Pochwica – co to jest? Objawy, przyczyny. Jak leczyć skurcz mięśni pochwy?

Zaburzenia seksualne to duża grupa schorzeń, które dotyczą problemów w sferze aktywności płciowej. Dotykają zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Mogą mieć podłoże organiczne – za dysfunkcję seksualną odpowiada jakaś przyczyna fizjologiczna w organizmie, a także nieorganiczne – zaburzenie powstaje bez ustalonej przyczyny. Jednym z częstszych zaburzeń jest pochwica, która może prowadzić do znacznego utrudnienia codziennego funkcjonowania i spadku pewności siebie.

Co to jest pochwica?

Pochwica należy do grupy dysfunkcji seksualnych i polega na skurczu pochwy, a dokładniej mięśni wokół wejścia do tego narządu. Reakcja jest niezależna od woli kobiety i pojawia się w różnych okolicznościach, zwykle podczas próby umieszczenia czegoś w pochwie (zazwyczaj prącia czy tamponu). Nieleczone zaburzenie może prowadzić chociażby do zaniżenia samooceny i problemów w relacji z partnerem. Częstość występowania pochwicy nie jest do końca znana, gdyż wiele kobiet wstydzi się udać z tym problemem do specjalisty, nie wiedząc o tym, że pochwicę można leczyć.

Pochwica – przyczyny

W zależności od przyczyny wyróżnia się dwa rodzaje pochwicy – organiczną i nieorganiczną. Pochwica organiczna jest wynikiem istnienia różnych nieprawidłowości fizjologicznych w organizmie, które można wykryć. Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się:

• zmiany poporodowe,
• stany zapalne pochwy,
• wrodzone wady rozwojowe, np. przegroda pochwy czy jej częściowe/całkowite zarośnięcie,
• urazy okolicy krocza,
• zanikowe zapalenie błony śluzowej pochwy.

Pochwica nieorganiczna ma niejasne przyczyny powstawania, prawdopodobnie związana jest z zaburzeniami w sferze psychicznej. Wśród potencjalnych przyczyn rozwoju tego stanu wymienić można:

• przebycie traumy seksualnej,
• nieprawidłowe relacje z obecnym partnerem,
• lęk przed stosunkiem,
• niewłaściwe postrzeganie własnego ciała,
• występowanie zaburzeń psychicznych, np. depresji czy zaburzeń lękowych.

Pochwica – objawy. Jak wygląda napad pochwicowy?

Pochwica charakteryzuję się zestawem dość specyficznych objawów, które pojawiają się w określonych sytuacjach:

• przy próbie włożenia prącia do pochwy podczas stosunku seksualnego,
• podczas wkładania tamponu,
• przy próbie przeprowadzenia badania ginekologicznego przez lekarza.

W powyższych sytuacjach dochodzi do nieprawidłowej reakcji organizmu. Obserwuje się wówczas występowanie objawów pochwicy w postaci:

• dyskomfort i ból podczas próby włożenia prącia/tamponu lub wziernika do pochwy,
• dyspareunia (bolesne stosunki),
• niemożność odbycia stosunku/wykonania badania ginekologicznego z powodu skurczu mięśni wokół pochwy.

Występujący ból pochwy jest często opisywany jako ostry, nasilony i rozdzierający. Zaciskaniu się pochwy podczas stosunku towarzyszy zazwyczaj niepokój i lęk. Rzadko dochodzi do wystąpienia tzw. napadu pochwicowego, czyli nagłego zaciśnięcia się mięśni pochwy w czasie stosunku, co może powodować zakleszczenie się prącia. Rozluźnienie pochwy nie zależy wówczas od woli kobiety. Co ważne, niekiedy problem pojawia się tylko w pewnych sytuacjach (np. przy próbie odbycia stosunku seksualnego), a w innych okolicznościach nie dochodzi do wystąpienia objawów (np. przy wkładaniu tamponu).

Pochwica – leczenie

Leczenie pochwicy zależne jest od tego, z jakim pochodzeniem schorzenia ma się do czynienia – organicznym czy nieorganicznym. W tym pierwszym przypadku terapie zwykle prowadzi ginekolog i polega ona na wyeliminowaniu fizycznej przeszkody w obrębie pochwy (np. wady wrodzonej). W pochwicy nieorganicznej często konieczna jest pomoc seksuologa, psychiatry i/lub psychologa, gdyż problem leży w psychice kobiety. W leczeniu ma wówczas zastosowanie psychoterapia, która uczy obserwacji, zrozumienia i akceptacji własnego ciała i seksualności. Duże znaczenie mają również techniki relaksacyjne (muzyka relaksacyjna, trening oddychania), które pozwalają lepiej radzić sobie ze stresem. Wśród zaleceń w ramach terapii wspomagającej znajdują się leki przeciwbólowe, preparaty rozkurczowe i mające działanie przeciwlękowe. Ponadto, aby zmniejszyć dolegliwości i poszerzyć światło pochwy, w terapii zastosowanie mają także rozszerzacze i ćwiczenia, które zleca specjalista rehabilitacji.

Pochwica – ćwiczenia

Ważnym aspektem terapii w pochwicy nieorganicznej jest wykonywanie ćwiczeń, które mają za zadanie rozciągnąć ściany pochwy, rozluźnić mięśnie dna miednicy i załagodzić objawy choroby. Ćwiczenia są jednymi z elementów leczenia domowego (obok stosowania rozszerzaczy do pochwy). Wykonywane regularnie po kilku tygodniach łagodzą dolegliwości.

Zapoznanie się z własnym ciałem – to ćwiczenie powinno stanowić wstęp do kolejnych praktyk. Najważniejsze jest właściwe i wnikliwe poznanie własnego ciała, a także jego akceptacja. W tym celu można patrzeć na swoje nagie ciało, przeglądając się w lustrze. Dotyczy to także okolic narządów płciowych. Można je także delikatnie dotykać palcami, niemniej bez wprowadzania czegokolwiek do pochwy.

Wprowadzanie do pochwy palca – można do tego ćwiczenia przejść w dalszej kolejności. Niezbędne jest wcześniejsze zrelaksowanie się.

Zaznajomienie się z ciałem partnera – istotne jest także dokładne poznanie swojego partnera. Należy pozwolić sobie na intymną bliskość.

Wprowadzanie do pochwy atrapy członka, wibratora i/lub rozszerzaczy – należy zaczynać od niewielkich rozmiarów, a stopniowo, jeśli jest taka potrzeba czy konieczność, można także skorzystać z większych przedmiotów tego typu

Zatrzymywanie moczu w czasie jego oddawania na około 3 sekundy .

Powolne zaciskanie i naprzemienne rozluźnianie mięśni pochwy.