Dysleksja - co to jest, objawy, przyczyny i leczenie

Jakie są przyczyny dysleksji?

Przyczyny dysleksji jak do tej pory nie zostały do końca jednoznacznie ustalone. W jednej z teorii dotyczącej rozwoju dysleksji bierze się pod uwagę uwarunkowania genetyczne u dziecka. Bardzo możliwe, że za rozwój u dziecka dysleksji odpowiedzialne są mutacje genu DCDC2, który zlokalizowany jest u człowieka na chromosomie 6. Ponadto, naukowcy badają też inne geny i chromosomy. Wiadomo też, że u osób, u których została zdiagnozowana dysleksja, w porównaniu z osobami zdrowymi, stwierdza się też inny rozkład aktywności części mózgu w czasie wykonywania różnego rodzaju prostych zadań językowych.

Czy dysleksja jest częsta przypadłością? Kto częściej cierpi z powodu dysleksji?

Obecnie szacuje się, że około dziesięć- piętnaście procent uczniów w szkołach cierpi z powodu dysleksji, z czego u około 3-5 % można stwierdzić naprawdę mocno wyrażone nasilenie dysleksji. Zdecydowanie częściej (około 4 razy częściej) z powodu dysleksji cierpią chłopcy niż dziewczynki. 

Jakie są objawy dysleksji?

Pierwszymi objawami, na które zwykle jako pierwsi zwracają uwagę rodzice, to nieładny charakter pisma ich dziecka, jak również wyjeżdżanie z linijek w czasie pisania, częste mylenie liter oraz ciągłe błędy w zeszytach. Są to też objawy, na które jako pierwsze zaczynają również reagować nauczyciele w szkole. Początkowo jednak, zarówno rodzice, jak i nauczyciele, zazwyczaj nie myślą o dysleksji, a jednie o tym, że dziecko jest niestaranne, nieprzykładne i po prostu nie chce mu się uczyć. Dopiero z biegiem czasu zaczynają obserwować, że dziecko naprawdę się stara, poświęca nauce dużo czasu, a mimo tego nie jest ono w stanie nauczyć się pisać bez błędów ortograficznych, jak również nie jest w stanie poprawić swojego charakteru pisma. Czy istnieją jeszcze inne objawy dysleksji? Oczywiście. Tak naprawdę objawy dysleksji mogą być obecne znacznie wcześniej niż w wieku szkolnym, tylko że wtedy nikt nie kojarzy ich z ewentualnym rozwojem dysleksji w przyszłości. Mianowicie, dzieci, które są dyslektykami, zwykle w okresie niemowlęctwa pomijają etap raczkowania i od razu zaczynają chodzić. Ponadto, zwykle też u dziecka, u którego potem stwierdzona zostaje dysleksja, obserwowany był we wczesnym dzieciństwie opóźniony rozwój mowy. Później dziecko zaczyna też mieć problem z budowaniem z klocków i układaniem puzzli, jak również ma problemy z orientacją kierunkową, czyli cały czas myli, która strona jest prawa, a która lewa. Dodatkowo, u dziecka z dysleksją obserwuje się także problem ze skupieniem uwagi oraz z zaburzeniami pamięci, maluch w szkole nie potrafi nauczyć się na pamięć krótkiego wierszyka, nie umie wymienić w kolejności miesięcy ani dni tygodnia. Zdarza się też, że dzieci z dysleksją bywają też oburęczne oraz obserwuje się u nich niesprawność ruchową i manualną, co dotyczy zwykle chłopców. Często bowiem dzieci mają problem z zawiązaniem butów, używaniem przy jedzeniu sztućców, jazdą na rowerze czy nawet z zapinaniem guzików.

Dzieci z dysleksją maja też trudności z czytaniem. Czytają bardzo wolno i w sposób  bardzo niepewny. Ponadto, w czasie czytania dyslektycy często przekręcają słowa, zamieniają miejscami głoski w poszczególnych wyrazach, nie potrafią też dzielić wyrazów na sylaby. Dodatkowo, dzieci z rozpoznaną dysleksją mają też problem ze zrozumieniem czytanego tekstu, wstydzą się też czytać głośno, np. przy całej swojej klasie. 

W jaki sposób stawia się diagnozę dysleksji?

Tak naprawdę w przypadku dysleksji bardzo ważną sprawę jest jak najszybsze postawienie właściwej diagnozy. Dlatego też, jeśli tylko zaobserwujemy, że nasze dziecko pomimo chęci i zaangażowania w nauce ma ogromny problem z pisaniem i czytaniem, nie mamy na co czekać, tylko jak najszybciej powinniśmy zgłosić się z naszym dzieckiem do specjalnej poradni pedagogiczno-psychologicznej, gdzie specjalista po rozmowie z dzieckiem oraz po wykonaniu przez dziecko specjalnych testów może postawić diagnozę dysleksji.

Jak leczy się dysleksję?

Jeśli u dziecka po wizycie w poradni psychologiczno-pedagogicznej zostanie postawione rozpoznanie dysleksji, wtedy dziecko powinno wykonywać zarówno w szkole, jak i w domu specjalne ćwiczenia, dzięki którym będzie ćwiczyło pisanie i czytanie. W szkole, bardzo często, dziecko dyslektyczne ma indywidualny tok nauczania, aby nauczyciel mógł poświęcić mu więcej czasu. Ponadto, dzięki zajęciom indywidualnym, dziecko nie czuje się skrępowane i łatwiej jest mu się uczyć i skupić, bowiem nie ma naokoło niego kolegów, którzy czasami naprawdę potrafią być bardzo niemili i nie mogą pozbawić się chęci przykrych uwag pod adresem swojego kolegi.

W domu natomiast powinniśmy wraz z dzieckiem układać puzzle i klocki, co zdecydowanie rozwija zdolności do analizy i syntezy wzrokowej. Należy również z dzieckiem bawić się w dobieranie rymów, dzielenie wyrazów na sylaby oraz wyrazu na głoski. Dziecko powinno też ćwiczyć koordynację ręki, miedzy innymi może obrysowywać na papierze kontury różnych figur i kształtów. Oprócz pracy w domu, dziecko powinno też regularnie uczęszczać na zajęcia prowadzone przez psychologa. Należy pamiętać o tym, że dysleksji jednak nie da się wyleczyć, można jednak ją bardzo skutecznie korygować.