Heparyna – czym jest, jak działa i kiedy ją stosować?
Krzysztof Słomiak

Heparyna – czym jest, jak działa i kiedy ją stosować?

Heparyna to substancja organiczna wytwarzana naturalnie w organizmie człowieka. Powstaje w komórkach tucznych m.in. w wątrobie, jelitach, sercu czy płucach. Została wyodrębniona oraz wprowadzona do lecznictwa w 1938 roku i ma szerokie zastosowanie w dzisiejszej medycynie. Posiada właściwości przeciwzakrzepowe, czyli hamujące krzepnięcie krwi. Zapobiega tworzeniu niebezpiecznych zatorów żylnych i chroni przed zakrzepicą.  W jaki sposób działa heparyna i kiedy ją stosować?

Heparyna i jej działanie przeciwzakrzepowe

Heparyna jest polisacharydem, który zapobiega przejściu protrombiny w trombinę oraz blokuje jej działanie na fibrynogen poprzez aktywację antytrombiny – czynnika związanego z osoczem krwi. Może również zapobiegać agregacji trombocytów i przylegania ich do powierzchni ścian naczyń krwionośnych. Ponieważ jest ona przyciągana przez ściany naczyń włosowatych, zwiększa ich ładunek ujemny i sprawia, że znika ryzyko tworzenia skrzepów przyściennych.

Heparyna nie tylko hamuje krzepnięcie krwi. Wykazuje dodatkowo działanie: przeciwwirusowe, przeciwzapalne, immunosupresyjne, przeciwłuszczycowe i obniżające stężenie cholesterolu.

Preparaty z heparyną (żele heparynowe, aerozole i inne) oraz wskazania do ich stosowania

Związek ten jest składnikiem wielu preparatów przeciwzakrzepowych, także tych dostępnych w aptekach bez recepty. Żele i aerozole z heparyną przeznaczone są do stosowania zewnętrznego. Używa się ich wspomagająco w terapii zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych, krwiakach podskórnych, żylakach kończyn dolnych, a także stłuczeniach i obrzękach.

Heparynę stosuje się również podskórnie oraz dożylnie. W ampułkostrzykawkach występuje heparyna drobnocząsteczkowa, która charakteryzuje się słabym powinowactwem do białek osocza, płytek krwi, makrofagów czy komórek śródbłonka. Ma ona lepszą biodostępność i dłuższy czas półtrwania. Jest ona wskazana tuż przed operacjami, w czasie hemodializy, u pacjentów unieruchomionych z powodu urazu oraz w profilaktyce i leczeniu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Heparyna nie jest dostępna w formie tabletek, gdyż nie wchłania się po podaniu doustnym.

Polecane dla Ciebie

Heparyna: działania niepożądane i przeciwwskazania  

Przyjmując każdy lek jesteśmy narażeni na wystąpienie u nas działań niepożądanych związanych z jego stosowaniem. Także heparyna może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u wszystkich osób. Są to m.in.:

  • krwawienia,
  • ból, zaczerwienienia, rzadko martwica skóry w miejscu podania,
  • reakcje alergiczne,
  • często zwiększony poziom enzymów wątrobowych,
  • wypadanie włosów,
  • priapizm – długotrwały i bolesny wzwód,
  • hiperkaliemia,
  • małopłytkowość immunologiczna,
  • osteoporoza - przy długim stosowaniu.

Preparatów z heparyną nie powinniśmy stosować przy m.in.:

  • nadwrażliwości na tę substancję,
  • skłonnościach do krwawień,
  • skazie krwotocznej,
  • krwawieniach z przewodu pokarmowego lub chorobach przewodu pokarmowego związanych z dużym ryzykiem krwawienia,
  • nadciśnieniu wrotnym,
  • rozwarstwieniu aorty,
  • operacjach lub urazach głowy,
  • udarze krwotocznym.

Kobiety ciężarne mogą stosować preparaty z heparyną tylko za zgodą lekarza i tylko gdy zajdzie taka konieczność. W przypadku pacjentów w podeszłym wieku lekarz może zalecić zmniejszenie dawki.

Interakcje z innymi substancjami – o czym warto pamiętać przy stosowaniu heparyny?

Heparyny nie należy łączyć z niektórymi substancjami leczniczymi. Nie wolno stosować jej łącznie z preparatami zawierającymi w składzie kwas acetylosalicylowy (aspirynę). Połączenie jej m.in. z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, doustnymi antykoagulantami może nasilać jej działanie przeciwzakrzepowe.

Szczególną ostrożność przy stosowaniu powinni zachować pacjenci, którzy cierpią na ciężką niewydolność wątroby i nerek, padaczkę, zapalenie trzustki, retinopatię cukrzycową oraz z nieleczonym lub nieprawidłowo leczonym nadciśnieniem tętniczym.

Heparyna ma szerokie zastosowanie w lecznictwie. Stosując preparaty zawierające w swym składzie tę substancję leczniczą, możemy wyleczyć zarówno dolegliwości związane z układem krwionośnym, jak i przyspieszyć gojenie siniaków i drobnych ran. Powinniśmy jednak pamiętać o przeciwwskazaniach do stosowania heparyny i w razie zaobserwowania u siebie lub bliskich działań niepożądanych skonsultować się ze specjalistą.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Czy warto brać antyoksydanty w tabletkach, kroplach lub kapsułkach?

    Antyoksydanty w postaci tabletek to suplementy diety zawierające związki, które mogą pomóc w ochronie komórek organizmu przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki. Niektóre przykłady przeciwutleniaczy, które można znaleźć w postaci tabletek, to witaminy C i E, beta-karoten i selen. Przyjmowanie suplementów antyoksydacyjnych nie jest jednak zasadne w każdej sytuacji. Zawsze zaleca się rozmowę z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek suplementów diety.

  • Opatrunek podciśnieniowy – jak wygląda leczenie ran?

    Opatrunek podciśnieniowy to doskonały i nowoczesny środek do skutecznego leczenia niektórych przewlekłych trudno gojących się ran. W porównaniu do metod tradycyjnych wyraźnie skraca czas terapii i pozwala uzyskać lepsze efekty czynnościowe. Znacznie poprawia zatem zadowolenie pacjenta. Opatrunek wymaga zastosowania ujemnego ciśnienia, które uzyskuje się dzięki specjalnej pompie. W przypadku ran trudno gojących się warto rozważyć jego użycie. W jakich przypadkach korzystne będzie zastosowanie opatrunku podciśnieniowego?

  • Leki biologiczne – czym są? Czy są skuteczne w leczeniu AZS i łuszczycy?

    Leki biologiczne to skomplikowane leki produkowane na bazie substancji pochodzenia biologicznego, takich jak białka, hormony czy przeciwciała. Są one stosowane w leczeniu różnych chorób, w tym chorób autoimmunologicznych, nowotworowych czy zapalnych, ale ich produkcja jest bardziej skomplikowana i kosztowna niż w przypadku typowych leków syntetycznych. W Polsce leki biologiczne są pod pewnymi warunkami refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, niemniej ich cena może być zbyt wysoka dla pacjentów nieobjętych systemem refundacji. Czym są leki biologiczne? W leczeniu których chorób można je stosować?

  • Skuteczność działania probiotyków – forma płynna doskonałą alternatywą dla kapsułek

    Pacjenci mają zróżnicowane upodobania co do formy przyjmowanych leków czy suplementów diety. Jedni wolą tabletki, a inni preferują formę płynną. Często nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że forma produktu to nie tylko kwestia wygody stosowania. Dla naszego zdrowia powinno się brać pod uwagę przede wszystkim określone właściwości funkcjonalne, jak np. większa przyswajalność czy skuteczność. Przecież najistotniejszym aspektem stosowania danego produktu – oprócz jego formy, walorów smakowych i zapachowych – powinna być głównie skuteczność jego działania.

  • Semaglutyd – czy pomaga schudnąć? Zagrożenia, skutki uboczne stosowania bez wskazania

    Semaglutyd to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2. Jest agonistą receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), który pomaga regulować poziom cukru we krwi poprzez zwiększanie wydzielania insuliny i zmniejszanie wydzielania glukagonu. Zwykle podaje się go raz w tygodniu w postaci zastrzyku. Od pewnego czasu Internet zalewa fala zapytań dotyczących leku na odchudzanie bez recepty, którego głównym składnikiem jest właśnie semaglutyd. Czy jego stosowanie jest bezpieczne, jeśli jedynym celem jest redukcja wagi, a nie kontrola cukrzycy?

  • Jakie właściwości ma chlorofil do picia? Działanie, przeciwwskazania

    Zielona barwa liści wynika z obecności w nich chlorofilu – głównego barwnika fotosyntetycznego. Doniesienia o tradycyjnych leczniczych zastosowaniach chlorofilu w alternatywnych formach medycyny znane są już od wieków. Co więcej, chlorofil cieszy się dużym zainteresowaniem również we współczesnej medycynie. Jakie właściwości i działanie ma chlorofil? Kto może, a kto nie powinien po niego sięgać?

  • Fosfolipidy niezbędne – czym są i czemu są tak ważne dla wątroby?

    Zapoczątkowany w ubiegłym stuleciu rozwój cywilizacyjny i jego negatywne konsekwencje, jak np. zanieczyszczenie środowiska, nadmierne spożycie produktów przetworzonych czy dodatki do żywności mogą mieć negatywny wpływ na nasz organizm. W tym na wątrobę, główny narząd, w którym dokonują się najważniejsze i podstawowe przemiany metaboliczne.1

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij