12. tydzień ciąży – jak wygląda rozwój dziecka i jakie zmiany zachodzą u mamy?
Łukasz Stelmaszczyk

12. tydzień ciąży – jak wygląda rozwój dziecka i jakie zmiany zachodzą u mamy?

Tydzień 12. zaczyna się wtedy, kiedy od ostatniej miesiączki upłynie 11 pełnych tygodni, a od zapłodnienia 9 pełnych tygodni. Kobieta będąca w dwunastym tygodniu ciąży może powiedzieć, że jej ciąża ma 11 tygodni i kilka dni (od 1 do 6).

Co słychać u dziecka i u mamy w 12. tygodniu ciąży?

Płód waży 14–18 g i ma 5–6 cm długości. Jego twarz coraz bardziej zaczyna przypominać twarz dziecka, choć proces tych zmian jeszcze trochę potrwa. Rozwijają się mięśnie, co sprzyja coraz większej ruchliwości płodu. 

U ciężarnej nadal trwa okres przejściowy. Z jednej strony rysuje się brzuch, z drugiej jest on trudny do zauważenia przez osoby postronne oraz łatwy do ukrycia.

Magnez w ciąży

Część zasad dotyczących suplementacji, odżywiania się i używek została już przedstawiona w tekstach opisujących poprzednie tygodnie. Jednym z ważniejszych pierwiastków w okresie ciąży jest magnez

Jest on katalizatorem, co oznacza, że dzięki niemu zachodzą w organizmie reakcje chemiczne. Reguluje przewodnictwo nerwowo–mięśniowe oraz ciśnienie krwi. Aktywuje ponad 300 enzymów, bierze udział w syntezie białek. Zmniejsza ryzyko porodu przedwczesnego, działa neuroprotekcyjnie dla płodu. Jest regulatorem gospodarki mineralnej kości. 

Suplementacja magnezu powinna dostarczyć do organizmu od 200 do 1000 mg magnezu na dobę — dokładny dobór dawki zależy od niedoborów oraz zaleceń lekarskich.

Powiązane produkty

Badanie USG I trymestru (badanie „genetyczne”)

Badanie USG I trymestru, często nazywane przez pacjentki badaniem genetycznym, musi być przeprowadzone zgodnie z zaleceniami Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (z 2015 r.). Zalecenia te w dużym stopniu oparte są na wytycznych Fetal Medicine Foundation (FMF).

W wyniku badania powinny się znaleźć następujące informacje:

  • liczba pęcherzyków ciążowych i płodów w macicy,
  • czynności serca płodu (FHR – fetal heart rate),
  • pomiar długości siedzeniowo–ciemieniowej (CRL – crown to rump length)) oraz wymiaru dwuciemieniowego główki płodu (BPD – biparietal diameter),
  • ocena budowy anatomicznej płodu obejmująca: budowę czaszki, ściany powłok brzusznych, położenie żołądka, ocenę położenia i budowy serca, ocenę pęcherza moczowego, kręgosłupa, kończyn górnych i dolnych,
  • ocena kosmówki i ewentualnych nieprawidłowości w jej budowie (kosmówka to struktura, z której w dalszej ciąży rozwija się łożysko),
  • ocena kosmówkowości ciąży mnogiej, czyli ocena czy płody mają jedną, czy więcej kosmówek i owodni; jest to o tyle ważne, że wraz z wiekiem ciążowym trudniej jest dokonać takiej oceny, a od tego zależy sposób prowadzenia ciąży mnogiej.

Dodatkowym i bardzo ważnym celem badania ultrasonograficznego I trymestru jest ocena ryzyka występowania najczęstszych aberracji chromosomowych (trisomii 21, 18 i 13 pary chromosomów – czyli kolejno: zespołu Downa, Edwardsa, Pataua).

Wśród markerów głównych wyróżnia się:

  • czynność serca płodu (FHR),
  • przezierność karku płodu (NT – nuchal translucency).

Ocena tych czynników powinna być wykonana pomiędzy 11. a 13. tygodniem (+6 dni) (przy długości CRL 45–84 mm).

Dodatkowe markery to:

  • obecność kości nosowej (NB – nosal bone),
  • indeks pulsacji w przewodzie żylnym (DV PIV – ductus venosus pulsatility index for veins),
  • przepływ przez zastawkę trójdzielną (TR – tricuspid flow).

Badanie USG jest skuteczne w 80 proc. Oznacza to, że na 10 płodów z wadą genetyczną (zespół Downa, Edwardsa lub Pataua) zostanie wykryte 8. 

Test PAPP-A i ocena płodowego DNA

Uzupełnieniem badania USG jest test oceniający markery biologiczne (wolna podjednostka β-hCG oraz białko PAPP-A), zwany potocznie testem PAPP-A. Należy go wykonać tego samego dnia, co badanie USG i zestawić wyniki obydwu tych testów z zebranym wywiadem – jest to tak zwany test złożony. Jego skuteczność to 92–95 proc.

Wyniki testu przedstawione są w wartościach liczbowych od 1/4 do 1/20 000 dla konkretnej wady. Oznacza to, że w pierwszym przypadku prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z wadą wynosi 25 proc., natomiast w drugim przypadku 0,005 proc.

Jeśli prawdopodobieństwo wynosi 1/300 i więcej (czyli 1/299, 1/298 itd.), zalecane jest wdrożenie dalszej diagnostyki, takiej jak biopsja kosmówki lub amniopunkcja (dokładniejszy opis tych procedur znajduje się w artykule: Kalendarz ciąży  13. tydzień) – obydwie te metody polegają na pobraniu komórek z zestawem chromosomów, jakie posiada płód oraz poddaniu ich ocenie. Należy pamiętać, że jest to metoda inwazyjna (ryzyko utraty ciąży wynosi od 0,1 do 1 proc. – w zależności od literatury).

Stosunkowo od niedawna istnieje bardzo dokładna metoda (>99 proc.) oceny występowania trzech najczęściej występujących wad (zespołu Downa, Edwardsa, Pataua) polegająca na pozyskaniu DNA płodowego z krwi mamy (najbardziej popularne to: test NIFTY, test Harmony, Panorama). Niestety ta metoda ma swoje ograniczenia, jak np. ciąża bliźniacza (testy dokładniej opisane są w artykule 13. tydzień ciąży).

Należy pamiętać, że żadne badanie nieinwazyjne nie potrafi odpowiedzieć ze 100 proc. pewnością, że dziecko jest zdrowe.

Sprawdź, co warto wiedzieć o badaniach prenatalnych – zajrzyj do artykułu: Badania prenatalne – kiedy należy zrobić, na czym polegają i jaki jest ich koszt.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kiedy zrobić test ciążowy i jak go poprawnie wykonać?

    Jeżeli u kobiety miesiączkującej dotychczas w miarę regularnie występuje objaw braku miesiączki, kobieta skarży się na częste oddawanie moczu, na mdłości i obrzmiałe piersi, wówczas można z dużą dozą pewności podejrzewać, że jest w ciąży.

  • Jakie są zagrożenia związane z późną ciążą? Jakie badania wykonać?

    W dzisiejszych czasach wiele osób decyduje się na potomstwo później, niż miało to miejsce jeszcze kilkanaście lat temu. Choć niesie to za sobą wiele korzyści, warto poznać również potencjalne zagrożenia takiej ciąży. Kiedy mówimy o późnej ciąży oraz jakie badania należy wykonać w trakcie jej trwania?

  • Badanie KTG płodu - na czym polega i kiedy się je wykonuje?

    Badanie KTG, znane również jako kardiotokografia, to nieinwazyjne badanie, które pozwala na monitorowanie czynności serca płodu oraz skurczów mięśnia macicy. Jest to podstawowe badanie wykonywane najczęściej w okresie okołoporodowym, które dostarcza cennych informacji na temat stanu zdrowia dziecka i przebiegu porodu. Na czym polega KTG? Jak je interpretować?

  • Badania prenatalne – kiedy je wykonać? Jak wyglądają i ile kosztują?

    Badania prenatalne są coraz częściej wykorzystywane w trakcie ciąży i stanowią nieoceniony wkład w opiekę nad kobietą ciężarną. Dzięki ich wykonaniu lekarze są w stanie z dużym prawdopodobieństwem określić dobrostan płodu oraz wykluczyć bądź potwierdzić potencjalne nieprawidłowości w jego rozwoju. Czym są badania prenatalne oraz jaki jest koszt ich wykonania?

  • Jak sobie radzić z alergią w ciąży?

    Co piąta kobieta w ciąży cierpi na alergię, zwłaszcza na alergiczny nieżyt nosa i astmę alergiczną. W czasie ciąży może pojawić się także alergiczne zapalenie spojówek, ostra pokrzywka, alergia pokarmowa, alergia na leki, a nawet anafilaksja. Jak zatem radzić sobie z alergią w ciąży? Jakie leki można stosować na alergię w ciąży? Czy w ciąży można robić testy alergiczne? I czy alergia w ciąży szkodzi dziecku?

  • Krew pępowinowa – znaczenie, przechowywanie

    Poród to wyjątkowy moment w życiu kobiety. To również jedyna okazja do zabezpieczenia unikalnych komórek macierzystych z krwi pępowinowej. Ich wykorzystanie jest możliwe w leczeniu ponad osiemdziesięciu schorzeń onkologicznych i hematologicznych.

  • Czy kobieta w ciąży może przyjmować symetykon? Jak działają leki na nadmierne gazy?

    Wzdęcia to powszechny i uciążliwy problem dotykający wiele kobiet w ciąży. Często zupełnie niepotrzebnie uznawany za wstydliwy i pomijany w rozmowie z lekarzem, co utrudnia znalezienie skutecznych rozwiązań i zmniejszenie dyskomfortu u przyszłej mamy. Tymczasem istnieją dobre i bezpieczne sposoby, by złagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Co może zastosować kobieta oczekująca dziecka i dlaczego w ciąży pojawiają się wzdęcia?

  • Blizny po cesarskim cięciu. Pielęgnacja i sposoby na blizny po cesarce

    W ciągu ostatnich 10 lat odnotowano ponad dwukrotny wzrost odsetka porodów zakończonych cesarskim cięciem. W naszym kraju wynosi on aż 42,2%. Jest to jeden z najwyższych wyników w Europie. Jest to też najczęściej wykonywana operacja położnicza, a dane przedstawiają ciągłą tendencję wzrostową. Przez wzgląd na powszechność tego rodzaju porodu warto rozpowszechniać wiedzę na temat konsekwencji, jakie za sobą niesie. Jedną z nich jest oczywiście rana pooperacyjna i ryzyko powstania zrostów. Prawidłowa pielęgnacja blizny po cesarce może zmniejszyć jej widoczność w późniejszym czasie.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij