12. tydzień ciąży – jak wygląda rozwój dziecka i jakie zmiany zachodzą u mamy?
Łukasz Stelmaszczyk

12. tydzień ciąży – jak wygląda rozwój dziecka i jakie zmiany zachodzą u mamy?

Tydzień 12. zaczyna się wtedy, kiedy od ostatniej miesiączki upłynie 11 pełnych tygodni, a od zapłodnienia 9 pełnych tygodni. Kobieta będąca w dwunastym tygodniu ciąży może powiedzieć, że jej ciąża ma 11 tygodni i kilka dni (od 1 do 6).

Co słychać u dziecka i u mamy w 12. tygodniu ciąży?

Płód waży 14–18 g i ma 5–6 cm długości. Jego twarz coraz bardziej zaczyna przypominać twarz dziecka, choć proces tych zmian jeszcze trochę potrwa. Rozwijają się mięśnie, co sprzyja coraz większej ruchliwości płodu. 

U ciężarnej nadal trwa okres przejściowy. Z jednej strony rysuje się brzuch, z drugiej jest on trudny do zauważenia przez osoby postronne oraz łatwy do ukrycia.

Magnez w ciąży

Część zasad dotyczących suplementacji, odżywiania się i używek została już przedstawiona w tekstach opisujących poprzednie tygodnie. Jednym z ważniejszych pierwiastków w okresie ciąży jest magnez

Jest on katalizatorem, co oznacza, że dzięki niemu zachodzą w organizmie reakcje chemiczne. Reguluje przewodnictwo nerwowo–mięśniowe oraz ciśnienie krwi. Aktywuje ponad 300 enzymów, bierze udział w syntezie białek. Zmniejsza ryzyko porodu przedwczesnego, działa neuroprotekcyjnie dla płodu. Jest regulatorem gospodarki mineralnej kości. 

Suplementacja magnezu powinna dostarczyć do organizmu od 200 do 1000 mg magnezu na dobę — dokładny dobór dawki zależy od niedoborów oraz zaleceń lekarskich.

Powiązane produkty

Badanie USG I trymestru (badanie „genetyczne”)

Badanie USG I trymestru, często nazywane przez pacjentki badaniem genetycznym, musi być przeprowadzone zgodnie z zaleceniami Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (z 2015 r.). Zalecenia te w dużym stopniu oparte są na wytycznych Fetal Medicine Foundation (FMF).

W wyniku badania powinny się znaleźć następujące informacje:

  • liczba pęcherzyków ciążowych i płodów w macicy,
  • czynności serca płodu (FHR – fetal heart rate),
  • pomiar długości siedzeniowo–ciemieniowej (CRL – crown to rump length)) oraz wymiaru dwuciemieniowego główki płodu (BPD – biparietal diameter),
  • ocena budowy anatomicznej płodu obejmująca: budowę czaszki, ściany powłok brzusznych, położenie żołądka, ocenę położenia i budowy serca, ocenę pęcherza moczowego, kręgosłupa, kończyn górnych i dolnych,
  • ocena kosmówki i ewentualnych nieprawidłowości w jej budowie (kosmówka to struktura, z której w dalszej ciąży rozwija się łożysko),
  • ocena kosmówkowości ciąży mnogiej, czyli ocena czy płody mają jedną, czy więcej kosmówek i owodni; jest to o tyle ważne, że wraz z wiekiem ciążowym trudniej jest dokonać takiej oceny, a od tego zależy sposób prowadzenia ciąży mnogiej.

Dodatkowym i bardzo ważnym celem badania ultrasonograficznego I trymestru jest ocena ryzyka występowania najczęstszych aberracji chromosomowych (trisomii 21, 18 i 13 pary chromosomów – czyli kolejno: zespołu Downa, Edwardsa, Pataua).

Wśród markerów głównych wyróżnia się:

  • czynność serca płodu (FHR),
  • przezierność karku płodu (NT – nuchal translucency).

Ocena tych czynników powinna być wykonana pomiędzy 11. a 13. tygodniem (+6 dni) (przy długości CRL 45–84 mm).

Dodatkowe markery to:

  • obecność kości nosowej (NB – nosal bone),
  • indeks pulsacji w przewodzie żylnym (DV PIV – ductus venosus pulsatility index for veins),
  • przepływ przez zastawkę trójdzielną (TR – tricuspid flow).

Badanie USG jest skuteczne w 80 proc. Oznacza to, że na 10 płodów z wadą genetyczną (zespół Downa, Edwardsa lub Pataua) zostanie wykryte 8. 

Test PAPP-A i ocena płodowego DNA

Uzupełnieniem badania USG jest test oceniający markery biologiczne (wolna podjednostka β-hCG oraz białko PAPP-A), zwany potocznie testem PAPP-A. Należy go wykonać tego samego dnia, co badanie USG i zestawić wyniki obydwu tych testów z zebranym wywiadem – jest to tak zwany test złożony. Jego skuteczność to 92–95 proc.

Wyniki testu przedstawione są w wartościach liczbowych od 1/4 do 1/20 000 dla konkretnej wady. Oznacza to, że w pierwszym przypadku prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z wadą wynosi 25 proc., natomiast w drugim przypadku 0,005 proc.

Jeśli prawdopodobieństwo wynosi 1/300 i więcej (czyli 1/299, 1/298 itd.), zalecane jest wdrożenie dalszej diagnostyki, takiej jak biopsja kosmówki lub amniopunkcja (dokładniejszy opis tych procedur znajduje się w artykule: Kalendarz ciąży  13. tydzień) – obydwie te metody polegają na pobraniu komórek z zestawem chromosomów, jakie posiada płód oraz poddaniu ich ocenie. Należy pamiętać, że jest to metoda inwazyjna (ryzyko utraty ciąży wynosi od 0,1 do 1 proc. – w zależności od literatury).

Stosunkowo od niedawna istnieje bardzo dokładna metoda (>99 proc.) oceny występowania trzech najczęściej występujących wad (zespołu Downa, Edwardsa, Pataua) polegająca na pozyskaniu DNA płodowego z krwi mamy (najbardziej popularne to: test NIFTY, test Harmony, Panorama). Niestety ta metoda ma swoje ograniczenia, jak np. ciąża bliźniacza (testy dokładniej opisane są w artykule 13. tydzień ciąży).

Należy pamiętać, że żadne badanie nieinwazyjne nie potrafi odpowiedzieć ze 100 proc. pewnością, że dziecko jest zdrowe.

Sprawdź, co warto wiedzieć o badaniach prenatalnych – zajrzyj do artykułu: Badania prenatalne – kiedy należy zrobić, na czym polegają i jaki jest ich koszt.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kiedy zrobić test ciążowy? Jakie są rodzaje? Co oznaczają kreski?

    Wykonanie testu ciążowego to zarazem ekscytujący, jak i nieco stresujący moment. Aby wynik był jak najbardziej wiarygodny, warto wiedzieć, czym jest beta-hCG, jakie są dostępne rodzaje testów i kiedy najlepiej wykonać badanie. W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na wszystkie nurtujące Cię pytania.

  • Jakie są objawy niedoczynności tarczycy w ciąży? Czy można ją leczyć? Normy badań

    Niedoczynność tarczycy w ciąży może zwiększyć ryzyko związane z poronieniem, odklejeniem łożyska, niedokrwistością, nadciśnieniem ciążowym czy krwawieniem poporodowym. Wyjątkowo newralgiczny moment to ten, kiedy niedoczynność wystąpi w pierwszym trymestrze ciąży. Jak diagnozować i leczyć niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży, tak aby terapia była skuteczna i nie zaszkodziła dziecku?

  • Blizny po cesarskim cięciu. Pielęgnacja i sposoby na blizny po cesarce

    W ciągu ostatnich 10 lat odnotowano ponad dwukrotny wzrost odsetka porodów zakończonych cesarskim cięciem. W naszym kraju wynosi on aż 42,2%. Jest to jeden z najwyższych wyników w Europie. Jest to też najczęściej wykonywana operacja położnicza, a dane przedstawiają ciągłą tendencję wzrostową. Przez wzgląd na powszechność tego rodzaju porodu warto rozpowszechniać wiedzę na temat konsekwencji, jakie za sobą niesie. Jedną z nich jest oczywiście rana pooperacyjna i ryzyko powstania zrostów. Prawidłowa pielęgnacja blizny po cesarce może zmniejszyć jej widoczność w późniejszym czasie.

  • Stymulacja hormonalna jajników. Zasady, protokół przed in vitro

    Stymulacja hormonalna jajników to ważny element w procesie zapłodnienia in vitro. Jest procedurą, która może pomóc wielu kobietom zmagającym się z problemami z owulacją w zrealizowaniu marzenia o macierzyństwie. Ale co to dokładnie oznacza i jak przebiega ten proces? 

  • Suplementy diety i witaminy wspomagające płodność  mężczyzn i kobiet

    Sposób odżywiania w znaczącym stopniu warunkuje płodność kobiet i mężczyzn w okresie reprodukcyjnym. Niekiedy jednak nawet właściwa dieta nie jest w stanie dostarczyć wszystkich niezbędnych składników. Wówczas pomocna okazuje się suplementacja. W przypadku kobiet zwykle rekomendowanymi podstawowymi składnikami, które warto włączyć do przyjmowania przed zajściem w ciąże są: kwas foliowy i witaminy z grupy B, witamina D3, kwas EPA, antyoksydanty, a w przypadku stwierdzonych niedoborów również żelazo. Mężczyznom zaleca się przyjmowanie antyoksydantów, witaminy D3, kwasu EPA omega-3, a także w przypadku zdiagnozowania obniżonego poziomu: magnezu, cynku i selenu.

  • Plamienie implantacyjne w ciąży – czy jest groźne?

    Ciąża to czas pełen emocji, pytań i niepewności – szczególnie na jej wczesnym etapie. Jednym z objawów, które mogą zaniepokoić przyszłą mamę, jest plamienie implantacyjne. Czym jest plamienie implantacyjne? Czy może być powodem do zmartwień?

  • Metody antykoncepcji – rodzaje, skuteczność i jak wybrać najlepszą dla siebie

    Antykoncepcja jest jednym z najważniejszych zagadnień zdrowotnych i społecznych, odgrywającym kluczową rolę w życiu osób aktywnych seksualnie. W kontekście planowania rodziny oraz odpowiedzialnego podejścia do prokreacji coraz więcej osób poszukuje skutecznych i bezpiecznych metod zapobiegania ciąży. Wybór odpowiedniej metody antykoncepcji zależy od wielu czynników, takich jak wiek, stan zdrowia, preferencje dotyczące komfortu stosowania oraz plany na przyszłość. Istnieje wiele różnorodnych metod, które różnią się zarówno pod względem skuteczności, jak i potencjalnych skutków ubocznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.