Kobirta rozdraopuje swoje podrapane przedramię
Maciej Toczek

Dermatillomania – co to jest? Co zrobić, kiedy chęć skubania skóry jest silniejsza?

Neurotyczne drapanie skóry czy też patologiczne skubanie skóry – to dwa określenia, które stosowane są zamiennie w przypadku dermatillomanii (PSP, ang. Pathological Skin Picking). PSP jest często porównywane do uzależnienia, ponieważ pacjenci z dermatillomanią odczuwają ogromną potrzebę czy wręcz przymus skubania swojego naskórka. Jak radzić sobie w sytuacji, w której nie możemy przestać rozdrapywać skóry?

Dermatillomania to zaburzenie, które wywoływane jest najczęściej przez stres. W niektórych przypadkach postawienie tego typu diagnozy wymaga wdrożenia odpowiedniego leczenia w celu zapobiegania lub ograniczenia niekorzystnych skutków jej występowania.

  1. Co to jest dermatillomania?
  2. Dermatillomania – jakie są objawy zaburzenia? Diagnoza
  3. Dermatillomania – przyczyny
  4. Jak leczy się dermatillomanię?

Co to jest dermatillomania?

Dermatillomania zaliczana jest do zaburzeń kontroli impulsów, a niekiedy definiowana jest także jako rodzaj zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Polega ona na celowym, zrytualizowanym skubaniu skórek, drapaniu czy też pocieraniu zdrowej skóry prowadzącym do jej uszkodzenia. Zachowania takie, oprócz oczywistego negatywnego wpływu na stan skóry oraz potencjalne jej zakażenia czy też powstawania blizn, wpływają również na życie społeczne, uniemożliwiając w niektórych przypadkach codzienne funkcjonowanie osobie z tego typu zaburzeniem. Specjaliści nie są zgodni co do jednoznacznej klasyfikacji tego typu zachowań. Część z nich kwalifikuje dermatillomanię jako tzw. zachowania repetytywne dotyczące ciała (BFRB, ang. Body-Focused Repetitive Behaviors), natomiast inni zaliczają ją do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych.

Dermatillomania – jakie są objawy zaburzenia? Diagnoza

Jednoznaczna klasyfikacja zaburzeń związanych z dermatillomanią jest trudna. Spowodowane jest to przez fakt, że łagodne objawy z nią związane, takie jak np. drapanie po głowie, występują u większości ludzi w społeczeństwie. Ważne jest natomiast, jaki procent osób zmaga się z zaburzeniami, które znacząco wpływają na ich codzienne funkcjonowanie. Mogą one także prowadzić do trwałych uszkodzeń skóry czy błony śluzowej.

Przy ustalaniu rozpoznania lekarz kieruje się kryteriami, takimi jak:

  • wyraźne zmiany w wyglądzie skóry niebędące przyczyną innych chorób, np. dermatologicznych,
  • stwierdzenie narastającego stresu, który może być rozładowany jedynie poprzez skubanie skóry,
  • nawracający charakter,
  • zaburzenia funkcjonowania społecznego.

Ocenia się, że przy tak wąskich kryteriach dermatillomanię zdiagnozować można u ok. 0,2% populacji. W przypadku nie brania pod uwagę czynnika stresowego oraz społecznego, a jedynie uciążliwe i nawracające skubanie skóry czy też zdrapywanie strupów, zaburzenie to można stwierdzić u niemal 2% osób. Z tego względu jednoznaczna klasyfikacja jest trudna i często sprawia trudności klinicystom.

Sprawdź, jakie kosmetyki, preparaty i leki na problemy ze skórą znajdziesz na DOZ.pl

Powiązane produkty

Dermatillomania – przyczyny

Dermatillomania spowodowana jest najczęściej przez silny stres, jaki przeżywa osoba dotknięta tym zaburzeniem. Związana jest bardzo często z narastaniem lęku, który może być rozładowany jedynie poprzez skubanie ust, drapanie głowy oraz inne formy uszkadzania skóry. U niektórych osób zaburzenie to pojawia się również w sytuacjach, w których odczuwają znudzenie. Według badań różnego rodzaju zachowania określane jako dermatillomania najczęściej występują wśród studentów. Ocenia się, że łagodne objawy nieprowadzące do trwałych uszkodzeń mogą być stwierdzane nawet u 80–90% uczniów szkół wyższych. Zaburzenia te nasilają się w okresach egzaminów czy też w trakcie trwania sesji. Zachowania związane z dermatillomanią pojawiają się niekiedy podświadomie, a dana osoba nie zauważa samego aktu. W niektórych przypadkach natomiast ma ona świadomość wykonywania danej czynności, będąc jednocześnie przeświadczona o jej bezsensowności, a nawet szkodliwości. Warto podkreślić, że często wraz z dermatillomanią diagnozuje się inne zaburzenia, takie jak kleptomanię (niezdolność do powstrzymania się od impulsu kradzieży), bulimię, trichotillomanię (przymus lub chęć wyrywania swoich włosów) czy różnego rodzaju lęki oraz fobie.

Dermatillomania objawiająca się u dzieci w postaci np. nerwowego drapania częściej obserwowana jest w sytuacji całościowych zaburzeń rozwoju. Nie oznacza to jednak, że dzieci zdrowe nie zmagają się z tego typu przypadłością. Pierwsze symptomy związane ze skubaniem obserwuje się najczęściej między 12. a 16. rokiem życia. W tym okresie specjaliści wiążą ją z pojawiającymi się zmianami trądzikowymi na skórze.

Jak leczy się dermatillomanię?

Problem związany z leczeniem dermatillomanii jest złożony, a proces leczniczy powinien przebiegać we współpracy z psychiatrą, psychologiem oraz środowiskiem osoby dotkniętej przez to zaburzenie. Przede wszystkim należy stwierdzić, czy dana osoba choruje na dodatkowe zaburzenia, takie jak depresja czy też zaburzenia lękowe. Ważne jest również zebranie dokładnego wywiadu, w którym należy stwierdzić, od kiedy występują dolegliwości, jak się objawiają, czy są obecne nieprzerwanie, w jakich okresach ulegają zaostrzeniu oraz czy w rodzinie ktokolwiek choruje psychicznie. Wiele osób cierpiących z powodu dermatillomanii próbuje samodzielnie walczyć z tą przypadłością, np. ubierając rękawiczki. Skuteczność tej metody jest jednak niska i często wiąże się z niepowodzeniem. W leczeniu kluczową rolę odgrywa praca z psychologiem oraz psychoterapia. W razie potrzeby możliwe jest także zastosowanie leczenia farmakologicznego mającego na celu np. redukcję lęku.

Sprawdź, jakie kremy, maści, żele i leki na gojenie ran znajdziesz na DOZ.pl
  1. Katarzyna Prochwicz, Anna Starowicz, „Dermatillomania. Objawy, przebieg i następstwa patologicznego skubania skóry”, Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2012; 7, 4: 197–205.
     

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie, żywienie przy WZJG

    Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest rozlanym nieswoistym zapaleniem błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w niektórych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii. Jak rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Cytomegalia (CMV) – co to za choroba? Jakie są objawy?

    Cytomegalia jest chorobą wirusową, która wywoływana jest przez wirusa o nazwie Cytomegalovirus hominis, w skrócie CMV. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bardzo szeroko rozpowszechnione, natomiast zdecydowana większość infekcji (ponad 99%) przebiega bezobjawowo i pacjent przez przypadek dowiaduje się, że w przeszłości przebył takie zakażenie. Jednak u płodów i noworodków ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego, jak również u osób z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej, cytomegalia może przebiegać w sposób ostry, a obraz choroby może być bardzo różny.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij