Choroba Perthesa - leczenie, objawy i przyczyny
Anna Posmykiewicz

Choroba Perthesa - leczenie, objawy i przyczyny

Choroba Perthesa należy do grupy chorób objętych wspólną nazwą jałowe martwice kości. Jałowe martwice kości są zespołem chorobowym charakteryzującym się obumarciem tkanki kostnej, a częściowo także i tkanki chrzestnej w wyniku niedokrwienia w obrębie ograniczonego obszaru kości bez udziału bakterii chorobotwórczych. Jałowe martwice kości mogą dotykać różnych elementów układu kostnego człowieka.

U kogo zwykle dochodzi do rozwoju jałowej martwicy kości?

Jałowe martwice kości dotyczą głownie dzieci i młodzieży, a powstają one zwykle w nasadach kości. Zwykle przyczyny upośledzające ukrwienie tych kości uzależnione są od wielu czynników, z których najważniejszymi są przewlekłe przeciążenie koniczyny, mechaniczne uciśnięcie naczyń, zatory, mikrourazy, wady rozwojowe, jak również zaburzenia hormonalne. 

Jakie są objawy jałowych martwic kości?

Objawy chorobowe zwykle rozpoczynają się dyskretnymi bólami i oszczędzaniem chorej kończyny. Miejscowo stwierdza się pogrubienie zarysów, obrzęk, zwiększone ucieplenie, wzmożone napięcie mięśni oraz bolesność w końcowych fazach ruchu oraz przy obciążaniu kończyny. Wyraźne dolegliwości, przykurcze stawowe oraz zmiany radiologiczne występują dopiero w pełni rozwoju procesu chorobowego. Obumarła tkanka kostna w następstwie wnikania w jej obszar ziarniny i naczyń stopniowo zaczyna ulegać osteolizie, a następnie odbudowie. Nowo powstała tkanka kostna jest bardzo wrażliwa na ucisk i odkształcenia, dlatego przy niewłaściwym postępowaniu może ulec trwałemu zniekształceniu i stać się przyczyną kalectwa. 

Polecane dla Ciebie

Której kości dotyczy zatem choroba Perthesa? U kogo najczęściej występuje?

Choroba Perthesa to jałowa martwica głowy kości udowej, jest ona najczęściej spotykana jałowa martwica wśród wszystkich martwic dziecięco-młodzieńczych. Występuje ona na wszystkich kontynentach, a dotyczy głownie rasy białej. Zazwyczaj zapadają na nią chłopcy pomiędzy piątym a ósmym rokiem życia.

Choroba Perthesa zwykle dotyczy tylko jednego stawu biodrowego, choć czasami można spotkać się z jej obustronnym występowaniem. 

Jakie są objawy choroby Perhesa?

Pierwszymi objawami jałowej martwicy głowy kości udowej są zazwyczaj utykanie oraz bóle stawu kolanowego, zdecydowanie rzadziej stawu biodrowego. Utykanie początkowo nasila się w ciągu dnia w czasie dłuższego chodzenia, zaś po wypoczynku zanika. W czasie badania lekarz ortopeda stwierdza u dziecka ograniczenie odwodzenia, wyprostu i rotacji wewnętrznej. U nieleczonych dzieci może też dołączyć się przykurcz w przywodzeniu, zgięciu i rotacji zewnętrznej oraz wychudzenie mięśni uda i pośladka po stronie chorej. Należy pamiętać o tym, że dolegliwości i objawy kliniczne w początkowym okresie choroby zwykle wyprzedzają zmiany radiologiczne o około 1-3 miesiące. 

Z czym zazwyczaj różnicuje się chorobę Perthesa?

Lekarz ortopeda musi różnicować jałową martwice głowy kości udowej z łagodnym zapaleniem stawu biodrowego, jak również z młodzieńczym złuszczaniem się głowy kości udowej oraz z gruźlicą stawu biodrowego.

W jaki sposób rozpoznaje się jałową martwice głowy kości udowej?

Należy pamiętać, że do rozpoznania  choroby Perthesa praktycznie w ogóle nie są przydatne badania laboratoryjne, bowiem zarówno morfologia, jak i poziom OB i badanie ogólne moczu przez cały okres trwania choroby nie wykazują żadnych odchyleń od stanu prawidłowego. Niewątpliwie bardzo przydatnym badaniem jest wykonanie zdjęcia radiologicznego, na którym lekarz ortopeda jest w stanie stwierdzić zmiany charakterystyczne dla jałowej martwicy głowy kości udowej. Bardzo wartościowym badaniem pomocniczym w diagnostyce choroby Perthesa jest też rezonans magnetyczny oraz scyntygrafia kostna, która w okresie niemym radiologiczne pozwala wykryć obszar niedokrwienia w obrębie nasady i przynasady kości udowej przez uwidocznienie miejsc upośledzonego wychwytu znacznika promieniotwórczego. Z badań nieinwazyjnych na szczególną uwagę zasługuje również badanie usg, szczególnie we wczesnym okresie jałowej martwicy głowy kości udowej. Badanie usg umożliwia bowiem stwierdzenie obecności wysięku w stawie biodrowym, ocenę konturu chrzestnej nasady kości udowej, a także zmian toczących się w okolicy przynasad. W późniejszym zaś okresie czasu choroby Perthesa badanie usg pozwala stwierdzić zmiany zachodzące podczas odbudowy martwiczo zmienionej nasady kości udowej, co umożliwia istotne ograniczenie liczby badań radiologicznych. 

Jak długo zazwyczaj trwa proces chorobowy w przebiegu jałowej martwicy głowy kości udowej?

Zazwyczaj proces chorobowy trwa około dwóch- trzech lat. W zależności od stopnia rozwoju zmian martwiczych czas trwania choroby można podzielić na cztery okresy. Pierwszy to okres zmian początkowych, który trwa zwykle około 2-3 miesięcy. W jego przebiegu na zdjęciu radiologicznym można zauważyć przede wszystkim poszerzenie szczeliny stawowej w wyniku istniejącego wysięku oraz pogrubienie chrząstki stawowej. W okresie drugim (jest to okres martwicy), który utrzymuje się zwykle od 4 do 12 miesięcy, w obrazie radiologicznym dominują jednolite, wzmożone wysycenie punktu kostnienia bliższej nasady kości udowej. Okres trzeci to okres fragmentacji, trwa on od 6 miesiącu do kilku lat. Wyróżnia się on wyrastaniem nowych naczyń i odbudową kości udowej. Okres czwarty natomiast to okres odbudowy lub zmian utrwalonych, rozpoczyna się on w momencie uwidocznienia obrysu nasady i kończy z chwilą uzyskania pełnej przebudowy struktury kostnej z zachowaniem prawidłowego kształtu lub różnego stopnia zniekształcenia głowy kości udowej. 

Jak leczy się jałową martwicę głowy kości udowej?

Leczenie choroby Perthesa jest tak naprawdę uzależnione od wieku chorego dziecka, jak również od jego stanu klinicznego i całościowego obrazu chorobowego. Leczenie zatem sprowadza się w pierwszej kolejności do przywrócenia pełnego zakresu ruchów w stawie biodrowym oraz zachowania pełnego pokrycia głowy kości udowej przez panewkę. 

W jaki sposób wygląda zatem to leczenie? Czy stosowana jest również rehabilitacja? 

W leczeniu stosuje się wyciągi pośrednie, jak również ćwiczenia ruchowe w odciążeniu, fizykoterapię oraz opatrunki gipsowe. Dodatkowo, bardzo pomocne okazują się również zazwyczaj aparaty ortopedyczne odciążające i korygujące ustawienie kończyny w stawie biodrowym.

W przypadku zaawansowanej jałowej martwicy głowy kości udowej, zwłaszcza tam, gdzie dochodzi do nadwichnięcia i lateralizacji nasady oraz w przypadku barku pokrycia głowy kości udowej przez panewkę zachodzi niestety potrzeba leczenia  operacyjnego. Zabieg operacyjny w takiej sytuacji polega na przecięciu, czyli osteotomii kości udowej lub miednicy po to, aby poprawić warunki biomechaniczne w stawie biodrowym. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij