Wyrywanie włosów – z czego wynika trichotillomania?

Tritchotillomania to zaburzenie psychiczne o specyficznym przebiegu. Jest to bowiem choroba polegająca na wyrywaniu włosów. Chory cierpiący na trichotillomanię wyrywa własne włosy z cebulkami. Szacuje się, że ok. 1 proc. populacji cierpi na trichotillomanię. Jakie są przyczyny wyrywania włosów? Jak sobie radzić z trichotillomanią?

Co to jest trichotillomania?

Trichotillomania (TTM) to zaburzenie psychiatryczne, które polega na niekontrolowanym wyrywaniu włosów. Zarówno ICD-10, jak i DSM-5 umieszcza trichotillomanię wśród zaburzeń kontroli impulsów.  Zgodnie z klasyfikacją ICD-10 definicja trichotillomanii mówi, że jest to zaburzenie charakteryzujące się wyraźną utratą włosów spowodowaną niemożnością powstrzymania się od ich wyrywania. Zakłada się, że chory odczuwa przymus wyrwania włosów. Z kolei po ich wyrwaniu odczuwa ulgę, satysfakcję i krótkotrwałą przyjemność.

Wyrywanie włosów w przebiegu trichotillomanii zazwyczaj dotyczy owłosionej skóry głowy, niemniej jednak pacjenci wyrywają również włosy z rzęs, brwi, nóg, szyi, okolic łonowych, czy okolic okołoodbytniczych.

Wyróżniane są dwie odmiany kliniczne trichotillomani. W pierwszej odmianie chory skupia uwagę na wyrywaniu włosów i robi to w celu redukcji narastającego w ciele napięcia. W drugim przypadku chory wyrywa sobie włosy w trakcie innych czynności, np. oglądając telewizję. Wówczas czynność ta staje się niejako automatyczna i odruchowa.

Jakie są objawy trichotillomanii?

Wśród objawów towarzyszących wyrywaniu włosów z cebulkami wymienia się m.in.:

• wycofywanie się z życia społecznego,
• nieprzyznawanie się do wyrywania włosów,
• niska samoocena,
• wstyd i zażenowanie,
• widoczne objawy wypadania włosów, przerzedzenia lub wyłysienia,
• rytuały przy użyciu włosów: gryzienie, rzucie, czy połykanie,
• krótkotrwała ulga po wyrwaniu włosów.

Wyrywanie włosów z głowy przez dziecko z kolei ma zazwyczaj łagodny przebieg i towarzyszą mu symptomy, takie jak moczenie nocne, zachowania regresywne czy koszmary senne.

O czym świadczy wyrywanie włosów? Z czego wynika?

Jakie są przyczyny trichotillomanii? Wśród głównych przyczyn choroby wyrywania włosów wymienia się czynniki środowiskowe i genetyczne. Czy w związku z tym, można stwierdzić, że trichotillomania jest dziedziczna? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, niemniej jednak zgodnie z badaniami w 38 proc. jest ona równolegle diagnozowana u bliźniąt jednojajowych, dlatego można przypuszczać, że trichotillomania jest chorobą dziedziczną.

W przebiegu trichotillomanii wskazuje się także na mechanizm regulacji emocji. Wyrywanie włosów ma bowiem za zadanie uwolnić napięcie w ciele i rozładować stres. Wobec tego zaburzenie to często porównywane jest z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi.

Ponadto trichotillomania może również współwystępować w przebiegu innych zaburzeń lub problemów zdrowotnych: depresji, nerwicy, czy zespołu Tourette’a. U części chorych z trichotillomanią obserwuje się także trichofabię, która polega na przymusowym i niekontrolowanym impulsie zjadania swoich włosów, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Natomiast konkretnej przyczyny nerwowego wyrywania włosów u dzieci do tej pory nie stwierdzono. Podobnie, jak u osób dorosłych znaczenie mogą mieć tu czynniki genetyczne, trudne sytuacje, np. separacja od rodzica, czy też chęć zwrócenia na siebie uwagi bliskich osób.

Jak wyleczyć się z wyrywania włosów?

Jak poradzić sobie z wyrywaniem włosów? To jak będzie wyglądać leczenie trichotillomanii w znacznej mierze zależy od nasilenia objawów oraz wieku osoby chorej. W większości przypadków zaleca się psychoterapię poznawczo-behawioralną, która skupia się m.in. na technikach kontroli impulsów, terapii odwracania nawyków, technikach relaksacyjnych i technikach uważności.

W niektórych przypadkach, aby wyleczyć się z trichotillomanii, konieczne okazuje się wdrożenie leczenia farmakologicznego. Jakie leki stosuje się w leczeniu trichotillomanii? Terapia farmakologiczna polega na przyjmowaniu leków z grupy SSRI, czyli leków antydepresyjnych.

Trichotillomania a odrastanie włosów

Wiele osób zastanawia się, czy wyrywanie włosów je osłabia. Wszystko zależy od tego, czy w toku wyrywania włosów uszkodzone zostały mieszki włosowe. Jeżeli doszło do ich poważnego uszkodzenia, włosy zostaną nie tylko uszkodzone, ale i ich odrośnięcie może okazać się niemożliwe. Właśnie dlatego osobom cierpiącym na trichotillomanię zaleca się wizytę u dermatologa i/lub trychologa, który oceni kondycję mieszków włosów i zaproponuje plan wzmocnienia włosów oraz ich cebulek.