Kobirta rozdraopuje swoje podrapane przedramię
Maciej Toczek

Dermatillomania – co to jest? Co zrobić, kiedy chęć skubania skóry jest silniejsza?

Neurotyczne drapanie skóry czy też patologiczne skubanie skóry – to dwa określenia, które stosowane są zamiennie w przypadku dermatillomanii (PSP, ang. Pathological Skin Picking). PSP jest często porównywane do uzależnienia, ponieważ pacjenci z dermatillomanią odczuwają ogromną potrzebę czy wręcz przymus skubania swojego naskórka. Jak radzić sobie w sytuacji, w której nie możemy przestać rozdrapywać skóry?

Dermatillomania to zaburzenie, które wywoływane jest najczęściej przez stres. W niektórych przypadkach postawienie tego typu diagnozy wymaga wdrożenia odpowiedniego leczenia w celu zapobiegania lub ograniczenia niekorzystnych skutków jej występowania.

  1. Co to jest dermatillomania?
  2. Dermatillomania – jakie są objawy zaburzenia? Diagnoza
  3. Dermatillomania – przyczyny
  4. Jak leczy się dermatillomanię?

Co to jest dermatillomania?

Dermatillomania zaliczana jest do zaburzeń kontroli impulsów, a niekiedy definiowana jest także jako rodzaj zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Polega ona na celowym, zrytualizowanym skubaniu skórek, drapaniu czy też pocieraniu zdrowej skóry prowadzącym do jej uszkodzenia. Zachowania takie, oprócz oczywistego negatywnego wpływu na stan skóry oraz potencjalne jej zakażenia czy też powstawania blizn, wpływają również na życie społeczne, uniemożliwiając w niektórych przypadkach codzienne funkcjonowanie osobie z tego typu zaburzeniem. Specjaliści nie są zgodni co do jednoznacznej klasyfikacji tego typu zachowań. Część z nich kwalifikuje dermatillomanię jako tzw. zachowania repetytywne dotyczące ciała (BFRB, ang. Body-Focused Repetitive Behaviors), natomiast inni zaliczają ją do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych.

Dermatillomania – jakie są objawy zaburzenia? Diagnoza

Jednoznaczna klasyfikacja zaburzeń związanych z dermatillomanią jest trudna. Spowodowane jest to przez fakt, że łagodne objawy z nią związane, takie jak np. drapanie po głowie, występują u większości ludzi w społeczeństwie. Ważne jest natomiast, jaki procent osób zmaga się z zaburzeniami, które znacząco wpływają na ich codzienne funkcjonowanie. Mogą one także prowadzić do trwałych uszkodzeń skóry czy błony śluzowej.

Przy ustalaniu rozpoznania lekarz kieruje się kryteriami, takimi jak:

  • wyraźne zmiany w wyglądzie skóry niebędące przyczyną innych chorób, np. dermatologicznych,
  • stwierdzenie narastającego stresu, który może być rozładowany jedynie poprzez skubanie skóry,
  • nawracający charakter,
  • zaburzenia funkcjonowania społecznego.

Ocenia się, że przy tak wąskich kryteriach dermatillomanię zdiagnozować można u ok. 0,2% populacji. W przypadku nie brania pod uwagę czynnika stresowego oraz społecznego, a jedynie uciążliwe i nawracające skubanie skóry czy też zdrapywanie strupów, zaburzenie to można stwierdzić u niemal 2% osób. Z tego względu jednoznaczna klasyfikacja jest trudna i często sprawia trudności klinicystom.

Sprawdź, jakie kosmetyki, preparaty i leki na problemy ze skórą znajdziesz na DOZ.pl

Powiązane produkty

Dermatillomania – przyczyny

Dermatillomania spowodowana jest najczęściej przez silny stres, jaki przeżywa osoba dotknięta tym zaburzeniem. Związana jest bardzo często z narastaniem lęku, który może być rozładowany jedynie poprzez skubanie ust, drapanie głowy oraz inne formy uszkadzania skóry. U niektórych osób zaburzenie to pojawia się również w sytuacjach, w których odczuwają znudzenie. Według badań różnego rodzaju zachowania określane jako dermatillomania najczęściej występują wśród studentów. Ocenia się, że łagodne objawy nieprowadzące do trwałych uszkodzeń mogą być stwierdzane nawet u 80–90% uczniów szkół wyższych. Zaburzenia te nasilają się w okresach egzaminów czy też w trakcie trwania sesji. Zachowania związane z dermatillomanią pojawiają się niekiedy podświadomie, a dana osoba nie zauważa samego aktu. W niektórych przypadkach natomiast ma ona świadomość wykonywania danej czynności, będąc jednocześnie przeświadczona o jej bezsensowności, a nawet szkodliwości. Warto podkreślić, że często wraz z dermatillomanią diagnozuje się inne zaburzenia, takie jak kleptomanię (niezdolność do powstrzymania się od impulsu kradzieży), bulimię, trichotillomanię (przymus lub chęć wyrywania swoich włosów) czy różnego rodzaju lęki oraz fobie.

Dermatillomania objawiająca się u dzieci w postaci np. nerwowego drapania częściej obserwowana jest w sytuacji całościowych zaburzeń rozwoju. Nie oznacza to jednak, że dzieci zdrowe nie zmagają się z tego typu przypadłością. Pierwsze symptomy związane ze skubaniem obserwuje się najczęściej między 12. a 16. rokiem życia. W tym okresie specjaliści wiążą ją z pojawiającymi się zmianami trądzikowymi na skórze.

Jak leczy się dermatillomanię?

Problem związany z leczeniem dermatillomanii jest złożony, a proces leczniczy powinien przebiegać we współpracy z psychiatrą, psychologiem oraz środowiskiem osoby dotkniętej przez to zaburzenie. Przede wszystkim należy stwierdzić, czy dana osoba choruje na dodatkowe zaburzenia, takie jak depresja czy też zaburzenia lękowe. Ważne jest również zebranie dokładnego wywiadu, w którym należy stwierdzić, od kiedy występują dolegliwości, jak się objawiają, czy są obecne nieprzerwanie, w jakich okresach ulegają zaostrzeniu oraz czy w rodzinie ktokolwiek choruje psychicznie. Wiele osób cierpiących z powodu dermatillomanii próbuje samodzielnie walczyć z tą przypadłością, np. ubierając rękawiczki. Skuteczność tej metody jest jednak niska i często wiąże się z niepowodzeniem. W leczeniu kluczową rolę odgrywa praca z psychologiem oraz psychoterapia. W razie potrzeby możliwe jest także zastosowanie leczenia farmakologicznego mającego na celu np. redukcję lęku.

Sprawdź, jakie kremy, maści, żele i leki na gojenie ran znajdziesz na DOZ.pl
  1. Katarzyna Prochwicz, Anna Starowicz, „Dermatillomania. Objawy, przebieg i następstwa patologicznego skubania skóry”, Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2012; 7, 4: 197–205.
     

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wirus hMPV – jakie są objawy zakażenia? Kto jest szczególnie narażony? Jak leczyć?

    Zimowe miesiące to okres wzmożonego ryzyka chorób układu oddechowego, który często nazywany jest sezonem wysokim. Ostatnio coraz częściej mówi się o wirusie hMPV, szczególnie w Chinach. Od kilkunastu godzin temat ten zyskuje na znaczeniu również w Europie – pierwsze przypadki infekcji wirusem wykryto w Portugalii.

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.