję pozostałej deformacji.

Sprawdź na DOZ.pl: Ortezy stawu skokowego.

Proces gojenia kości po złamaniu trójkostkowym to około 6 tygodni. W sytuacji, kiedy doszło także do uszkodzenia struktur więzadłowych, czas ten ulega wydłużeniu nawet do 12 tygodni. Okres rekonwalescencji jest sprawą indywidualną i wpływa na niego bardzo wiele zmiennych. Wobec tego nie można określić dokładnego momentu całkowitego wyzdrowienia pacjenta.

Kiedy powrót do sprawności? Kiedy można chodzić po złamaniu trójkostkowym? Po 6 tygodniach od założenia gipsu następuje jego zdjęcie. Po upływie 9–12 tygodni można wrócić do jazdy samochodem. Jednocześnie rozpoczyna się proces nauki chodzenia bez opatrunku gipsowego z wykorzystaniem kul łokciowych. Po upływie około 4 miesięcy można zaobserwować jeszcze utykanie i spowolnienie tempa chodu.

Optymistyczny scenariusz przewiduje powrót do aktywności, sportu po pół roku. W innym przypadku pełna rekonwalescencja może potrwać nawet 2 lata lub też, niestety, nie nastąpić nigdy. Jest to znowu związane z bardzo wieloma czynnikami.

Złamanie trójkostkowe – rehabilitacja

Rehabilitacja po złamaniu trójkostkowym zaczyna się bardzo szybko, bo już w 2–3 dobie po wykonanym zabiegu chirurgicznym. Wówczas pacjent zostaje spionizowany, unika obciążania chorej kończyny.

Żeby przeciwdziałać zanikom mięśniowym, stosuje się pracę izometryczną. Dzięki ekspozycji na działanie pola magnetycznego możliwe jest zoptymalizowanie procesu gojenia oraz przyspieszenie regeneracji tkanki kostnej. Zabieg ten można wykonać przez opatrunek gipsowy czy ubranie. Nie wpływa to na jego efektywność.

Kolejnym ważnym elementem jest praca z blizną po zdjęciu szwów. Zapobiegnie to zrostom tkankowym, przerastaniu blizny, opuchliźnie i restrykcjom powięziowo-skórnym. Uzupełniająco wykorzystuje się laseroterapię oraz miejscowe schładzanie za pomocą par ciekłego azotu.

W następnym etapie rehabilitacja skupia się na przywracaniu pełnej funkcji stopy, możliwości jej pełnego obciążania oraz właściwej stabilizacji podczas różnych aktywności. Do tego celu wykorzystuje się szereg metod i koncepcji terapeutycznych, takich jak np. taśmy kinezjologiczne, ćwiczenia metodą PNF, trening na bieżni, suche igłowanie, ćwiczenia równoważne, mobilizacje powięzi czy flossing.

  1. T. O. White, In defence of the posterior malleolus, „The Journal of Bone and Joint Surgery. British volume”, nr 100 2018.
  2. E. S. Veltman, J. J. Halma, A. de Gast, Longterm outcome of 886 posterior malleolar fractures: a systematic review of the literature, „The Journal of Foot and Ankle Surgery”, nr 22 2016.
  3. S. Karkkola, T. Kortekangas, H. Pakarinen i in., Fibular nailing for fixation of ankle fractures in patients at high risk of surgical wound infection, „The Journal of Foot and Ankle Surgery”, nr 26 2019.
  4. M. Kilian, P. Csörgö, S. Vajczikova, J. Luha, R. Zamborsky, Antiglide versus lateral plate fixation for Danis-Weber type B malleolar fractures caused by supination-external rotation injury, „Journal of Clinical Orthopaedics & Trauma”, nr 8 2017.
  5. Z. Huang, L. Liu, C. Tu i in., Comparison of three plate system for lateral malleolar fixation, „BMC Musculoskeletal Disorders”, nr 15 2014.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rak żołądka – przyczyny, wczesne objawy, leczenie

    Podobnie jak większość nowotworów, rak żołądka rozwija się wiele lat, początkowo nie dając żadnych specyficznych objawów. Niestety, najczęściej rozpoznawany jest w stadium bardzo trudnym do wyleczenia, co w większości przypadków prowadzi do zgonu chorego. Kluczowa jest zatem szybka diagnostyka i wdrożenie skutecznej terapii. Jakie są wczesne objawy raka żołądka? Na co zwrócić uwagę?

  • Dializy – kiedy się je stosuje, jak długo, koszt, skutki uboczne

    Wprowadzenie terapii nerkozastępczej (potocznie dializ) było przełomowym osiągnięciem pozwalającym wydłużyć życie pacjentom z niewydolnością nerek. Najpowszechniej stosowana jest hemodializa, która wykorzystywana jest zarówno w przypadkach nagłego zachorowania, jak i w czasie leczenia przewlekłego.

  • HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie zakażenia wirusem HPV

    HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, ma ponad 120 typów, z czego część jest wysokoonkogenna. Human papilloma virus jest odpowiedzialny m.in. za raka szyjki macicy, gardła i krtani, prącia. HPV jest także przyczyną powstawania łagodnych zmian, takich jak kurzajki czy brodawki płciowe. Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego najczęściej dochodzi w trakcie stosunków seksualnych oraz przez kontakt z naskórkiem osoby zakażonej.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

  • Felinoterapia, czyli… leczenie kotem

    Są puszyste, ciepłe i przyjemnie mruczą. Każdy, kto jest szczęśliwym posiadaczem kota, wie, że przebywanie w jego towarzystwie jest niczym balsam dla duszy – uspokaja zszargane nerwy, poprawia samopoczucie, a nawet pozytywnie wpływa na zdrowie. Nic w tym dziwnego, ponieważ zwierzęta te od lat wykorzystywane są w terapii wielu przypadłości.

  • Rak przełyku – przyczyny, objawy i leczenie

    Rak przełyku jest złośliwym nowotworem atakującym częściej mężczyzn niż kobiety. Lekarze są zgodni, że zdecydowana większość przypadków choroby wynika z prowadzenia niezdrowego stylu życia, w tym palenia papierosów i spożywania nadmiernej ilości alkoholu. Jakie są objawy raka przełyku i jak się go leczy?

  • Czym jest diastema i jak ją leczyć?

    Diastema popularnie określana jest jako przerwa między zębami. To nie tylko cecha szczególna, a dla niektórych defekt lub dodatkowy atrybut urody, to także możliwa przyczyna zaburzeń funkcjonalnych. Przyczyny tego defektu mogą być różne. Nie zawsze wymaga leczenia. Diastema fizjologiczna obserwowana u dzieci z czasem zanika. Diastemy zamyka się przy pomocy aparatów ortodontycznych lub odbudowy estetycznej, np. przy użyciu licówek.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij