Czym właściwie jest zdrowie?
Krzysztof Słomiak

Czym właściwie jest zdrowie?

Zdrowie – według definicji Światowej Organizacji Zdrowia – to stan pełnego fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu. W ostatnich latach definicja ta została uzupełniona o sprawność do prowadzenia produktywnego życia społecznego i ekonomicznego, a także wymiar duchowy. Zdrowie jest zagadnieniem bardzo obszernym.

Rodzaje zdrowia

Żeby lepiej zrozumieć to pojęcie, można je podzielić na wiele mniejszych obszarów. Wśród rodzajów zdrowia można wyszczególnić:

  1. zdrowie fizyczne – prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jego układów i narządów. Zdrowie fizyczne mówi również o równowadze pomiędzy procesami anabolicznymi i katabolicznymi. Organizm uznajemy za zdrowy fizycznie wtedy, gdy nie przebiegają w nim procesy patologiczne (choroby), a jego elementy działają odpowiednio. Nie jest konieczne bycie bardzo wysportowanym, aby móc powiedzieć, że jest się zdrowym fizycznie;
  2. zdrowie psychiczne – dzielimy je na dwa rodzaje – zdrowie emocjonalne oraz zdrowie umysłowe:
  • zdrowie emocjonalne – człowiek zdrowy emocjonalnie potrafi rozpoznawać i nazywać emocje. Potrafi je również wyrażać w odpowiedni sposób. Robi to zgodnie z zasadami i normami społecznymi. Zdrowie psychiczne wiąże się również z utrzymaniem równowagi psychicznej, a w niej mieści się zarządzenie emocjami – umiejętność radzenia sobie ze stresem, napięciem, lękiem, depresją, złością, agresją i innymi emocjami,
  • zdrowie umysłowe – mówi o poprawnym przebiegu procesów myślowych. Pokazuje zdolność do logicznego i jasnego myślenia. Zdrowie umysłowe wiąże się z poprawnością działania układu nerwowego, w szczególności ośrodkowego układu nerwowego;
  1. zdrowie społeczne – mówi o możliwości adaptacji w grupie. Wyraża zdolność człowieka do nawiązywania, podtrzymywania i rozwijania prawidłowych relacji z innymi ludźmi czy zwierzętami;
  2. zdrowie duchowe – w zależności od wiary danego człowieka jest to sposób wyrażania swoich wierzeń i praktyk religijnych. Pokazuje sposób wyrażania osobistego zbioru zasad, zachowań i sposobów osiągania wewnętrznego spokoju i równowagi. Istnieje wiele sposobów osiągania zdrowia duchowego. Niektórzy nazywają zdrowie duchowe spokojem wewnętrznym.

Czynniki wpływu na zdrowie

Podstawowe czynniki wpływające na zdrowie to:

  • uwarunkowania biologiczne,
  • warunki środowiskowe,
  • styl życia,
  • opieka zdrowotna.

Jest to bardzo prosty podział, który nie mówi o tym, jakie są zależności pomiędzy tymi czynnikami. Dla przykładu: osoba prowadząca kiepski tryb życia (brak aktywności fizycznej, zła dieta), ale żyjąca w dobrych warunkach środowiska i posiadająca dobre uwarunkowania biologiczne może cieszyć się lepszym zdrowiem niż osoba, która dba o siebie, ale żyje w gorszych warunkach (zanieczyszczenia). Pojęcie zdrowia jest też wysoce subiektywne, bo ktoś może czuć się dobrze, ale równocześnie mieć schorzenia, o których nawet nie ma pojęcia. Opracowano wiele skal mierzących zdrowie. Każda z nich zawiera margines subiektywności, o którym wspomniałem.

Powiązane produkty

Dobrostan subiektywny a zdrowie

Istnieje też pojęcie dobrostanu, które jest jeszcze bardziej subiektywne niż zdrowie, ale oddaje istotę właściwego pojmowania pojęcia zdrowia.

Błędem jest przeciwstawianie zdrowia i choroby. Dobry stan psychiczny chorego i życzliwość społeczna mogą równoważyć, a nawet znieść odczuwalne skutki choroby. Z drugiej strony – problemy mentalne lub izolacja społeczna mogą sprawić, że człowiek, mimo pełnej sprawności fizycznej, poczuje się chory.

Istnieją również takie choroby, które jeszcze nie posiadają racjonalnego wyjaśnienia – na przykład ból fantomowy, czyli odczuwany ból kończyny, która nie ma prawa boleć (najczęściej po amputacji). Nie jest więc tak, że zdrowie to tylko całkowity brak choroby czy niepełnosprawności. Jest to pojęcie bardzo złożone.

Zdrowie publiczne

Zdrowie publiczne wg definicji to nauka i sztuka zapobiegania chorobom, przedłużania życia i promowania zdrowia poprzez zorganizowane wysiłki i świadome wybory społeczeństwa, organizacji, społeczności państwowych i prywatnych, a także jednostek. Instytucje takie jak Ministerstwo Zdrowia, Główny Inspektorat Farmaceutyczny czy Narodowy Fundusz Zdrowia planują, odpowiadają za wykonanie, ale również nadzorują stan zdrowia publicznego.

Zdrowie w literaturze

Jan Kochanowski według mnie najlepiej oddał istotę zdrowia. W swojej fraszce pt. Na zdrowie wychwala pozostawanie w pełni zdrowia ponad każdą inną wartość:

Szlachetne zdrowie,
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Aż się zepsujesz.
Tam człowiek prawie
Widzi na jawie
I sam to powie,
Że nic nad zdrowie
Ani lepszego,
Ani droższego…

Celem wspólnym stosowanych nauk okołozdrowotnych takich jak biologia, chemia, fizyka, medycyna, farmacja, biotechnologia, dietetyka, fizjoterapia, pielęgniarstwo, psychologia, fizjoterapia, ratownictwo medyczne i wielu innych, jest nie tylko poszerzenie wiedzy o zdrowiu, ale także bezpośrednie go polepszenie. Od wielu lat możemy zaobserwować statystyczne i postępujące poprawianie się wskaźników zdrowia w społeczeństwie. Może to też świadczyć o tym, że coraz lepiej świadomie dbamy i troszczymy się o nasze zdrówko. Jest to bardzo dobry znak w tak trudnych i wymagających dla nas czasach.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Świecowanie uszu – czy jest bezpieczne? Czym jest? Gdzie kupić świece do uszu?

    Świecowanie uszu to najbardziej znane alternatywne podejście do usuwania zalegającej woskowiny usznej. Zabieg polega na umieszczeniu w uchu pustej, pokrytej woskiem świecy, która ma oczyścić kanał słuchowy. Świecowanie uszu nazywane jest również konchowaniem uszu lub zabiegiem woskowania (nie mylić z depilacją woskiem). Zwolennicy tej metody twierdzą, że jest ona szybka i bezpieczna oraz że zapalenie świecy powoduje zasysanie rozpuszczonej ciepłem woskowiny, która wyciągana jest w ten sposób z ucha. Jak jest naprawdę i na czym polega ten zabieg?

  • Marihuana medyczna – na czym polega leczenie konopiami?

    U schyłku okresu PRL, w 1985 roku, wprowadzono przepisy karne, które zakazały używania w Polsce marihuany. Kontrowersje wywoływał pogląd, że wykorzystanie tej substancji do celów medycznych stało się również niedostępne, a wręcz karalne. Dopiero po 32 latach (w 2017 roku) stworzono przepisy, które formalnie zezwoliły na legalne wprowadzanie marihuany do obrotu jako surowca farmaceutycznego, a także na zastosowanie jej w leczeniu i łagodzeniu objawów towarzyszących określonym chorobom. Co warto wiedzieć o marihuanie medycznej?

  • Zdrowe Mikołajki. Pomysły na prezent

    6 grudnia – ten dzień oznacza przede wszystkim prezenty, które wszyscy uwielbiają. Jedni lubią dawać, inny dostawać, ale najważniejsza jest w tym dniu radość obu stron. W końcu serotonina, która wydziela się w chwilach szczęścia, jest również wspaniałym prezentem. Postanowiliśmy z tej okazji zrobić przegląd asortymentu aptecznego. Co wybrać, żeby połączyć zdrowie z radością dawania i dostawania prezentów?

  • Świąteczne przejedzenie. Jak radzić sobie ze wzdęciami?

    W Święta Bożego Narodzenia jemy dużo – to fakt. Faktem jest też to, że przejedzeniu towarzyszą nieprzyjemne dolegliwości, takie jak ból brzucha, uczucie pełności w jamie brzusznej, gazy. Czym tak naprawdę są wzdęcia i jak radzić sobie z przejedzeniem?

  • Jak zacząć biegać? ABC biegania dla początkujących

    Bieganie wyszczupla sylwetkę, wzmacnia mięśnie, pozwala na trening w zasadzie w każdych warunkach i okolicznościach. Można biegać zarówno na siłowni (na bieżni), jak i pod gołym niebem. Na początku bieganie wymaga chwili przygotowania i dostosowania swojego organizmu do nowych warunków, jednak w miarę zdobywania doświadczenia i wiedzy staje się codziennym nawykiem. Jak zacząć biegać? O czym pamiętać i na co zwrócić uwagę, aby nie zrobić sobie krzywdy? Zobacz nasz poradnik ABC biegania dla początkujących. 

  • Dlaczego warto biegać? Korzyści wynikające z treningów biegowych

    Do zalet biegania, poprawiających nasze zdrowie i możliwości fizyczne, chyba nie trzeba nikogo przekonywać. Regularnie wykonywana aktywność fizyczna przyczynia się do poprawy parametrów krwi, obniżenia odkładającego się w naczyniach cholesterolu, uregulowania glikemii i uwrażliwienia tkanek na insulinę. Zapobiega to rozwijaniu się chorób, takich jak cukrzyca, miażdżyca tętnic, choroby serca i układu krążenia. Jeśli należysz do osób, które bardziej niż zasadę „lepiej zapobiegać niż leczyć” cenią efektywność w pracy – tutaj również bieganie może okazać się czynnikiem wpływającym na Twoje lepsze wyniki. Dlaczego warto uwzględnić biegową terapię antystresową w naszym planie dnia?

  • Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

    Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.