Dieta przy kamicy nerkowej – jak powinna wyglądać w zależności od rodzaju kamicy?
Maria Brzegowy

Dieta przy kamicy nerkowej – jak powinna wyglądać w zależności od rodzaju kamicy?

Dieta przy kamieniach nerkowych jest zależna od rodzaju kamicy, na którą cierpi pacjent. Odmienne zalecenia dietetyczne są związane ze składem chemicznym kamieni.  Dowiedz się, jakie są ogólne zasady diety w kamicy nerkowej, a także sprawdź, jakich produktów należy unikać w poszczególnych rodzajach choroby. 

Kamica nerkowa dotyka nawet 20% populacji osób dorosłych. W jej leczeniu znaczącą rolę będzie odgrywał prawidłowo skomponowany jadłospis. Jak powinna wyglądać dieta przy kamicy szczawianowo-wapniowej, a jak przy struwitowej? Co jeść w kamicy cystynowej i czy przy moczanowej można pić alkohol? 

Kamica nerkowa – definicja 

Kamica nerkowa to stan chorobowy, który charakteryzuje się występowaniem w nerce, drogach moczowych albo w pęcherzu moczowych nierozpuszczalnych kryształków lub osadów, stanowiących prawidłowy bądź patologiczny składnik moczu. Te, odznaczając się tendencją do zlepiania ze sobą, tworzą złogi, czyli inaczej kamienie. 

Wśród podstawowych przyczyn powstawania kamicy wymienia się m.in.:

  • uwarunkowania genetyczne;
  • warunki klimatyczne;
  • zbyt małą ilość wypijanych płynów;
  • dietę wysokobiałkową;
  • nieprawidłowości anatomiczne;
  • schorzenia typu sarkoidoza albo choroba Leśniowskiego-Crohna. 

W związku z różną budową chemiczną powstałych złogów, wyróżnia się następujące typy kamicy: 

  • szczawianowo-wapniową:
  • fosforanową (struwitową);
  • moczanową;
  • cystynową;
  • ksantynową. 

Dieta w kamicy nerkowej – jakie ma znacznie?  

Kamica nerkowa to groźny dla zdrowia, a nawet życia stan chorobowy. Kamienie, które uniemożliwiają odpływ moczu, doprowadzają do powstania stanu zapalnego dróg moczowych. Dalej może dojść do całkowitego zablokowania odpływu moczu z nerki i w efekcie – do jej zniszczenia. Wśród objawów kamicy wymienia się ostry ból promieniujący w okolice krocza, nudności, wymioty oraz gorączkę. Dlatego – oprócz przyjmowania leków na kamicę nerkową – stosowanie właściwej diety pozwala na poprawę stanu chorego i jednocześnie dalszą profilaktykę choroby. 

Powiązane produkty

Najważniejsze zasady diety przy kamicy nerkowej  

Choć zalecenia w różnych rodzajach kamicy różnią się między sobą, istnieje kilka podstawowych zasad znajdujących zastosowanie w przypadku każdej. Należą do nich: 

  • wypijanie dużej ilości płynów (minimum 2 litry na dobę, do nawet 4–5 litrów), w tym wody niskozmineralizowanej, a także zup, kompotów itp.;
  • ograniczenie spożycia soli;
  • eliminacja alkoholu, mocnej kawy oraz herbaty;
  • wykluczenie ostrych przypraw;
  • zwiększenie codziennej aktywności fizycznej. 
Przydatne podczas terapii mogą okazać się także owoce żurawin oraz ich preparaty występujące w połączeniu z wyciągami ze skrzypu, brzozy, pokrzywy, dyni czy soi. Działając moczopędnie, ułatwiają wydalanie nagromadzonych się złogów. Ponadto wykazują właściwości przeciwbakteryjne, pomocne w sytuacji, gdy w związku z obecnością kamieni dojdzie do kamicy infekcyjnej (zakażonej). 

Dieta a rodzaj kamicy nerkowej 

Każdy rodzaj kamicy nerkowej wymaga zastosowania nieco odmiennych reguł dietetycznych. Jest to związane głównie ze składem chemicznych kamieni. Dlatego istotą poniższych zaleceń jest eliminacja niektórych produktów z diety.

Zalecenia dietetyczne przy kamicy szczawianowo-wapniowej 

Przy tym rodzaju kamicy, chory powinien stosować dietę, która eliminuje produkty będące źródłem szczawianów, tj.: szczawiu, szpinaku, botwiny, buraków, rabarbaru, borówek, winogron, agrestu, śliwek, rodzynek, kakao, czekolady, kawy, herbaty, a także konserw mięsnych, rybnych, koncentratów przypraw do zup, sosów.

Zaleca się wprowadzenie diety ograniczającej cukry proste (m.in. pieczywo z białej mąki, biały makaron, słodycze), zwiększającej spożycie białka do ok. 90 g/dobę (pochodzącego z m.in. chudego mięsa, ryb) oraz błonnika pokarmowego (produkty z pełnego ziarna, dozwolone surowe warzywa i owoce, zwłaszcza cytrusowe).  

W przypadku postaci jelitowej tej kamicy (gdy występuje zwiększone wchłanianie szczawianów z przewodu pokarmowego), zaleca się zwiększenie podaży wapnia (mleko i produkty mleczne, zwłaszcza fermentowane dostarczające bakterii probiotycznych) oraz ograniczenie m.in. przyjmowania witaminy C i związków magnezu. 

Zalecenia dietetyczne przy kamicy moczanowej 

Celem podstawowym leczenia tego typu kamicy jest alkalizacja moczu do pH wynoszącego 6,6–7. Kamica moczanowa częściej występuje u osób chorujących na otyłość, stąd zaleca się podjęcie redukcji masy ciała.

Rekomenduje się spożywanie produktów mlecznych, dużych ilości warzyw oraz ograniczenie produktów dostarczających puryn, tj.: m.in. wywarów i sosów mięsnych, kostnych, grzybowych, wędzonek (w tym ryb wędzonych, puszkowanych), galaret mięsnych, podrobów oraz alkoholu, w tym piwa. Zaleca się także zmniejszenie spożycia białka do ok. 60 g/dobę.  

W związku z powyższym najlepszym rozwiązaniem wydaje się stosowanie diety mleczno–jarskiej, z rozważnym spożywaniem mięsa oraz ryb. Ze względu na możliwość wystąpienia niedoborów pokarmowych, zaleca się konsultację specjalisty dietetyka.  

Zalecenia dietetyczne przy kamicy cystynowej 

W tym typie kamicy należy ograniczyć produkty dostarczające aminokwasu cystyny oraz metioniny. Do takich należą m.in.: mięso oraz jego przetwory, ryby, jajka, pszenica oraz soja. Rekomenduje się spożycie płynów na poziomie około 150 ml/godzinę, wybierając głównie neutralne i alkalizujące napoje takie jak woda z wodorowęglanami, herbaty owocowe czy soki cytrusowe. Poleca się także mleko oraz jego przetwory. Ważnym ograniczeniem jest zmniejszenie spożycia soli. 

Zalecenia dietetyczne przy kamicy fosforanowej (kamica fosforano-wapniowa i struwitowa) 

Kamienie fosforanowe powstają z fosforanu wapnia bądź też fosforanu amonowo-magnezowego (kamica struwitowa). Ogólnie rzecz ujmując, kamica fosforanowa to wynik stanu zapalnego dróg moczowych – w wyniku zakażeń bakteriami produkujących ureazę (np. Proteus, Pseudomonas, Providencia). W przypadku obydwu podtypów kamicy fosforanowej zaleceniem dietetycznym jest zwiększenie spożycia białka do 90 g/dobę (mięso, ryby), tak aby osiągnąć pH moczu na poziomie 6. 

Należy ograniczyć także produkty mleczne, a także te bogate w fosforany i/lub szczawiany (m.in. szpinak, szczaw, rabarbar, kakao, czekolada oraz nasiona roślin strączkowych, konserwy rybne, jaja). Rekomenduje się natomiast zwiększenie spożycia warzyw bogatych w magnez oraz soków i owoców cytrusowych.  
  1. M. Jarosz, Dietetyka. Żywność, żywienie w prewencji i leczeniu, Wydawnictwo IŻŻ, Warszawa 2017. 
  2. D. Włodarek, Dietoterapia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2015.
  3. Instytut Żywności i Żywienia, Żywienie w chorobach układu moczowego, "izz.waw.pl" [online} http://www.izz.waw.pl/strona-gowna/5-aktualnoci2/aktualnoci2/175-ywienie-w-chorobach-ukadu-moczowego [dostęp:] 07.09.2020. 
  4. A. Szmigielska i in., Epidemiologia i rodzaje kamicy układu moczowego, "Pediatria i Medycyna Rodzinna", nr 15 (1) 2019. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zdrowe żywienie ucznia, czyli dieta pomocna w nauce

    Wrzesień jest miesiącem, kiedy dla ucznia wszystko zaczyna się od nowa. Nowe podręczniki, obowiązki, czasami nowe przedmioty i nauczyciele, zajęcia dodatkowe. Czy pamiętamy o wszystkich jego potrzebach, w tym żywieniowych? Dowiedz się więcej!

  • Peskatarianizm – na czym polega?

    Obecnie coraz więcej osób postanawia zmienić swój sposób żywienia, decydując się na przejście na wegetarianizm i wykluczenie mięsa z diety. Modelem żywieniowym bazującym na diecie wegetariańskiej jest peskatarianizm, który zakłada wykluczenie mięsa czerwonego i białego, ale pozostawienie w menu ryb oraz owoców morza. Jakie są zasady diety peskatariańskiej i dla kogo będzie ona dobrym wyborem?

  • Co zabrać ze sobą na wakacje?

    Wakacje to wyjątkowy czas, na który czekamy przez cały rok. Aby jednak nasz urlop przebiegł tak, jak sobie wymarzyliśmy, konieczne jest podjęcie odpowiednich przygotowań. Sprawdź filmowy poradnik DOZ.pl dotyczący najpotrzebniejszych rzeczy, które należy zabrać ze sobą w podróż, aby wypoczynek upłynął nam bezpiecznie i spokojnie.

  • Dieta kapuściana (prezydencka) – na czym polega? Czy działa?

    Stale rosnąca liczba osób z nadwagą i otyłością sprawia, że diety odchudzające cieszą się nadal dużym zainteresowaniem wśród społeczeństwa. Jednym ze skutecznych sposobów na szybką utratę masy ciała jest dieta kapuściana, zwana również dietą prezydencką. Pomimo że przynosi szybkie efekty, to nie jest zalecana przez wykwalifikowanych dietetyków i lekarzy.

  • Skurczowe bóle menstruacyjne: czym są i jak sobie z nimi radzić?

    Bóle menstruacyjne, czyli skurczowe bóle w trakcie okresu (miesiączki), to dolegliwość, której doświadczyła większość kobiet1. Bóle menstruacyjne mogą pojawić się już przed miesiączką i mogą mieć duże natężenie. Zazwyczaj występują w podbrzuszu, ale mogą też rozprzestrzeniać się na górną część ud, nogi i plecy2,3. Mogą im również towarzyszyć nudności, wymioty, wzdęcia i biegunka3. Wszystko to, w połączeniu z utratą krwi i bólem, może powodować naprawdę kiepskie samopoczucie.

  • Maślanka – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania. Czy maślanka jest zdrowa?

    Mleko oraz przetwory mleczne to ważna grupa produktów w żywieniu zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Produkty te zawierają duże ilości dobrze przyswajalnego wapnia, pełnowartościowe białko, witaminy oraz składniki mineralne. Jednym z najważniejszych wyrobów przemysłu mleczarskiego jest maślanka. Na co jest dobra maślanka? Jakie ma właściwości oraz kto powinien unikać jej spożywania?

  • Czy proteinowa dieta Dukana działa? Fazy diety i skutki uboczne

    Dieta Dukana jest znana inaczej jako dieta proteinowa, białkowa oraz Protal (z jęz. fr. protéines alternatives). Pomysłodawcą tej słynnej diety jest były francuski dietetyk Pierre Dukan, który w 2013 roku otrzymał zakaz wykonywania zawodu lekarza na terenie Francji. Mimo to dieta Dukana zyskała w ostatnich latach miano jednej z najpopularniejszych diet odchudzających na całym świecie i stanowi model żywienia dla wielu osób.

  • Kiwi – właściwości odżywcze, wartości

    Kiwi jest niezwykle popularnym owocem, który nazywany bywa również chińskim agrestem. Owoce kiwi są jagodami, a ich miąższ jest soczysty, galaretowaty i zasobny w brązowe lub czarne nasiona. Kiwi zawiera wiele różnych składników bioaktywnych (m.in. witamin, składników mineralnych, karotenoidów i polifenoli), dzięki czemu wywiera pozytywny wpływ na organizm człowieka.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij