Kalkulator online pozwoli przewidzieć ryzyko udaru

W Polsce każdego roku udaru mózgu doświadcza średnio 80 tys. osób, z czego aż 30 tys. umiera w ciągu miesiąca od jego wystąpienia, a jedynie połowa z tych, którzy przeżyją wraca do pełnej sprawności. Naukowcy z University of Virginia Health System opracowali kalkulator online, który pozwoli ocenić ryzyko udaru i podjąć ewentualne działania profilaktyczne. 

Czynniki ryzyka wystąpienia udaru

Skurczowe ciśnienie krwi, poziom cholesterolu HDL, trójglicerydów, cukru we krwi oraz waga (a konkretnie skala otyłości brzusznej) to pięć kluczowych czynników, na podstawie których kalkulator MetS Calc oblicza poziom ryzyka wystąpienia udaru mózgu.

Czym jest syndrom metaboliczny?

Bazą do stworzenia narzędzia były czynniki wpływające na rozwój tzw. syndromu metabolicznego, czyli zespołu powiązanych ze sobą elementów stanu zdrowia, które w sposób znaczący zwiększają ryzyko zachorowania na miażdżycę i cukrzycę typu 2. Zgodnie z jego założeniami, o jego istnieniu świadczy otyłość brzuszna (co najmniej 80 cm w obwodzie u kobiet i 94 u mężczyzn) połączona z co najmniej dwoma czynnikami dodatkowymi, takimi jak: poziom trójglicerydów we krwi przekraczający 150 mg/dl, cholesterol HDL przekraczający 50 mg/dl u kobiet i 40 mg/dl u mężczyzn, ciśnienie tętnicze równe lub wyższe 130/85 mm Hg lub poziom glukozy we krwi wynoszący co najmniej 100 mg/dl. 

Przy opracowywaniu kalkulatora naukowcy uwzględnili dane o zdrowiu pochodzące od ponad 13 tysięcy osób zebrane na przestrzeni kilkunastu lat. U 709 z nich wystąpił udar niedokrwienny mózgu. Naukowcy wykorzystali wskaźniki syndromu metabolicznego, żeby obliczyć, do jakiego stopnia był on zaawansowany u każdego z uczestników badania i powiązać uzyskane wyniki z ryzykiem wystąpienia udaru. Jak się okazało, najsilniejszy związek tego typu zachodził u kobiet rasy białej, u których za wystąpienie udaru w dużej mierze odpowiadało nadciśnienie. Niemniej naukowcy nie zauważyli, by rasa czy płeć miały znaczący wpływ na ostateczny wynik ich obserwacji.

Zmiana nawyków służy sercu

Zdaniem naukowców związek między występowaniem syndromu metabolicznego a udarem jest silny i jednoznaczny. Na szczęście zmiana stylu życia jest w stanie zredukować większość negatywnych efektów syndromu, ponieważ zarówno nadciśnienie, jak i wysoki poziom cholesterolu, otyłość brzuszna czy wysoki cukier wynikają ze złej diety, braku ruchu czy stosowania używek. Zmiana nawyków na zdrowsze powinna skutecznie zredukować zarówno ryzyko udaru, jak i objawy syndromu metabolicznego, który grozi szeregiem negatywnych konsekwencji zdrowotnych. 

Wśród elementów stylu życia, które warto zmienić, by uniknąć udaru, znajduje się także redukcja czasu spędzanego w pracy. Zgodnie z danymi posiadanymi przez Amerykańskie Towarzystwo Chorób Serca praca w ponadwymiarowym czasie przez co najmniej 10 lat może istotnie zwiększyć ryzyko udaru mózgu. Nadgodziny jako takie wiążą się ze zwiększeniem ryzyka udaru o 10 proc., a jeśli trwają co najmniej 10 lat, rośnie ono do aż 45 proc. Na potrzeby badania przyjęto, że za pracę ponad standard uważa się spędzanie na obowiązkach służbowych ponad 10 godzin dziennie przez co najmniej 50 dni rocznie.