Skaleczenia i stłuczenia. Pierwsza pomoc
Krzysztof Słomiak

Skaleczenia i stłuczenia. Pierwsza pomoc

Przysłowia są skarbnicą wiedzy. Wypadki chodzą po ludziach. Nie śmiej się dziadku, z cudzego wypadku. Wypadek to dziwna rzecz. Nigdy go nie ma, dopóki się nie wydarzy. Niestety wszystkie z nich są prawdziwe i mówią o tym, że wypadki mogą się nam po prostu przydarzyć. Czy to w domu, w pracy, w szkole, w samochodzie czy na rowerze, każdy z nas przynajmniej raz w życiu się skaleczył lub nabił sobie guza. Takie rzeczy są normalne. Ważne jest jednak, żeby również zgodnie z przysłowiem zachować zimną krew i wiedzieć co robić w takich sytuacjach. Szybkie i prawidłowe działanie, daje szanse na złagodzenie czy to krwawienia czy bólu po to, aby podjąć skuteczną akcję ratunkową.

Skaleczenia „małe”

Skaleczenie to każde przerwanie ciągłości tkanki skórnej. Może powstać na skutek czynników mechanicznych, fizycznych, chemicznych lub biologicznych. W przypadku prostych skaleczeń, gdzie miejsce powstania rany jest relatywnie słabo ukrwione, a rana niewielka bez obfitego krwawienia oraz dość płytka, ważne jest, aby odpowiednio zdezynfekować ranę. Warto ją dokładnie obejrzeć, przy odpowiednim świetle, po to, aby sprawdzić czy w ranie nie zostały fragmenty szkła, piachu czy innych ciał obcych i zanieczyszczeń. Zranione miejsce można opłukać pod zimną wodą, starając się wypłukać z rany zanieczyszczenia. W ranie nie wolno dłubać igłami, wyciągać głęboko wbitych ciał obcych itp. W takim przypadku i potrzebie powinniśmy niezwłocznie odwiedzić lekarza. Po oczyszczeniu rany przy użyciu wody należy ją osuszyć sterylną gazą. Przyłożenie gazy do rany częściowo zatamuje krwawienie. Następnie ranę należy zdezynfekować wodą utlenioną lub innym preparatem dezynfekcyjnym. Zalecana jest woda utleniona, gdyż nie wysusza tkanek, co czynią preparaty na bazie alkoholu. Po dezynfekcji należy nakleić plaster z opatrunkiem. Z jednej strony osłoni on ranę przez zanieczyszczeniami i zbrudzeniem, z drugiej pozwoli on zbliżyć do siebie brzegi rany, w celu efektywniejszego i szybszego gojenia.

Należy pamiętać, iż prawidłowe oczyszczanie ran pozwala usunąć z nich wszelkie zanieczyszczenia i bakterie, które mogą potem utrudniać proces gojenia się.

Skaleczenia „duże”

Jeśli ocenimy, że skaleczenie jest poważne, nie jesteśmy w stanie zatamować krwawienia, rana jest rozległa, głęboka, w ranie tkwi ciało obce lub rana jest bardzo zabrudzona ziemią lub powstała na skutek pogryzienia przez zwierzę, należy do rany przyłożyć gazę (w skrajnych przypadkach tamować czym się da) oraz niezwłocznie udać się do lekarza lub zadzwonić na pogotowie. Możliwe, że konieczne będzie podanie szczepionki przeciw wściekliźnie lub tężcowi. Urazy takie mogą zagrażać życiu i są niezwykle niebezpieczne. Lekarz lub ratownik medyczny na pewno, będzie lepszym specjalistą, aby poradzić sobie z ciałem obcym czy poważnym krwotokiem.

Powiązane produkty

Stłuczenia

Komu z nas nie zdarzyło się wywrócić? Uderzyć się w róg szafy albo stuknąć głową w niską futrynę czy strop? Siła uderzenia powoduje, że naczynia krwionośne, w szczególności te cienkościenne (tzw. naczynia włosowate) zostają uszkodzone. Pojawia się miejscowy wylew, przekrwienie, siniak. Takie podskórne krwawienie powoduje lekki miejscowy obrzęk i odczuwalny jest ból. Kolor wynaczynienia zmienia się z czasem, co jest skutkiem rozkładu hemoglobiny: od silnie czerwonego w momencie uderzenia, przez fioletowy, aż do koloru żółtego, po całkowity zanik i przywrócenie normalnego koloru skóry.

Aby złagodzić skutki stłuczenia odruchowo chwytamy się zimnego. Miejsce urazu jest rozpalone, czasami wręcz gorące, więc przeciwdziałamy zimnem.

Do stłuczonego miejsca należy przyłożyć zimny okład. Zimno obkurcza naczynia krwionośne, podskórne krwawienie zmniejsza się, a ból łagodnieje. Worek z lodem najlepiej obłożyć ręcznikiem, żeby nie spowodować odmrożeń. Po 10 minutach przykładania lodu należy zrobić 10 minut przerwy.

W sporcie często używa się też preparatów w aerozolach, które chłodnym strumieniem chłodzą stłuczone miejsca (Aerozole typu Ice). Kolejnego dnia można zastosować preparaty z arniki, zawierające wyciągi z kasztanowca, escynę czy heparynę. Związki te rozszerzają naczynia przez co siniak będzie wchłaniał się szybciej. Bardzo niebezpieczne są rozległe urazy. Jeśli ich powierzchnia jest bardzo duża, należy zgłosić się do lekarza. Nasza wątroba może nie poradzić sobie z metabolizowaniem zbyt dużej ilości hemoglobiny, dlatego będzie potrzebna pomoc specjalisty. Dodatkowo, jeśli stłuczenie dotyczy twarzy i szyi (silne uderzenie w głowę) zalecałbym zawsze kontakt z lekarzem, aby sprawdzić, czy nie doszło do wstrząsu mózgu lub wylewu do gałki ocznej. Ból głowy, oczu, zawroty, omdlenia i wszystkie niepokojące objawy wskazują, że pomoc specjalisty jest potrzebna.

W przypadku dzieci i osób starszych zalecałbym większą czujność w przypadku skaleczeń i stłuczeń. Ich układy naprawcze i odpornościowe nie są tak sprawne jak u osób w dorosłych. 

Każde postępowanie zaradcze zależy od tego co się wydarzyło. W przypadku skaleczeń dąży się do przywrócenia ciągłości tkanki oraz uprzedniego oczyszczenia rany, aby nie doprowadzić do zakażeń. W przypadku stłuczeń pierwszym krokiem jest złagodzenie bólu w miejscu, gdzie doszło do uszkodzenia.

Ważne jest, aby zachować trzeźwość umysłu. Jeśli mdlejemy w takich przypadkach (np. na widok krwi) należy poprosić o pomoc innej osoby. Nie można się tego wstydzić, bo chodzi przecież o skuteczną pomoc drugiemu człowiekowi lub samemu sobie.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Alergia kontaktowa – przyczyny, objawy i leczenie

    Alergia kontaktowa jest rodzajem nadwrażliwości, która występuje w wyniku bezpośredniego kontaktu skóry z substancjami wywołującymi reakcję alergiczną. Zjawisko to może powodować szereg nieprzyjemnych objawów – od łagodnych po ciężkie – i jest powszechnie spotykane wśród ludzi w różnym wieku.

  • Czym jest pokrzywka? Przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

    Pokrzywka jest niegroźnym schorzeniem skóry wywołanym najczęściej reakcją alergiczną. Objawia się swędzącymi bąblami na skórze, które przypominają ślady po poparzeniu pokrzywą. Jakie są jej przyczyny i co zrobić, gdy się pojawi? Na czym polega leczenie pokrzywki?

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Czy Tajlandia jest bezpieczna? Zagrożenia zdrowotne i najczęstsze choroby

    Tajlandia to kraj o egzotycznym uroku, przyciągający turystów z całego świata. Przed podróżą warto zapoznać się z potencjalnymi zagrożeniami zdrowotnymi występującymi w Azji Południowo-Wschodniej, żeby odpowiednio się przygotować i potrafić na nie reagować. Na co powinniśmy się zaszczepić przed wizytą w Tajlandii? Jakie choroby nam zagrażają? Co zrobić, jeśli ugryzie nas małpa?

  • Ośmiokrotny wzrost zachorowań na odrę w Polsce. Co jest powodem powrotu tej groźnej choroby?

    Liczba przypadków odry zarejestrowanych w 2024 roku w Polsce w systemie nadzoru epidemiologicznego wzrosła w porównaniu z rokiem 2023 ponad ośmiokrotnie – poinformował redakcję DOZ.pl Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB. Odra wraca do Polski i staje się realnym zagrożeniem zdrowotnym, szczególnie dla dzieci i osób nieszczepionych. Choć przez lata choroba ta była praktycznie wyeliminowana, dziś – w wyniku malejącej liczby szczepień – znów pojawiają się nowe ogniska. Czym jest odra, jak się przed nią chronić i kto jest najbardziej narażony?

  • Ból nerek – objawy, leczenie i przyczyny. Jak złagodzić ból nerek?

    Ból nerek jest dolegliwością, która może być spowodowana różnymi czynnikami – od infekcji po choroby przewlekłe. Jeśli wystąpi, warto skonsultować się z lekarzem, aby zdiagnozować przyczynę i podjąć odpowiednie leczenie. Jakie badania wykonać, gdy bolą nerki? Co przyniesie ulgę w bólu?

  • Odleżyny – rodzaje i stopnie odleżyn oraz ich klasyfikacja

    Odleżyny to jedno z najpoważniejszych powikłań długotrwałego unieruchomienia, stanowiące istotne wyzwanie w opiece medycznej. Ich powstawanie związane jest z długotrwałym uciskiem na tkanki, które prowadzi do niedokrwienia i martwicy. Czym są odleżyny i jak powstają? Jakie plastry należy stosować w leczeniu odleżyn?

  • Uczulenie na komary. Jakie są objawy i przyczyny alergii na komary?

    Komary mają zdolność do przenoszenia niebezpiecznych chorób, takich jak malaria, wirus Zachodniego Nilu, wirus chikungunya czy wirus dengi. Stanowią więc zagrożenie zarówno dla ludzi, jak i zwierząt, jednak złą sławę zyskały głównie z powodu nieprzyjemnych ukąszeń. Kąsają wyłącznie samice komarów, wabione do skóry człowieka przez ciepło ciała, pot, zapachy oraz dwutlenek węgla. Podczas ukłucia samica wprowadza ślinę do krwiobiegu, aby zapobiec krzepnięciu krwi i umożliwić pobranie pokarmu. Kontakt trwający minimum sześć sekund może wywołać reakcję miejscową — zaczerwienienie, świąd i obrzęk.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl