Ciemieniucha – czym jest i dlaczego się pojawia? Ile trwa i jak leczyć czepiec kołyskowy?
Katarzyna Gmachowska

Ciemieniucha – czym jest i dlaczego się pojawia? Ile trwa i jak leczyć czepiec kołyskowy?

Choć wiemy, że ciemieniucha jest – podobnie jak trądzik niemowlęcy – dość powszechnym zjawiskiem u maluszków, martwimy się, gdy problem ten dotknie właśnie naszego bobasa. Co musimy o niej wiedzieć? Ile trwa i jak wygląda ciemieniucha? Co robić, gdy pojawi się czepiec kołyskowy? Podpowiadamy.

Ciemieniucha jest dość powszechną dolegliwością skóry niemowląt, która zazwyczaj nie wymaga specjalistycznego leczenia i ustępuje samoistnie. Ma postać żółtawych, łuszczących się i tłustych płatków skóry, które są efektem nadmiernego wydzielania łoju. Najczęściej występuje na skórze owłosionej głowy u niemowląt, choć może pojawić się także na twarzy, za uszami, na tułowiu lub w okolicy pieluszkowej.  

Ciemieniucha – co to takiego?  

Ciemieniucha, nazywana także czepcem kołyskowym, jest łagodną odmianą łojotokowego zapalenia skóry i występuje u niemowląt najczęściej w wieku 2–3 miesięcy życia. Zmiany skórne zazwyczaj lokalizują się na owłosionej skórze głowy w okolicy ciemiączka i mają postać tłustych, żółtawych, łuszczących się płatków skóry. Dolegliwości ustępują samoistnie w ciągu kliku tygodni lub miesięcy i zazwyczaj nie wymagają specjalistycznego leczenia. Warto pamiętać, że ciemieniucha może pojawić się także w innych miejscach, choć zmiany w tych lokalizacjach są zadecydowanie rzadsze niż na skórze głowy.  

W mechanizmie powstawania ciemieniuchy bierze udział nadmierne wydzielanie łoju, który łącząc się ze złuszczającym się naskórkiem, powoduje pojawienie się typowych zmian.  

Jak powstaje, ile trwa i jak wygląda ciemieniucha? 

Ciemieniucha zazwyczaj pojawia się u niemowląt około 2. miesiąca życia. Początkowo na główce pojawia się białawy nalot w okolicy ciemiączka. Następnie obserwuje się pojawianie się łusek koloru żółtawego, które stopniowo stają się coraz większe i grubsze. Ponadto występuje zaczerwieniona skóra głowy. Niekiedy w dużym nasileniu zmian powstaje żółtawa skorupa, która może pokrywać całą owłosioną skórę głowy.  

W mechanizmie powstawania zmian skórnych o typie ciemieniuchy podkreśla się rolę nadmiernego wytwarzania łoju oraz kolonizacje skóry grzybami drożdżopodobnymi, które powodują powstanie stanu zapalnego. Za nadmierną produkcję łoju odpowiedzialne są hormonu matki, które przenikają przez łożysko do dziecka podczas ciąży.  

Ciemieniucha – u kogo może się pojawić?

Ciemieniucha dotyczy niemowląt zazwyczaj około 10 tygodnia życia, choć może pojawić się także w wieku późniejszym. Ciemieniucha jest łagodną postacią łojotokowego zapalenia skóry i rzadko ma ciężki przebieg, choć niekiedy może prowadzić do erytodermii, która wymaga specjalistycznego leczenia.

Powiązane produkty

Ciemieniucha – leczenie 

Zmiany o typie ciemieniuchy mogą występować także na czole, w okolicach brwi, twarzy, uszu czy okolicy pieluszkowej.  

Ciemieniucha ustępuje zazwyczaj samoistnie w przeciągu kilku tygodni. Zwykle nie wymaga specjalistycznego leczenia, zalecane jest jednak dbanie o higienę dziecka oraz podstawowe zabiegi pielęgnacyjne. 

Zaleca się delikatne wyczesywanie złuszczonej łuski za pomocą miękkich szczoteczek przeznaczonych dla noworodków oraz stosowanie preparatów rozmiękczających łuskę, które zawierają parafinę, wazelinę czy oliwę z oliwek. Jeśli u dziecka objawom ciemieniuchy towarzyszy nasilony stan zapalny skóry, sączące się wykwity, konieczna jest wizyta u lekarza dermatologa, który zaleci dalsze leczenie.  

W przypadku nasilonych zmian łojotokowego zapalenia skóry zwłaszcza na twarzy, w fałdach skórnych czy na tułowiu pomocne może być zastosowanie glikokortykosteroidów o małej sile działania na zmiany skórne. U starszych dzieci z łojotokowym zapaleniem skóry warto rozważyć zastosowanie szamponów z dziegciem i siarczkiem selenu, które są dostępne bez recepty.  

Domowe sposoby na ciemieniuchę  

Do domowych sposobów, która łagodzą objawy ciemieniuchy, zalicza się: 

  • stosowanie delikatnych środków myjących przeznaczonych dla niemowląt oraz stosowanie preparatów natłuszczających skórę dziecka po kąpieli, 
  • unikanie przegrzewania dziecka, gdyż nadmierne pocenie się nasila objawy ciemieniuchy,
  • stosowanie około 30 minut przed kąpielą oliwki na skórę głowy, aby zmiękczyć łuskę. Następnie należy wyczesać miękką szczoteczką łuski oraz umyć główkę nawilżającym szamponem przeznaczonym dla niemowląt,
  • nie należy usuwać łusek ze skóry głowy bez wcześniejszego ich rozmiękczenia lub zdrapywać paznokciem, gdyż można zranić skórę, co nasili stan zapalny.  
  • należy chronić skórę malucha przed promieniami słonecznymi,
  • w przypadku nasilonych zmian można zastosować preparaty przeznaczone do leczenia ciemieniuchy (szampony, kremy, płyny), zwracając uwagę by były przeznaczone dla niemowląt.  
  1. M. Czarnecka-Operacz, D. Jenerowicz, Wybrane dermatozy wieku dziecięcego. Część I. Alergiczny wyprysk kontaktowy, pieluszkowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry, „Postępy Neonatologii”, nr 2 2005. 
  2. S. Jabłońska, T. Chorzelski, Choroby skóry, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2001.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • ADHD u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej

    ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) jest jednym z najczęstszych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Do objawów pozwalających rozpoznać ADHD należą: nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji oraz impulsywność. Nieleczone ADHD prowadzi do rozwoju problemów emocjonalnych, trudności w funkcjonowaniu społecznym, do obniżenia osiągnięć w nauce oraz do problemów w kontaktach z rówieśnikami. Jak rozpoznać to zaburzenie i jak pomóc dziecku z ADHD?

  • Standardowe mleko modyfikowane. Co znajduje się w mleku dla niemowląt?

    Kiedy dziecko jest zdrowe, nie ma alergii i większych problemów z trawieniem, można podawać mu tzw. standardowe mleko modyfikowane odpowiednie dla jego wieku. Takie preparaty mają na rynku status tzw. środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Ich skład jest regulowany prawem i ściśle nadzorowany. Dlaczego jednak takie mleko jest nazywane modyfikowanym i na czym te modyfikacje polegają? Jednym z głównych składników mleka modyfikowanego jest mleko krowie. Mleko krowie różni się od ludzkiego pod wieloma względami. Zawartość podstawowych składników odżywczych – tłuszczu, białka i węglowodanów – jest inna w każdym z nich.

  • Aspirator do nosa — jak używać ręcznego, a jak elektrycznego?

    U noworodków i niemowląt katar może stanowić znaczące zagrożenie, ponieważ dzieci do ok. 1 roku życia oddychają wyłącznie przez nos. Występująca u najmłodszych zalegająca wydzielina w nosku powstrzymuje oddychanie, jedzenie i picie. Dodatkowo nieusunięta wydzielina może prowadzić do powikłań w postaci stanów zapalnych w obrębie oka, ucha, oskrzeli lub płuc, co może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Z pomocą przychodzą aspiratory do nosa, które można stosować u dzieci już od chwili narodzin. Są prostą, wygodną i bezpieczną metodą usuwania zalegającej wydzieliny u maluszka.

  • Wymioty u dziecka – przyczyny i skutki. Co robić, gdy dziecko wymiotuje?

    Ostatnio obserwujemy w Polsce gwałtowny wzrost liczby dzieci zgłaszających się do przychodni i szpitali z silnymi wymiotami. U dzieci wywoływane są one zwykle przez zakażenia wirusowe, bakteryjne, a także przez błędy dietetyczne. Co ma zrobić rodzic, gdy dziecko wymiotuje? Podpowiadamy.

  • Katar u dziecka – jak pomóc dziecku z katarem? Domowe sposoby na zatkany nos u dzieci

    Katar to częsta dolegliwość, która dotyka dzieci. Charakteryzuje się występowaniem wydzieliny w nosie oraz uczuciem niedrożności nosa. Do najczęstszych przyczyn nieżytu nosa u dzieci należą infekcje wirusowe oraz alergie. Przewlekły katar u dzieci może być objawem przerostu trzeciego migdałka lub chorób takich jak niedobory odporności czy mukowiscydoza. Podpowiadamy, co warto stosować na katar u dziecka.

  • Witamina D dla dzieci – dawkowanie, objawy i skutki niedoboru

    Witamina D jest hormonem steroidowym, który kontroluje wiele istotnych dla organizmu procesów. Dostarczenie jej (poprzez syntezę skórną oraz wraz z pożywieniem) jest szczególnie ważne w przypadku najmłodszych. Witamina D wpływa na układ kostny dzieci poprzez regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, działa immunomodulująco, podnosząc odporność i obniżając poziom cytokin prozapalnych, ma również działanie antykancerogenne oraz neuro- i kardioprotekcyjne. Jaką dawkę witaminy D podawać dziecku? Witamina D dla dzieci w kroplach, kapsułkach twist-off, sprayu czy tabletkach?

  • Objawy, które powinny cię zaniepokoić. Nowotwory u dziecka

    Aż 60% rodziców nie wie, na jakie objawy powinni zwrócić uwagę, aby w porę wykryć potencjalne choroby nowotworowe u swoich dzieci. Z kolei aż 80% dzieci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową i w porę wdrożono leczenie, udaje się uratować. Na co zwrócić uwagę i co powinno zaniepokoić?

  • Jak podawać leki dziecku? Czopki, tabletki, inhalacje i syrop

    Podawanie leków dziecku w trakcie choroby to w wielu przypadkach nie lada wyzwanie. Warto jednak wiedzieć, w jaki sposób prowadzić domowe leczenie, aby było jak najskuteczniejsze. Jak podawać dziecku tabletki oraz co zrobić, aby inhalacja była jak najbardziej efektywna?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij