12. tydzień ciąży – jak wygląda rozwój dziecka i jakie zmiany zachodzą u mamy?
Łukasz Stelmaszczyk

12. tydzień ciąży – jak wygląda rozwój dziecka i jakie zmiany zachodzą u mamy?

Tydzień 12. zaczyna się wtedy, kiedy od ostatniej miesiączki upłynie 11 pełnych tygodni, a od zapłodnienia 9 pełnych tygodni. Kobieta będąca w dwunastym tygodniu ciąży może powiedzieć, że jej ciąża ma 11 tygodni i kilka dni (od 1 do 6).

Co słychać u dziecka i u mamy w 12. tygodniu ciąży?

Płód waży 14–18 g i ma 5–6 cm długości. Jego twarz coraz bardziej zaczyna przypominać twarz dziecka, choć proces tych zmian jeszcze trochę potrwa. Rozwijają się mięśnie, co sprzyja coraz większej ruchliwości płodu. 

U ciężarnej nadal trwa okres przejściowy. Z jednej strony rysuje się brzuch, z drugiej jest on trudny do zauważenia przez osoby postronne oraz łatwy do ukrycia.

Magnez w ciąży

Część zasad dotyczących suplementacji, odżywiania się i używek została już przedstawiona w tekstach opisujących poprzednie tygodnie. Jednym z ważniejszych pierwiastków w okresie ciąży jest magnez

Jest on katalizatorem, co oznacza, że dzięki niemu zachodzą w organizmie reakcje chemiczne. Reguluje przewodnictwo nerwowo–mięśniowe oraz ciśnienie krwi. Aktywuje ponad 300 enzymów, bierze udział w syntezie białek. Zmniejsza ryzyko porodu przedwczesnego, działa neuroprotekcyjnie dla płodu. Jest regulatorem gospodarki mineralnej kości. 

Suplementacja magnezu powinna dostarczyć do organizmu od 200 do 1000 mg magnezu na dobę — dokładny dobór dawki zależy od niedoborów oraz zaleceń lekarskich.

Polecane dla Ciebie

Badanie USG I trymestru (badanie „genetyczne”)

Badanie USG I trymestru, często nazywane przez pacjentki badaniem genetycznym, musi być przeprowadzone zgodnie z zaleceniami Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (z 2015 r.). Zalecenia te w dużym stopniu oparte są na wytycznych Fetal Medicine Foundation (FMF).

W wyniku badania powinny się znaleźć następujące informacje:

  • liczba pęcherzyków ciążowych i płodów w macicy,
  • czynności serca płodu (FHR – fetal heart rate),
  • pomiar długości siedzeniowo–ciemieniowej (CRL – crown to rump length)) oraz wymiaru dwuciemieniowego główki płodu (BPD – biparietal diameter),
  • ocena budowy anatomicznej płodu obejmująca: budowę czaszki, ściany powłok brzusznych, położenie żołądka, ocenę położenia i budowy serca, ocenę pęcherza moczowego, kręgosłupa, kończyn górnych i dolnych,
  • ocena kosmówki i ewentualnych nieprawidłowości w jej budowie (kosmówka to struktura, z której w dalszej ciąży rozwija się łożysko),
  • ocena kosmówkowości ciąży mnogiej, czyli ocena czy płody mają jedną, czy więcej kosmówek i owodni; jest to o tyle ważne, że wraz z wiekiem ciążowym trudniej jest dokonać takiej oceny, a od tego zależy sposób prowadzenia ciąży mnogiej.

Dodatkowym i bardzo ważnym celem badania ultrasonograficznego I trymestru jest ocena ryzyka występowania najczęstszych aberracji chromosomowych (trisomii 21, 18 i 13 pary chromosomów – czyli kolejno: zespołu Downa, Edwardsa, Pataua).

Wśród markerów głównych wyróżnia się:

  • czynność serca płodu (FHR),
  • przezierność karku płodu (NT – nuchal translucency).

Ocena tych czynników powinna być wykonana pomiędzy 11. a 13. tygodniem (+6 dni) (przy długości CRL 45–84 mm).

Dodatkowe markery to:

  • obecność kości nosowej (NB – nosal bone),
  • indeks pulsacji w przewodzie żylnym (DV PIV – ductus venosus pulsatility index for veins),
  • przepływ przez zastawkę trójdzielną (TR – tricuspid flow).

Badanie USG jest skuteczne w 80 proc. Oznacza to, że na 10 płodów z wadą genetyczną (zespół Downa, Edwardsa lub Pataua) zostanie wykryte 8. 

Test PAPP-A i ocena płodowego DNA

Uzupełnieniem badania USG jest test oceniający markery biologiczne (wolna podjednostka β-hCG oraz białko PAPP-A), zwany potocznie testem PAPP-A. Należy go wykonać tego samego dnia, co badanie USG i zestawić wyniki obydwu tych testów z zebranym wywiadem – jest to tak zwany test złożony. Jego skuteczność to 92–95 proc.

Wyniki testu przedstawione są w wartościach liczbowych od 1/4 do 1/20 000 dla konkretnej wady. Oznacza to, że w pierwszym przypadku prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z wadą wynosi 25 proc., natomiast w drugim przypadku 0,005 proc.

Jeśli prawdopodobieństwo wynosi 1/300 i więcej (czyli 1/299, 1/298 itd.), zalecane jest wdrożenie dalszej diagnostyki, takiej jak biopsja kosmówki lub amniopunkcja (dokładniejszy opis tych procedur znajduje się w artykule: Kalendarz ciąży  13. tydzień) – obydwie te metody polegają na pobraniu komórek z zestawem chromosomów, jakie posiada płód oraz poddaniu ich ocenie. Należy pamiętać, że jest to metoda inwazyjna (ryzyko utraty ciąży wynosi od 0,1 do 1 proc. – w zależności od literatury).

Stosunkowo od niedawna istnieje bardzo dokładna metoda (>99 proc.) oceny występowania trzech najczęściej występujących wad (zespołu Downa, Edwardsa, Pataua) polegająca na pozyskaniu DNA płodowego z krwi mamy (najbardziej popularne to: test NIFTY, test Harmony, Panorama). Niestety ta metoda ma swoje ograniczenia, jak np. ciąża bliźniacza (testy dokładniej opisane są w artykule 13. tydzień ciąży).

Należy pamiętać, że żadne badanie nieinwazyjne nie potrafi odpowiedzieć ze 100 proc. pewnością, że dziecko jest zdrowe.

Sprawdź, co warto wiedzieć o badaniach prenatalnych – zajrzyj do artykułu: Badania prenatalne – kiedy należy zrobić, na czym polegają i jaki jest ich koszt.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • In vitro – na czym polega? Przebieg, skuteczność, koszt

    Zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) problemy z płodnością ma ok. 12% populacji. Szacuje się, że w Polsce dotyczy to aż 20% osób w wieku reprodukcyjnym. Nadzieję na posiadanie potomstwa daje jednak metoda in vitro, która w dużej mierze jest finansowana z programów samorządowych.

  • Łysienie poporodowe – jak długo trwa wypadanie włosów po ciąży i jak sobie z nim radzić?

    Każda kobieta marzy o tym, aby jej włosy były piękne, gęste i lśniące. I właśnie w okresie ciąży włosy takie się stają — są mocniejsze i wyglądają zdrowiej niż przed ciążą. Niestety, ten stan nie będzie utrzymywał się długo, ponieważ włosy zaczynają wypadać zazwyczaj po porodzie. Mówi się wówczas, że doszło do łysienia poporodowego. Czy jest ono groźne? Co robić, gdy po ciąży nadmiernie wypadają włosy? Podpowiadamy.

  • USG genetyczne – kiedy wykonać? Ile kosztuje i co może pokazać?

    Badanie USG genetyczne jest w pełni bezpieczne zarówno dla dziecka, jak i dla kobiety ciężarnej. Jest ono jednym z najważniejszych badań wykonywanych w trakcie trwania ciąży. Podczas badania oceniana jest m.in. anatomia płodu oraz ryzyko aberracji chromosomowych. Jak wygląda obowiązkowe badanie prenatalne i ile kosztuje USG genetyczne?

  • Jakie zmiany hormonalne zachodzą w organizmie kobiety w trakcie ciąży?

    Burza hormonalna to potoczne określenie na wszelkiego rodzaju zmiany zachodzące w gospodarce gruczołów dokrewnych w trakcie trwania ciąży. Każdą kobietę ciężarną dotyczą te same wahania, niemniej towarzyszą im różne odczucia. Co dzieje się z organizmem kobiety w czasie ciąży? Jakie hormony działają na początku ciąży oraz co kortyzol ma wspólnego ze zmiennością nastroju?

  • Pierwsze objawy ciąży – po czym poznać, że doszło do zapłodnienia?

    Mdłości, zawroty głowy, tkliwość piersi? Czy te objawy świadczą o tym, że kobieta jest w ciąży? Owszem, mogą na to wskazywać, niemniej nie muszą. Specjaliści z zakresu ginekologii i położnictwa nie definiują jednoznacznie tzw. wczesnych i późnych objawów ciąży. Można jednak wyróżnić zarówno prawdopodobne, jak i pewne jej oznaki.

  • Kangurowanie – czym jest i jakie może przynieść korzyści?

    Budowanie więzi z dzieckiem można rozpocząć już od pierwszych minut, w których malec pojawi się na świecie. Proces, który odbywa się w kontakcie skóra do skóry, nazywa się kangurowaniem. Może być wykonywane przez mamę, ale także przez tatę noworodka. Jak się przygotować do kangurowania i jak długo można je praktykować?

  • Jakie są objawy niedoczynności tarczycy w ciąży? Czy można ją leczyć? Normy badań

    Niedoczynność tarczycy w ciąży może zwiększyć ryzyko związane z poronieniem, odklejeniem łożyska, niedokrwistością, nadciśnieniem ciążowym czy krwawieniem poporodowym. Wyjątkowo newralgiczny moment to ten, kiedy niedoczynność wystąpi w pierwszym trymestrze ciąży. Jak diagnozować i leczyć niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży, tak aby terapia była skuteczna i nie zaszkodziła dziecku?

  • Jak sobie radzić z alergią w ciąży?

    Co piąta kobieta w ciąży cierpi na alergię, zwłaszcza na alergiczny nieżyt nosa i astmę alergiczną. W czasie ciąży może pojawić się także alergiczne zapalenie spojówek, ostra pokrzywka, alergia pokarmowa, alergia na leki, a nawet anafilaksja. Jak zatem radzić sobie z alergią w ciąży? Jakie leki można stosować na alergię w ciąży? Czy w ciąży można robić testy alergiczne? I czy alergia w ciąży szkodzi dziecku?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij