Brak telewizji lub komputera nie powinien być karą dla dziecka
Katarzyna Szulik

Brak telewizji lub komputera nie powinien być karą dla dziecka

To, co zakazane, staje się jeszcze bardziej atrakcyjne – ta dobrze znana zasada przekłada się również na sposób, w jaki rodzice zarządzają czasem dziecka spędzonym przed ekranami. Badania naukowców z Kanady wykazały, że karanie lub nagradzanie dzieci czasem spędzonym przed telewizorem, komórką czy tabletem zwiększa ogólny czas ich użytkowania. 

Wyniki badania naukowców z University of Guelph ukazały się na łamach dziennika „BMC Obesity”, a sprawdzenie skutków kontroli czasu ekranowego u dzieci odbyło się na grupie 62 dzieci w wieku od 18 miesięcy do 5 lat oraz 68 rodziców obojga płci. Naukowców szczególnie interesował wpływ tych praktyk na najmłodsze dzieci, ponieważ właśnie w tym wieku kształtują się nawyki i przyzwyczajenia, które rzutują na całe nasze życie. Zgodnie z kanadyjskimi zaleceniami, przedszkolaki nie powinny spędzać przed ekranami więcej niż godzinę dziennie, a maluchy do drugiego roku życia nie powinny mieć z nimi jakiegokolwiek kontaktu. Jak pokazują liczne badania i obserwacje, nadmierny czas spędzany przed ekranami w najmłodszym wieku zwiększa ryzyko nadwagi i otyłości oraz koreluje z gorszymi wynikami w nauce i mniejszymi zdolnościami nawiązywania relacji społecznych.

Czas ekranowy kontra system nagród i kar

We wspomnianym badaniu rodzice musieli odpowiadać na pytania określające sposób, w jaki kontrolują czas spędzany przez ich dzieci przed ekranami, kiedy pozwalają im na kontakt z nimi oraz czy oni sami oglądają telewizję lub spędzają rekreacyjny czas przed komputerem lub komórką w ich obecności. To pozwoliło między innymi stwierdzić, jak ilość czasu spędzanego przed ekranami przed dzieci wiąże się ze sposobem jego reglamentacji przez rodziców.

Jak się okazało, dzieci spędzają średnio 1,5 godziny przed ekranami w tygodniu i nieco ponad 2 godziny w weekendy. U rodziców ten czas jest nieco dłuższy i wynosi 2 godziny dziennie w tygodniu i ponad 2,5 godziny w weekendy. Badacze zauważyli także, że dzieci rodziców, którzy używali czasu ekranowego do kontroli ich zachowania, spędzały przed ekranami średnio 20 minut więcej przed w weekendy w stosunku do dzieciaków, których rodzice nie stosowali takich praktyk.

Tablet to nie niania

To w sposób oczywisty wiąże się z faktem, że w weekendy dzieci mają więcej wolnego czasu na oglądanie i spędzają go w domu, również z rodzicami, którym towarzyszą w oglądaniu. Do pewnego wieku rodzice mają większą możliwość kontroli tego czasu, ponieważ mogą spędzać czas przed ekranem np. podczas drzemki dziecka. Z czasem jednak taka kontrola staje się znacznie trudniejsza. Naukowcy zauważyli także, że częstą praktyką prowadząca do zwiększenia ilości czasu spędzanego przed ekranami jest dopuszczanie ich podczas posiłków. To szczególnie niepokojąca tendencja, ponieważ wspólne posiłki są jedną z najważniejszych części dnia z punktu widzenia budowania więzi.

Polecane dla Ciebie

Powab zakazanego owocu

W efekcie nadmierna kontrola czasu spędzanego przed ekranem, rozumiana jako traktowanie go w charakterze kary lub nagrody, prowadzi do zwiększenia atrakcyjności tej formy spędzania czasu. Ten sam negatywny mechanizm dotyczy wynagradzania dzieci słodyczami. Jeśli postrzegają je jako „zakazany owoc” wpływający na ich zachowanie, będą bardziej skłonne zjadać ich więcej w sytuacjach, gdy dostęp do słodkości będzie nieograniczony. Rozsądne korzystanie z ekranów, poparte dobrym przykładem dawanym przez rodziców, to najlepszy sposób na to, by dzieci nie postrzegały ich jako jeden z najatrakcyjniejszych sposobów spędzania czasu wolnego.

Czy smartfony w szkołach powinny być zakazane?

W obliczu wzrastającego czasu spędzanego przez dzieci przed ekranami, niektóre państwa rozważają wprowadzenie przepisów mających ograniczyć go w szkole. Taki plan przedstawił francuski minister edukacji, który zaproponował całkowity zakaz wnoszenia do szkoły komórek. Już wcześniej dzieci nie mogły używać ich podczas lekcji, natomiast od września 2018 roku zakazane jest wnoszenie ich na teren szkoły. Zakaz ma obowiązywać w szkołach podstawowych i gimnazjalnych, a argumentem za wprowadzaniem go jest szeroko pojęte zdrowie publiczne, związane z zapobieganiem alienacji oraz cyberprześladowania dzieci.

Czy takie obostrzenie ma sens? Eksperci są podzieleni.

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez London School of Economics, uczniowie szkół, w których obowiązuje zakaz korzystania z telefonów komórkowych, osiągają lepsze wyniki w nauce od tych uczęszczających do placówek, gdzie zakazu nie ma.

Mowa jednak o zaledwie 6,5 procentowej poprawie. Kolejnym argumentem za zakazem mógłby być negatywny wpływ nadmiernego korzystania ze smartfonów na psychikę dzieci, co może prowadzić do problemów z właściwym postrzeganiem rzeczywistości – przestrzega cytowany przez Polską Agencję Prasową dyrektor Zespołu Szkół STO na Bemowie Jarosław Pytlak.

W wielu polskich szkołach zakaz korzystania ze smartfonów już obowiązuje, jednak nauczyciele zwracają uwagę na paradoks tej sytuacji. Z jednej strony bowiem dąży się do wprowadzania jak najnowocześniejszych metod i narzędzi nauki, takich jak laptopy czy elektroniczne tablice, z drugiej natomiast odmawia uczniom prawa do korzystania z telefonów.

  1. L. Tang, G. Darlington, D. W L Ma, J. Haines, Mothers’ and fathers’ media parenting practices associated with young children’s screen-time: a cross-sectional study, „BMC Obesity”, 2018; 5 (1).
  2. Louis-Philippe Beland, R. Murphy, Ill Communication: Technology, Distraction & Student Performance, „CEP Discussion Paper”, No 1350, May 2015, ISSN 2042-2695.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij